Δοξολογία Δρύστρας Κυρίλλου σε ήχο πλ. του β΄

[Emmanouil Giannopoulos]

Στην Ξάνθη υπήρχε και ένας Κύριλλος στα 1756-1764.

 

[π. Μάξιμος]

Στό Λεξικόν της Βυζαντινής Μουσικής - Γεωργίου Παπαδόπουλου Πρωτέκδικου, σ. 139 ἀναγράφεται «Κύριλλος Δούστρας (σ.σ. μπορεῖ καί λάθος τῆς ἔκδοσης ἀπό χφφ) αρχιερεύς. Ἐχει δοξολογίαν εις ήχον Πλ. Β΄ μεταφρασθείσαν υπό Ανθίμου Γανοχωρίτου».

Στό Βίος καὶ Πολιτεία τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Γρηγορίου Ε´ Πατριάρχου ΚΠόλεως ἀναφέρεται «Ἅμα τῇ πρωΐᾳ τῆς 17 Ἰουνίου (1821) ... ἦλθεν ὁ ἱερὸς κλῆρος μετὰ τριῶν Ἀρχιερέων, τοῦ Δρύστρας Κυρίλλου...». Ἐκ Δημητσάνης ἀμφότεροι...

Ἐπικοινώνησα μέ κάποιον γνωστό μου πού ἤξερα ὅτι συνδεόταν παλαιότερον μέ τόν Γριτσόπουλο. Μοῦ εἶπε ὅτι ἐκοιμήθη ἀπό ἐτῶν, ἀλλ᾿ ἴσως μπορέσει νά ἔχει πρόσβαση στά ἔργα του. Θά ἀναμένω.

 

[Emmanouil Giannopoulos]

Στό Λεξικόν της Βυζαντινής Μουσικής - Γεωργίου Παπαδόπουλου Πρωτέκδικου, σ. 139 ἀναγράφεται «Κύριλλος Δούστρας (σ.σ. μπορεῖ καί λάθος τῆς ἔκδοσης ἀπό χφφ) αρχιερεύς. Ἐχει δοξολογίαν εις ήχον Πλ. Β΄ μεταφρασθείσαν υπό Ανθίμου Γανοχωρίτου».

Ναι, ωστόσο στα λήμματα πίσω νομίζω τον έχει ως "Δρύστρας"

 

[π. Μάξιμος]

Ναι, ωστόσο στα λήμματα πίσω νομίζω τον έχει ως "Δρύστρας"

Ἀκριβῶς!

Στην Ξάνθη υπήρχε και ένας Κύριλλος στα 1756-1764.

Αὐτόν ὑπολόγιζα (ἴσως δικαιολογεῖτο), ἀλλά μετά ἦρθε τό Mansi...

Θά μάθουμε...

 

[Shota]

Βλ. εδώ (εκεί που λέει PDF).

Για τον Κύριλλο (μαθητή Πέτρου του Βυζαντίου) βλ. εδώ.

 

[neoklis]

Και στην διπλωματική εργασία του Δήμου Παπατζαλάκη
"Οἱ Μεταβυζαντινοί Μελουργοί τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης καί τό ἔργο τους"
αναφέρεται στη σελ. 104 περί του Ἄνθιμου Γανοχωρίτη ότι...

«.... ὁ Ἄνθιμος ἔζησε κατά τόν 18ο ἤ 19ο αἰῶνα,
ἀνῆκε στίς τάξεις τοῦ ἱεροῦ κλήρου, ἐνῶ σώζεται μιά μεταγραφή του σέ
δοξολογία τοῦ Δρύστρας Κυρίλλου «ἐκ τῆς παλαιᾶς εἷς τήν νεωτέραν
γραφήν» στόν κώδικα Θ 157 τῆς Μεγίστης Λαύρας. Στόν Ξενοφῶντος 115
ἐπίσης ὑπάρχει (φ. 64) ἡ ἴδια δοξολογία ἐπιγραφόμενη «ποίημα τοῦ πανι-
ερωτάτου ἁγίου Δρύστρας Κυρίλλου· μετεφράσθη δέ κατά τόν νέον τρό-
πον παρά τοῦ κυρίου Ἀνθίμου Γανοχωρίτου· ἦχος πλ. β’· Δόξα σοί τῷ δεί-
ξαντι...»192. Ἐπίσης, ἡ Δοξολογία αὐτή βρίσκεται στόν κώδικα Διονυσίου
695 (φ. 91)193.»

 

[Shota]

Από Ξάνθης, επίσκοπος από τα 1721, έως το 1808 που γράφει το χειρόγραφο Γριτσάνη 36 και δηλώνει μαθητής, δύσκολα.

Υπάρχει προφανώς ένας άλλος Κύριλλος Δρύστρας, ο πρώτος. Υπογράφει 2 επιστολές του Οικουμενικού Πατριαρχείου του έτους 1764. Βλ. εδώ, σσ. 284-285.

https://ojs.lib.uom.gr/index.php/BalkanStudies/article/download/957/965

Και εδώ, σ. 1162 και 1171.

https://www.digitale-sammlungen.de/en/view/bsb00112261?page=432
https://www.digitale-sammlungen.de/en/view/bsb00112261?page=441

 

[Shota]

http://psalmodia.blogspot.gr/2015/10/blog-post_3.html

Ένα άγνωστο, εξαιρετικό μουσικό κείμενο, που ανακάλυψα χθες το βράδυ.

Το χφ. προέρχεται από την συλλογή των χφφ. του πρωθιερέα Δημητρίου Razumovsky, ο οποίος ήταν μάλλον ο πρώτος σημαντικός Ρώσος ερευνητής της αρχαίας Ρωσικής και Βυζαντινής μουσικής. Η συλλογή ανήκει σήμερα στην Ρωσική Κρατική Βιβλιοθήκη.

 

[Shota]

Υπάρχει προφανώς ένας άλλος Κύριλλος Δρύστρας, ο πρώτος. Υπογράφει 2 επιστολές του Οικουμενικού Πατριαρχείου του έτους 1764. Βλ. εδώ, σσ. 284-285.

https://ojs.lib.uom.gr/index.php/BalkanStudies/article/download/957/965

Και εδώ, σ. 1162 και 1171.

https://www.digitale-sammlungen.de/en/view/bsb00112261?page=432
https://www.digitale-sammlungen.de/en/view/bsb00112261?page=441

Ο δεύτερος Κύριλλος μνημονεύεται το 1780. Όμως αυτός που έγραψε την δοξολογία είναι μάλλον ο τρίτος ( ! ), αφού το 1784 και 1786 ο μητροπολίτης ηταν Καλλίνικος, ενώ το 1793 η θέση του μητροπολίτου ήταν κενή. Βλ. πάλι εδώ, σ. 285.

https://ojs.lib.uom.gr/index.php/BalkanStudies/article/download/957/965

 

[Shota]

Εδώ διαβάζω

http://youthchanters.blogspot.com/2018/09/

Ο Κύριλλος Μαρμαρηνός έζησε τον 18ο αι. και, πιο συγκεκριμένα, ήκμασε μεταξύ 1730 και 1760. Στα χειρόγραφα αναφέρεται άλλοτε ως πρώην Τήνου και άλλοτε ως Επίσκοπος Γάνου και Χώρας.

Μια ερώτηση• αυτός Γάνου και Χώρας είναι όντως ο Μαρμαρηνός, η μηπως ο δικός μας Κύριλλος, πράγμα όχι αδύνατο με ατέλειωτες μεταθέσεις της εποχής της Τουρκοκρατίας; Αφού και ο εξηγητής Άνθιμος Γανοχωριτης είναι…

 

[emakris]

Και στην διπλωματική εργασία του Δήμου παπατζαλάκη
"Οἱ Μεταβυζαντινοί Μελουργοί τῆς Ἀνατολικῆς Θράκης καί τό ἔργο τους"
αναφέρεται στη σελ. 104 περί του Ἄνθιμου Γανοχωρίτη ότι...

«.... ὁ Ἄνθιμος ἔζησε κατά τόν 18ο ἤ 19ο αἰῶνα,
ἀνῆκε στίς τάξεις τοῦ ἱεροῦ κλήρου, ἐνῶ σώζεται μιά μεταγραφή του σέ
δοξολογία τοῦ Δρύστρας Κυρίλλου «ἐκ τῆς παλαιᾶς εἷς τήν νεωτέραν
γραφήν» στόν κώδικα Θ 157 τῆς Μεγίστης Λαύρας. Στόν Ξενοφῶντος 115
ἐπίσης ὑπάρχει (φ. 64) ἡ ἴδια δοξολογία ἐπιγραφόμενη «ποίημα τοῦ πανι-
ερωτάτου ἁγίου Δρύστρας Κυρίλλου· μετεφράσθη δέ κατά τόν νέον τρό-
πον παρά τοῦ κυρίου Ἀνθίμου Γανοχωρίτου· ἦχος πλ. β’· Δόξα σοί τῷ δεί-
ξαντι...»192. Ἐπίσης, ἡ Δοξολογία αὐτή βρίσκεται στόν κώδικα Διονυσίου
695 (φ. 91)193.»

Αποκλείεται άραγε να πρόκειται για τον ιεροδιάκονο Άνθιμο Νικολαΐδη τον Γανοχωρίτη, που μαθήτευσε στον Κωνσταντίνο πρωτοψάλτη, ήταν γνώστης της παλαιάς και της νέας γραφής, αργότερα δε υπηρέτησε ως ψάλτης στις ελληνικές κοινότητες της Βιέννης και ασχολήθηκε με τη μεταγραφή και εναρμόνιση εκκλησιαστικών μελών για τετράφωνη χορωδία;

 

[Shota]

Για τον ιεροδιάκονο Άνθιμο Νικολαΐδη τον Γανοχωρίτη βλ. εδώ, υποσημείωση 117. Στη Βιέννη έμεινε για λίγα χρόνια. Κάποια στιγμή έγινε δάσκαλος της Βυζαντινής μουσικής στη Ριζάρειο Σχολή. Απεβίωσε το 1865.

 

[neoklis]

Πρώτη δημοσίευση στη Αθωνική Μουσική Πανδέκτη σελ. 210

 

[neoklis]

Ίσως το άρθρο του Τάσου Γριτσόπουλου - «Κύριλλος Ανδρόνικος, μητροπολίτης Ξάνθης και είτα Δρύστας, ο εκ Δημητσάνης» [Αρχείο Θρακικού Λαογραφικού και Γλωσσικού Θησαυρού 1952] να έριχνε φως. Αν το έχει κανείς ας το ανεβάσει.

Από το "Αρχείον Θρακικού Λαογραφικού και Γλωσσικού Θησαυρού" (τ.17 σσ. 366-373)

 

[neoklis]

Περί του ονόματος Δρύστρα και τις παραλλαγές και παραφθορές του αρκετά στο
https://www.he.duth.gr/erg_laog/thrakika/Thrakika36.pdf

 

[Shota]

Από το "Αρχείον Θρακικού Λαογραφικού και Γλωσσικού Θησαυρού" (τ.17 σσ. 366-373)

Αυτός προφανώς είναι άλλος Κύριλλος, όχι μαθητής του Πέτρου του Βυζαντίου.

Αλλά και όσα λέει ο Γριτσοπουλος για την δοξολογία (βάσει Ευστρατιάδου) είναι ανακριβές.

https://core.ac.uk/download/pdf/132806843.pdf

 

[Shota]

Η ίδια δοξολογία από τον άλλο χφ. υπάρχει εδώ

https://viewer.rusneb.ru/ru/rsl01004362969?page=41&rotate=0&theme=white

 

[emakris]

... Στη Βιέννη έμεινε για λίγα χρόνια.

Έμεινε αρκετά. Με βάση την αρχειακή έρευνα που έκανε ο Φορμόζης ("Οι χορωδιακές εκδόσεις...", Θεσσαλονίκη 1967), γνωρίζουμε ότι υπηρέτησε ως ψάλτης στον ναό της Αγ. Τριάδος κατά το διάστημα 1823-1842, οπότε και μετεπήδησε, καθώς φαίνεται, στον ναό της έτερης ελληνικής κοινότητας της Βιέννης, ήτοι του Αγ. Γεωργίου, όπου και ανέπτυξε τη γνωστή δράση για την εισαγωγή της τετραφωνίας. Λαμβάνοντας δε υπόψη ότι τον βρίσκουμε ακόμη στη Βιέννη το 1847, όταν εκδίδει τον γ΄ τόμο του έργου που υλοποίησε μαζί με τον G. Preyer, συμπεραίνουμε ότι βρισκόταν εκεί για τουλάχιστον 24 χρόνια. Ουκ ολίγα.