Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος και η συμβολή του στην Ψαλτική Τέχνη

[dkalpakidis]

Ανοίγω αυτό το θέμα σχετικά με την συμβολή του μακαριστού Αρχιεπισκοπου Χριστόδουλου στην Ψαλτική Τέχνη.

 

[vagelis]

Ανοίγω αυτό το θέμα σχετικά με την συμβολή του μακαριστού Αρχιεπισκοπου Χριστόδουλου στην Ψαλτική Τέχνη.

Αγαπητε Δημητρη
Θα μπορουσες να γινεις πιο σαφης ; Εννοεις για το ψαλλειν (Β.Μ.) ; Εννοεις αν ηξερε να ψαλλει ; Εννοεις αν ηξερε Β.Μ. ; Εννοεις αν εκαμε κατι για τους
ψαλτες απο αποψεως επαγγελματικης κατοχυρωσης ; Ολα αυτα ; Καποια απο αυτα ; Καποια αλλα ;

 

[Firfiris]

Χωρίς κάποια εισαγωγή ή οτιδήποτε, απλώς επισυνάπτω το εγχειρίδιον του ιεροψάλτου του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου.

Την μορφοποίηση έκανα εγώ κεφάλαιο-κεφάλαιο και γι' αυτό δεν έχει τη δημοσιευμένη μορφή του αλλά αυτή που του έδωσα.

Σε καλή μεριά

 

[π. Μάξιμος]

1. Βρῆκα αὐτόν τόν σύνδεσμο.

2. Μία ἐπιστολή πού εἶχε στείλει στό Ἄρχοντα Λαμπαδάριο τῆς Μ.τ.Χ.Ἐ. κ. Β. Ἐμμανουηλίδη.

3. Καί μιά δήλωσή του:

ΑΝΕΞΑΝΤΛΗΤΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ Η ΨΑΛΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ
Ένα σπουδαίο δίγλωσσο μουσικολογικό συνέδριο, με θέμα «Συγκριτική παρουσίαση των μεθόδων διδασκαλίας της Ψαλτικής τέχνης» πραγματοποιήθηκε στον Ι. Ν. Αγίας Τριάδος στη Νέα Υόρκη (21 & 22/1/2006), με φορέα διοργάνωσης τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό για την προώθηση της Βυζαντινής Μουσικής στην Αμερική «Άξιον Εστί».
Σε μήνυμά του προς τους συνέδρους ο Αρχιεπίσκοπος κ. Χριστόδουλος σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι «Η Ψαλτική τέχνη, προϊόν υπερχιλιετούς επεξεργασίας, αποτελεί από μόνη της θησαυρό ανεξάντλητο, ζωντανό και παλλόμενο. Διδάσκει, ευφραίνει και ανυψεί… Το ψάλσιμο είναι η πηγαία έκφραση της ανθρώπινης χαράς, είτε και χαρμολύπης, η οποία πατά στα χνάρια της έμπνευσης των παλαιοτέρων. Ενώ είναι δημιούργημα του ενός, του μελιστού, γίνεται κτήμα πολλών και καθαγιάζεται από την ιερή χρήση του…
Η Ορθοδοξία δεν γνωρίζει άλλο καλύτερο τρόπο ύμνησης του Θεού…»​

4. Κυρίως ὅμως βρῆκα αὐτό ἀπό ἐδῶ καί ἀπό τόν Λεωνίδα, ὅταν ὁ μακαριστός ἦταν ἀκόμη ἱερεύς στήν ἡλικία τῶν 33 χρόνων.

 

[Firfiris]

...«Η Ψαλτική τέχνη, προϊόν υπερχιλιετούς επεξεργασίας, αποτελεί από μόνη της θησαυρό ανεξάντλητο, ζωντανό και παλλόμενο.

Ψαλτικό παράπονο: Ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος (αιωνία η μνήμη αυτού) αναφέρεται σε υπερχιλιετή ψαλτική τέχνη, εγώ όμως στους 99 από τους 100 ιερούς μας ναούς (ανά την Ελλάδα, καθώς την έχω γυρίσει ΟΥΚ ολίγες φορές) ακούω μια... υπερεκατονταετή ψαλτική "τέχνη".

Τα άλλα .ε ν ν ι α κ ό σ ι α. χρόνια ΠΟΥ ΠΗΓΑΝ;;;

 

[π. Μάξιμος]

Τα άλλα .ε ν ν ι α κ ό σ ι α. χρόνια ΠΟΥ ΠΗΓΑΝ;;;

Νά ᾿σαι καλά καί σύ καί ἄλλοι, πού τά ἀναδεικνύετε μέ τήν ἔρευνά σας.

 

[PANROUST]

Ανεβάζω του τίτλους μόνο,των άρθρων του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου,όπου δημοσιεύτηκαν στα ''ΙΕΡΟΨΑΛΤΙΚΑ ΝΕΑ'' από τον Αρ.τεύχους 32,Ιανουάριος 1967 μέχρι και τον Αρ.τεύχους 172,Οκτώβριος 1978.
Μία παρατήρηση να κάνω,ό,τι κάποια άρθρα του όπως 5,9,17,32,δεν αρκέστηκαν μόνο σε ένα τεύχος.Είχαν συνέχεια πάνω από πέντε τεύχη.

1. Η επιβίωση των Ιαμβικών Κανόνων
2. Πόθεν η προέλευσις του όρου ''ειρμός''.
3. Πως δυσφημείται η Β.Μ.
4. Παρελθόν,Παρόν και Μέλλον.
5. Ιεροψαλτικά προβλήματα της παραμεθορίου.
6. Η επί γης Ειρήνη.
7. Είναι οι Ψάλτες κληρικοί;
8. Εκκλησιαστικά Δίπτυχα (Επί τη 150ΕΤΗΡΙΔΙ)
9. Τέσσερις ''θέσεις'' επί της Β.Μ.
10. Ο Θείος και ο εθνικός Γολγοθάς.
11. Ολίγα εκ πολλών (εντυπώσεις από την εν χρήσει εις τα Εκκλησίας Βουλγαρίας κ Ρουμανίας μουσικής).
12. Προσκύνημα οφειλής (εις Αγίας Λαύρας Μ.Σπήλαιον).
13. Περί την Λειτουργικήν ανανέωσιν (εξ αφορμής μιας εισηγήσες του Σεβ.Κοζάνης Διονυσίου).
14. Η Μ.Εβδομάς.
15. ''Πάσχα καινόν Άγιον''.
16. Οι κανόνες της Εκκλησίας δια την Εκκλ.Μουσική.
17. Η επάνδρωσις των επαρχιακών αναλογίων (ένα φλέγων πρόβλημα).
18. Ο Ιεροψάλτης κατά την Μ.Εβδομάδα.
19. Αναστάσεως Ημέρα.
20. Η προβολή και διάδοσις της Β.Μ.
21. Μυστήριον Μέγαν.
22. ''Στην Πόλη και στην Αγιά Σοφιά...''
23. Διακονία Μαρτυρίας κοινωνίας,προβολής.
24. Αγάπη,η δύναμης του κόσμου.
25. Το πολυτιμώτερο δώρο.
26. Ψυχικοί κύνδινοι εκ του Ψάλλειν.
27. ''Ω Πάσχα το Μέγα''
28. Είναι προνόμιο να είσαι τις Ιεροψαλτικής;
29. Διπλό Κήρυγμα.
30. Στις πρώτες μέρες του χρόνου .(1976)
31. "Προσκυνούμε σου τα Πάθη Χριστέ"
32. Δημοτική γλώσσα και υμνολογία.
33. Σημασία στον άνθρωπο.
34. Αυτοκριτική για το παρόν και το μέλλον.
35. Περί μίαν τολμηράν πρότασιν.

 

[npapadimit]

https://www.youtube.com/watch?v=9tov9AlG_M8

 

[ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΚΟΥΓΙΑΣ]

Υπάρχει και η αξιόλογη Επιστολή του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου, "Πρὸς Ἱεροψάλτας Α' (19/2/2001), εδώ. Μεταξύ των άλλων, στην Γ΄ παράγραφο, με τίτλο, "Ο ΤΡΟΠΟΣ ΤΟΥ ΨΑΛΛΕΙΝ", καταθέτει, κατά τη γνώμη μου, χρήσιμα στοιχεία, που αποτελούν ενδιαφέρουσες συμβουλές...

 

[Shota]

Απόσπασμα από το «Εγχειρίδιον Ιεροψάλτου» του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου• Το σύντομον μέλος οικοδομεί. Το βιαστικόν σκανδαλίζει.

https://www.pemptousia.gr/2020/09/p...ntomon-melos-ikodomi-to-viastikon-skandalizi/

Η βασική θέση είναι να καταργηθεί στην πράξη το αργό, παπαδικό μέλος.

υ.γ. Η γνώμη μου είναι• αν πρέπει να γίνει κάποια αλλαγή, αυτή πρέπει να αρχίζει από την αρχιερατική λειτουργία, η οποία έχει πολλά πράγματα μεταγενέστερα, δευτερεύοντα και τολμώ να πω άχρηστα, τουλάχιστον σήμερα. Αλλά δεν έχουμε ακούσει τίποτα.

 

[neoklis]

... Η βασική θέση είναι να καταργηθεί στην πράξη το αργό, παπαδικό μέλος....

Μα αυτό ισχύει και στην πραγματικότητα αφού τα μόνα παπαδικά μέλη που ακούγονται είναι το χερουβικό και το κοινωνικό (κι αυτό όχι πάντοτε). Σε πανηγύρεις ναών ακούγεται εκτάκτως και κάτι παραπάνω.

 

[Θεόδωρος Τσατσαρώνης]

Μα αυτό ισχύει και στην πραγματικότητα αφού τα μόνα παπαδικά μέλη που ακούγονται είναι το χερουβικό και το κοινωνικό (κι αυτό όχι πάντοτε). Σε πανηγύρεις ναών ακούγεται εκτάκτως και κάτι παραπάνω.

Ένα ερώτημα πάνω σ αυτό: Είναι και τα ανωτέρω στα προς κατάργηση....;; Γιατί ακόμη και "αργοσύντομα" μαθήματα βρίσκονται - ενίοτε - "υπό διωγμό"

 

[Shota]

Μα αυτό ισχύει και στην πραγματικότητα αφού τα μόνα παπαδικά μέλη που ακούγονται είναι το χερουβικό και το κοινωνικό (κι αυτό όχι πάντοτε).

«Ο σύντομος χρόνος δέον να υιοθετηθή τόσον διά τους ύμνους του όρθρου, όσον και διά την Θ. Λειτουργίαν». Αν το ερμηνεύω σωστά, κι αυτά (χερουβικό και κοινωνικό) προς κατάργηση είναι.

Μερικοί ψάλλουν επίσης και τα αργά «Δύναμις». Αλλά και οι αργές δοξολογίες του σύντομου παπαδικού γένους είναι.

 

[neoklis]

..... Γιατί ακόμη και "αργοσύντομα" μαθήματα βρίσκονται - ενίοτε - "υπό διωγμό"

Δες πώς ο Κ. Πριγγος απλοποίησε και συντομευσε το Αναστασιματάριο και το Δοξαστάριο. Δεν ήξερε τι έκανε;

 

[petrosgrc]

Γενικά οι οργανωσιακοί ουδέποτε αγαπούσαν τα αργά μέλη.

Δες πώς ο Κ. Πριγγος απλοποίησε και συντομευσε το Αναστασιματάριο και το Δοξαστάριο. Δεν ήξερε τι έκανε;

Αυτό τώρα είναι μεγάλη κουβέντα... Απλώς ακολουθεί άλλες πηγές τουλάχιστον ως προς το Αναστασιματάριο σε σχέση με αυτό του Ιωάννου. Τα Δοξαστικά πάντως του Πρίγγου είναι εκτενέστερα αυτών π.χ. του Πέτρου ή του Στεφάνου ενώ πράγματι τα ιδιόμελα είναι κατά τι συντομώτερα του Μανουήλ ή του Στεφάνου. Τέλος, μπορεί τα εωθινά του να είναι κάπως σύντομα, αλλά οι περισσότερες φωνές πρέπει να τα εκτελέσουν σε αρκετά αργή χρονική αγωγή για να εκτελέσουν τις όχι πάντα εύκολες αναλύσεις τις οποίες περιέχουν.

 

[Shota]

Τέλος, μπορεί τα εωθινά του να είναι κάπως σύντομα

Τα από την Μουσική Βιβλιοθήκη είναι πολλές φορές ακόμη συντομότερα, π.χ. το πρώτο εωθινό.

 

[petrosgrc]

Τα από την Μουσική Βιβλιοθήκη είναι πολλές φορές ακόμη συντομότερα, π.χ. το πρώτο εωθινό.

Όπως φυσικά και τα Εωθινά του Πέτρου τα οποία είναι κομψοτεχνήματα της βυζαντινή μουσικής· αυτά θα έπρεπε να διδάσκονταν στους δευτεροετείς της μουσικής και όχι αυτά του Ιωάννη με τις αυτούσιες γραμμές του αργού στιχηραρίου του Ιακώβου.

 

[mmamais]

Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου: εγχειρίδιο ιεροψάλτη.
http://xristodoulos.antibaro.gr/meletes/manual_ieropsalti_16.html

 

[Ανδρέας Καλογιάννης]

Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου: εγχειρίδιο ιεροψάλτη.

Και σε pdf