Εγκυκλοπαίδεια της αρχαίας ελληνικής μουσικής

insertimage.gif


http://www.musipedia.gr/
 
Last edited:
Στον Πολυδεύκη (IV, 76) διαβάζουμε γι' αυτόν: "γίγγρας δε τις αυλίσκος, γοώδη και θρηνητικήν φωνήν αφίησι, φοίνιξ μεν ών την εύρεσιν, πρόσφορος δε μούση Καρική· η δε Φοινίκων γλώττα Γίγγραν τον ’Aδωνιν καλεί και τούτω ο αυλός επωνόμασται" (ο γίγγρας είναι ένας μικρός αυλός με θρηνώδη και πένθιμο τόνο [φωνή]· ήταν φοινικικής προέλευσης [καταγωγής, εφεύρεσης] και κατάλληλος στην καρική μούσα [δηλ. θρηνητική μούσα· βλ. λ. καρικόν]·

Pollux, Onomasticon

Πολυδεύκη, IV, 76


http://www.archive.org/stream/onomasticon01polluoft#page/n311/mode/1up
 

Attachments

  • onomasticon01polluoft_0312.jpg
    227.4 KB · Views: 2
[''Και ο Αθήναιος (Δ', 174F, 76) γράφει: "γιγγραίνοισι γαρ οι Φοίνικες, ως φησιν Ξενοφών, εχρώντο αυλοίς σπιθαμιαίοις το μέγεθος, οξύ και γοερόν φθεγγομένοις· τούτοις δε οι Κάρες χρώνται εν τοις θρήνοις...Ονομάζονται δε οι αυλοί γίγγροι υπό των Φοινίκων από των περί τον ’Aδωνιν θρήνων· τον γαρ ’Aδωνιν Γίγγρην καλείτε υμείς οι Φοίνικες, ως ιστορεί Δημοκλείδης" (Οι Φοίνικες, καθώς λέει ο Ξενοφών, χρησιμοποιούσαν αυλούς μικρούς, σε μέγεθος μιας πιθαμής, που δίνουν έναν διαπεραστικό (οξύ) και θρηνώδη τόνο· αυτούς χρησιμοποιούν οι Κάρες στους θρήνους... Οι αυλοί αυτοί ονομάζονται από τους Φοίνικες γίγγροι, από τους θρήνους για τον ’Aδωνη· γιατί εσείς οι Φοίνικες ονομάζετε τον ’Aδωνη Γίγγρη[α], καθώς διηγείται ο Δημοκλείδης).'']

ATHÉNÉE DE NAUCRATIS
Le Livre IV des Deipnosophistes

Αθήναιος, Δ', 174F, 76

(76) Καὶ τοσαῦτα μὲν ἔχω σοι ἐγὼ λέγειν περὶ τοῦ ὑδραυλικοῦ ὀργάνου, [174f] Οὐλπιανέ. Γιγγραίνοισι γὰρ οἱ Φοίνικες, ὥς φησιν ὁ Ξενοφῶν, ἐχρῶντο αὐλοῖς σπιθαμιαίοις τὸ μέγεθος, ὀξὺ καὶ γοερὸν φθεγγομένοις. Τούτοις δὲ καὶ οἱ Κᾶρες χρῶνται ἐν τοῖς θρήνοις, εἰ μὴ ἄρα καὶ ἡ Καρία Φοινίκη ἐκαλεῖτο, ὡς παρὰ Κορίννῃ καὶ Βακχυλίδῃ ἔστιν εὑρεῖν. Ὀνομάζονται δὲ οἱ αὐλοὶ γίγγροι ὑπὸ τῶν Φοινίκων ἀπὸ τῶν περὶ Ἄδωνιν θρήνων· τὸν γὰρ Ἄδωνιν Γίγγρην καλεῖτε ὑμεῖς οἱ Φοίνικες, ὡς ἱστορεῖ Δημοκλείδης. [175] Μνημονεύει τῶν γίγγρων αὐλῶν Ἀντιφάνης ἐν Ἰατρῷ καὶ Μένανδρος ἐν Καρίνῃ Ἄμφις τ΄ ἐν Διθυράμβῳ λέγων οὕτως

« Ἐγὼ δὲ τὸν γίγγραν γε τὸν σοφώτατον.
{Β.} Τίς δ΄ ἔσθ΄ ὁ γίγγρας; {Α.} Καινὸν ἐξεύρημά τι
ἡμέτερον, ὃ θεάτρῳ μὲν οὐδεπώποτε
ἔδειξ΄, Ἀθήνησιν δὲ κατακεχρημένον
ἐν συμποσίοις ἤδη ΄στί. {Β.} Διὰ τί δ΄ οὐκ ἄγεις
εἰς τὸν ὄχλον αὐτό; {Α.} Διότι φυλὴν περιμένω
[175b] σφόδρα φιλονικοῦσαν λαχεῖν τιν΄. Οἶδα γὰρ
ὅτι πάντα πράγματ΄ ἀνατριαινώσει κρότοις. »

Καὶ Ἀξιόνικος ἐν Φιλευριπίδῃ·

« Οὕτω γὰρ ἐπὶ τοῖς μέλεσι τοῖς Εὐριπίδου
ἄμφω νοσοῦσιν, ὥστε τἄλλ΄ αὐτοῖς δοκεῖν
εἶναι μέλη γιγγραντὰ καὶ κακὸν μέγα. »

http://remacle.org/bloodwolf/erudits/athenee/livre4gr.htm
 
[''γίγγρας ήταν επίσης το όνομα ενός αυλήματος (σόλο αυλού) για τον αυλό γίγγρα· ο λεξικογράφος Τρύφων (Αθήν. ΙΔ', 618C, 9) στο δεύτερο βιβλίο του των Ονομασιών περιλαμβάνει το γίγγρα στις αυλήσεις (βλ. λ. αύλησις ).'']

Athénée de Naucratis, les Deipnosophistes, livre XIV

Αθήν. ΙΔ', 618C, 9

’Λίβυν δὲ τὸν αὐλὸν προσαγορεύουσιν οἱ ποιηταί,‘ φησὶ Δοῦρις ἐν βʹ τῶν περὶ Ἀγαθοκλέα, ’ἐπειδὴ Σειρίτης δοκεῖ πρῶτος εὑρεῖν τὴν αὐλητικήν, Λίβυς ὢν τῶν Νομάδων, ὃς καὶ κατηύλησεν τὰ μητρῷα πρῶτος.‘ ’αὐλήσεων δ΄ εἰσὶν ὀνομασίαι, ὥς φησι Τρύφων ἐν δευτέρῳ Ὀνομασιῶν, αἵδε· κῶμος, βουκολισμός, γίγγρας, τετράκωμος, ἐπίφαλλος, χορεῖος, καλλίνικος, πολεμικόν, ἡδύκωμος, σικιννοτύρβη, θυροκοπικόν (τὸ δ΄ αὐτὸ καὶ κρουσίθυρον), κνισμός, μόθων. ταῦτα δὲ πάντα μετ΄ ὀρχήσεως ηὐλεῖτο.‘

http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/athenee_deipnosophistes_14/texte.htm
 
[''γίγγρας λεγόταν και ένα είδος χορού συνοδευμένου από τον αυλό γίγγρα. Ο Πολυδεύκης (IV, 102) λέει: "ήν δε και γίγγρας προς αυλόν όρχημα, επώνυμον του αυλήματος" (υπήρχε και ένας χορός που λεγόταν γίγγρας, και χορευόταν με συνοδεία αυλού· ονομαζόταν έτσι από το αύλημα το ίδιο).'']

Pollux, Onomasticon

Πολυδεύκης, IV, 102

http://www.archive.org/stream/onomasticon01polluoft#page/n318/mode/1up
 

Attachments

  • onomasticon01polluoft_0319.jpg
    217.6 KB · Views: 1
[''Κατά τον Ησύχιο , γίγγρας ήταν ένα επιφώνημα σε συμπόσια, γλέντια· "επιφώνημα τι επί κατά κώμων λεγόμενον· και είδος αυλού".'']

Ο ήχος που παραγόταν από το γίγγρα ονομαζόταν γιγγρασμός (Ησ.).

Γλῶσσαι
Ελληνικό λεξικό
Ἡσύχιος Ἀλεξανδρεὺς

<γιγγρασμός>· ἦχος
<γιγγρί>· ἐπιφώνημά τι ἐπὶ καταμωκήσει λεγόμενον. καὶ εἶδος
αὐλοῦ
<γιγγρίαι>· αὐλοὶ μικροί, ἐν οἷς πρῶτον μανθάνουσιν
<γίγγρος>· αὔλημά τι, ὅπερ ἔνιοι <γίγγρον>· οἱ δὲ αὐλοῦ γένος
 
[''Το βιβλίο του χάθηκε, αρκετές όμως πληροφορίες στο Περί μουσικής του Πλουτάρχου προέρχονται από αυτό (1132D, 1133F, 1134D· κεφ. 4, 7, 10 αντίστοιχα). Βλ. επίσης FHG ΙΙ, 23-24.'']

PLUTARQUE
ΠΕΡΙ ΜΟΥΣΙΚΗΣ

(97) Καὶ περὶ Θαλήτα δὲ τοῦ Κρητὸς εἰ παιάνων γεγένηται ποιητὴς ἀμφισβητεῖται. (98) Γλαῦκος γὰρ μετ΄ Ἀρχίλοχον φάσκων γεγενῆσθαι Θαλήταν, μεμιμῆσθαι μὲν αὐτόν φησι τὰ Ἀρχιλόχου μέλη, ἐπὶ δὲ τὸ μακρότερον ἐκτεῖναι, (99) καὶ Παίωνα καὶ Κρητικὸν ῥυθμὸν εἰς τὴν μελοποιίαν ἐνθεῖναι· οἷς Ἀρχίλοχον μὴ κεχρῆσθαι, ἀλλ΄ οὐδ΄ Ὀρφέα οὐδὲ Τέρπανδρον· (100) ἐκ γὰρ τῆς Ὀλύμπου αὐλήσεως Θαλήταν φασὶν ἐξειργάσθαι ταῦτα καὶ δόξαι ποιητὴν ἀγαθὸν γεγονέναι.

(101) Περὶ δὲ Ξενοκρίτου, ὃς ἦν τὸ γένος ἐκ Λοκρῶν τῶν ἐν Ἰταλίᾳ, ἀμφισβητεῖται εἰ παιάνων ποιητὴς γέγονεν· (102) ἡρωϊκῶν γὰρ ὑποθέσεων πράγματα ἐχουσῶν ποιητὴν γεγονέναι φασὶν αὐτόν· διὸ καί τινας διθυράμβους καλεῖν αὐτοῦ τὰς ὑποθέσεις· (103) πρεσβύτερον δὲ τῇ ἡλικίᾳ φησὶν ὁ Γλαῦκος Θαλήταν Ξενοκρίτου γεγονέναι.

(46) Ἔοικε δὲ κατὰ τὴν τέχνην τὴν κιθαρῳδικὴν ὁ Τέρπανδρος διενηνοχέναι· τὰ Πύθια γὰρ τετράκις ἑξῆς νενικηκὼς ἀναγέγραπται. (47) Καὶ τοῖς χρόνοις δὲ σφόδρα παλαιός ἐστι· πρεσβύτερον γοῦν αὐτὸν Ἀρχιλόχου ἀποφαίνει Γλαῦκος ὁ ἐξ Ἰταλίας ἐν συγγράμματί τινι τῷ Περὶ τῶν ἀρχαίων ποιητῶν τε καὶ μουσικῶν· (48) φησὶ γὰρ αὐτὸν δεύτερον γενέσθαι μετὰ τοὺς πρώτους ποιήσαντας αὐλῳδίαν. (49) Ἐζηλωκέναι δὲ τὸν Τέρπανδρον Ὁμήρου μὲν τὰ ἔπη, Ὀρφέως δὲ τὰ μέλη. (50) Ὁ δ΄ Ὀρφεὺς οὐδένα φαίνεται μεμιμημένος· οὐδεὶς γάρ πω γεγένητο, εἰ μὴ οἱ τῶν αὐλῳδικῶν ποιηταί· τούτοις δὲ κατ΄ οὐθὲν τὸ Ὀρφικὸν ἔργον ἔοικε.

http://remacle.org/bloodwolf/historiens/Plutarque/musiquegr.htm
 
[''Αθήναιο (ΙΔ', 629F, 27) μαζί με άλλους παρόμοιους χορούς ("γελοίαι ορχήσεις"). Βλ. λ. σκώψ .'']

Athénée de Naucratis, les Deipnosophistes, livre XIV

Αθήναιο, ΙΔ', 629F, 27

καὶ γελοῖαι δ΄ εἰσὶν ὀρχήσεις ἴγδις καὶ μακτρισμὸς ἀπόκινός τε καὶ σοβάς, ἔτι δὲ μορφασμὸς καὶ γλαὺξ καὶ λέων ἀλφίτων τε ἔκχυσις καὶ χρεῶν ἀποκοπὴ καὶ στοιχεῖα καὶ πυρρίχη.

http://hodoi.fltr.ucl.ac.be/concordances/athenee_deipnosophistes_14/texte.htm
 
Γλῶσσαι
Ελληνικό λεξικό

Ἡσύχιος Ἀλεξανδρεὺς

<γλώσσας>· τὰς γλωσσίδας τῶν αὐλῶν, καὶ τῶν ὑποδημάτων.
καὶ τὰς λαλιάς
<γλωττοκομεῖον>· ἐν ᾧ οἱ αὐληταὶ ἀπετίθεσαν τὰς γλωσσίδας.
καὶ τὸ γυναικεῖον αἰδοῖον (Eubul. fr. 142)
<γλωττοποιός>· ὁ τὰς αὐλητικὰς γλωσσίδας ποιῶν

http://el.wikisource.org/wiki/Γλώσσαι
 
[''Ησ.: "αναφύσησις, ην πρώτον μανθάνουσιν αυληταί και κιθαρισταί" ([ο γρόνθων είναι] η αναφύσηση, το πρώτο μάθημα ή σύνθεση που μαθαίνουν οι αυλητές και κιθαριστές). Βλ. λ. αναφύσησις.'']

Γλῶσσαι
Ελληνικό λεξικό

Ἡσύχιος Ἀλεξανδρεὺς

<γρόνθων>· ἀναφύσησις, ἣν πρώτην μανθάνουσιν αὐληταὶ καὶ
κιθαρισταί

http://el.wikisource.org/wiki/Γλώσσαι
 
You must log in or register to reply here.
Back
Top