"Δύο Πρωτοψάλτες της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας" 19-10-2021

Emmanouil Giannopoulos

Emmanouil Giannopoulos
Δελτίο Τύπου, 3 Ὀκτωβρίου 2021

Τὸ Τμῆμα Μουσικῶν Σπουδῶν τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Ἐργαστήριο Ἑλληνικῆς Δημοτικῆς καὶ Βυζαντινῆς μουσικῆς) διοργανώνει Μουσικολογικὴ Σπουδὴ μὲ τίτλο «Δύο Πρωτοψάλτες τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας. Παναγιώτης Χαλάτζογλου (α’ ἥμισυ ΙΗ’ αἰ.). Ἰωάννης (†1770)». Στὴν ἐκδήλωση θὰ παρουσιαστεῖ καὶ ὁ ὁμώνυμος νεοεκδοθεὶς τόμος τοῦ Ἐμμ. Γιαννοπούλου («Ἡ Ψαλτικὴ Τέχνη στὸν Πόντο, Ἡ ζωὴ καὶ τὸ ψαλτικὸ ἔργο τοῦ Παναγιώτη Χαλάτζογλου, Ἡ ζωὴ καὶ τὸ ψαλτικὸ ἔργο τοῦ Ἰωάννη. Κριτικὴ ἔκδοση ἐκδεδομένων καὶ ἀνέκδοτων μελοποιήσεων τῶν δύο Πρωτοψαλτῶν»).

Ἡ ἐκδήλωση θὰ πραγματοποιηθεῖ τὴν Τρίτη 19 Ὀκτωβρίου 2021, ὥρα 19.15 στὸν Ἱερὸ Καθεδρικὸ καὶ Προσκυνηματικὸ Ναὸ τῆς τοῦ Θεοῦ Σοφίας Θεσσαλονίκης.

Τὴν μουσικὴ δράση τῶν Ἀρχόντων Πρωτοψαλτῶν καὶ τὸν τόμο τῶν 392 σελίδων θὰ παρουσιάσει ὁ ἀναπληρωτὴς καθηγητὴς κ. Ἐμμανουὴλ Γιαννόπουλος, ἐνῶ μελοποιήσεις τους θὰ ψάλλουν ὁ διακεκριμένος Ἄρχων Πρωτοψάλτης καὶ ὁμότιμος καθηγητὴς τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τοῦ Τιμίου Σταυροῦ Βοστώνης κ. Φώτιος Κετσετζῆς καὶ ὁ Χορὸς Ψαλτῶν Ἡδύμελον ὑπὸ τὴν διεύθυνση τοῦ μουσικωτάτου κ. Ἰωάννου Τσάμη.
 

Attachments

  • 1633262101734.png
    1633262101734.png
    141.9 KB · Views: 67

Γιάννης Μουσελλής19

Φοιτητής Νομικής
Εκ μέρους του κ. Χατζηθεοδώρου.
ΔΥΟ ΠΡΩΤΟΨΑΛΤΕΣ
ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Η ΝΕΑ ΕΞΑΙΡΕΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΜΑΝΟΛΗ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ

Γεωργίου Ι.Χατζηθεοδώρου

Εντελώς πρόσφατα περιήλθε στα χέρια μου - με ευγενή προσφορά του συγ-γραφέα - η με τίτλο «Δύο πρωτοψάλτες της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας – Πα-ναγιώτης Χαλάτζογλου (α΄ήμισυ ΙΗ΄αι.) Ιωάννης (†1770)», τελευταία εργασία του πολυγραφότατου και σπουδαίου μουσικολόγου - ερευνητή καθηγητή του Αριστοτε-λείου Πανεπιστημίου Μανόλη Γιαννόπουλου.
Η εγασία του έρχεται να προστεθεί σε πολλές άλλες εξαίρετες και πολυσέλι-δες εργασίες, που μας έχει χαρίσει ο συγγραφέας όπως είναι π.χ. η πρόσφατη εργασία του «Πολυέλεοι και εκλογές - Αναστάσιμα Εωθινά Δοξαστικά» Πέτρου του Εφεσίου. όπου και προτάσσεται η μέχρι σήμερα πλέον εμπεριστατωμένη βιοεργογραφία του Εφεσίου, Τα χειρόγραφα βυζαντινής μουσικής - Αγγλία», «Η Ψαλτική Τέχνη, λόγος και μέλος της Ορθόδοξης λατρείας», η κριτική έκδοση του Θεωρητικού του Χουρ-μουζίου «Εισαγωγή, εις το Θεωρητικόν και πρακτικόν της εκκλησιαστικής μουσι-κής», οι «Θεωρητικές υπηχήσεις και μουσικές κλίμακες Γρηγορίου του πωτοψάλτη» το Ταμείον χειρογράφων Ψαλτικής Τέχνης» και πολλές άλλες εξίσου σημαντικές ερ-γασίες του Γιαννόπουλου· όλες προϊόντα ενδελεχούς μελέτης και επιστημονικής έ-ρευνας, άκρως επιμελημένες τυπογραφικά και έμφορτες πληροφοριών, οι οποίες για πρώτη φορά βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Οι εργασίες αυτές όχι μόνο πλουτί-ζουν τη βιβλιογραφία της εκκλησιαστικής βυζαντινής μουσικής, αλλά, το και κυριώ-τερο, προάγουν θετικά και σοβαρά τη γνώση μας, γύρω από τη ιστορία και εξέλιξή της και αναδεικνύουν τον συγγραφέα τους ως ένα από τους κυριώτερους Έλληνες μελετητές και ερευνητές της, στον ελληνικό και όχι μόνο επιστημονικό χώρο της μουσικολογίας.
Αναφορικά με τη νέα έκδοση του Μανόλη Γιαννόπουλου για τους δύο πρω-τοψάλτες Παναγιώτη Χαλάτζογλου και Ιωάννη (τον μέχρι σήμερα γνωστό, εσφαλμέ-να όπως αποδεινύει στην εργασία του ο Γιαννόπουλος ως Τραπεζούντιο), μπορώ να πω ταπεινά, ότι αυτή έχει πιάσει κορυφή και ότι, δίχως να θέλω να υποβαθμίσω τις προγενέστερες, τη θεωρώ ως τη σπουδαιότερη που έχει εκπονήσει ο φερέπονος καθη-γητής· και τούτο, γιατί εκτός του πλήθους των βιοεργογραφικών πληροφοριών που παραθέτει για τους δύο πρωτοψάλτες, παράλληλα μας γνωρίζει και εντελώς άγνωστα στοιχεία, και ανασκευάζει λανθασμένες παλαιότερες πληροφορίες γι αυτούς, όπως π.χ. του Δημητρίου Λώτου και άλλων.
Είναι έργο απόλυτα ερευνητικό - επιστημονικό, αλλά με γλώσσα ρέουσα και καταληπτή που δεν θυμίζει σε καμιά περίπτωση την ακαμψία του ακαδημαϊκού λόγου και γραφής. Σίγουρα θα καταλάβει πρώτη θέση στην ελληνική και πιο πέρα μουσικο-λογική βιβλιογραφία.
Το όλο έργο απαρτίζεται από 390, σελίδες από τις οποίες οι πρώτες 212 περιέ-χουν τη σχετική βιβλιογραφία (30 σελίδες) και τα βιογραφικά στοιχεία των δύο πρω-τοψαλτών. Οι υπόλοιπες (31-212) περιέχουν το σύνολο σχεδόν των μελοποιήσεων των δύο δασκάλων, δακτυλογραφημένες στον υπολογιστή από τον ίδιο και το γιο του.
Το βιβλίο εκδόθηκε με άριστη τυπογραφική καλαισθησία από τις Εκδόσεις ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ.
Μετά από τα παραπάνω και αφού συγχαρώ και ευχηθώ από καρδιάς στο βι-βλίο να είναι καλοτάξιδο και στον συγγραφέα να είναι πάντα δυνατός και δημιουργι-κός, ώστε να μας χαρίσει στο μέλλον και πολλά άλλα τέτοια μουσικο-ιστορικά δώρα, προτρέπω εκθύμως τους φίλους ψάλτες, τους φιλίστορες και τους ασχολούμενους με την Ψαλτική Τέχνη της Εκκλησίας μας, να προμηθευτούν και να διαβάσουν το πόνη-μα αυτό, με τη βεβαιότητα ότι « πολλά ωφεληθήσονται».
 

Emmanouil Giannopoulos

Emmanouil Giannopoulos
Από εδώ: http://users.auth.gr/mangian ("Επιστημονικό έργο", "Διοργάνωση και έκδοση Μουσικολογικών Σπουδών")

Η τρίτη Μουσικολογική Σπουδή πραγματοποιήθηκε στις 19-10-21 στον ιερό και προσκυνηματικό ναό της του Θεού Σοφίας Θεσσαλονίκης και είχε τίτλο «Δύο Πρωτοψάλτες της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας. Παναγιώτης Χαλάτζογλου (α' ήμισυ ΙΗ' αι.), Ιωάννης (+1770)» και συνοδεύτηκε με την έκδοση ομώνυμου τόμου (βλ. παραπάνω την ενότητα «Βιβλία»), καρπό εκτενούς έρευνας. Σε αυτήν έψαλαν με λαμπρότητα αντιπροσωπευτικά μέλη των δύο κορυφαίων μορφών της ψαλτικής, ο Άρχων Πρωτοψάλτης της ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής και Ομότιμος καθηγητής της Θεολογικής σχολής Τίμιος Σταυρός της Βοστώνης κ. Φώτιος Κετσετζής και ο χορός Ψαλτών Ηδύμελον υπό την διδασκαλία και διεύθυνση του μουσικολογιωτάτου Ιωάννου Τσάμη. Κάποια από αυτά ήταν ανέκδοτα και μη ερμηνευμένα έως την πραγματοποίηση της Σπουδής και την έκδοση του τόμου.

Η αφίσα της εκδήλωσης και το Πρόγραμμα το οποίο διανεμήθηκε.

Τα videos με την βοήθεια του φίλου π. Φιλοθέου Balan (δεξί κλικ, άνοιγμα σε νέα καρτέλα):

-Προηγήθηκε ημέτερη σύντομη αλλά περιεκτική εισήγηση για το έργο του Παναγιώτου και του Ιωάννου.

-Ακολούθησε η παρουσίαση των ψαλτών οι οποίοι εμελώδησαν αντιπροσωπευτικά έργα των δύο πρωτοψαλτών.

Το ψαλτικό πρόγραμμα της τρίτης Μουσικολογικής Σπουδής:

- Καλοφωνικὸ τροπάριο Ἔφριξε γῆ ἦχος πλ. α’ Μέλος Παναγιώτου Χαλάτζογλου (Φώτιος Κετσετζῆς).

- Κράτημα, ἦχος βαρὺς διατονικὸς ἑπτάφωνος Μέλος Παναγιώτου Χαλάτζογλου (ὁ χορὸς Ἡδύμελον)

Μέλη του Πρωτοψάλτου Ιωάννου

- Πολυέλεος Δοῦλοι Κύριον ἦχος α’ (ἐκλογὴ στίχων, ἀπὸ τὸν Φώτιο Κετσετζῆ καὶ τὸν χορό) και το Τριαδικὸ μάθημα τοῦ ἴδιου πολυελέου Ἡ μονὰς τῇ φύσει καὶ Τριὰς τοῖς προσώποις, φώτισον καὶ φύλαξον ἡμᾶς, τοὺς ὀρθῶς λατρεύοντάς σοι (Φώτιος Κετσετζῆς καὶ τμῆμα τοῦ κρατήματος ὁ χορός).

- Δοξολογία μεγάλη («ἐτονίσθη παρὰ κὺρ Ἰωάννου πρωτοψάλτου δι᾿ αἰτήσεως τοῦ πανοσιωτάτου καὶ λογιωτάτου ἁγίου ἀρχιδιακόνου ἁγίου Νικαίας»), ἦχος πλ. δ’ (ἐκλογὴ στίχων, ἀπὸ τὸν Φώτιο Κετσετζῆ καὶ τὸν χορό).

- Κράτημα γιὰ τὸ καλοφωνικὸ θεοτοκίο (Αἴνοι τῆς Β’ Ὀκτωβρίου) Πῶς σου τὴν χάριν τοῦ Πέτρου Μπερεκέτου, ἦχος πλ. δ’ (ὁ χορὸς Ἡδύμελον).

- Θεοτοκίο μάθημα τοῦ πολυελέου Δοῦλοι Κύριον (Ὦ Δέσποινα πανύμνητε μῆτερ εὐλογημένη, τῶν θλιβομένων ἡ χαρὰ καὶ τῶν πιπτόντων στάσις, δέξαι κἀμὲ προσπίπτοντα καὶ φώτισον τὸν νοῦν μου, ἵνα ὑμνῶ σε εὐσεβῶς ὡς τοῦ Θεοῦ μητέρα), ἦχος δ’ (Φώτιος Κετσετζῆς καὶ τὸ κράτημα ὁ χορός).

- Κοινωνικὸ Κυριακῶν Αἰνεῖτε τὸν Κύριον, ἦχος τρίτος (ὁ χορός).

- Κοινωνικὸ εἰς Ἁγίους Ἀποστόλους Εἰς πᾶσαν τὴν γῆν (Φώτιος Κετσετζῆς καὶ τὸ κράτημα ὁ χορός).

-Στο τέλος η ολοκλήρωση της εκδήλωσης.
 
Last edited:
Top