Διδασκαλία παραδοσιακών οργάνων και Δημοτικής Μουσικής με μακάμια ή με οκτώηχο;

[Polymnia]

Χαιρετώ όλους στην παρέα! Είμαι νέο μέλος του forum.

Από όσο γνωρίζω, τα παραδοσιακά μουσικά όργανα στα ωδεία διδάσκονται με το σύστημα των μακαμιών κι όχι με αυτό της οκτωήχου.
Αν εξαιρέσουμε το θέμα της γραφής -όπου το πεντάγραμμο πράγματι εξυπηρετεί στο να υπάρχει μία παρτιτούρα για πολλά όργανα- υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος όπου προτιμώνται τα μακάμια έναντι της οκτωήχου;

Δεδομένου ότι η τελευταία είναι τελειώτερο και απλούστερο σύστημα και ευκολότερο στην εκμάθηση από τα 750(!) μακάμια, για ποιό λόγο έχει περιοριστεί μόνο στην εκμάθηση Εκκλησιαστικής Μουσικής, αφού και η Δημοτική Μουσική χρησιμοποιεί ουσιαστικά τις ίδιες κλίμακες;

 

[tb---]

Χαιρετώ όλους στην παρέα! Είμαι νέο μέλος του forum.

Από όσο γνωρίζω, τα παραδοσιακά μουσικά όργανα στα ωδεία διδάσκονται με το σύστημα των μακαμιών κι όχι με αυτό της οκτωήχου.
Αν εξαιρέσουμε το θέμα της γραφής -όπου το πεντάγραμμο πράγματι εξυπηρετεί στο να υπάρχει μία παρτιτούρα για πολλά όργανα- υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος όπου προτιμώνται τα μακάμια έναντι της οκτωήχου;

Δεδομένου ότι η τελευταία είναι τελειώτερο και απλούστερο σύστημα και ευκολότερο στην εκμάθηση από τα 750(!) μακάμια, για ποιό λόγο έχει περιοριστεί μόνο στην εκμάθηση Εκκλησιαστικής Μουσικής, αφού και η Δημοτική Μουσική χρησιμοποιεί ουσιαστικά τις ίδιες κλίμακες;

Επαναφέρω αυτόν τον προβληματισμό , που είναι και δικός μου.

Με αφορμή και την έκδοση του βιβλίου του κ Τσιαμούλη με τους τρόπους , αλλά και άλλων μουσικοδιδασκάλων.

 

[Hristakis]

Ο Σίμων Καράς ένα από τα πράγματα που έκανε είναι να ονομάσει με Ελληνικές ονομασίες όλα αυτά τα πολύπλοκα "μακαμοειδή". Και πράγματι με την βασική 8ηχία και τους κλάδους των ήχων λύνεται αυτό το πρόβλημα της Οθωμανικής περιγραφής διαφόρων πραγμάτων που υπάρχουν στην ψαλτική και στην παραδοσιακή μας μουσική.
Για να κατανοήσουμε αυτήν την προσπάθεια θα πρέπει να λάβουμε υπ όψιν μας και άλλους παράγοντες π.χ.την άποψη πολλών διεθνών μουσικολόγων της εποχής εκείνης ότι η ψαλτική έχει αλλοιωθεί με Οθωμανικά στοιχεία στην διάρκεια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Ως απόδειξη γι αυτό επιδείκνυαν την "γλώσσα" αλλά και τις εκδόσεις διαφόρων ψαλτών του παρελθόντος οι οποίοι ονόμαζαν εκκλησιαστικές τους συνθέσεις με ονοματολογία των Οθωμανικών Makam. Αυτόν τον κίνδυνο λοιπόν ήθελε να αντικρούσει ο αείμνηστος για αυτό και οι διάφορες ανακοινώσεις του σε διεθνή μουσικολογικά συνέδρια του εξωτερικού...δυστυχώς την εποχή εκείνη δεν υπήρχε απ όσο γνωρίζω άλλη φωνή που να "δίνει αυτήν την μάχη" στο εξωτερικό για την διεθνή υποστήριξη της ψαλτικής τέχνης. Δυστυχώς στην Ελλάδα μετά από τόσα χρόνια συνεχίζεται να αγνοείται αυτή του η προσπάθεια για λόγους που δεν είναι του παρόντος...
Δοξολογία λοιπόν σε ήχο Σουλτανί γιεγκιάχ και Πεντηκοστάρια σε Σιρφ μπουσελίκ και άσε κάποιους να λένε "ε να κοίτα από εμάς τα πήρατε κατά την διάρκεια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας αφού τα ίδια ονόματα χρησιμοποιείτε και εσείς" φράση Τούρκου φίλου μουσικού

 

[emakris]

Ο Σίμων Καράς ένα από τα πράγματα που έκανε είναι να ονομάσει με Ελληνικές ονομασίες όλα αυτά τα πολύπλοκα "μακαμοειδή". Και πράγματι με την βασική 8ηχία και τους κλάδους των ήχων λύνεται αυτό το πρόβλημα της Οθωμανικής περιγραφής διαφόρων πραγμάτων που υπάρχουν στην ψαλτική και στην παραδοσιακή μας μουσική.
Για να κατανοήσουμε αυτήν την προσπάθεια θα πρέπει να λάβουμε υπ όψιν μας και άλλους παράγοντες π.χ.την άποψη πολλών διεθνών μουσικολόγων της εποχής εκείνης ότι η ψαλτική έχει αλλοιωθεί με Οθωμανικά στοιχεία στην διάρκεια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Ως απόδειξη γι αυτό επιδείκνυαν την "γλώσσα" αλλά και τις εκδόσεις διαφόρων ψαλτών του παρελθόντος οι οποίοι ονόμαζαν εκκλησιαστικές τους συνθέσεις με ονοματολογία των Οθωμανικών Makam. Αυτόν τον κίνδυνο λοιπόν ήθελε να αντικρούσει ο αείμνηστος για αυτό και οι διάφορες ανακοινώσεις του σε διεθνή μουσικολογικά συνέδρια του εξωτερικού...δυστυχώς την εποχή εκείνη δεν υπήρχε απ όσο γνωρίζω άλλη φωνή που να "δίνει αυτήν την μάχη" στο εξωτερικό για την διεθνή υποστήριξη της ψαλτικής τέχνης. Δυστυχώς στην Ελλάδα μετά από τόσα χρόνια συνεχίζεται να αγνοείται αυτή του η προσπάθεια για λόγους που δεν είναι του παρόντος...
Δοξολογία λοιπόν σε ήχο Σουλτανί γιεγκιάχ και Πεντηκοστάρια σε Σιρφ μπουσελίκ και άσε κάποιους να λένε "ε να κοίτα από εμάς τα πήρατε κατά την διάρκεια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας αφού τα ίδια ονόματα χρησιμοποιείτε και εσείς" φράση Τούρκου φίλου μουσικού

Η λογική σας είναι ακαταμάχητη, κ. Ψωμιάδη. Γράφουμε δηλ. ένα Τρισάγιο σε σαμπάχ, το ονομάζουμε "νάο" και, μέσω αυτής της αναβαπτίσεως, έγινε αυτομάτως παραδοσιακό και βυζαντινό!!!
Οι μελουργοί του παρελθόντος (του όχι και τόσο μακρινού) ήξεραν πότε έγραφαν ένα μέλος σε μακάμι και το δήλωναν ευθαρσώς. Δεν είχαν κανένα πρόβλημα με τέτοιου είδους δάνεια, καθότι είχαν μια υγιή και δημιουργική σχέση με τον μουσικό τους περίγυρο, γνωρίζοντας παραλλήλως άριστα τη δική τους παράδοση. Το να "λύσει" κανείς το πρόβλημα της σχέσεως μεταξύ εξωτερικής και εκκλησιαστικής μουσικής μακαμοποιώντας πλήρως την οκταηχία, είναι απαράδεκτο, καταστροφικό, αντιεπιστημονικό και απορριπτέο. Εάν εσείς αυτό το ονομάζετε "μάχη για τη διεθνή υποστήριξη της ψαλτικής τέχνης" (!!!) [λες και οι ξένοι επιστήμονες τρώνε κουτόχορτο και περιμένουν να δουν πώς θα ονομάσουμε εμείς τα μακάμια], λυπούμαι πολύ, αλλά νομίζω ότι δεν υπάρχει έδαφος συνεννόησης. Αυτό το τελευταίο είναι κάτι που αντιλαμβάνομαι όλο και περισσότερο (και δεν αναφέρομαι σε εσάς προσωπικά), όσο παρακολουθώ το Ψαλτολόγιο.

 

[tb---]

Προσωπικά αναρωτιέμαι γιατί δεν έχει επικρατήσει ή γιατί δεν γίνονται προσπάθειες ώστε να ενταχθεί η διδασκαλίας και της παραδοσιακής ή και ένα γένη της μουσική σύμφωνα με την βυζαντινή παρασημαντική.

Θεωρώ ότι σαν μουσική καταγραφή είναι πολύ ανώτερη του πενταγράμμου ή του προσαρμοσμένου πενταγράμμου όπως έχουν οι γείτονες μας.

Ρωτώ λοιπόν τους αγαπητούς μουσικοδιδάσκαλους, γιατί δεν επιλέγουν την βυζαντινή γραφή , αλλά την ευρωπαϊκού τύπου γραφή ;

Και δεν αναφέρομαι σε επίπεδο συνεργασίας ή συνεδρίων παγκοσμίων που εκεί ίσως να πρέπει να αντιπαραθέσεις και το πεντάγραμμο. Μιλάω για εσωτερικά προγράμματα σπουδών και αναλυτικά βιβλία που παρουσιάζουν την «ελληνική» μουσική σε ξένα πρότυπα.

Αποφασίστε επί τέλους , τι θέλετε να διδάσκετε ; Ελληνική Μουσική ή κάτι άλλο και με ποιο τρόπο;

Τουλάχιστον προσωπικά διδάχθηκα δυτικές σπουδές , αλλά κανείς δεν μου είπε ότι αυτός είναι ο ελληνικός τρόπος διδασκαλίας. Το αντίθετο. «Ευρωπαϊκή Μουσική» την έλεγαν τότε και όλοι ξέραμε ότι αυτό που μαθαίνουμε είναι Ιταλικό – Ισπανικό – Γαλλικό , κτλ .

Τώρα γιατί την λέμε Ελληνική Μουσική, αφού τα μέσα διδασκαλίας δεν είναι τα ελληνικά ;

 

[karastamatis ioannis]

Προσωπικά αναρωτιέμαι γιατί δεν έχει επικρατήσει ή γιατί δεν γίνονται προσπάθειες ώστε να ενταχθεί η διδασκαλίας και της παραδοσιακής ή και ένα γένη της μουσική σύμφωνα με την βυζαντινή παρασημαντική.

Θεωρώ ότι σαν μουσική καταγραφή είναι πολύ ανώτερη του πενταγράμμου ή του προσαρμοσμένου πενταγράμμου όπως έχουν οι γείτονες μας.

Ρωτώ λοιπόν τους αγαπητούς μουσικοδιδάσκαλους, γιατί δεν επιλέγουν την βυζαντινή γραφή , αλλά την ευρωπαϊκού τύπου γραφή ;

Και δεν αναφέρομαι σε επίπεδο συνεργασίας ή συνεδρίων παγκοσμίων που εκεί ίσως να πρέπει να αντιπαραθέσεις και το πεντάγραμμο. Μιλάω για εσωτερικά προγράμματα σπουδών και αναλυτικά βιβλία που παρουσιάζουν την «ελληνική» μουσική σε ξένα πρότυπα.

Αποφασίστε επί τέλους , τι θέλετε να διδάσκετε ; Ελληνική Μουσική ή κάτι άλλο και με ποιο τρόπο;

Τουλάχιστον προσωπικά διδάχθηκα δυτικές σπουδές , αλλά κανείς δεν μου είπε ότι αυτός είναι ο ελληνικός τρόπος διδασκαλίας. Το αντίθετο. «Ευρωπαϊκή Μουσική» την έλεγαν τότε και όλοι ξέραμε ότι αυτό που μαθαίνουμε είναι Ιταλικό – Ισπανικό – Γαλλικό , κτλ .

Τώρα γιατί την λέμε Ελληνική Μουσική, αφού τα μέσα διδασκαλίας δεν είναι τα ελληνικά ;

Δεν εχει επικρατησει επειδη το πενταγραμμο ειναι η ευκολη λυση. Ο αλλος τροπος απαιτει μεγαλο ''στρωσιμο''!

 

[evangelos]

...
Τώρα γιατί την λέμε Ελληνική Μουσική, αφού τα μέσα διδασκαλίας δεν είναι τα ελληνικά ;

Η Ελληνική μουσική δεν έχει περιορισμούς στα μέσα με τα οποία θα εκφραστεί. Στο σμυρναίικο θα δούμε λύρες με δυτικά βιολιά και κιθάρες στο δημοτικό ζουρνάδες αλλά και κλαρίνο τον ταμπουρά αλλά και το συγκερασμένο μεν ελληνικό δε μπουζούκι. Η ελληνική μουσική είναι φιλοσοφία και μίμηση του ρωμαίικου τρόπου ζωής και ηθικής. Η ζωντανή παράδοση δεν φοβάται τα μέσα εκφράζεται με ό τι μέσο διαθέτει και είναι πιο κατάλληλο για την εποχή. Ας σταματήσει αυτή η άμυνα σε ότι καινούριο και ξενόφερτο. Πάντα η Ελλάδα έπαιρνε ξένα στοιχεία και τα χρησιμοποιούσε για να εκφραστεί.
Το μόνο που δεν πρέπει να αλλάξει για να μην χαλάσει η μουσική μας είναι η ψυχή μας. Εκεί που αλλάζει η ψυχή φαίνεται η διαφορά (O TEMPORA O MORES!), όπως έχει γίνει με την σύγχρονη διασκεδαστική μουσική, η οποία κατά ένα μεγάλο της μέρος έχει πάψει να είναι ελληνική κι έχει γίνει...ελληνάδικη...

 

[tb---]

Η Ελληνική μουσική δεν έχει περιορισμούς στα μέσα με τα οποία θα εκφραστεί. Στο σμυρναίικο θα δούμε λύρες με δυτικά βιολιά και κιθάρες στο δημοτικό ζουρνάδες αλλά και κλαρίνο τον ταμπουρά αλλά και το συγκερασμένο μεν ελληνικό δε μπουζούκι. Η ελληνική μουσική είναι φιλοσοφία και μίμηση του ρωμαίικου τρόπου ζωής και ηθικής. Η ζωντανή παράδοση δεν φοβάται τα μέσα εκφράζεται με ό τι μέσο διαθέτει και είναι πιο κατάλληλο για την εποχή. Ας σταματήσει αυτή η άμυνα σε ότι καινούριο και ξενόφερτο. Πάντα η Ελλάδα έπαιρνε ξένα στοιχεία και τα χρησιμοποιούσε για να εκφραστεί.
Το μόνο που δεν πρέπει να αλλάξει για να μην χαλάσει η μουσική μας είναι η ψυχή μας. Εκεί που αλλάζει η ψυχή φαίνεται η διαφορά (O TEMPORA O MORES!), όπως έχει γίνει με την σύγχρονη διασκεδαστική μουσική, η οποία κατά ένα μεγάλο της μέρος έχει πάψει να είναι ελληνική κι έχει γίνει...ελληνάδικη...

Μπορώ να χρησιμοποιήσω τον διαδικό κώδικα, τον κινεζικό τρόπο καταγραφής (που σαι Μαστερ) ή άλλο μέσο που με βολεύει για να διδάξω την μουσική. Αυτό μπορεί να βολεύει εμένα ή και τους φίλους μους.

Όταν αυτό όμως περάσει στην επίσιμη διδασκαλία παραδοσιακών θεμάτων, τότε τα πράγματα αλλάζουν.

Για τις μεθοδολογίες αλλίωσης ή και "χαλασμού" της ψυχής καθώς και την σύγχρονη διασκεδαστική μουσική τα ξέρω αρκετά καλά. Άλλωστε εγώ λατίνος είμαι , το λέει και το όνομά μου και στο ποδόσφαιρο έπαιζα τερματοφύλακας και όχι αμυντικός ~

 

[NKontis]

Πάντα υπάρχουν (και ευτυχώς πάντα θα υπάρχουν) και οι άλλες περιπτώσεις. Για παράδειγμα, και οι δύο δάσκαλοί μου στο κανονάκι διδάσκουν (ο ένας τουλάχιστον γιατί ο άλλος άφησε τον μάταιο τούτο κόσμο) με βυζαντινή μουσική και όχι με μακάμια. Δεν είναι λοιπόν γενικός κανόνας το ότι γίνεται μάθημα με ευρωπαϊκή σημειογραφία και τουρκικά μακάμια. Από τον δάσκαλο εξαρτάται. Πολλοί, ιδιαιτέρως νεώτεροι, διδάσκουν με βάση την βυζαντινή μουσική, αν και είναι εγκρατείς και στην δυτική και στην ανατολική μουσική. Θεωρώ πως το μέλλον της παραδοσιακής μουσικής (όσον αφορά το συγκεκριμένο θέμα και όχι άλλα θέματα, για τα οποία είμαι πολύ απαισιόδοξος) είναι ευοίωνο.

 

[tb---]

... και περισσότερο αυτό που με προβληματίζει, είναι ότι οι διδάσκαλοι "κατέχουν" και την βυζαντινή μουσική.
Παρ΄ολα αυτά, προτιμούν να διδάσκουν με ένα ξένο σύστημα.

Πάλι καλά που υπάρχουν και οι καταγραφές οι ηχητικές , οπότε μπορεί να διατηρηθεί η ακουστική και προφορική παράδοση.

 

[chanendes]

Ο Σίμων Καράς ένα από τα πράγματα που έκανε είναι να ονομάσει με Ελληνικές ονομασίες όλα αυτά τα πολύπλοκα "μακαμοειδή".

Κατά την ταπεινή μου γνώμη, το θέμα δεν είναι καθόλου θέμα ονομάτων.... το τριαντάφυλλο, είτε τριαντάφυλλο το πεις, είτε "γκιούλ" το ίδιο θα μυρίζει...

και δεν είναι ΜΟΝΟ το όνομα αυτό που κατοχυρώνει ή όχι την καταγωγή και την πατρότητα ενός πράγματος....

 

[PavlosKouris]

Μου φαίνεται ότι έχουμε μπερδέψει την τέχνη της
ανθοκομίας με την επιστήμη της Βυζαντινής Μουσικής.
Κήπους, λουλούδια που μυρίζουν κ έχει το καθένα τη χάρη του
κ τριαντάφυλλα που τα λέμε σε διάφορες γλώσσες...
Όχι δεν νομίζω ότι είναι έτσι. Επιστήμη σημαίνει κ ακρίβεια
(εκτός των άλλων). Να θυμίσω τα ηχομόρια κ τα άπειρα
μνμ που έχουν γραφεί για 1-2 μόρια ή κ 0.5 καμμιά φορά;
Η ονοματοδοσία είναι κ αυτή σπουδαία (χωρίς να είναι πανάκεια).:wink:

 

[chanendes]

1) Προσωπικά Παύλο δεν έχω μπερδέψει τίποτα... Δεν ξέρω εσύ...
2) σε συζητήσεις περί ...μορίων δεν έχω συμμετάσχει ΠΟΤΕ ....
3) η ονοματοδοσία ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ [αφότου δηλαδή έχουν περάσει 600 και ... χρόνια ύπαρξης και χρήσης από εσένα αλλά χωρίς ιδιαίτερο όνομα στη δική σου γλώσσα του πράγματος που ονομάζεις] δεν εξυπηρετεί και πολλά...

 

[PavlosKouris]

Όμορφα Ιωάννη πολύ ωραία.
Συνεννοηθήκαμε.

 

[Shota]

Η λογική σας είναι ακαταμάχητη, κ. Ψωμιάδη. Γράφουμε δηλ. ένα Τρισάγιο σε σαμπάχ, το ονομάζουμε "νάο" και, μέσω αυτής της αναβαπτίσεως, έγινε αυτομάτως παραδοσιακό και βυζαντινό!!!
Οι μελουργοί του παρελθόντος (του όχι και τόσο μακρινού) ήξεραν πότε έγραφαν ένα μέλος σε μακάμι και το δήλωναν ευθαρσώς. Δεν είχαν κανένα πρόβλημα με τέτοιου είδους δάνεια, καθότι είχαν μια υγιή και δημιουργική σχέση με τον μουσικό τους περίγυρο, γνωρίζοντας παραλλήλως άριστα τη δική τους παράδοση. Το να "λύσει" κανείς το πρόβλημα της σχέσεως μεταξύ εξωτερικής και εκκλησιαστικής μουσικής μακαμοποιώντας πλήρως την οκταηχία, είναι απαράδεκτο, καταστροφικό, αντιεπιστημονικό και απορριπτέο. Εάν εσείς αυτό το ονομάζετε "μάχη για τη διεθνή υποστήριξη της ψαλτικής τέχνης" (!!!) [λες και οι ξένοι επιστήμονες τρώνε κουτόχορτο και περιμένουν να δουν πώς θα ονομάσουμε εμείς τα μακάμια], λυπούμαι πολύ, αλλά νομίζω ότι δεν υπάρχει έδαφος συνεννόησης. Αυτό το τελευταίο είναι κάτι που αντιλαμβάνομαι όλο και περισσότερο (και δεν αναφέρομαι σε εσάς προσωπικά), όσο παρακολουθώ το Ψαλτολόγιο.

Όπως λέει ένας μακαρίτης μουσικοδιδάσκαλος του οποιου το όνομα μου διαφεύγει αυτή τη στιγμή η μουσική των Περσών, των Αράβων και των Τούρκων "στηρίζεται εις την αρχαιοελληνικήν μουσικήν επιστήμην και παράδοσιν". Άρα που το πρόβλημα; :wink:

ΥΓ Οι υπογραμμίσεις δεν είναι δικες μου, έτσι το βρήκα.

 

[antonios]

Όπως λέει ένας μακαρίτης μουσικοδιδάσκαλος του οποιου το όνομα μου διαφεύγει αυτή τη στιγμή η μουσική των Περσών, των Αράβων και των Τούρκων "στηρίζεται εις την αρχαιοελληνικήν μουσικήν επιστήμην και παράδοσιν". Άρα που το πρόβλημα; :wink:

ΥΓ Οι υπογραμμίσεις δεν είναι δικες μου, έτσι το βρήκα.

Συνήθως καταλαβαίνω από πολύ νωρίς που το πάει κάποιος το θέμα και τι θέλει να πει. Καμιά φορά καταλαβαίνω και πως ένα θέμα ανοίγει για να γίνει κάτι σε κάποιο άλλο, ή για να κλείσει κάποιο άλλο που "στράβωσε". Αυτές οι "στρατηγικές" με αφήνουν βέβαια αδιάφορο, αφού "δεν έχω δικιά μου ατζέντα" (η έκφραση είναι άλλου, και του ανήκει το "κοπυράιτ".) Άλλα για αυτό το ποστάρισμα αν έχει κάτι πέρα από το προφανές, θα 'θελα να δω που το πας Shota!

 

[evangelos]

Όπως λέει ένας μακαρίτης μουσικοδιδάσκαλος του οποιου το όνομα μου διαφεύγει αυτή τη στιγμή η μουσική των Περσών, των Αράβων και των Τούρκων "στηρίζεται εις την αρχαιοελληνικήν μουσικήν επιστήμην και παράδοσιν". Άρα που το πρόβλημα; :wink:

ΥΓ Οι υπογραμμίσεις δεν είναι δικες μου, έτσι το βρήκα.

Το ότι στηρίζεται η εξωτερική μουσική στην ελληνική είναι γεγονός και καλά κάνει και το αναφέρει ο Καράς αλλά ο φόβος να χρησιμοποιείς την τούρκικη ή αραβική ορολογία εκεί που χρειάζεται, καθώς έχει επικρατήσει για κάποιες έννοιες, δεν είναι χαρακτηριστικό της μέχρι τώρα ελληνικής παράδοσης. Είναι το ίδιο γελοίο να πεις κρεατοσφαιρίδιο αντί για κιοφτεδάκι ή να πεις περιοχή Ελλομένου αντί "στου Πασά" ή Μουνιχία αντί για Πασαλιμάνι (το τελευταίο ευτυχώς δεν επικράτησε για ευνόητους λόγους... )

 

[Gorgonaos]

Βασικά δεν υπάρχει αντιστοιχία Μακάμ - Ήχου και ούτε έχει νόημα να γίνει αυτό, ούτε να προσδιορίσουμε μέσω των ήχων+με διάφορους συνδιασμούς+συναρμογές ήχων+των ειδικότερων ονομάτων των να ερμηνεύσουμε+να ονομάσουμε το κάθε μακάμ!Μπορούμε ωστόσο να ερμηνεύσουμε το κάθε μακάμ μέσω της οκταηχίας, να το αναλύσουμε και να το κατανοήσουμε πλήρως και μάλιστα είναι πολύ εύκολο για κάποιον που γνωρίζει βυζαντινή μουσική να κατανοήσει ένα μακάμ όταν του αναλυθεί μέσω των ήδη γνωστών του στοιχείων!Ο λόγος που προτιμούν πολλοί το πεντάγραμμο δεν είναι επειδή αδιαφορούν ή τόσο αγαπούν την Δυτική αντίληψη εις βάρος της Ελληνικής αλλά το γεγονός πως ο τρόπος ανάγνωσης της βυζαντινής παρτιτούρας δεν μας επιτρέπει κάθε στιγμή να γνωρίζουμε σε ποιόν φθόγγο βρισκόμαστε!Δεν μπορούμε δηλαδή αν χάσουμε κάπου το κείμενο κάνοντας ένα λάθος να βρούμε από τα σύμβολα το τονικό ύψος στο οποίο βρισκόμαστε. Πρέπει να πάμε στην αμέσως προηγούμενη μαρτυρία και να μετρήσουμε μέχρι το σημείο αυτό, ή αν παίζουμε σε μια ορχήστρα και οι υπόλοιπιο μουσικοί συνεχίσουν, να περιμένουμε μέχρι την επόμενη μαρτυρία για να ξαναμπούμε.. Ένα άλλο θέμα είναι πως λόγω της ομοιογένειας - και του αρκετά μικρότερου πλήθους - των φθογγοσήμων της ευρωπαϊκής σημειογραφίας, αλλά και του σχήματος οργάνωσης της γραφής, δηλαδή του πενταγράμμου με τις κάθετες διαστολές είναι πιο εύκολα διακριτό το εκάστοτε ρυθμικό σχήμα και κατά συνέπεια και η ρυθμική ανάγνωση.. Επίσης στο 5γραμμο μπορούμε να καταγράψουμε και τις συγχορδίες και τον τρόπο εκτέλεσής τους, την συνοδεία δηλαδή, ανάλογα με κάθε ρυθμό.. Πρακτικοί είναι οι λόγοι πάντως πιστεύω και δεν πηγάζουν από κακή διάθεση ή υποτίμηση του βυζαντινού συστήματος!Παρόλα αυτα δεν γράφω για να υπερασπιστώ το 5γραμμο, απλά παραθέτω τα πλεονεκτήματα που φαντάζομαι πως βλέπουν αυτοί που το προτιμούν, και όπως φαίνεται είναι θεμιτά!

 

[Shota]

Η λογική σας είναι ακαταμάχητη, κ. Ψωμιάδη. Γράφουμε δηλ. ένα Τρισάγιο σε σαμπάχ, το ονομάζουμε "νάο" και, μέσω αυτής της αναβαπτίσεως, έγινε αυτομάτως παραδοσιακό και βυζαντινό!!!

Λίγο άσχετο με το θέμα, αλλα υπάρχουν Βυζαντινές μαρτυρίες οι οποιοι λένε ότι ο Βυζαντινός Νάος ήταν κάτι σαν σαμπάχ με Δι ύφεση; Η ο Δι ήταν φυσικός;

 

[emakris]

Λίγο άσχετο με το θέμα, αλλα υπάρχουν Βυζαντινές μαρτυρίες οι οποιοι λένε ότι ο Βυζαντινός Νάος ήταν κάτι σαν σαμπάχ με Δι ύφεση; Η ο Δι ήταν φυσικός;

Ο νάος περιγράφεται ως πρώτος δίφωνος (Κε-Νη). Καμία αναφορά σε χρωματισμό. Σε μια από τις δύο μελωδικές εκδοχές του Ειρμολογίου μάλιστα (αυτή που επικράτησε τελικά τον 14ο-15ο αι.), ο νάος κυριαρχεί στους ειρμούς του α΄ ήχου (κάτι σαν τον σημερινό πλ. α΄ ειρμολογικό).