[Ερώτηση] Απαιτείται Φωνητική στην Βυζαντινή μουσική;

[π. Μάξιμος]

Για να αναγκαστεί κάποιος να ψάλλει μόνος του σημαίνει ότι έχει τρομερή ανάγκη τα χρήματα οπότε μάλλον δε περισσεύουν για να πληρώσει έναν επιπλέον δάσκαλο.

[Σημείωμα συντονιστή] Είστε εκτός θέματος. Ήθελα να επέμβω και στο προηγούμενο απαξιωτικό και μηδενιστικό σας μήνυμα. Υπερκαλύψατε τη γνώμη σας στα προηγούμενα. Παρακαλώ όλους να μη συνεχιστεί η συζήτηση σε εκτός θέματος μηνύματα ή επαναλαμβανόμενα ή προσωπικά, για να μην αναγκαστούμε να κλείσουμε το θέμα.

 

[giorgosgoudi]

Με συγχωρείτε αν έδωσα τέτοια εντύπωση, θα τροποποιήσω το μήνυμα. Δεν ήταν απαξιωτικό πάντως. Στηρίζεται σε προαναφερθέντα στοιχεία.

Από το σύνολο των μηνυμάτων μου δεν προκύπτει ότι θέλω να εκφέρω κάποια αποτρεπτική γνώμη, όπως πιθανόν άλλοι χρήστες, αλλά να δοθούν πληροφορίες, άγνωστες σε όσους απευθύνεται η προτροπή του θέματος.

 

[ΠΑΝΑΓΗΣ]

Για να αναγκαστεί κάποιος να ψάλλει μόνος του σημαίνει ότι έχει τρομερή ανάγκη τα χρήματα οπότε μάλλον δε περισσεύουν για να πληρώσει έναν επιπλέον δάσκαλο.

Όχι βέβαια!

 

[domesticus]

Ας φανταστούμε έναν ψάλτη μόνο του στο αναλόγιο, ο οποίος αγωνίζεται να ανταποκριθεί στα καθήκοντά του.
Ξεκινάει ήρεμα στον όρθρο και στις καταβασίες αρχίζει να νιώθει ένα σφίξιμο στον λαιμό, <θα τα καταφέρω ως το τέλος; είμαι και μόνος μου...> σκέφτεται και αγωνιά.
Στους αίνους αρχίζει το γαργάλημα στον φάρυγγα, <Παναγία μου βοήθα με>...
Στα αντίφωνα το συνεχές καθάρισμα του λαιμού είναι πλέον γεγονός.
Χερουβικό... <και τώρα τι κάνουμε;>
Το Άξιον Εστί βγήκε αλλά με αρκετό βήχα.
<Χάλια, μα γιατί; ψάλλω αλλά όχι με το αποτέλεσμα που θα άρμοζε στον χώρο, και ο κόσμος τι φταίει; μήπως καλύτερα να τα παρατήσω;>
Αυτά και άλλα πολλά σκέφτεται ο καημένος ο ψάλτης μας.

Κάποια στιγμή του ανοίγεται ο δρόμος της φωνητικής.
Δεν καταλαβαίνει στην αρχή πολλά πράγματα.
Συν το χρόνο διαπιστώνει πως τα φωνητικά προβλήματα του στο αναλόγιο έχουν αρχίσει να μειώνονται.
Εκείνη η στιγμή δεν είναι είναι το τέλος αλλά η αρχή για ένα καλύτερο αύριο.
Άλλωστε, όπως λέει και το τραγούδι <για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολύ>

Ελπίζω η ιστοριούλα μας να βοηθήσει.

Δηλαδή θες να πεις ότι και ψάλτης και αναγνώστης με τη φωνητική θα βγάζεις απνευστι 2.5 ώρες ακολουθία από εξαψαλμο μέχρι δι ευχών και δεν θα βήχεις. Και αυτό θα το επαναλάβεις ξανά και ξανά και θα ψάλλεις άνετα και με αξιώσεις.

Οκ.

 

[giorgosgoudi]

Πολλοί από εμάς μπορεί να έχουμε διδαχθεί κάτι σχετικό από τους συμβατικούς μας δασκάλους αλλά να μην το ξέρουμε. Τόσα χρόνια βυζαντινή, σολφέζ, στο αναλόγιο από το δημοτικό, σε σχολικές χορωδίες... τι στο καλό, όλοι ήταν τόσο άσχετοι;

Το θέμα είναι ότι δεν ξέρουμε τι ξέρουμε και τι δεν ξέρουμε.
Και να έχουμε βρεθεί κοντά σε άτομα σε ηλικίες που δεν είχαμε την κρίση να εκτιμήσουμε την αξία τους.
Κι αυτό ισχύει και σε άλλους τομείς του αντικειμένου.

Γι αυτό και τα συζητάμε να δούμε τι κάνουν και οι άλλοι και να βελτιωθούμε. Ίσως και να θυμηθούμε παλιές γνώσεις που έχουν μείνει ανεκμετάλλευτες.

Μετά από μερικές λειτουργίες τα μαθαίνει κανείς καλά και μπορεί και να μη βηξει καθόλου. Αλλά όπως είπα και παραπάνω, για να φτάσω το λέω αυτό μπορεί να έχουν παίξει ρόλο τα όσα ξέρω χωρίς να γνωρίζω ότι τα ξέρω.

 

[ΠΑΝΑΓΗΣ]

Δηλαδή θες να πεις ότι και ψάλτης και αναγνώστης με τη φωνητική θα βγάζεις απνευστι 2.5 ώρες ακολουθία από εξαψαλμο μέχρι δι ευχών και δεν θα βήχεις. Και αυτό θα το επαναλάβεις ξανά και ξανά και θα ψάλλεις άνετα και με αξιώσεις.

Οκ.

«έρχου και ίδε»

 

[Κων/νος Βαγενάς]

Δηλαδή θες να πεις ότι και ψάλτης και αναγνώστης με τη φωνητική θα βγάζεις απνευστι 2.5 ώρες ακολουθία από εξαψαλμο μέχρι δι ευχών και δεν θα βήχεις. Και αυτό θα το επαναλάβεις ξανά και ξανά και θα ψάλλεις άνετα και με αξιώσεις.

Οκ.

Φίλτατε, αυτό λέγεται παραπειστική ερώτηση στην οποία και απαντάς μόνος σου. Και δεν είναι η πρώτη σε αυτό το θέμα.

Θυμίζω ότι το ποστ του ΠΑΝΑΓΗΣ που παραθέτεις τελειώνει ως εξής:

Κάποια στιγμή του ανοίγεται ο δρόμος της φωνητικής.
Δεν καταλαβαίνει στην αρχή πολλά πράγματα.
Συν το χρόνο διαπιστώνει πως τα φωνητικά προβλήματα του στο αναλόγιο έχουν αρχίσει να μειώνονται.
Εκείνη η στιγμή δεν είναι είναι το τέλος αλλά η αρχή για ένα καλύτερο αύριο.
Άλλωστε, όπως λέει και το τραγούδι <για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολύ>

 

[domesticus]

Φίλτατε, αυτό λέγεται παραπειστική ερώτηση στην οποία και απαντάς μόνος σου. Και δεν είναι η πρώτη σε αυτό το θέμα.

Θυμίζω ότι το ποστ του ΠΑΝΑΓΗΣ που παραθέτεις τελειώνει ως εξής:

Συνάδελφε, εἶμαι καλόπιστα δύσπιστος. Δὲν ἀρνοῦμαι πὼς ἔχω ἄγνοια γιὰ τὸ θέμα πέραν τῶν στερεοτύπων γενικεύσεων ὅτι καὶ καλὰ «χαλᾶ ἡ ψαλτικὴ ἄρθρωση μὲ τὴν φωνητική». Ποιὰ εἶναι βέβαια ἡ «ψαλτικὴ ἄρθρωση» δὲν καταλαβαίνω καὶ ὅσο ξέρω φωνητικὴ (τίποτε) ἀλλὰ τόσο ξέρω κι ἀπ' αὐτὴν (ἄν ὑπάρχει). Ἐγὼ ψάλλω ὅπως ἔμαθα. Ἀνοίγω τὸ στόμα, διαβάζω μουσικὰ ἤ ἀπ' ἔξω καὶ ψάλλω κατὰ βούληση.

Ποτὲ δὲν τὸ φιλοσόφησα ἰδιαίτερα πέραν τῆς καλῆς ἀναπνοῆς πρὶν ἀπὸ χρόνια, ἡ ὁποία ὅμως ἄνοιξε μετὰ ἀπὸ πολλὰ χρόνια συνεχοῦς ψαλτικῆς εἴτε μὲ εἴτε χωρὶς μικρόφωνο. Κι αὐτὸ γιατὶ εἴχα διαβάσει τὶς συμβουλὲς τοῦ Καραμάνη στὸν πρόλογο τοῦ Ὅρθρου του.

Πάντως ἐκτιμῶ τὶς εἰλικρινεῖς παρατηρήσεις καὶ μάλιστα ἀπὸ ἀξιόλογους συναδέλφους καὶ ἐν τέλει νομίζω πὼς τὸ «ἔρχου καὶ ἴδε» ἔχει ἀξία, γιὰ ὅποιον δύναται νὰ βρεῖ κάποιον δάσκαλο.

 

[Γεωργία Χρόνη]

Καλησπέρα σε όλους. Είμαι διπλωματούχος μονωδίας από το Ωδείο Αθηνών και διπλωματούχος βυζαντινής μουσικής με δάσκαλο το κ. Δημήτρη Βερύκιο. Η σπουδή της φωνητικής τέχνης είναι απαραίτητη τόσο για τους τραγουδιστές όσο και για τους ψάλτες. Η τεχνική υποδομή μου ως τραγουδίστρια αποδείκνυεται σωτηρία στο αναλόγιο της ψαλτικής. Δυστυχώς διαπιστώνω συνεχώς πως οι περισσότεροι ψάλτες στερούνται τεχνικής, με αποτέλεσμα κούραση, βραχνάδα, αλλά και δυσάρεστο, σκληρό ήχο. Όσο για το ύφος σίγουρα διαφέρει, αλλά μια φωνή καταρτισμένη τεχνικά ξέρει τι πρέπει να κάνει σε κάθε περίπτωση με την κατάλληλη άσκηση. Έχοντας περάσει η ίδια από τα δύο μεγάλα σχολεία του κλασικού τραγουδιού, αλλά και της ψαλτικής τέχνης (η οποία με κέρδισε σημαντικά), επιθυμία μου είναι να ασχολούμαι με την φωνητική καλλιέργεια των ιεροψαλτών, ώστε να έχουμε την ευκαιρία να ακούμε στους ναούς μας γλυκές φωνές που προάγουν την προσευχή και την κατάνυξη. Στη διάθεσή σας, λοιπόν!