Είναι άνθρωποι καθημερινοί! Όπως κι εμείς! Διπλανοί μας! Κυκλοφορούν ανάμεσά μας. Άνθρωποι με σάρκα και οστά, αγώνες κι αγωνίες, καθημερινότητα και όνειρα! Όπως κι εμείς! Μοχθούν αέναα, όπως κι εμείς, “συμπνίγονται ταις μερίμναις του βίου”, “κυκλούνται ταις του βίου ζάλαις”, “μεριμνούν περί πολλά”, όπως κι εμείς! Συμπορεύονται και συσταυρούνται ημίν!
Κι όμως! Όταν περιβάλλονται το απλό της τιμής ράσο, την ιεροψαλτική αυτή αυτοκρατορική “πορφύρα” , την τήβεννο της Ορθόδοξης Ρωμηοσύνης , και στο “Αναλόγιον” ανέρχονται, αργά, με μεγαλόπρεπη ταπεινότητα, πράω τω βήματι και εν εγρηγόρσει τω πνεύματι της ευθύνης έναντι της μακραίωνος κληρονομίας την οποία επί των ώμων μεταφέρουν, τότε, ώ τότε …, ένα απλό και μόνο “Αμήν…” , καθώς μελωδικά και υποβλητικά το απλώνουν ξετυλίγοντάς το κάτω από τους θόλους των Ναών, αρχίζει σιγά σιγά να τους περιδινίζει, να τους υψώνει, να τους ανεβάζει, μαρμαρυγές εωθινού κελαηδισμού, να τους δίνει όγκο κι εκτόπισμα, άλλες διαστάσεις , νοητού στερεώματος , να τους μεταβάλλει με τρόπο μυστηριακό στο “χορόν”, στο “λαόν”, τους μουσικούς αντιπροσώπους ημών, του προσευχομένου εν τω ναώ πληρώματος της εκκλησίας. Έχοντας μεταλάβει και “περιβληθεί ώσπερ ιμάτιον φωτός” όλη την ορθόδοξη ρωμηοσύνη, την ραίνουν στη συνέχεια, δροσοσταλίδες ανθού υπερλόγου, “εις απάντησιν του λαού εις αέρα”! Κατανυσόμεθα ημείς, οι “κλίνοντες την κεφαλήν σημαίνοντες το της δουλείας πρόσχημα” , δουλείας ελευθεροποιού, αγόμαστε με τη βοήθειά τους - όσο τους αναλογεί - εις την “μέθεξιν του μυστηρίου” της ορθόδοξης πίστης μας.
Έχουμε ενώπιόν μας τον Ιεροψάλτη της ενορίας μας, τους ιεροψάλτες της μητροπόλεώς μας, “πέλαγος Αιγαίον ανθούν μουσικαίς φωναίς αισίαις” , μεγαλόπρεπα ισταμένους μεταξύ εκκλησιάσματος και θυσιαστηρίου, πληθυνομένους -ευδοκία Θεού- “ωσεί κέδρους εν τω Λιβάνω” στην αγιώνυμη Μητρόπολη της Δημητριάδος, εκπροσωπώντας μας εις την τέλεσιν της λατρείας “άχρι Εκείνης της Ημέρας, της Μεγάλης”. Σεβάσμια ασπαζόμαστε την δεξιάν των πολιών χειλέων, αλλά και καμαρώνουμε τους νέους βλαστούς της μουσικής αμπέλου.
Είναι οι συνεχιστές της μακρόχρονης παράδοσης - εν η ζωσι και κινούνται και εισί - των Δημητριέων Υμνωδών, ων προπάτορες επί των αναλογίων, τα οποία αυτοί τώρα κοσμούν, ήσαν οι της θριαμβευούσης εκκλησίας πλέον υμνωδοί, Βόλτος , Κοντόπουλος, Χρυσοχοΐδης, Κουτούμπας, Γεώργιος και Τρύφων Γερόπουλος, Μαργαριτόπουλος, Μήτρου, Χατζημάρκος, - ο εσχάτως μεταβάς εις την θριαμβεύουσαν εκκλησίαν πολύφωτος αστήρ του μουσικού στερεώματος, γλυκύς, πράος, μειλίχιος, πολύς - Μιχαήλ Μελέτης (Αιωνία η Μνήμη Αυτών!) και τόσοι άλλοι, λιγότερο ή περισσότερο γνωστοί και επώνυμοι, αλλ’ εξίσου άξιοι, ισάξιοι και αντάξιοι των επωνύμων. Αυτήν την αλήθεια οι νυν εστώτες ψάλτες μας, τέττιγες των “τραγουδιών του Θεού” κατά τον άγιο της λογοτεχνίας μας, κάποιες στιγμές πάνω στο αναλόγιο την ψυχανεμίζονται, στιγμές την αντιλαμβάνονται φευγαλέα, στιγμές την γνωρίζουν και την συνειδητοποιούν, στιγμές τη ζουν! Πάντοτε, όμως, την βιώνουν και την εκφράζουν. Επάξια τη συνεχίζουν, φαεσφόρο “μετά θυμιάματος και ωδών πνευματικών” τη μεταλαμπαδεύουν. Μέσα σ’ αυτή την μακρόχρονη, μεγάλου βάρους των Δημητριέων υμνωδών παράδοση αναπτύσσουν σε ακατάπαυστη δραστηριότητα όλο τους το πάθος για υμνολογία του Δεσπότου Χριστού, της Κυρίας Θεοτόκου και πάντων των Αγίων.
Στους θόλους των μεγαλόπρεπων ναών της πόλεως, στους ναούς και ναΐσκους των κωμοπόλεων, στα ναΰδρια των υπωρειών, των κλιτύων και των οφρύων του εινοσίφυλου όρους του Πηλίου, στα εκκλησάκια της ευρείας πλάτης του των Μαγνήτων πεδίου, στα ξωκκλήσια των παρά θίν’ αλός όρμων, ορμίσκων και μικρών αγκαλιών του Παγασητικού οι ιεροψάλτες μας σπεύδουν μεταξύ των πρώτων, αναλίσκονται και ως φοίνικες ανθίζουν σε εσπερινό ύμνο και εωθινή δοξολογία, λογική λατρεία της Τριάδος εν Μονάδι, πρώτοι και αντιπρόσωποι εκφραστές της συλλογικής δοξολόγησης και παράκλησης.
Δίπλα μας, σε κάθε έκφανση του πολυκύμαντου της ζωής ευρέος πόντου, σε μικρογιορτές και μεγαλογιορτές, σε λαμπροφόρες χαρές και μελανηφόρα δάκρυα, σε εσπερινούς που κατανύσουν και δοξολογίες που αίρουν εις λαμπρογενείς αιθέρες, πάντα κατά την Κυριακή - το Πάσχα της κάθε εβδομάδος- οι Δημητριείς ιεροψάλτες μας, όπως και κάθε ορθόδοξος χριστοφόρος χρηστός χρήστης και χειριστής της λατρευτικής φόρμιγγος ανά την οικουμένη, θα μας εκπροσωπήσουν σε προσευχητική μουσική μελωδία ενώπιον του θυσιαστηρίου, ενώπιον των χορών της Άνω Ιερουσαλήμ.
Είναι αυτοί οι ίδιοι που κάθε χρόνο, στον εσπερινό του Σαββάτου της Κυριακής του Τελώνου και Φαρισαίου, έλαβαν ευλαβικά από το υποπόδιο της εικόνος του Δεσπότου Χριστού το “Μέγα Βιβλίον” του Τριωδίου, το ασπάσθηκαν απαλά, τρυφερά, ιλαρά στην προσευχή τους και το απίθωσαν στο ιερό τους αναλόγιο αρχίζοντας την ετήσια περίοδο των “Μεγάλων Βιβλίων”, κατά την ορολογία των Αγιορειτών Πατέρων. Πορεύθηκαν μ’ αυτό και ζεστά μας πήραν χέρι -χέρι στην συμπόρευση καθ’ όλη την περίοδο κάθε Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Το τοποθέτησαν πάλι ευλαβικά στη θέση του με το πέρας του Όρθρου του Αγίου και Μεγάλου Σαββάτου. Το ίδιο βράδυ, με το πέρας της ακολουθίας της λαμπροφόρου Αναστάσεως με το ήρεμα γαλήνιο βλέμμα τους, και ενώ όλοι μας πηγαίναμε “όπως ευφρανθώμεν” με τις οικογένειές μας, όμως αυτοί σιωπηλά κι αθόρυβα, μακρυά από τα μάτια των θορυβούντων και κορυβαντιώντων συμμάζεψαν τα μουσικά τους βιβλία, πολύτιμους θησαυρούς και μαργαρίτες, τα έβαλαν υπό μάλης, πολυτίμους αγκαλίδας, και ιλαροί ετοιμάστηκαν να συνεχίσουν με το άλλο “Μεγάλο Βιβλίο”, του Πεντηκοσταρίου, “άχρι της Κυριακής των Αγίων Πάντων” , κατά τον κορυφαίο Σκιαθίτη… Τότε λήγει για τον ιεροψάλτη η περίοδος των “Μεγάλων βιβλίων” , της χαροποιού κόπωσης και της μεγάλης έντασης.
Κι ενώ, θα ΄λεγε κανείς, αυτή τους και μόνο η ακατάπαυστη δράση θα μπορούσε να είναι υπεραρκετή, όμως ο τόσα και τόσα έχοντάς μας προσφέρει αγαπημένος μας “Σύνδεσμος Ιεροψαλτών Βόλου” δεν φείδεται κόπων, δεν υποστέλλει τη σημαία της αενάου προσφοράς, αισθάνεται ότι “θαλάσσης το της μουσικής πέλαγος ου περαιούται”. Συνεχώς κάτι ακόμα έχει να μας παρουσιάσει, κάπου να μας καταπλήξει, σε κάποια σημεία προσευχητικά να μας δείξει της μουσικής κεκρυμμένους μαργαρίτες, “αστέρες πολυφώτους του νοητού στερεώματος”, που ίσως οι γυμνοί και βεβαρημένοι οφθαλμοί της ακοής μας δεν είναι σε θέση να εστιάσουν και να προσέξουν. Εκδηλώσεις επί εκδηλώσεων, παρουσίες και παρουσιάσεις, μουσικά “ΠΑΡΩΝ” πέρα και μακρυά από κάθε είδους σειρήνες τυμπανοκρουσιών και χλαοής. Ταπεινότης ιλαρούς πρσευχητικής προσφοράς! ΕΥ ΓΕ! Οι ιεροψάλτες μας, ανιδιοτελείς, πρόθυμοι, ακούραστοι, πάντοτε κενούμενοι και ουδέποτε στειρευόμενοι, αρνούμενοι να παραμείνουν μόνον “στρουθία μονάζοντα εν δώματι” αψηφούν κάθε κόπο, κάθε δυσκολία, κάθε εμπόδιο και σπεύδουν βράδυα και βράδυα, μετά την τύρβη της καθημερινής βιοτικής πάλης, σε πρόβες να πουν ξανά και ξανά το ίδιο μάθημα, ν’ ακούσουν το χοράρχη τους να τους χαμογελά το “πάμε πάλι από την αρχή … ’ , ‘da capo …”, μέχρι το μάθημα να είναι “πρέπον” , τέλειο στην ερμηνεία της θεολογίας που μεταφέρει. Συνεχής χαρμολύπη …
Και έρχεται “εις ώτα ακουόντων” το αποτέλεσμα αυτών των μουσικών, προσευχητικών πανδαισιών και κατάνυξης, μαρμαιρούσης ζώσης ηχούς της Άνω Ιερουσαλήμ, μ’ αυτήν την συμμετοχή τους στην λατρευτική σύναξη . Έρχεται να μας καλέσει στην μέθεξη της ακένωτης λατρευτικής μας ζωής, για πολλούς εξ ημών με “νέα ακούσματα”, αυξανόμενη εκκωφαντική ηχώ παλαιών ημερών.
“Κλίνομεν ους” στη μελωδία, “κλίνομεν γόνυ καρδίας ημών” στον ανήφορο της αβραμιαίας προσφοράς τους, “πρόχνυ καθεζόμενοι” νιώθουμε τον, σαν σε λυγμό , κόμπο της κατάνυξης που μας μεταδίδουν.
Αγαπημένε μου Ψάλτη, ηλιαχτίδα της παιδικής μου ενορίας,
Αγαπημένοι μας Δημητριείς Ιεροψάλτες, εωθινά κελαηδίσματα, φωνές περιδινούμενης μαρμαρυγής στο κρύσταλλο του φωτός του εαρινού αιθέρα
Από μικρούς μας παίρνετε στην μελωδική σας αγκάλη και μας οδηγείτε στους δρόμους των λεωφόρων τ’ ουρανού. Υλοποιείτε, δίδετε σάρκα και οστά στο υπό του Αριστοτέλους ρηθέν: “Ου μικρὸν ουν διαφέρει τὸ ούτως ή ούτως ευθύς εκ νέων εθίζεσθαι, αλλὰ πάμπολλυ, μάλλον δε το παν”
Το έργο (Τι λέω;! ) , το λειτούργημα, η διακονία, η προσευχητική προσφορά που επιτελείτε είναι τεράστια. Σώζετε ψυχές! Καθημερινά μας απλώνετε το μουσικό σας χέρι και κρατώντας μας με τρυφερή σταθερότητα πατρικά μάς ψιθυρίζετε : “Ιδού, αναβαίνομεν εις Ιεροσόλυμα, προς τον Πατέρα ημών και Θεόν ημών”. Το της εκκλησίας πλήρωμα, ανίκανο να συγκρατήσει τον κρουνό της λυγμικής συγκίνησης, άλλοτε σας το εκφράζει ενθουσιαστικά κι άλλοτε, πιο πειθαρχημένο, το εξωτερικεύει στην αύρα του φωτός συνεσταλμένα, ευλαβικά και ιλαρά. Να είστε, όμως, σίγουροι ότι το πλειοψηφούν μέγα πλήθος, εύγνωμον σιωπά κατανυγέν, λουσμένο στο φως της ανατέλλουσας υγρασίας των ματιών, μη δυνάμενο “επάραι οφθαλμούς”.
Ου διεσκορπίσατε τον πλούτον, το τάλαντον που σας εμπιστεύθηκε ο Δεσπότης Χριστός. Αντίθετα καθημερινά το πολυπλασιάζετε, το διαδίδετε πτωχοίς, ου κρύπτετε λόγον Θεού! Ανοίγετε τους οφθαλμούς της ακοής στο ανατέλλον έαρ της Καινής Κτίσης! Μας βοηθάτε στην προσπάθειά μας να βρίσκουμε κάθε λεπτό, κάθε στιγμή, σε κάθε πράξη, σε κάθε ενέργεια, σε κάθε κίνηση, στην αβελτερία της ακινησίας, μέσα στο θολό λαβύρινθο της καθημερινής τύρβης την αενάως “απολομένην δραχμήν”!
Είναι αλήθεια! Ειλικρινής αλήθεια: Είστε Κυρηναίοι μας!
Γι’ αυτό,
προσευχόμαστε, πρεσβείαις των Αγίων και της Θεοτόκου, να ακούτε καθ’ ημέραν, νυν και αεί, το “Ευ, δούλοι αγαθοί! Εισέλθετε εις την χαράν του Κυρίου σας” !
