[Ερώτηση] Διαστήματα στη Βυζαντινή Μουσική Ελισαίου Γιανίδη

N

nikosthe

Νίκος Θεοτοκάτος
Η δική μου άποψη, όπως έχω γράψει, είναι ότι το άρθρο είναι εξαιρετικό. Φανερώνει μεγάλη ευρύτητα πνεύματος και λέει πολλές αλήθειες. Αυτό ανεξάρτητα από το αν κάποιος συντάσσεται με τις πρακτικές της εναρμόνισης του Ελισαίου Γιανίδη, τις οποίες ακόμα και ο Γάλλος Baud-Bovy κριτίκαρε αυστηρά (βλ. το πλήρες κείμενο του άρθρου στο σύνδεσμο που παρέθεσε ο π. Μάξιμος). Αν διαβάσει κανείς το άρθρο θα δει ότι δεν έχουν καμία βάση οι πρόχειρες κατηγορίες που εκτόξευσε ο Καράς εναντίον του Γιανίδη μέσω του θεωρητικού του, ότι, και καλά, δεν μπορούσε ν' ακούσει διαστήματα μικρότερα του ημιτονίου, αφού ο άνθρωπος λέει καθαρά ότι "Κανείς δεν είπε πως δεν υπάρχει το τέταρτο του τόνου. Το ζήτημα είναι αν ανταποκρίνεται σε μια αισθητική ανάγκη. [...] Ύστερα απ' το σημαντικό ρόλο που είδαμε πως παίζουνε στη βυζαντινή κλίμακα οι έλξεις, τολμώ να ρωτήσω μήπως όλη αυτή η ιστορία των παλιών διαστημάτων και η μεγάλη ποικιλία εκείνων των κλιμάκων συνοψίζεται σ' αυτά τα παροδικά τραβήγματα της φωνής και μήπως δεν πρόκειται για σταθερές βαθμίδες της κλίμακας. Σταθερή βαθμίδα θα πει φθόγγος όπου μπορεί η μελωδία να σταθεί μια στιγμή, να κάμει μια προσωρινή ή μια τελική κατάληξη, φθόγγος που ν' ανταποκρίνεται σε μιαν ορισμένη αισθητική ανάγκη [...] όλοι εκείνοι οι φθόγγοι που έλκονται και ανεβοκατεβαίνουν κατά την αρέσκεια του ψάλτη, μόλις βρεθούνε σε μια κατάληξη, παρουσιάζονται ακλόνητοι στην κανονική τους θέση. Άρα λοιπόν η "απέραντη ποικιλία των διαστημάτων" δεν είναι πραγματική, δεν είναι στις βαθμίδες της κλίμακας, είναι στα ενδιάμεσα παιχνίδια της φωνής". Ο άνθρωπος είναι μελετημένος και ξέρει τι λέει. Μπορεί να διαφωνήσει κανείς με τα όποια συμπεράσματά του, αλλά το σίγουρο είναι ότι αυτά δεν αντιμετωπίζονται με προχειρότητες στυλ Καρά.
 
You must log in or register to reply here.
Top