npapadimit
Νικόλαος Παπαδημητρίου - Πύργος
http://www.romiossini.com/articles.php?lid=53
Ο πρωτοψάλτης Ευάγγελος Γκίκας μιλά στην «Ρωμηοσύνη»
«Η ψαλτική τέχνη και το δημοτικό τραγούδι αποτελούν τους δύο κλάδους της εθνικής μας μουσικής»
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ Μ. ΜΙΧΑΗΛ
Ο κ. Ευάγγελος Γκίκας.Ο Ευάγγελος Γκίκας γεννήθηκε στον Αμπελώνα Λαρίσης. Είναι διορισμένος καθηγητής της Βυζαντινής Μουσικής στην εκκλησιαστική εκπαίδευση. Το ενδιαφέρον του για την Εκκλησία, του το ενέπνευσε ο δάσκαλός του κ. Μιχάλης Ουλάνης.
Τα πρώτα ακούσματα στη Βυζαντινή Μουσική, τα οφείλει στον κ. Ζήση Τσιότρα, καθώς επίσης και στην αμέριστη συμπαράσταση του Ιερέα Γεωργίου Γιαννούλη.
Συνέχισε τις μουσικές του σπουδές κοντά στους ονομαστούς Πρωτοψάλτες, κ. Κυριαζή Δασκαλούδη, πρωτοψάλτη του Ι. Ν. Αγίου Αχίλλειου Λάρισας και Αθανάσιο Κουφοδήμου, δικηγόρου.
Περνώντας όλες τις βαθμίδες της Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης (εκκλ. Λύκειο Βόλου, Α.Ε.Σ.Α., Θεολογική Σχολή) είχε την τύχη να γνωριστεί με τους γνωστούς πρωτοψάλτες, κ.κ. Γεώργιο Κατσούλη, νυν καθηγητή στο νυκτερινό Εκκλ. Λύκειο Αθηνών, Μιχάλη Μελέτη, καθηγητή στο Εκκλ. Λύκειο Βόλου και Φώτη Κετσετζή, καθηγητή Α.Ε.Σ.Α. και νυν καθηγητή της σχολής του Τιμίου Σταυρού της Βοστώνης.
Ολοκλήρωσε τις μουσικές του σπουδές κοντά στον εξαίρετο Μουσικό, τέως καθηγητή της Ρ.Ε.Σ. και νυν διευθυντή του Ωδείου «Ρωμανός ο Μελωδός» κ. Ι. Σίμο, όπου και έλαβε δίπλωμα Β.Ε.Μ. και δίπλωμα Μουσικοδιδασκάλου.
Διετέλεσε Πρωτοψάλτης σε διάφορους Ναούς των Αθηνών. Αποτελεί βασικό στέλεχος διαφόρων χορωδιών με χοράρχες τους κυρίους Π. Φόρτωμα, Γ. Τσατσαρώνη, Γ. Ναούμ, Ι. Σίμο και επί τριετία, στο χορωδιακό συγκρότημα του Θεόδωρου Βασιλικού.
Συμμετείχε σε συναυλίες βυζαντινής μουσικής, που πραγματοποιήθηκαν σε τηλεοπτικές-ραδιοφωνικές εκπομπές, στο Παλλάς, στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, στο Μέγαρο Μουσικής, στην Αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός», στο Ηρώδειο, στη Λυρική Σκηνή κ.α..
Ο πρωτοψάλτης κ. Γκίκας έχει εκδώσει σε κασέτα, την Ακολουθία του Αγίου Νικολάου Πλανά, με την χορωδία του Θεολογικού Οικοτροφείου της Απ. Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, κατά προτροπήν του νυν Μητροπολίτη Φθιώτιδος κ. Νικολάου. Επίσης, εξέδωσε κασέτες Βυζαντινών Εκκλησιαστικών Ύμνων, καθώς και παραδοσιακών δημοτικών τραγουδιών.
Διετέλεσε καθηγητής βυζαντινής μουσικής και παραδοσιακών δημοτικών τραγουδιών στον Καλλιτεχνικό Σύλλογο «Ορφική Λύρα» και στο Ωδείο «Ρωμανός ο Μελωδός», καθώς και στο Μουσικό Γυμνάσιο Πειραιώς, όπου κατά τους Πανελλήνιους Μουσικούς Αγώνες (Μάϊος 1996) το τμήμα Παραδοσιακής Μουσικής των μαθητών του Μουσικού Γυμνασίου έλαβε το τρίτο βραβείο.
Μετά από πρόσκληση έχει ψάλλει σε διάφορες πανηγύρεις Ι. Ναών στην Ελλάδα. Επίσης, μετά από επίσημη πρόσκληση της ομογένειας του εξωτερικού, έψαλλε την περίοδο της Μεγάλης Εβδομάδος στο Νότιγχαμ της Αγγλίας, στο Λονδίνο, στη Ν. Υόρκη Αμερικής και στην Κύπρο (Λάρνακα-Λευκωσία).
Σημειώνουμε, ότι ο κ. Γκίκας έχει ψάλλει αφιλοκερδώς τον Παρακλητικό Κανόνα του Αγίου Κενδέα, που η ομώνυμη Ιερά Μονή τον έχει εκδώσει σε κασέτα.
Ο κ. Γκίκας, σε πρόσφατη επίσκεψή του στην Κύπρο, παραχώρησε την πιο κάτω ενδιαφέρουσα συνέντευξη στην εφημερίδα της «Ρωμηοσύνης»:
ΡΩΜ.:- Νομίζετε, ότι σήμερα υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να αγαπήσει ένας νέος τη βυζαντινή μουσική και να τη μάθει;
Απ.:- Όπως σε κάθε είδος μουσικής, έτσι και η εκκλησιαστική μουσική έχει τις δυσκολίες της. Το να μάθει κάποιος νέος την βυζαντινή μουσική, δεν είναι τόσο δύσκολο και ακατόρθωτο. Αρκεί να έχει τις σωστές βάσεις-προϋποθέσεις, οι οποίες θα του δώσουν την δυνατότητα να εισαχθεί στον πλούτο της βυζαντινής μουσικής. Το πρώτο και σημαντικό είναι να αγαπήσει την Εκκλησία και το Αναλόγιο και το δεύτερο, να έχει μουσική ευαισθησία. Μπορεί να αποταθεί σε έμπειρους και δοκιμασμένους δασκάλους ή στις σχολές Βυζαντινής Μουσικής των Ιερών Μητροπόλεων ή και των ωδείων.
ΡΩΜ.:- Υπάρχουν οι δυνατότητες και οι προϋποθέσεις να εισαχθεί στα Σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης το μάθημα της Βυζαντινής Μουσικής;
Απ.:- Αν και στην Κύπρο το μάθημα της βυζαντινής μουσικής διδάσκεται στα Επιμορφωτικά σεμινάρια του κράτους, στην Ελλάδα υπάρχουν οι δυνατότητες να μάθει κάποιος νέος τη βυζαντινή μουσική στα σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης. Εδώ και είκοσι χρόνια το Υπουργείο Παιδείας της Ελληνικής Δημοκρατίας ίδρυσε Μουσικά Γυμνάσια και Λύκεια, στα οποία εκτός των άλλων μαθημάτων διδάσκεται η Βυζαντινή Μουσική, η οποία μάλιστα είναι και υποχρεωτικό μάθημα.
ΡΩΜ.:- Είναι γνωστό, ότι υπάρχει έλλειψη ιεροψαλτών σήμερα, ιδιαίτερα στην Κύπρο. Νομίζετε, ότι η Εκκλησία θα έπρεπε να κάνει κάτι οργανωμένο προς αυτή την κατεύθυνση, για να λύσει το πρόβλημα;
Απ.:- Πράγματι, είναι υπαρκτό το πρόβλημα της έλλειψης των ιεροψαλτών, όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά αυτό το φαινόμενο ήδη αρχίζει να φαίνεται και στην Εκκλησία της Ελλάδος. Οι κατά τόπους Ιερές Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος, έχουν ιδρύσει σχολές εκμάθησης βυζαντινής μουσικής και αυτό, το θεωρώ, ότι είναι ένα σωστό μέτρο, ώστε να λυθεί κατά ένα μεγάλο ποσοστό το πρόβλημα των ιεροψαλτών. Μέσω αυτής της προσπάθειας και των ήδη υπαρχόντων σχολών Βυζαντινής Μουσικής, πιστεύω ότι θα λυθεί το μέγα πρόβλημα των ιεροψαλτών.
ΡΩΜ.:- Ποια είναι η σχέση της Διοικούσας Εκκλησίας με τον θεσμό των Ιεροψαλτών;
Απ.:- Η Εκκλησία της Ελλάδος πάντα αγκάλιαζε και αγκαλιάζει τον θεσμό των ιεροψαλτών, γιατί οι ιεροψάλτες όπως ξέρουμε, είναι οι άμεσοι συνεργάτες των ιερέων κατά την τέλεση των ιερών ακολουθιών. Δίνει τις δυνατότητες σε όποιον ενδιαφέρεται να μάθει την βυζαντινή μουσική μέσω των Εκκλησιαστικών Σχολών και ωδείων των Ιερών Μητροπόλεων, παραχωρεί υποτροφίες σε παιδιά-μαθητές της βυζαντινής μουσικής και αξιοποιεί στο μέγιστο τους ιεροψάλτες.
ΡΩΜ.:- Σήμερα, υπάρχουν οι εκφραστές και εκτελεστές της γνήσιας παραδοσιακής βυζαντινής μουσικής; Και, πώς τους συγκρίνετε με την παλαιότερη γενεά, του Παναγιωτίδη, Χρύσανθου, Στανίτσα κ.ά.;
Απ.:- Η βυζαντινή μουσική μεγαλούργησε κατά τους Βυζαντινούς χρόνους με τους τρεις μεγάλους διδασκάλους, όπως τους Χρύσανθο τον εκ Μαδύτων, Χουρμούζιο Χαρτοφύλακα και Γρηγόριο Πρωτοψάλτη, οι οποίοι απλούστευσαν τη βυζαντινή μουσική, ώστε οι μετέπειτα μελετητές να έχουν πρόσβαση σε ένα απλούστερο σύστημα βυζαντινής μουσικής. Σήμερα όντως υπάρχουν εκφραστές και «εκτελεστές» των βυζαντινών ύμνων της γνήσιας εκκλησιαστικής μουσικής και αυτοί είναι απόρροια των παλαιοτέρων δασκάλων του Οικουμενικού Πατριαρχείου, όπως π.χ. των αειμνήστων Πρίγγου, Στανίτσα, Παναγιωτίδη, Φωτόπουλου, Χρύσανθου και των νυν Καραμάνη, Ταλιαδώρου κ.ά.. Θέλω να πιστεύω, ότι οι σημερινοί εκφραστές της γνήσιας εκκλησιαστικής μουσικής θα μεταδώσουν στους μαθητές τους τις γνώσεις τους, ώστε να συνεχισθεί η γνήσια παράδοση της βυζαντινής μουσικής.
ΡΩΜ.:- Εκτός από την βυζαντινή μουσική, είσαστε και «εραστής» του Δημοτικού τραγουδιού. Ποια είναι η σχέση της βυζαντινής μουσικής με το δημοτικό μουσικό άκουσμα;
Απ.:- Το Δημοτικό τραγούδι, όπως αποδίδεται από τους εκφραστές του, συνδέεται άμεσα με τη βυζαντινή μουσική. Είναι βέβαια δύο αυτοτελείς και ευδιάκριτα διαφοροποιημένοι μουσικοί κλάδοι, αλλά δεν παύουν να είναι ομοιογενείς. Σύμφωνα με τους μουσικολόγους, η ψαλτική τέχνη και το δημοτικό τραγούδι αποτελούν τους δύο κλάδους της εθνικής μας μουσικής. Η βυζαντινή μελουργία με τον ανεξάντλητο μελωδικό της πλούτο, διασώζει τα βασικά χαρακτηριστικά της αρχαίας ελληνικής μουσικής, αλλά και το ήθος του χριστιανικού βιώματος. Ενώ, η ψαλτική τέχνη αποβλέπει στην κατάνυξη και πνευματική ανύψωση του προσευχομένου, το δημοτικό τραγούδι υπηρετεί την ψυχαγωγία, ενεργεί σαν καταλύτης του πόνου και της χαράς, δημιουργώντας ευχάριστη ψυχική διάθεση, όχι μόνο στον εκτελεστή, αλλά και στον ακροατή.
ΡΩΜ.:- Σήμερα, παρατηρείται μια στροφή των νέων προς το παραδοσιακό δημοτικό τραγούδι. Είναι ικανοποιητική η προώθηση του είδους αυτού του τραγουδιού από τους πολιτειακούς και τους άλλους ιδιωτικούς πολιτιστικούς φορείς; Τι περισσότερο πρέπει να γίνει, κατά τη γνώμη σας, προς αυτή την κατεύθυνση, για να έλθει η νεολαία μας πιο κοντά προς την παραδοσιακή δημοτική μουσική, πιο κοντά στις ρίζες της;
Απ.:- Μου δίνετε την ευκαιρία να αναφέρω πάνω σ’ αυτό το θέμα, την εκδήλωση-συναυλία βυζαντινής και παραδοσιακής δημοτικής μουσικής, που πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Κιτίου στο Γυμνάσιο Λευκάρων και που συμμετείχα μετά από ευγενή πρόσκληση. Οι μαθητές του σχολείου συμμετείχαν στην εκδήλωση αυτή με αμέριστο ενδιαφέρον και είναι παρήγορο αυτό, γιατί οι νέοι σήμερα σε μεγάλο ποσοστό ασχολούνται με το δημοτικό τραγούδι, είτε συμμετέχοντες σε χορωδίες, είτε μαθαίνοντας κάποιο μουσικό όργανο. Η Πολιτεία θέλοντας να προωθήσει την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου, δίνει την δυνατότητα στους νέους μέσω των πολιτιστικών συλλόγων της χώρας να δραστηριοποιούνται πάνω στο θέμα της παραδοσιακής δημοτικής μουσικής.
Τελειώνοντας τη συζήτηση, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που μου δώσατε την ευκαιρία να μιλήσουμε πάνω σε θέματα εκκλησιαστικής βυζαντινής μουσικής και δημοτικού τραγουδιού. Εύχομαι να συνεχίσετε με τον ίδιο ζήλο και με το ενδιαφέρον που σας διακατέχει, πάνω σε ζητήματα, Πίστης-Ορθοδοξίας- Εκκλησίας.
ΡΩΜ.:- Σας ευχαριστώ θερμά, που είχατε την καλοσύνη να μας αφιερώσετε λίγο από τον πολύτιμό σας χρόνο, γι’ αυτή τη συνομιλία.
Ο πρωτοψάλτης Ευάγγελος Γκίκας μιλά στην «Ρωμηοσύνη»
«Η ψαλτική τέχνη και το δημοτικό τραγούδι αποτελούν τους δύο κλάδους της εθνικής μας μουσικής»
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟΝ Μ. ΜΙΧΑΗΛ
Ο κ. Ευάγγελος Γκίκας.Ο Ευάγγελος Γκίκας γεννήθηκε στον Αμπελώνα Λαρίσης. Είναι διορισμένος καθηγητής της Βυζαντινής Μουσικής στην εκκλησιαστική εκπαίδευση. Το ενδιαφέρον του για την Εκκλησία, του το ενέπνευσε ο δάσκαλός του κ. Μιχάλης Ουλάνης.
Τα πρώτα ακούσματα στη Βυζαντινή Μουσική, τα οφείλει στον κ. Ζήση Τσιότρα, καθώς επίσης και στην αμέριστη συμπαράσταση του Ιερέα Γεωργίου Γιαννούλη.
Συνέχισε τις μουσικές του σπουδές κοντά στους ονομαστούς Πρωτοψάλτες, κ. Κυριαζή Δασκαλούδη, πρωτοψάλτη του Ι. Ν. Αγίου Αχίλλειου Λάρισας και Αθανάσιο Κουφοδήμου, δικηγόρου.
Περνώντας όλες τις βαθμίδες της Εκκλησιαστικής Εκπαίδευσης (εκκλ. Λύκειο Βόλου, Α.Ε.Σ.Α., Θεολογική Σχολή) είχε την τύχη να γνωριστεί με τους γνωστούς πρωτοψάλτες, κ.κ. Γεώργιο Κατσούλη, νυν καθηγητή στο νυκτερινό Εκκλ. Λύκειο Αθηνών, Μιχάλη Μελέτη, καθηγητή στο Εκκλ. Λύκειο Βόλου και Φώτη Κετσετζή, καθηγητή Α.Ε.Σ.Α. και νυν καθηγητή της σχολής του Τιμίου Σταυρού της Βοστώνης.
Ολοκλήρωσε τις μουσικές του σπουδές κοντά στον εξαίρετο Μουσικό, τέως καθηγητή της Ρ.Ε.Σ. και νυν διευθυντή του Ωδείου «Ρωμανός ο Μελωδός» κ. Ι. Σίμο, όπου και έλαβε δίπλωμα Β.Ε.Μ. και δίπλωμα Μουσικοδιδασκάλου.
Διετέλεσε Πρωτοψάλτης σε διάφορους Ναούς των Αθηνών. Αποτελεί βασικό στέλεχος διαφόρων χορωδιών με χοράρχες τους κυρίους Π. Φόρτωμα, Γ. Τσατσαρώνη, Γ. Ναούμ, Ι. Σίμο και επί τριετία, στο χορωδιακό συγκρότημα του Θεόδωρου Βασιλικού.
Συμμετείχε σε συναυλίες βυζαντινής μουσικής, που πραγματοποιήθηκαν σε τηλεοπτικές-ραδιοφωνικές εκπομπές, στο Παλλάς, στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, στο Μέγαρο Μουσικής, στην Αίθουσα του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός», στο Ηρώδειο, στη Λυρική Σκηνή κ.α..
Ο πρωτοψάλτης κ. Γκίκας έχει εκδώσει σε κασέτα, την Ακολουθία του Αγίου Νικολάου Πλανά, με την χορωδία του Θεολογικού Οικοτροφείου της Απ. Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, κατά προτροπήν του νυν Μητροπολίτη Φθιώτιδος κ. Νικολάου. Επίσης, εξέδωσε κασέτες Βυζαντινών Εκκλησιαστικών Ύμνων, καθώς και παραδοσιακών δημοτικών τραγουδιών.
Διετέλεσε καθηγητής βυζαντινής μουσικής και παραδοσιακών δημοτικών τραγουδιών στον Καλλιτεχνικό Σύλλογο «Ορφική Λύρα» και στο Ωδείο «Ρωμανός ο Μελωδός», καθώς και στο Μουσικό Γυμνάσιο Πειραιώς, όπου κατά τους Πανελλήνιους Μουσικούς Αγώνες (Μάϊος 1996) το τμήμα Παραδοσιακής Μουσικής των μαθητών του Μουσικού Γυμνασίου έλαβε το τρίτο βραβείο.
Μετά από πρόσκληση έχει ψάλλει σε διάφορες πανηγύρεις Ι. Ναών στην Ελλάδα. Επίσης, μετά από επίσημη πρόσκληση της ομογένειας του εξωτερικού, έψαλλε την περίοδο της Μεγάλης Εβδομάδος στο Νότιγχαμ της Αγγλίας, στο Λονδίνο, στη Ν. Υόρκη Αμερικής και στην Κύπρο (Λάρνακα-Λευκωσία).
Σημειώνουμε, ότι ο κ. Γκίκας έχει ψάλλει αφιλοκερδώς τον Παρακλητικό Κανόνα του Αγίου Κενδέα, που η ομώνυμη Ιερά Μονή τον έχει εκδώσει σε κασέτα.
Ο κ. Γκίκας, σε πρόσφατη επίσκεψή του στην Κύπρο, παραχώρησε την πιο κάτω ενδιαφέρουσα συνέντευξη στην εφημερίδα της «Ρωμηοσύνης»:
ΡΩΜ.:- Νομίζετε, ότι σήμερα υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να αγαπήσει ένας νέος τη βυζαντινή μουσική και να τη μάθει;
Απ.:- Όπως σε κάθε είδος μουσικής, έτσι και η εκκλησιαστική μουσική έχει τις δυσκολίες της. Το να μάθει κάποιος νέος την βυζαντινή μουσική, δεν είναι τόσο δύσκολο και ακατόρθωτο. Αρκεί να έχει τις σωστές βάσεις-προϋποθέσεις, οι οποίες θα του δώσουν την δυνατότητα να εισαχθεί στον πλούτο της βυζαντινής μουσικής. Το πρώτο και σημαντικό είναι να αγαπήσει την Εκκλησία και το Αναλόγιο και το δεύτερο, να έχει μουσική ευαισθησία. Μπορεί να αποταθεί σε έμπειρους και δοκιμασμένους δασκάλους ή στις σχολές Βυζαντινής Μουσικής των Ιερών Μητροπόλεων ή και των ωδείων.
ΡΩΜ.:- Υπάρχουν οι δυνατότητες και οι προϋποθέσεις να εισαχθεί στα Σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης το μάθημα της Βυζαντινής Μουσικής;
Απ.:- Αν και στην Κύπρο το μάθημα της βυζαντινής μουσικής διδάσκεται στα Επιμορφωτικά σεμινάρια του κράτους, στην Ελλάδα υπάρχουν οι δυνατότητες να μάθει κάποιος νέος τη βυζαντινή μουσική στα σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης. Εδώ και είκοσι χρόνια το Υπουργείο Παιδείας της Ελληνικής Δημοκρατίας ίδρυσε Μουσικά Γυμνάσια και Λύκεια, στα οποία εκτός των άλλων μαθημάτων διδάσκεται η Βυζαντινή Μουσική, η οποία μάλιστα είναι και υποχρεωτικό μάθημα.
ΡΩΜ.:- Είναι γνωστό, ότι υπάρχει έλλειψη ιεροψαλτών σήμερα, ιδιαίτερα στην Κύπρο. Νομίζετε, ότι η Εκκλησία θα έπρεπε να κάνει κάτι οργανωμένο προς αυτή την κατεύθυνση, για να λύσει το πρόβλημα;
Απ.:- Πράγματι, είναι υπαρκτό το πρόβλημα της έλλειψης των ιεροψαλτών, όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά αυτό το φαινόμενο ήδη αρχίζει να φαίνεται και στην Εκκλησία της Ελλάδος. Οι κατά τόπους Ιερές Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος, έχουν ιδρύσει σχολές εκμάθησης βυζαντινής μουσικής και αυτό, το θεωρώ, ότι είναι ένα σωστό μέτρο, ώστε να λυθεί κατά ένα μεγάλο ποσοστό το πρόβλημα των ιεροψαλτών. Μέσω αυτής της προσπάθειας και των ήδη υπαρχόντων σχολών Βυζαντινής Μουσικής, πιστεύω ότι θα λυθεί το μέγα πρόβλημα των ιεροψαλτών.
ΡΩΜ.:- Ποια είναι η σχέση της Διοικούσας Εκκλησίας με τον θεσμό των Ιεροψαλτών;
Απ.:- Η Εκκλησία της Ελλάδος πάντα αγκάλιαζε και αγκαλιάζει τον θεσμό των ιεροψαλτών, γιατί οι ιεροψάλτες όπως ξέρουμε, είναι οι άμεσοι συνεργάτες των ιερέων κατά την τέλεση των ιερών ακολουθιών. Δίνει τις δυνατότητες σε όποιον ενδιαφέρεται να μάθει την βυζαντινή μουσική μέσω των Εκκλησιαστικών Σχολών και ωδείων των Ιερών Μητροπόλεων, παραχωρεί υποτροφίες σε παιδιά-μαθητές της βυζαντινής μουσικής και αξιοποιεί στο μέγιστο τους ιεροψάλτες.
ΡΩΜ.:- Σήμερα, υπάρχουν οι εκφραστές και εκτελεστές της γνήσιας παραδοσιακής βυζαντινής μουσικής; Και, πώς τους συγκρίνετε με την παλαιότερη γενεά, του Παναγιωτίδη, Χρύσανθου, Στανίτσα κ.ά.;
Απ.:- Η βυζαντινή μουσική μεγαλούργησε κατά τους Βυζαντινούς χρόνους με τους τρεις μεγάλους διδασκάλους, όπως τους Χρύσανθο τον εκ Μαδύτων, Χουρμούζιο Χαρτοφύλακα και Γρηγόριο Πρωτοψάλτη, οι οποίοι απλούστευσαν τη βυζαντινή μουσική, ώστε οι μετέπειτα μελετητές να έχουν πρόσβαση σε ένα απλούστερο σύστημα βυζαντινής μουσικής. Σήμερα όντως υπάρχουν εκφραστές και «εκτελεστές» των βυζαντινών ύμνων της γνήσιας εκκλησιαστικής μουσικής και αυτοί είναι απόρροια των παλαιοτέρων δασκάλων του Οικουμενικού Πατριαρχείου, όπως π.χ. των αειμνήστων Πρίγγου, Στανίτσα, Παναγιωτίδη, Φωτόπουλου, Χρύσανθου και των νυν Καραμάνη, Ταλιαδώρου κ.ά.. Θέλω να πιστεύω, ότι οι σημερινοί εκφραστές της γνήσιας εκκλησιαστικής μουσικής θα μεταδώσουν στους μαθητές τους τις γνώσεις τους, ώστε να συνεχισθεί η γνήσια παράδοση της βυζαντινής μουσικής.
ΡΩΜ.:- Εκτός από την βυζαντινή μουσική, είσαστε και «εραστής» του Δημοτικού τραγουδιού. Ποια είναι η σχέση της βυζαντινής μουσικής με το δημοτικό μουσικό άκουσμα;
Απ.:- Το Δημοτικό τραγούδι, όπως αποδίδεται από τους εκφραστές του, συνδέεται άμεσα με τη βυζαντινή μουσική. Είναι βέβαια δύο αυτοτελείς και ευδιάκριτα διαφοροποιημένοι μουσικοί κλάδοι, αλλά δεν παύουν να είναι ομοιογενείς. Σύμφωνα με τους μουσικολόγους, η ψαλτική τέχνη και το δημοτικό τραγούδι αποτελούν τους δύο κλάδους της εθνικής μας μουσικής. Η βυζαντινή μελουργία με τον ανεξάντλητο μελωδικό της πλούτο, διασώζει τα βασικά χαρακτηριστικά της αρχαίας ελληνικής μουσικής, αλλά και το ήθος του χριστιανικού βιώματος. Ενώ, η ψαλτική τέχνη αποβλέπει στην κατάνυξη και πνευματική ανύψωση του προσευχομένου, το δημοτικό τραγούδι υπηρετεί την ψυχαγωγία, ενεργεί σαν καταλύτης του πόνου και της χαράς, δημιουργώντας ευχάριστη ψυχική διάθεση, όχι μόνο στον εκτελεστή, αλλά και στον ακροατή.
ΡΩΜ.:- Σήμερα, παρατηρείται μια στροφή των νέων προς το παραδοσιακό δημοτικό τραγούδι. Είναι ικανοποιητική η προώθηση του είδους αυτού του τραγουδιού από τους πολιτειακούς και τους άλλους ιδιωτικούς πολιτιστικούς φορείς; Τι περισσότερο πρέπει να γίνει, κατά τη γνώμη σας, προς αυτή την κατεύθυνση, για να έλθει η νεολαία μας πιο κοντά προς την παραδοσιακή δημοτική μουσική, πιο κοντά στις ρίζες της;
Απ.:- Μου δίνετε την ευκαιρία να αναφέρω πάνω σ’ αυτό το θέμα, την εκδήλωση-συναυλία βυζαντινής και παραδοσιακής δημοτικής μουσικής, που πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Κιτίου στο Γυμνάσιο Λευκάρων και που συμμετείχα μετά από ευγενή πρόσκληση. Οι μαθητές του σχολείου συμμετείχαν στην εκδήλωση αυτή με αμέριστο ενδιαφέρον και είναι παρήγορο αυτό, γιατί οι νέοι σήμερα σε μεγάλο ποσοστό ασχολούνται με το δημοτικό τραγούδι, είτε συμμετέχοντες σε χορωδίες, είτε μαθαίνοντας κάποιο μουσικό όργανο. Η Πολιτεία θέλοντας να προωθήσει την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου, δίνει την δυνατότητα στους νέους μέσω των πολιτιστικών συλλόγων της χώρας να δραστηριοποιούνται πάνω στο θέμα της παραδοσιακής δημοτικής μουσικής.
Τελειώνοντας τη συζήτηση, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που μου δώσατε την ευκαιρία να μιλήσουμε πάνω σε θέματα εκκλησιαστικής βυζαντινής μουσικής και δημοτικού τραγουδιού. Εύχομαι να συνεχίσετε με τον ίδιο ζήλο και με το ενδιαφέρον που σας διακατέχει, πάνω σε ζητήματα, Πίστης-Ορθοδοξίας- Εκκλησίας.
ΡΩΜ.:- Σας ευχαριστώ θερμά, που είχατε την καλοσύνη να μας αφιερώσετε λίγο από τον πολύτιμό σας χρόνο, γι’ αυτή τη συνομιλία.