Απολυτίκια ψαλλόμενα κατά την εβδομάδα των Μυροφόρων

neoklis

Νεοκλής Λευκόπουλος, Γενικός Συντονιστής
Έκανα μια ερώτηση εδώ, όσον αφορά την παράλειψη του απολυτικίου «Ο ευσχήμων...» όταν η εορτή του Αγ. Γεωργίου συμπέσει από Δευτέρα έως και Παρασκευή των Μυροφόρων, σύμφωνα με το ΤΜΕ και το ΗΟΠ (όπως συμβαίνει εφέτος), σε αντίθεση με τα «Δίπτυχα» και το ΣΤ. Παρόμοια όμως διαφορά παρατήρησα και για την περίπτωση που η εορτή του Αποστόλου Μάρκου συμπέσει σ΄αυτό το διάστημα. Τότε το ΤΜΕ παραλείπει το απολυτίκιο «Ότε κατήλθες...» (§7) ενώ το ΣΤ το προβλέπει. Ποια είναι η εξήγηση και ποια η ορθότερη πρακτική (εάν υπάρχει);
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής

Εἴχαμε γράψει ἐδῶ, ὅτι «Ἀναφορικά μέ τά ἀπολυτίκια τό ΤΑΣ καί τό Πεντηκοστάριο δείχνουν ἀπό Κυριακή ἑσπέρας ποιά ἀπολυτίκια λέμε καί μέ ποιά σειρά. Τό ΤΜΕ τό τηρεῖ στήν περίπτωση Η΄ τῆς μνήμης τοῦ ἁγίου Γεωργίου».


 

neoklis

Νεοκλής Λευκόπουλος, Γενικός Συντονιστής
Όταν είδα το μήνυμα αυτό, είπα, όπου νάναι θάρθει κι η σειρά μου. Επί του προκειμένου όμως, δεν κατάλαβα το νόημα της παραπομπής. Γιατί τελικά παραλείπεται, όπου παραλείπεται, το ένα απολυτίκιο; Η περίπτωση Η΄αναφέρεται ειδικά στα Σάββατα (και τα επόμενα δύο Σάββατα, σημ.5).
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Όταν είδα το μήνυμα αυτό, είπα, όπου νάναι θάρθει κι η σειρά μου. Επί του προκειμένου όμως, δεν κατάλαβα το νόημα της παραπομπής. Γιατί τελικά παραλείπεται, όπου παραλείπεται, το ένα απολυτίκιο; Η περίπτωση Η΄αναφέρεται ειδικά στα Σάββατα (και τα επόμενα δύο Σάββατα, σημ.5).
Ἀπάντησα βιαστικά γιατί ἔπρεπε νά φύγω. Ἀλλά καί ἡ ὀρθή τάξη ὄντως στηρίζεται στό ΤΑΣ καί τό Πεντηκοστάριο, ὅπου γιά τίς καθημερινές ἀπό Δευτέρας ἕως Παρασκευῆς α΄ ἀπολυτίκιο τίθεται τό Ὁ εὐσχήμων Ἰωσήφ, β΄ τό Ὅτε κατῆλθες καί γ΄ τό Ταῖς μυροφόροις γυναιξί. Καί αὐτό ἔχει κάποια σημασία, προκειμένου νά μήν τίθεται πρῶτο τό ἀναστάσιμο, πού ἐπαφίεται γιά τήν Κυριακή καί τό Σάββατον τῆς ἀποδόσεως.
Ὁ Διονύσιος Ἀνατολικιώτης, συντάκτης τοῦ τυπικοῦ τῶν Διπτύχων, εἶχε γράψει σέ ἀνύποπτο χρόνο καί ἄσχετο θέμα τά ἐξῆς (δεῖτε ἐδῶ μέσα στήν παράθεση τοῦ Ἰω. Ἀχιλλιᾶ καί ἐδῶ, ὅπου τό μετέφερε):
... ἡ κυριακὴ τῶν μυροφόρων ἔχει 3 ἀπολυτίκια· «῞Οτε κατῆλθες», «῾Ο εὐσχήμων», «Ταῖς μυροφόροις γυναιξί». τὴν κυριακὴ λέγονται μὲ αὐτὴν τὴν σειρὰ ποὺ τὰ ἔγραψα, τὶς ὑπόλοιπες ἡμέρες ὅμως τῆς ἑβδομάδος τῶν μυροφόρων λέγονται μὲ ἄλλη σειρά.
................
– Θὰ σοῦ πῶ ἕναν πρακτικὸ κανόνα, τοῦ λέω, γιὰ νὰ τὸ θυμᾶσαι γιὰ πάντα καὶ νὰ μὴν κάνῃς ποτέ λάθος. ὅταν εἶναι κυριακὴ τῶν μυροφόρων, τὰ ἀπολυτίκια λέγονται μὲ τὴν ἑξῆς σειρά. ἀφοῦ εἶναι κυριακή, πάντοτε πρῶτο λέμε τὸ ἀναστάσιμο «῞Οτε κατῆλθες». τώρα γιὰ τὰ ἄλλα δύο νὰ ἔχῃς ὑπόψει σου τὴν τάξι «πρῶτα οἱ ἄντρες, μετὰ οἱ γυναῖκες», δηλαδὴ πρῶτα «῾Ο εὐσχήμων ᾿Ιωσήφ», μετὰ «Ταῖς μυροφόροις γυναιξί»!

Σημείωσις. στὶς ἄλλες ἡμέρες τῆς ἑβδομάδος τῶν μυροφόρων ἡ σειρὰ τῶν ἀπολυτικίων ἀκολουθεῖ τὴν χρονικὴ ἀλληλουχία τῶν γεγονότων· δηλαδὴ πρῶτα ἔγινε ἡ ἀποκαθήλωσις («῾Ο εὐσχήμων ᾿Ιωσήφ»), ὕστερα ἡ εἰς ᾅδην κάθοδος καὶ ἡ ἀνάστασις («῞Οτε κατῆλθες») καὶ μετὰ τὸ ἔμαθαν οἱ μυροφόρες («Ταῖς μυροφόροις γυναιξί»).
Πολύ σωστά διαπιστώσατε ὅτι μεταξύ τῆς μνήμης τοῦ ἁγίου Γεωργίου καί τοῦ ἁγίου Μάρκου ὑπάρχει διαφορά.
Πιστεύω ὅτι ἡ πρόταξη τοῦ ῾Ο εὐσχήμων ᾿Ιωσήφ στήν περίπτωση τοῦ ἁγίου Μάρκου εἶναι ὀρθοτέρα.
Προφανῶς τό ΤΜΕ (οἱ δύο προηγούμενες ἐκδόσεις τοῦ ΤΚΠ καμμία περικοπή ἀπολυτικίων δέν ἀναφέρουν) γιά λόγους περιορισμοῦ τῶν ἀπολυτικίων καί συντομεύσεως «ἔκοψε» ἕνα ἀπολυτίκιο.


 
Top