[Ερώτηση] Διακονικά παραγγέλματα ελλείψει διακόνου

[tsak77]

Από τις σημερινές ενοριακές ακολουθίες έχω διαπιστώσει ότι απουσία του Διακόνου, όλα τα παραγγέλματα και τις αναφορές αναλαμβάνει ο Ιερέας. Παρατηρώ όμως πολλούς Ιερείς να αποφεύγουν συγκεκριμένα το παράγγελμα "δύναμις" (το οποίο πέρα από την γνήσια προέλευσή του, ανήκει πλέον στον Διάκονο), λόγω του ότι είναι λένε του Διακόνου. Τα ειρηνικά και τόσα άλλα δεν είναι;
Επίσης (και πιθανόν αυτό να είναι άσχετο) όταν απαγγείλει τον Απόστολο ένας Ιερέας, ο λειτουργός Ιερέας δεν εύχεται "Ειρήνη σοι τω αναγνώντι" και δικαιολογείται ότι πρόκειται για ευχή μόνο προς κατώτερο κληρικό και προτρέπει την ψαλμώδηση του Αλληλούια σκέτη.
Έχετε παρατηρήσει παρόμοιες επιλογές; Πηγάζουν από κάπου; Μήπως υπάρχουν διακονικές προτροπές που δεν θα έπρεπε να αναφέρει ο Ιερέας;

Εάν κάποια ή όλα τα παραπάνω έχουν κάπου συζητηθεί, παρακαλώ παραπέμψτε με, συγχωρόντας μου την αβλεψία.

 

[dkalpakidis]

Από τις σημερινές ενοριακές ακολουθίες έχω διαπιστώσει ότι απουσία του Διακόνου, όλα τα παραγγέλματα και τις αναφορές αναλαμβάνει ο Ιερέας. Παρατηρώ όμως πολλούς Ιερείς να αποφεύγουν συγκεκριμένα το παράγγελμα "δύναμις" (το οποίο πέρα από την γνήσια προέλευσή του, ανήκει πλέον στον Διάκονο), λόγω του ότι είναι λένε του Διακόνου. Τα ειρηνικά και τόσα άλλα δεν είναι;

Αυτό δεν το έχω ακούσει στην πράξη. Εγώ σκέφτομαι μήπως μερικές Διακονικές παρακελεύσεις πρέπει να τις λέει ο ψάλτης.
π.χ. Ευλόγησον, Δέσποτα. ( ; )

Επίσης (και πιθανόν αυτό να είναι άσχετο) όταν απαγγείλει τον Απόστολο ένας Ιερέας, ο λειτουργός Ιερέας δεν εύχεται "Ειρήνη σοι τω αναγνώντι" και δικαιολογείται ότι πρόκειται για ευχή μόνο προς κατώτερο κληρικό και προτρέπει την ψαλμώδηση του Αλληλούια σκέτη.

"Ειρήνη σοι" γενικά είναι το ορθότερο.
Το έχω παρατηρήσει να συμβαίνει μάλιστα άλλοι λέγουν "Ειρήνη ημίν και υμίν".
Εγώ σκέφτομαι ότι θα είναι ορθότερο να μη "ειρηνεύσει" Ιερέας τον Ιερέα όπως γίνεται στο Ευαγγέλιο. Τα υπόλοιπα μου φαίνονται υπερβολές και σχολαστικά.

Έχετε παρατηρήσει παρόμοιες επιλογές; Πηγάζουν από κάπου; Μήπως υπάρχουν διακονικές προτροπές που δεν θα έπρεπε να αναφέρει ο Ιερέας;
Εάν κάποια ή όλα τα παραπάνω έχουν κάπου συζητηθεί, παρακαλώ παραπέμψτε με, συγχωρόντας μου την αβλεψία.

Γενικά υπάρχουν και άλλες προτροπές του Διακόνου οι οποίες όμως επειδή συνήθως λέγονται μυστικώς, "δε μας απασχολούν" αλλά δεν λέγονται.
π.χ. Ευλόγησον, δέσποτα, τον άγιον άρτον.

 

[π. Μάξιμος]

Από τις σημερινές ενοριακές ακολουθίες έχω διαπιστώσει ότι απουσία του Διακόνου, όλα τα παραγγέλματα και τις αναφορές αναλαμβάνει ο Ιερέας. Παρατηρώ όμως πολλούς Ιερείς να αποφεύγουν συγκεκριμένα το παράγγελμα "δύναμις" (το οποίο πέρα από την γνήσια προέλευσή του, ανήκει πλέον στον Διάκονο), λόγω του ότι είναι λένε του Διακόνου. Τα ειρηνικά και τόσα άλλα δεν είναι;

Δές ἐδῶ μιά ἑρμηνεία δικιά μου στηριζόμενη στό ΤΜΕ, πού ὅμως μετά ἐξηγήθηκε ἀλλιῶς (διάβασε προηγούμενα μηνύματα Β. Ζάχαρη καί Παναγιώτη καί ἑπόμενα, μέχρι τό δικό μου αὐτό -Ποιός ἐκφωνεῖ τήν παρακέλευση «Δύναμις»-). Πάντως ὑπάρχουν κάποια πού δέν λέει ὁ ἱερεύς ἐλλείψει διακόνου· ἐλάχιστα βέβαια, ὅπως ἔδειξε ὁ Δημήτρης.

Επίσης (και πιθανόν αυτό να είναι άσχετο) όταν απαγγείλει τον Απόστολο ένας Ιερέας, ο λειτουργός Ιερέας δεν εύχεται "Ειρήνη σοι τω αναγνώντι" και δικαιολογείται ότι πρόκειται για ευχή μόνο προς κατώτερο κληρικό και προτρέπει την ψαλμώδηση του Αλληλούια σκέτη.

Ὁ μή λειτουργῶν ἱερεύς ἐπέχει θέση «ἰδιώτου» καί στό ψαλτῆρι ἀναγνώστου. Ὁπότε κακῶς ἀπό δῆθεν savoir vivre κάνουν αὐτά.

 

[MTheodorakis]

«Τὸ ῾῾Καὶ ὧν ἕκαστος κατὰ διάνοιαν ἔχει..᾿᾿ πρέπει νὰ λέγεται ἀπὸ τὸν ἱερέα, ὅταν λειτουργεῖ μόνος χωρὶς διάκονο» (Ἰ. Φουντούλη Ἀπαντήσεις τ. 4 σ. 22).

 

[Εμμανουήλ Αβραμίδης]

Στην προηγιασμένη λειτουργία, το παράγγελμα Φῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσι, του διακόνου δεν είναι (προτασσόμενου του Σοφία. Ὀρθοί); Μήπως τελικά ανήκει στον ιερέα ή στον προεστώτα.

Επίσης, αφού έχει σχέση με την φωταγωγία του ναού (ουσιαστικά είναι παράγγελμα για το άναμμα των λύχνων), γιατί λέγεται μόνο στην προηγιασμένη; Στους άλλους εσπερινούς δε σκοτεινιάζει; (αστειεύομαι, προφανώς υπάρχει κάποια σοβαρή αιτιολογία.)

Αξιοσημείωτο είναι ότι η αρχική θέση του παραγγέλματος ήταν μετά το Εἰρήνη σοι της Παροιμίας... όπως άλλωστε υπονοείται και στο βαρβερινό κώδικα, στα διακονικά των προηγιασμένων (στην έκδοση του Parenti, 1995, σελ. 311).

Υ.Γ: Κοιτάξτε και στο βιβλίο Οι χοροί ψαλτών κατά την βυζαντινή παράδοση, της δρ. Ευαγγελίας Σπυράκου, σελ. 290-291

 

[π. Μάξιμος]

Στην προηγιασμένη λειτουργία, το παράγγελμα Φῶς Χριστοῦ φαίνει πᾶσι, του διακόνου δεν είναι (προτασσόμενου του Σοφία. Ὀρθοί);

Αὐτό ἤθελα νά γράψω κι ἐγώ, ὅτι τελικά ἐλλείψει διακόνων, κάποια «μονιμοποιήθηκαν» στόν ἱερέα καί ξεχάστηκε ὅτι ἦταν τοῦ διακόνου (πρβλ. ἐδῶ).

Γιά τά ἄλλα διάβασε ἐδῶ.

 

[MTheodorakis]

Αξιοσημείωτο είναι ότι η αρχική θέση του παραγγέλματος ήταν μετά το Εἰρήνη σοι της Παροιμίας... όπως άλλωστε υπονοείται και στο βαρβερινό κώδικα, στα διακονικά των προηγιασμένων (στην έκδοση του Parenti, 1995, σελ. 311).

Υ.Γ: Κοιτάξτε και στο βιβλίο Οι χοροί ψαλτών κατά την βυζαντινή παράδοση, της δρ. Ευαγγελίας Σπυράκου, σελ. 290-291

«Λέγει ὁ ἀρχιδιάκονος· Πρόσσχωμεν, ὁ ἱερεύς· Εἰρήνη πᾶσιν, ὁ διάκονος· Σοφία, ὁ ψάλτης τὸ προκείμενον, καὶ μετὰ τὸ προκείμενον, ὁ διάκονος· Σοφία, ὁ ἀναγνώστης τὴν Παλαιάν, ὁ ἱερεύς· Εἰρήνη σοι, ὁ διάκονος· Σοφία, καὶ πάλιν ὁ ψάλτης τὸ προκείμενον, ὁ διάκονος· Σοφία, ὁ ἀναγνώστης τὰς Παροιμίας, καὶ πάλιν ὁ ἱερεὺς λέγει· Εἰρήνη σοι. ῾Ο διάκονος· Σοφία, ὀρθοί», (Φῶς Χριστοῦ...(ἀπὸ τὸν ιʼ αἰ. βλ. χφ. Τιμίου Σταυροῦ 40 τυπικὸ τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας ι' αἰ. ἔκδ. J. Mateos τ. 1 σ. 246, ἐνῶ λείπει ἀπὸ τὸ χφ. Πάτμου 266 θ'-ι' αἰ. τυπικὸ τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας ἔκδ. Dmitrievskij τ. 1 σ. 54)) «ὁ διάκονος· Πρόσσχωμεν, ὁ ἱερεύς· Εἰρήνη πᾶσιν, ὁ διάκονος· Σοφία, ὁ ψάλτης τὸ Κατευθυνθήτω» (Βαρβερινός κώδικας η' αἰ. ἔκδ. 2000 σ. 246· πρβλ. J. Mateos ὅπ. πρ., Ἰ. Φουντούλη Ἀπαντήσεις τ. 2 σ. 220, τ. 3 σ. 108).