Γρηγοριανό μέλος και Βυζαντινή μουσική

E

emakris

Guest
Καταρχήν ένα μεγάλο ευχαριστώ στους συντονιστές, για τις προσπάθειές τους να διαφυλάξουν τη σοβαρότητα του forum, ως ενός χώρου εθελοντικής προσφοράς υλικού και γνώσεων, αλλά και ανταλλαγής απόψεων σε σχέση με την εκκλησιαστική μας μουσική, προς ωφέλεια των μελών και των απλών αναγνωστών. Ως εκ τούτου αφαίρεσα ήδη την "επίμαχη" φράση μου, μη επιθυμώντας να το μετατρέψω εγώ πρώτος σε αρένα άσχετων ιδεολογικών αντιπαραθέσεων.
 

Οδυσσέας Εσκιτζής

Παλαιό Μέλος
Προσωπικά με ενδιαφέρουν και οι γνώσεις των ψαλτο-λόγων και οι απόψεις τους. Ούτε θεωρώ άσχετο με το θέμα μια απαξίωση ή υπερεκτίμιση του πνεύματος του Διαφωτισμού όσον αφορά τα αποτελέσματα που είχε στην ζωή και την τέχνη. Εδώ κάποιοι πιστεύουν ότι ακόμη παλαιότερα γεγονότα, έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο για την εικόνα που παρουσιάζει η εποχή μας. Γι αυτό μαθαίνουμε την Ιστορία μας, για να καταλάβουμε την εποχή μας. Η απλή παράθεση πληροφοριών-γνώσεων, χωρίς την σύνθεσή τους σε προτάσεις με ιδεο-λογικό προσανατολισμό, μοιάζουν με άτακτο στράτευμα στο πεδίο της μάχης ή σαν δελτίο ειδήσεων. Άλλο είναι τα γράμματα μιας γλώσσας και άλλο αυτά που μπορείς να κάνεις με αυτά.

Για το Γρηγοριανό μέλος, που αποτέλεσε συνέχεια του Αμβροσιανού, το οποίο με τη σειρά του βγήκε από την ψαλμωδία των μοναχών της ερήμου της Αιγύπτου τα χρόνια του Αγίου Αντωνίου, οι άγιοι πατέρες στην Δυτική Εκκλησία το επινόησαν για μια μεγαλοπρεπέστερη λατρεία του Ζώντος Θεού, εξυπηρετούσε η μελωδική κατασκευή την ποιητική, τα νοήματα και τα δόγματα. Όπως αντίστοιχα η βυζαντινή μουσική στην ανατολική Εκκλησία, την οποία θεμελίωσε ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος όταν ήταν Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως.

Το 1054 με το Σχίσμα της Εκκλησίας και την επικράτηση του παπισμού στην Δύση, νοθεύονται τα δόγματα της πίστεως, τα ποιητικά κείμενα και κατά συνέπεια η λατρευτική μουσική και δυστυχώς η ζωή της "εκκλησίας". Με την σύνοδο του Τρέντο επικυρώνεται αυτή η εγκατάλειψη της γνήσιας χριστιανικής παράδοσης για μια πιο μοδάτη ψαλμώδυση, ένδυση-υπόδυση και Δύση, ανοίγοντας τους ασκούς του Αιόλου, αφού δεχτήκανε την μια καινοτομία, γιατί να μην δεχτούν και την επόμενη και ούτω καθεξής, μέχρι την πλήρη σύγχυση, την χαλάρωση και διάλυση κάθε έννοιας κανόνα και προτύπου για το ποια είναι η μουσική της λατρείας. Υπό αυτήν την έννοια ο παπισμός λειτούργησε ως πρόδρομος του Διαφωτισμού. Στην Ελλάδα όμως συμβαίνει το αντίστροφο, ο Διαφωτισμός ήρθε πριν τον Πάπα.

Ευτυχώς η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία έμεινε σταθερή και στα δόγματα και στην παράδοση, δεν μπορούσε να καινοτομήσει χωρίς οικουμενική σύνοδο. Δυστυχώς αυτό το καλό κάποιοι δεν το εκτιμούν. Να πούμε περισσότερα; Θα περάσουμε σε πολιτική συζήτηση και γίνεται φανερό ότι η Βυζαντινή μουσική, πέρα από τέχνη με όλες τις ομορφιές της και τα μυστικά της σοφίας του Θεού που κρύβει και δίνει χαρά σε όσους τα ανακαλύπτουν ασχολούμενοι μαζί της, είναι και τρόπος ζωής, πολιτική πράξη και θεωρία: Ποιος είναι ο σκοπός της βυζαντινής μουσικής χωρίς ουράνιο βασιλέα και ουράνια βασιλεία; Αυτόν τον Κύριο και Σωτήρα μας λάτρεψε η αυτοκρατορία των Ρωμιών. Όπως δίωξαν τον Κύριο, έτσι διώκουν και το γένος μας που πιστεύει σ' Αυτόν. Υπό αυτήν την μοναδική προϋπόθεση της λατρείας του Σωτήρος Θεού έχει νόημα η ανασύσταση της βυζαντινής αυτοκρατορίας, η επαναλειτουργία της Αγια-Σοφιάς κτλ.

Δεν είναι κατά συνέπεια καθόλου αθώα και εφικτή η προσπάθεια επιστροφής του δυτικού λατρευτικού μέλος στις πηγές του, αποκομμένο από την αναθεώρηση των αιρετικών θέσεων του Πάπα.
 

farlekas 1980

Παλαιό Μέλος
Οδυσσέας Εσκιτζής;127054 said:
Προσωπικά με ενδιαφέρουν και οι γνώσεις των ψαλτο-λόγων και οι απόψεις τους. Ούτε θεωρώ άσχετο με το θέμα μια απαξίωση ή υπερεκτίμιση του πνεύματος του Διαφωτισμού όσον αφορά τα αποτελέσματα που είχε στην ζωή και την τέχνη. Εδώ κάποιοι πιστεύουν ότι ακόμη παλαιότερα γεγονότα, έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο για την εικόνα που παρουσιάζει η εποχή μας. Γι αυτό μαθαίνουμε την Ιστορία μας, για να καταλάβουμε την εποχή μας. Η απλή παράθεση πληροφοριών-γνώσεων, χωρίς την σύνθεσή τους σε προτάσεις με ιδεο-λογικό προσανατολισμό, μοιάζουν με άτακτο στράτευμα στο πεδίο της μάχης ή σαν δελτίο ειδήσεων. Άλλο είναι τα γράμματα μιας γλώσσας και άλλο αυτά που μπορείς να κάνεις με αυτά.

Για το Γρηγοριανό μέλος, που αποτέλεσε συνέχεια του Αμβροσιανού, το οποίο με τη σειρά του βγήκε από την ψαλμωδία των μοναχών της ερήμου της Αιγύπτου τα χρόνια του Αγίου Αντωνίου, οι άγιοι πατέρες στην Δυτική Εκκλησία το επινόησαν για μια μεγαλοπρεπέστερη λατρεία του Ζώντος Θεού, εξυπηρετούσε η μελωδική κατασκευή την ποιητική, τα νοήματα και τα δόγματα. Όπως αντίστοιχα η βυζαντινή μουσική στην ανατολική Εκκλησία, την οποία θεμελίωσε ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος όταν ήταν Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως.

Το 1054 με το Σχίσμα της Εκκλησίας και την επικράτηση του παπισμού στην Δύση, νοθεύονται τα δόγματα της πίστεως, τα ποιητικά κείμενα και κατά συνέπεια η λατρευτική μουσική και δυστυχώς η ζωή της "εκκλησίας". Με την σύνοδο του Τρέντο επικυρώνεται αυτή η εγκατάλειψη της γνήσιας χριστιανικής παράδοσης για μια πιο μοδάτη ψαλμώδυση, ένδυση-υπόδυση και Δύση, ανοίγοντας τους ασκούς του Αιόλου, αφού δεχτήκανε την μια καινοτομία, γιατί να μην δεχτούν και την επόμενη και ούτω καθεξής, μέχρι την πλήρη σύγχυση, την χαλάρωση και διάλυση κάθε έννοιας κανόνα και προτύπου για το ποια είναι η μουσική της λατρείας. Υπό αυτήν την έννοια ο παπισμός λειτούργησε ως πρόδρομος του Διαφωτισμού.
Στην Ελλαδα ο Διαφωτισμός
ήρθε πριν τον Πάπα.

Ευτυχώς η Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία έμεινε σταθερή και στα δόγματα και στην παράδοση, δεν μπορούσε να καινοτομήσει χωρίς οικουμενική σύνοδο. Δυστυχώς αυτό το καλό κάποιοι δεν το εκτιμούν. Να πούμε περισσότερα; Θα περάσουμε σε πολιτική συζήτηση και γίνεται φανερό ότι η Βυζαντινή μουσική, πέρα από τέχνη με όλες τις ομορφιές της και τα μυστικά της σοφίας του Θεού που κρύβει και δίνει χαρά σε όσους τα ανακαλύπτουν ασχολούμενοι μαζί της, είναι και τρόπος ζωής, πολιτική πράξη και θεωρία: Ποιος είναι ο σκοπός της βυζαντινής μουσικής χωρίς ουράνιο βασιλέα και ουράνια βασιλεία; Αυτόν τον Κύριο και Σωτήρα μας λάτρεψε η αυτοκρατορία των Ρωμιών. Όπως δίωξαν τον Κύριο, έτσι διώκουν και το γένος μας που πιστεύει σ' Αυτόν. Υπό αυτήν την μοναδική προϋπόθεση της λατρείας του Σωτήρος Θεού έχει νόημα η ανασύσταση της βυζαντινής αυτοκρατορίας, η επαναλειτουργία της Αγια-Σοφιάς κτλ.

Δεν είναι κατά συνέπεια καθόλου αθώα και εφικτή η προσπάθεια επιστροφής του δυτικού λατρευτικού μέλος στις πηγές του, αποκομμένο από την αναθεώρηση των αιρετικών θέσεων του Πάπα.

Εμπεριστατωμενη και οπως παντα λογιωτατη η προσεγγιση του π. Γεωργιου , δινει σιγουρα ερεισματα για συζητηση !
 
Last edited:
Top