Δοξαστάριο Τριωδίου Πέτρου Πελοποννησίου - Χειρόγραφο Αποστόλου Κώνστα

haris1963

παλαιότατο μέλος
Αγαπητοί φίλοι,
Βρήκα επιτέλους το χρόνο και ψηφιοποίησα το "διαμάντι" που τόσο καιρό προαναγγέλλω. Είναι ένα χειρόγραφο της ίδιας εποχής με αυτό του Γρηγορίου, που ήδη ανέβασα. Περιλαμβάνει
το Δοξαστάριο του ενιαυτού (το οποίο είναι πολύ παραπλήσιο με αυτό του Γρηγορίου που ανέβασα) και το Δοξαστάριο του Τριωδίου του Πέτρου, το οποίο ανεβάζω σήμερα, ενώ αργότερα θα ανεβάσω και . Το ελάττωμα αυτού του Κώδικα είναι ότι λείπουν 2 σελίδες (1 φύλλο) από την αρχή, 4 σελίδες (ένα δίφυλλο) μεταξύ Μεταμορφώσεως και Κοιμήσεως της Θεοτόκου και (αρκετές) από το τέλος. Αν ο ολοκληρωμένος Κώδικας δεν περιείχε τα Δοξαστικά του Πεντηκοσταρίου τότε δεν λείπουν από το τέλος πολλές σελίδες, καθώς φτάνει μέχρι τα της Μ. Παρασκευής. Το πιθανότερο ομως είναι πως ήταν ένα πλήρες Δοξαστάριο, οπότε λείπει και ολόκληρο το Πεντηκοστάριο.
Λίγα λόγια για τον Κώδικα:
Αποτελείται κι αυτός από φύλλα στιλπνού κιτρινωπού χαρτιού, ικανοποιητικού πάχους με κάπως ανάγλυφη υφή (κάτι σαν μέτριου πάχους κιτρινωπή και στιλπνή ακουαρέλα). Η μελάνη είναι μαύρη και τα ερυθρόγραφα έντονου κόκκινου χρώματος (προς το βυσσινί). Είναι σταχωμένο με χαρτόνι χοντρό και δέρμα μαύρο, χωρίς κάποια επιγραφή εξωτερικά, αλλά με περιμετρικό ανάγλυφο διακοσμητικό. Η κατάσταση του σταχώματος είναι αρκετά καλή. Η κατάσταση των χφ είναι σχεδόν άριστη, αν εξαιρέσουμε κάποια σημάδια από κερί (που δημιουργήθηκαν πιθανότατα σε κάποιες αγρυπνίες), ενώ σε άλλα σημεία υπήρχαν μουντζούρες με μολύβι, από πρώτες προσπάθειες κάποιου μικρού παιδιού να γράψει (!!!). Τις περισσότερες τις έσβησα, αλλά άφησα και μερικές, γιατί ο Δημήτρης Σκρέκας, όταν το είδε, μου είπε πως δεν πρεπει να τις σβήσω :eek:, γιατί φανερώνουν την ιστορική πορεία του χειρογράφου (!!!). Σε μερικά σημεία υπάρχει υγρασία, αλλά δεν επηρρεάστηκε το κείμενο και δεν παρατηρείται σχεδόν πουθενά άπλωμα του μελανιού.
Το χειρόγραφο αυτό είναι καλλιτεχνικότατο, με ωραία αρχιγράμματα, στρωτή γραφή, ενώ καθώς φαίνεται είχε και καλή βιβλιοδεσία αφού το στάχωμα παραμένει ενιαίο.
Χθες το πρωί, πληροφορήθηκα πως κατά πάσα πιθανότητα ο γραφέας είναι ένας άλλος "γίγας" της ιστορίας της Ψαλτικής Τέχνης, ο Απόστολος Κώνστας ο Χίος. Όταν έριξα μια ματιά στο τελευταίο χειρόγραφο που βρίσκεται στο βιβλίο "Χειρόγραφα Εκκλησιαστικής Μουσικής 1452-1820" του Μ. Χατζηγιακουμή, το οποίο αποδίδεται στον Απόστολο Κώνστα, έμεινα με την εντύπωση πως κατα 99% είναι αυτός. Μένει στους ειδήμονες να το επιβεβαιώσουν.
Φυσικά αφιερώνεται στον λάτρη των χειρογράφων Ευθύμη Κωστόπουλο για την σημερινή ονομαστική του εορτή.
Ακόμα αφιερώνεται στον φίλο μου καθηγητή Μανώλη Γιαννόπουλο, με ιδιαίτερη εκτίμηση για το ήθος και την δουλειά του. Αυτός εξ άλλου μου έδωσε την πληροφορία για τον γραφέα. Βέβαια μου είπε πως υπάρχει μικρή πιθανότητα να είναι ενός Ιωάννη ... :confused: (ξεχνάω το επώνυμο, γεράματα γαρ :D), αλλά μάλλον του Απόστολου Κωνστα είναι.
Ευχαριστώ.

Υ.Γ. Στην τελευταία επεξεργασία του μηνύματος, ξανανέβασα το Δοξαστάριο του Ενιαυτού (που είναι μεγάλου μεγέθους) σε Mediafire, γιατί το Sendspace δε δούλεψε σε κάποιους, και το Rapidsare που το ανέβασε ο κ. Ψωμιάδης έληξε (στα 10 κατεβάσματα). Ελπίζω μόνο ο φίλος μου master_yanni από την Κίνα που βρίσκεται, να πρόλαβε να το κατεβάσει
:D


Δοξαστάριον Ενιαυτού Πέτρου - Χειρόγραφο Αποστόλου Κώνστα
 

Attachments

  • Xeirog_Konsta_Triodio_Petrou1.pdf
    17.8 MB · Views: 686
Last edited:

Firfiris

Κωστόπουλος Ευθύμιος
Φυσικά αφιερώνεται στον λάτρη των χειρογράφων Ευθύμη Κωστόπουλο για την σημερινή ονομαστική του εορτή.

Φυσικά και σε ευχαριστώ βρε "μπαγάσα" :cool:

γιατί ο Δημήτρης Σκρέκας, όταν το είδε, μου είπε πως δεν πρεπει να τις σβήσω :eek:, γιατί φανερώνουν την ιστορική πορεία του χειρογράφου (!!!).

Αυτά μόνο στη Θεσσαλονίκη λέγονται :D Πάντως έχει δίκιο, μη σβύσεις τίποτε άλλο.

Υ.Γ. ΑΚΟΜΑ μια φορά αποδείχθηκε ΠΕΡΙΤΡΑΝΑ η προσφορά των Θεσσαλονικέων μουσικών στην μουσική μας.

Υ.Γ.2 Κανείς "υψηλά ιστάμενος" από πιο νότια θα κάνει ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ τίποτα ή κοιμούνται γενικώς οι έχοντες και κατέχοντες;

Ο νοών νοείτω...
 

Emmanouil Giannopoulos

Emmanouil Giannopoulos
Αγαπητέ Χάρη.
Το είπες και το έκανες! Αλλά και 02.34 το πρωί της Δευτέρας! Καθόλου άσχημη "επίδοση" για κάποιον που ξεκινά την Κυριακή του στο ναό στις 06.00!!
Εύγε!
 
Τα μπράβο και συγχαρητήρια Χάρη τα έχεις από όλους μας,
και είναι τόσο αξιέπαινη η προσπάθεια σου όχι μόνο με τα δύο χειρόγραφα που απλόχερα προσέφερες σε όλους μας, αλλά και για την γενικότερη προσφορά σου στην μουσική και ειδικότερα στην Ψαλτική Τέχνη. Να είσαι καλά.
Τώρα, αναφορικά με το χειρόγραφο που έδωσες εις κοινόν όφελος, και είναι πράγματι σπουδαίο, θα ήθελα να σου πω, πως ίσως δεν είναι του Απόστολου Κώνστα. Τυγχάνει να έχω αρκετές φωτογραφίες χειρογράφων του και κάθισα να τις συγκρίνω. Ομοιάζει πάρα πολύ η γραφή, αλλά η έλλειψη επιγραμμάτων, η διαφορά γραφής κάποιων συμφώνων, η φορά των γραμμάτων, το πάχος της πένας, τα μαρτυρικά σημάδια, και πολλά άλλα νομίζω πως με οδηγούν σε μια πιο συγκρατημένη άποψη για το εάν το χειρόγραφο είναι πόνημα του Απόστολου Κώνστα.
Και πάλι ευχαριστώ για την προσφορά σου.
 

Αθωνίτης

Παλαιό Μέλος
Συγχαρητηρια και ευχαριστουμε Χαραλαμπε
Εχουμε και δω στο μοναστηρι ενα χειρογραφο του Απ.Κωνστα "ΕΚΛΟΓΗ ΠΑΠΑΔΙΚΟΥ ΜΕΛΟΥΣ" που κατα τον κ.Σταθη ειναι σε αριστην καταστασην και πολυ επιμελημενο...
Το μελεταω να το σκαναρω αλλα δεν υποσχομαι τιποτα....
Εχει ωραια μαθηματα παντως....
 

Firfiris

Κωστόπουλος Ευθύμιος
Αθωνίτης;25586 said:
Εχουμε και δω στο μοναστηρι ενα χειρογραφο του Απ.Κωνστα "ΕΚΛΟΓΗ ΠΑΠΑΔΙΚΟΥ ΜΕΛΟΥΣ"...

Το μελεταω να το σκαναρω αλλα δεν υποσχομαι τιποτα...

Να είσαι καλά πάτερ! Αν μπορείς κάνε το γιατί μερικοί που μπορούν ευκολότερα από εσένα και εμένα να το κάνουν μέχρι να σηκώσουν το ένα πόδι το άλλο τους το έφαγε ο λύκος, που λέει και ο λαός.

Κοινώς: οξεία τεμπελίτιδα...

Αθωνίτης;25586 said:
...αλλα δεν υποσχομαι τιποτα...

Δεν πειράζει πάτερ, διάφοροι δήθεν μουσικολόγοι ΥΠΟΣΧΟΝΤΑΙ αλλά κάνουν ΠΟΛΛΕΣ ΤΡΥΠΕΣ ΣΤΟ ΝΕΡΟ.

Οπότε καλά κάνεις και δεν υπόσχεσαι :wink:

Ευτυχώς βέβαια υπάρχουν και μερικοί συνήθως αθόρυβοι και αφανείς μουσικολόγοι που κάνουν δουλειά, ενώ για τους ΥΠΟΛΟΙΠΟΥΣ ισχύει το:

ΟΠΟΥ ΑΚΟΥΣ ΠΟΛΛΑ ΚΕΡΑΣΙΑ ΠΑΡΕ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟ ΚΑΛΑΘΙ!
 

haris1963

παλαιότατο μέλος
Φυσικά και σε ευχαριστώ βρε "μπαγάσα" :cool:

Πολύχρονος και να έισαι πάντα στις επάλξεις Ευθύμη :wink:

Το είπες και το έκανες! Αλλά και 02.34 το πρωί της Δευτέρας! Καθόλου άσχημη "επίδοση" για κάποιον που ξεκινά την Κυριακή του στο ναό στις 06.00!!Εύγε!

Αγαπητέ Μανώλη, δεν θα πρόσεξες φαίνεται και την ώρα της τελευταίας επεξεργασίας από κάτω 03:17. Κατά τις 4 πήγα για ύπνο και το πρωί εγερτήριο 07:20 και ετοιμασία της μικρής για το σχολείο. Είπαμε, είμαι εξασκημένος να τη βγάζω κατά καιρούς με 2ωρα και 3ωρα ύπνου. Θα το ξανακάνω μεσα στη βδομάδα για το πρώτο μέρος του χφ. Έρρωσθε! :wink:

Τα μπράβο και συγχαρητήρια Χάρη τα έχεις από όλους μας,
και είναι τόσο αξιέπαινη η προσπάθεια σου όχι μόνο με τα δύο χειρόγραφα που απλόχερα προσέφερες σε όλους μας, αλλά και για την γενικότερη προσφορά σου στην μουσική και ειδικότερα στην Ψαλτική Τέχνη. Να είσαι καλά.

Γειά σου Γιάννη, χρόνια πολλά και για τη γιορτή σου που δεν σου έστειλα (είμαι κάκιστος σε αυτά ειδικά αυτό τον καιρό που έχω πολλά στο κεφάλι μου). Δε χρειάζεται να σου πω, πως η εκτίμηση είναι αμοιβαία.

Τώρα, αναφορικά με το χειρόγραφο που έδωσες εις κοινόν όφελος, και είναι πράγματι σπουδαίο, θα ήθελα να σου πω, πως ίσως δεν είναι του Απόστολου Κώνστα. Τυγχάνει να έχω αρκετές φωτογραφίες χειρογράφων του και κάθισα να τις συγκρίνω. Ομοιάζει πάρα πολύ η γραφή, αλλά η έλλειψη επιγραμμάτων, η διαφορά γραφής κάποιων συμφώνων, η φορά των γραμμάτων, το πάχος της πένας, τα μαρτυρικά σημάδια, και πολλά άλλα νομίζω πως με οδηγούν σε μια πιο συγκρατημένη άποψη για το εάν το χειρόγραφο είναι πόνημα του Απόστολου Κώνστα.
Και πάλι ευχαριστώ για την προσφορά σου.

Γιάννη το χφ αυτό δεν είναι δικό μου και θα το επιστρέψω μέσα στη βδομάδα, αλλά δεν μπορώ να μην παρατηρήσω πως μάλλον του Κώνστα είναι. Ο Κώνστας δεν είχε βιβλιογραφικό εργαστήριο και εξ όσων έχουμε στα χέρια μας, δεν υπάρχει κάποιος που να τον μιμείται σε τέτοιο βαθμό. Τα αρχιγράμματα, ο ιδιαίτερος τρόπος που γράφει την υψηλή (τελειώνει σε λεπτή γραμμούλα προς τα κάτω, τα σύμφωνα που ΔΕΝ τα γράφει πάντα ίδια, αλλά με χαρακτηριστικά το απλωμένο "ω" το "τ" το "γ" και τόσα άλλα δεν αφήνουν πολλές αμφιβολίες. Το πάχος της πένας όπως και το χρώμα ξεγελάει στο pdf από scanner. Αν το κοιτάξεις στο φυσικό η πένα και τα χρώματα είναι ακριβώς ίδια με τη φωτογραφία του Κ. Γιαννόπουλου και του βιβλίου του Χ''Γιακουμή. Αν θέλεις μέσα στη βδομάδα βρισκόμαστε για να το δεις (πριν το επιστρέψω) και νομίζω πως θα συμφωνήσεις.
Καλή δύναμη στο έργο σου!

Ευχαριστώ όλους για τα καλά σας λόγια.

ΧΣ
 

V_Zacharis

Παλαιό Μέλος
Να ρωτήσω για λόγους αρχειοθέτησης και μόνο, που βρίσκετε το χειρόγραφο (σε ιδιωτική συλλογή φαντάζομαι) ή καλό είναι να μην αναφερθεί;

Υ.Γ.
Και σε προσωπικό μήνυμα αν δεν είναι δυνατή η δημόσια αναφορά.
 

haris1963

παλαιότατο μέλος
Να ρωτήσω για λόγους αρχειοθέτησης και μόνο, που βρίσκετε το χειρόγραφο (σε ιδιωτική συλλογή φαντάζομαι) ή καλό είναι να μην αναφερθεί;

Όπως γνωρίζεις αγαπητέ Βασίλη, εκτός από την περίπτωση που μου έχει ζητηθεί κάτι ρητά, είμαι υποστηρικτής της δημοσιοποίησης όλων των πληροφοριών που κατέχω.
Ο Κώδικας αυτός φυλάσσεται στη Βιβλιοθήκη της εκκλησίας που ψάλλω, δηλ. του βυζαντινού ναού Πρ. Ηλία Θεσσαλονίκης. :wink:
 

Emmanouil Giannopoulos

Emmanouil Giannopoulos
...Βέβαια μου είπε πως υπάρχει μικρή πιθανότητα να είναι ενός Ιωάννη ... :confused:(ξεχνάω το επώνυμο, γεράματα γαρ :D),

Ιωάννης Χατζηπαρασκευάς, αυτόγραφο του 1811, αν και διατηρώ αμφιβολίες για το αν είναι αυτός ο γραφέας του χφ. το οποίο ανήκει σε ιδιωτική συλλογή.
 

V_Zacharis

Παλαιό Μέλος
Περιλαμβάνει και το Δοξαστάριο του Τριωδίου του Πέτρου, το οποίο ανεβάζω σήμερα, ενώ αργότερα θα ανεβάσω και το Δοξαστάριο του ενιαυτού που προηγείται (το οποίο είναι πολύ παραπλήσιο με αυτό του Γρηγορίου που ανέβασα).
Άρα αυτός είναι ο μισός κώδικας, και κάποια στιγμή αργότερα θα ανεβάσετε και τον υπόλοιπο, καλά κατάλαβα;
 

tsak77

Χρῆστος Τσακίρογλου
Πάντως προκαλεί εντύπωση, το ότι ο Απόστολος Κώνστας, αν και "πολέμιος" του νέου συστήματος γραφής, εντούτοις έγραψε έναν τέτοιο κώδικα! Το ότι φτάνει στα χέρια μας ένα τέτοιο σπάνιο ντοκουμέντο, σημαίνει πάρα πολλά και για το forum αλλά και για ολόκληρη την διαδυκτιακή κοινότητα ως φορέα σπάνιων χειρογράφων. Τι κρίμα όμως, μία τέτοια μουσική μορφή να μείνει στην ιστορική αφάνεια... Ας είναι καλά τα διάφορα επιστημονικά μουσικολογικά τμήματα που φέρνουν τέτοιες προσωπικότητες και έργα στο φως.

Υ.Γ. Χιλιάδες ευχαριστίες στον Χάρη και σε όσους ανεβάζουν τέτοια μαργαριτάρια.
 

V_Zacharis

Παλαιό Μέλος
Πάντως προκαλεί εντύπωση, το ότι ο Απόστολος Κώνστας, αν και "πολέμιος" του νέου συστήματος γραφής, εντούτοις έγραψε έναν τέτοιο κώδικα!
Ο Κώνστας έγραφε και στην νέα γραφή για βιοποριστικούς κυρίως λόγους, καθώς ήταν κωδικογράφος.
 

haris1963

παλαιότατο μέλος
Άρα αυτός είναι ο μισός κώδικας, και κάποια στιγμή αργότερα θα ανεβάσετε και τον υπόλοιπο, καλά κατάλαβα;

Φυσικά, μάλλον αύριο. :wink:

Πάντως προκαλεί εντύπωση, το ότι ο Απόστολος Κώνστας, αν και "πολέμιος" του νέου συστήματος γραφής, εντούτοις έγραψε έναν τέτοιο κώδικα!

Κάποιος φίλος, ειδήμων του χώρου, υποστήριξε πως η χρονολόγηση του χφ πρέπει να τοποθετηθεί περί τα 1830, αφού μέχρι και στις αρχές της δεκαετίας του 1820, ο Κώνστας επέμενε στο δικό του υπεραναλυτικό σύστημα παλαιάς γραφής (βλ. ΕΒΕ 1868 και 1869).

Ο Κώνστας έγραφε και στην νέα γραφή για βιοποριστικούς κυρίως λόγους, καθώς ήταν κωδικογράφος.

Ωστόσο εγώ συμφωνώντας με τον κ. Ζάχαρη, θέλω να προσθέσω κάτι που μου ανέφερε ο κ. Γιαννόπουλος σε συνάντησή μας: ο Κώνστας πρέπει να συνεργαζόταν με το βιβλιογραφικό εργαστήριο του Γρηγορίου, ως κωδικογράφος. Έχω την εντύπωση πως αυτή δεν είναι δική του μεταγραφή στη νέα μέθοδο, αλλά απλώς έχει αναλάβει (εργολαβία) να γράψει το πλήρες Δοξαστάριο (ενιαυτού, Τριωδίου και Πεντηκοσταρίου) του Πέτρου σε μεταγραφή του Γρηγορίου. Στην περίπτωση αυτή το χφ μπορεί να είναι και της περιόδου 1814-1819, με δεδομένο το ότι όπως και το άλλο Δοξαστάριο που ανέβασα (το φερόμενο ως Αυτόγραφο του Γρηγορίου) χρησιμοποιεί πρωταρχικές γραφές στη Νέα μέθοδο που δεν επιβίωσαν, όπως το κέντημα κάτω από το ολίγον σε συνδυασμό με κεντήματα ή υψηλή από πάνω.
Του λογου το ασφαλές θα διαπιστώσετε καλύτερα, μόλις ανεβάσω και το Α' μέρος του Κώδικα, ήτοι το Δοξαστάριο του Ενιαυτού, όπου θα δείτε οτι και πανομοιότυπο είναι και τις ίδιες ιδιότυπες γραφές που δεν επιβίωσαν χρησιμοποιεί. Καθαρή βιοποριστική κωδικογραφία!
Ευχαριστώ
 

haris1963

παλαιότατο μέλος
Άρα αυτός είναι ο μισός κώδικας, και κάποια στιγμή αργότερα θα ανεβάσετε και τον υπόλοιπο, καλά κατάλαβα;

Δεν άνοιξα καινούργιο θέμα, μιας και είναι ο ίδιος Κώδικας, αλλά στο 1ο μήνυμα επισύναψα και το δεσμό σε Mediafire, όπου ανέβασα το πρώτο μέρος του Κώδικα, ήτοι το Δοξαστάριο του Ενιαυτού, καθώς είναι αρχείο μεγάλου μεγέθους. Όπως ήδη έχω πει, λείπει ένα φύλλο από την αρχή (2 σελ.) και ακόμα 2 φύλλα (4 σελ.) κάπου μεταξύ Μεταμορφώσεως και Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Όποιος θέλει να το χρησιμοποιήσει στο Αναλόγιο μπορεί να τα προσθέσει από το Αυτόγραφο του Γρηγορίου :D.
Πάντως η εξήγηση μάλλον του Γρηγορίου είναι, όπως συζητήσαμε πιο πάνω.

Μόλις που πρόλαβα να τελειώσω την ψηφιοποίηση και το ανέβασμα, αφού σε λίγες ώρες πετάω για ΗΠΑ. Από εκεί θα στείλω και το επόμενο μήνυμά μου στο φόρουμ.
Εύχεσθε!
ΧΣ
 
Last edited:

V_Zacharis

Παλαιό Μέλος
Αν και δοκίμασα κάμποσες φορές, δεν κατάφερα να το κατεβάσω. Μήπως μπορεί κάποιος από αυτούς που κατάφεραν να το κατεβάσουν να το ανεβάσουν σε medifire ή σε rapidshare;

Ευχαριστώ.
 

Hristakis

Παμπάλαιο φθορικό μέλος

haris1963

παλαιότατο μέλος
Αν και δοκίμασα κάμποσες φορές, δεν κατάφερα να το κατεβάσω. Μήπως μπορεί κάποιος από αυτούς που κατάφεραν να το κατεβάσουν να το ανεβάσουν σε medifire ή σε rapidshare;

Βασίλη, διόρθωσα τον δεσμό στο #1 μήνυμα και οδηγεί τώρα σε τοποθεσία Mediafire, όπου ανέβασα το (μεγάλου μεγέθους) Α' μέρος του Κώδικα.
Χαιρετίσματα σε όλους από Washington D.C.
ΧΣ
 
Top