Δοξαστικό «Ἐτέχθης ὡς αὐτὸς ἠθέλησας»

[Shota]

Το Γεωργιανό Κανονάριον (αλλά και Τροπολόγιον) το σημερινό δοξαστικό της Αναλήψεως «Ἐτέχθης ὡς αὐτὸς ἠθέλησας» το ορίζουν για την Κυριακή της Πεντηκοστής, μάλιστα ως τροπάριο στην αρχή της Λειτουργίας του Αγ. Ιακώβου (αντί του «Ο Μονογενής»). Είναι και πολύ λογικό αφού περιγράφει όλη τη οικονομία από την ενσάρκωση μέχρι την αποστολή του Αγ. Πνεύματος.

Ἐτέχθης ὡς αὐτὸς ἠθέλησας, ἐφάνης ὡς αὐτὸς ἠβουλήθης, ἔπαθες σαρκί, ὁ Θεὸς ἡμῶν, ἐκ νεκρῶν ἀνέστης πατήσας τὸν θάνατον, ἀνελήφθης ἐν δόξῃ, ὁ τὰ σύμπαντα πληρῶν, καὶ ἀπέστειλας ἡμῖν Πνεῦμα θεῖον, τοῦ ἀνυμνεῖν καὶ δοξάζειν σου τὴν Θεότητα.

 

[MTheodorakis]

Διπλῆς χρήσεως δοξαστικὸ ἀπαντᾶται καὶ στὸ χφφ. Σινὰ ΜΓ 56+ΜΓ 5, προστουδιτικὸ τροπολόγιον ναοῦ Ἀναστάσεως β' ἥμισυ θ' αἰ. Προσέξτε τὸ δοξαστικὸ τῶν αἴνων «Δεῦτε πιστοί, τὴν τρισυπόστατον θεότητα προσκυνήσωμεν …»:

10. Ι´. Μη(νὶ) Ἰανουαρίῳ στ´. Κανὼ(ν) τῶν ἁγίων Θεοφανείων.

10. 1. Εἰς τ(ὸ) Κ(ύρι)ε ἐκέκραξα. Ἦχ(ος) α´. Αὐθ(εντικός).

Φῶς ἐκ [φω]τὸς, ἔλαμψε [τῷ κόσμ]ῳ…

Πῶ[ς σέ, Χριστ]έ, δοῦλοι τὸν δεσπό[την ἀ]ξίως τιμήσωμεν…

[...] ἡμῶν ὑμνοῦμε(ν), [εὐ]λογοῦμεν, τριά[δα ὁμοού]σιον....

10. 2. Εἰς τ(ὸ) δό(ξα. Φῶς ἐκ φωτ(ός).

10. 3. Στιχ(ηρόν). Ἦχ(ος) α´. Εἰς τ(ὴν) σύναξι(ν). [Τοῦ ἐν Ἰορ]δάνῃ βαπτιζομέ[νου]…

10. 4. Εἰς τ(ὴν) εἴσοδον τῶν ἁγ(ίων). (Ἦχος) πλ(άγιος) δ´. Τὰ τῶν ἀγγέλων στρατεύματα, ἐξίσταντο…

10. 5. Εἰς τ(ὴν) λιτ(ὴν) τοῦ ἁγιασμοῦ. (Ἦχος) πλ(άγιος) δ´. Πρὸς τὴν φωνὴν [τοῦ βο]ῶ(ν)τος ἐν τῇ ἐρήμ[ῳ]…

10. 6. Τροπ(άριον) μετὰ τὸν ἁγιασμόν. Ἦχ(ος) πλ(άγιος) β´. Ἀνυμνήσωμεν οἱ πιστοὶ, τῆς περὶ ἡμᾶς τοῦ Θ(ε)οῦ εὐεργεσίας …

10. 7. [Εἰς τὸν κανόνα] ἀκροστιχ(ίδα), φέρουσα τάδε• βάπτισμα ρύψις γηγενῶν ἁμαρτάδος. ᾨδὴ α´. Ἦχος β´. Κο(σμᾶ) μο(να)χ(οῦ). Βυθοῦ ἀνεκάλυψε πυθμένα... Ἀδὰμ τὸν φθαρέντα ἀναπλάττει… (with interpolated second ode - Οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ προσεχέτωσαν)

10. 8. Εἰς τ(ὸ) αἰνεῖτε. Ἦχ(ος) β´. Τὸν φωτισμὸν ἡμῶν…

Ὅμο(ιον) στιχ(ηρόν). Τὰ Ἰορδάνεια ῥεῖθρά …

Ὅμο(ιον). Τοῦ λυτρωτοῦ ἡμῶν …

10. 9. (Ἦχος) πλ(άγιος) δ´. Τριαδικὸν λεγόμενον τὰς η´ ἡμέρας. Δεῦτε πιστοί, τὴν τρισυπόστατον θεότητα προσκυνήσωμεν …

10. 10. Εἰς τ(ὸν) στίχ(ον) τ(ῆς) συνάξεως. Μετὰ τὸν τόκον σου τὸν ἄχραντον, Κ(ύρι)ε…

 

[Shota]

Γενικά παρατήρησα πως πολλά στιχηρά της Λειτουργίας του Αγ. Ιακώβου έχουν αλλάξει τη θέση τους και ψάλλονται πλέον σε άλλες ακολουθίες. Η διάσωση τους οφείλεται μάλλον στο δημοφιλή χαρακτήρα τους. Συγκεκριμένα για την Ανάληψη τα Γεωργιανά χφφ δίνουν το σημερινό ιδιόμελο του όρθρου

Σήμερον ἐν οὐρανοῖς, αἱ ἄνω δυνάμεις, τὴν ἡμετέραν φύσιν θεώμεναι, θαυμάζουσαι τοῦ ξένου τρόπου τὴν ἄνοδον, διηπόρουν ἀλλήλαις λέγουσαι· Τίς οὗτος ὁ παραγενόμενος; Βλέπουσαι δὲ τὸν οἰκεῖον δεσπότην, τὰς οὐρανίους πύλας αἴρειν διεκελεύοντο. Μεθ' ὧν ἀπαύστως ὑμνοῦμέν σε, τὸν μετὰ σαρκὸς ἐκεῖθεν πάλιν ἐρχόμενον, ὡς κριτήν τῶν ἁπάντων, καὶ Θεὸν παντοδύναμον.

ως στιχηρό «εις την νίψην των χειρών» (που δεν είναι χερουβικό).