Απουσία μνημόνευσης του Μητροπολίτου στη νεκρώσιμη ακολουθία

billion

Active member
Έχω την εντύπωση ότι η μοναδική ακολουθία στην οποία απουσιάζει η μνημόνευση του Επισκόπου είναι η νεκρώσιμη. Τουλάχιστον στη σημερινή της μορφή. Δεν ξέρω αν στις παλαιότερες μορφές της προβλέπεται κάτι τέτοιο.

Αυτό οφείλεται σε τυπογραφικό λάθος ή αβλεψία ή υπάρχει συγκεκριμένος λόγος;

Δεν θα μπορούσε να προστεθεί στην μικρά εκτενή πριν την αίτηση για την ανάπαυση της ψυχής του κεκοιμημένου;

Κατά τη γνώμη μου είναι ένα σημαντικό λάθος η παράλειψη αυτή, διότι και ο Επίσκοπος/Μητροπολίτης θα λογοδοτήσει για τα αμαρτήματα όλου του ποιμνίου του. Άρα νομίζω ότι είναι σημαντικό να μνημονευθεί ο Επίσκοπος/Μητροπολίτης ως πνευματικός πατέρας της τοπικής εκκλησίας και ειδικά αυτή την ιδιαίτερη τελευταία στιγμή του πνευματικού του τέκνου. Ο Αρχιερέας είναι αυτός που εκχώρησε το δικαίωμα στον ιερέα της ενορίας του να βαπτίσει το πνευματικό τέκνο, ο Αρχιερέας είναι αυτός που υπέγραψε την άδεια γάμου του (αν παντρεύτηκε), ο αρχιερέας εκχώρησε το δικαίωμα στον ιερέα της ενορίας του να τελέσει το μυστήριο του γάμου, τα υπόλοιπα μυστήρια (ευχέλαιο, εξομολόγηση κλπ), τις διάφορες αγιαστικές πράξεις και κυρίως το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας που αφορούν την πνευματική πορεία και πρόοδο του πνευματικού του τέκνου γι'αυτό και σε όλες τις ακολουθίες γίνεται η μνημόνευσή του. Δεν θα έπρεπε να γίνει το ίδιο και στην νεκρώσιμη ακολουθία για τελευταία φορά;
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Σέ ὅλα τά νεκρώσιμα δέν προβλέπεται, στίς παννυχίδες τῶν Ψυχοσαββάτων καί Σαββάτων Σαρακοστῆς καί στά μνημόσυνα.
Πρβλ. Ἰω. Φουντούλη, ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΤΟΥ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟΥ (στό Θέματα Εὐχολογίου) καί δεῖτε ἀκόμη καί τήν μεγάλη συναπτή, πού μόνον αἰτήματα γιά τούς κεκοιμημένους προβλέπονται.

Ἠ συνήθης δέηση πού ζητᾶτε, δέν ἀφορᾶ μόνον τόν ἐπίσκοπο (αὐτά πού γράφετε ἀφοροῦν στό "Ἐν πρώτοις...") ἀλλά καί τό πρεσβυτέριο, τή διακονία, πάντα τόν κλῆρο καί τόν λαό, καί δέν ἐνδείκνυται σέ αὐτή τήν περίσταση/περιστάσεις.
 
Last edited:

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Ὀφείλω νά ὁμολογήσω ὅτι κι ἐμένα μέ εἶχε ἀπασχολήσει, μάλιστα στήν περίπτωση πού παρίσταται, πού ὄντως εἶναι ἡ μοναδική φορά πού δέν μνημονεύεται παριστάμενος. Πρόκειται γιά μιά ἐξαίρεση.

Κάπου ἔχω τοῦ π. Θεμιστοκλῆ Χριστοδούλου «Ἡ νεκρώσιμη ἀκολουθία κατὰ τοὺς χειρόγραφους κώδικες ι'-ιβ' αἰῶνος» καί κάποια ἴσως τοῦ κ. Σκαλτσῆ, νά τά δοῦμε ἤ νά τούς ἐρωτήσουμε (ἐς αὔριον ἤ ἐν καιρῷ :)).

Κάποιοι ἴσως μᾶς φωτίσουν ἐμπεριστατωμένα.
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Καίτοι ἔχω γράψει ἐδῶ ὅτι ἔχω τή διδακτορική διατριβή τοῦ π. Θεμιστοκλῆ Χριστοδούλου, δέν τήν βρίσκω, ἀλλά διάβασα τό ἄρθρο τοῦ κ. Σκαλτσῆ πού μνημονεύω πάλι ἐκεῖ.

Τό συμπέρασμα ἀπό αὐτά, εἶναι ὅτι στά νεκρώσιμα δέν ὑπάρχει δέηση γιά ζωντανούς, ὡς ἐκ τούτου οὔτε γιά τόν ἐπίσκοπο, οὔτε δεήσεις τοῦ τύπου Ἀντιλαβοῦ ... ἡμᾶς, ὁ Θεός... ἤ Τῆς Παναγίας, ἀχράντου, ... ἑαυτοὺς καὶ ἀλλήλους καὶ πᾶσαν τὴν ζωὴν ἡμῶν...

Τό πρωί εἶχα ἐπικοινωνία μέ ἐγκρατέστατο καί ἐπιτελικό σ᾿ αὐτά Μητροπολίτη τῆς Ἐκκλ. τῆς Ἑλλ. καί τόν ρώτησα καί μοῦ εἶπε ὄτι δέν ταιριάζει καί δέν προβλέπεται, οὔτε φυσικά στήν ἀπόλυση πού κάποιος ἔψαλε Τὸν Δεσπότην καί Ἀρχιερέα... καί τόν σταμάτησε!

Λησμόνησα νά πῶ ὄτι στήν ἀρχαιότητα, πού εἴχαμε τήν κηδεία (μιά εὐχή δηλαδή) συναπτῶς μέ θ. λειτουργία, ὁπωσδήποτε ἐκεῖ μνημονεύονται ὅλοι οἱ ζῶντες καί ὁ ἐπίσκοπος.

Μίλησα τό μεσημέρι καί μέ τόν π. Θεμιστοκλῆ Χριστοδούλου, καί μοῦ εἶπε ὄτι αὐτό συμβαίνει (μή μνημόνευση ἐπισκόπου) ἀπό τόν βίαιο χωρισμό τῆς νεκρωσίμου ἀκολουθίας ἀπό τή θ. λειτουργία, πού σαφῶς ἔμεινε μόνον ἡ νεκρώσιμη δέηση. Μοῦ εἶπε βέβαια καί γιά τήν εὐχή κεφαλοκλισίας πού ἐξέπεσε (γιατί πάντα ἔχουμε ζεῦγος εὐχῶν) καί ἴσως πρόκειται νά ἀποκατασταθεῖ σέ ἐπικείμενη ἔκδοση...

[Δές καί ΜΙΛΟΣΕΒΙΤΣ ΝΕΝΑΝΤ, Η ΘΕΙΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ ΩΣ ΚΕΝΤΡΟΝ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ, σελ. 294]
 
Η αρχική τάξη φαίνεται ότι ήταν μετά το πέρας της ακολουθίας-λειτουργίας, συναπτή, η ευχή Ο Θεός των πνευμάτων... Ειρήνη. Κεφαλοκλισία. Η ευχή εις πενθούντας. Και μάλλον ακολουθούσε η λιτή για το κοιμητήριο. Οι άλλες δύο ευχές πού λέγονταν; Η τελευταία φέρει το όνομα επιτάφιος καθολική, άρα την έλεγαν στο κοιμητήριο.
Πάντως τα ειρηνικά φαίνονται όντως κομμένα.
 

Attachments

  • IMG_20200505_001125.jpg
    IMG_20200505_001125.jpg
    2.1 MB · Views: 45
  • IMG_20200505_001459.jpg
    IMG_20200505_001459.jpg
    977 KB · Views: 44
  • IMG_20200505_001259.jpg
    IMG_20200505_001259.jpg
    480.2 KB · Views: 33
  • IMG_20200505_001319.jpg
    IMG_20200505_001319.jpg
    593.9 KB · Views: 31
Last edited:
Η νεκρώσιμος ακολουθία διαθέτει «Ειρηνικά» ή «Εκτενή» κατά τα χειρόγραφα; Αν ναι , ούτε εκεί προβλέπεται η μνημόνευση του Επισκόπου (και άλλων ζώντων);
Πάντως, ο Φουντούλης στο «Ακολουθία του Μνημοσύνου» όντως δεν περιλαμβάνει δέηση υπέρ του Επισκόπου στα «Ειρηνικά», παρά σχεδόν αποκλειστικά «νεκρώσιμες» δεήσεις.
 

Diogenes

Νέο μέλος
Last edited:

MTheodorakis

Παλαιό Μέλος
Σύμφωνα μὲ τὴ διατριβὴ τοῦ π. Θεμιστοκλῆ Χριστοδούλου Ἡ νεκρώσιμη ἀκολουθία κατὰ τοὺς χειρόγραφους κώδικες ι'-ιβ' αἰῶνος τ. 1 σσ. 654-663, ἡ μεγάλη καὶ οἱ μικρὲς συναπτὲς περιλαμβάνουν τὰ αἰτήματα:

Ὑπὲρ τοῦ ῥυσθῆναι ἡμᾶς ἀπὸ πάσης θλίψεως...

Ὑπὲρ τοῦ ἵλεων καὶ εὐμενὴ καὶ εὐδιάλλακτον γενέσθαι τὸν φιλάνθρωπον Θεὸν ἐπὶ ταῖς ἁμαρτίαις ἡμῶν καὶ ἐλεῆσαι ἡμᾶς εἴπωμεν.

Ὑπὲρ τοῦ μὴ ἀποβλήτους ἡμᾶς γενέσθαι ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῆς ἀπολογίας τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν.


Ἄλλες ὑπὲρ τῶν πενθούντων,

Ἀντιλαβοῦ, σῶσον, ἐλέησον...

Τῆς παναγίας ἀχράντου...,


ὄχι ὅμως ὑπὲρ τοῦ ἐπισκόπου, τοῦ κλήρου κ.λπ.
 
Σύμφωνα μὲ τὴ διατριβὴ τοῦ π. Θεμιστοκλῆ Χριστοδούλου Ἡ νεκρώσιμη ἀκολουθία κατὰ τοὺς χειρόγραφους κώδικες ι'-ιβ' αἰῶνος τ. 1 σσ. 654-663, ἡ μεγάλη καὶ οἱ μικρὲς συναπτὲς περιλαμβάνουν τὰ αἰτήματα:

Αυτό γίνεται για τον λόγο που προαναφέρθηκε ή για κάποιον άλλο θεολογικό λόγο ή μήπως οι χειρόγραφοι κώδικες καταγράφουν τις ειδικές δεήσεις της νεκρωσίμου ακολουθίας παραλείποντας ως γνωστές τις πρώτες σταθερές δεήσεις στις οποίες περιλαμβάνεται και η δέηση υπέρ του Επισκόπου;
 

giorgosgoudi

Νέο μέλος
Καλά όλα αυτά, αλλά η αναφορά του ονόματος του επισκόπου εξυπηρετεί και ένα πρακτικό σκοπό, να βεβαιωνόμαστε ότι βρισκόμαστε στη σωστή και όχι σε κάποια σχισματική εκκλησία.
 
Κ

Κωσταντής1

Guest
Καλά όλα αυτά, αλλά η αναφορά του ονόματος του επισκόπου εξυπηρετεί και ένα πρακτικό σκοπό, να βεβαιωνόμαστε ότι βρισκόμαστε στη σωστή και όχι σε κάποια σχισματική εκκλησία.
Ποιός νὰ σιγουρευτῇ;
 

giorgosgoudi

Νέο μέλος
Οι πιστοί. Μας καλούν καμια φορά άνθρωποι που δεν τους ξέρουμε και τόσο καλά σε άγνωστο ναό για κάποια τελετή, κάπως θα πρέπει να βεβαιωνόμαστε ότι δεν βρισκόμαστε με παλαιοημερολογίτες, ουνίτες ή οτιδήποτε άλλο εξωτερικά μοιάζει με την εκκλησία μας αλλά δεν είναι.
 
Οι πιστοί. Μας καλούν καμια φορά άνθρωποι που δεν τους ξέρουμε και τόσο καλά σε άγνωστο ναό για κάποια τελετή, κάπως θα πρέπει να βεβαιωνόμαστε ότι δεν βρισκόμαστε με παλαιοημερολογίτες, ουνίτες ή οτιδήποτε άλλο εξωτερικά μοιάζει με την εκκλησία μας αλλά δεν είναι.

Παλαιοημερολογίτες και ουνίτες δεν πάνε μαζί!
Μάλλον δεν έχεις καλή πληροφόρηση:
https://katanixi.gr/oikoymenismos/gefyres-me-toys-oynites-richnei-o-vartho/
https://www.eproodos.gr/post/o-patriarhis-vartholomaios-koinonei-oynites
 

petrosgrc

Πέτρος Γαλάνης
Πάντως, αν πάτε σε νεκρώσιμη ακολουθία παλαιοημερολογιτών, δεν πρόκειται να μπερδευτείτε... Εκεί κάνουν την ακολουθία με το παλιό τυπικό που κρατάει τρεις ώρες :p
 
Η αρχική τάξη φαίνεται ότι ήταν μετά το πέρας της ακολουθίας-λειτουργίας, συναπτή, η ευχή Ο Θεός των πνευμάτων... Ειρήνη. Κεφαλοκλισία. Η ευχή εις πενθούντας. Και μάλλον ακολουθούσε η λιτή για το κοιμητήριο. Οι άλλες δύο ευχές πού λέγονταν; Η τελευταία φέρει το όνομα επιτάφιος καθολική, άρα την έλεγαν στο κοιμητήριο.
Πάντως τα ειρηνικά φαίνονται όντως κομμένα.

Αυτή η υπόθεση ότι η αρχική τάξη ήταν μετά το πέρας της ακολουθίας-λειτουργίας, φαίνεται να είναι η αιτία που στον βαρβερινό κώδικα, στις συναπτές των Θεοφανείων και του γάμου, δεν μνημονεύεται ούτε εκεί το όνομα του Μητροπολίτη. Έχει μνημονευτεί ήδη στην αρχή της ακολουθίας, και στην εκτενή δέηση. Απουσιάζουν δε και οι υπόλοιπες κοινές δεήσεις και υπάρχουν μόνο αυτές που αφορούν στην περίσταση.
 
Top