(Ανάλυση) Γιατί σήμερα είπαμε Απολυτίκιον της ημέρας της εβδομάδος, καὶ όχι του Αγίου (Πέμπτη 7/6/2018)

Παναγιώτης

σκολιοὶ γὰρ λογισμοί, χωρίζουσιν ἀπὸ Θεοῦ
Σήμερα εἶναι Πέμπτη 7 Ἰουνίου 2018, Μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Θεοδότου Ἀγκύρας.

Ὁ Ἅγιος δὲν ἔχει ἰδιόμελον δοξαστικὸν στὴν Ἀκολουθία του, ἄρα κανονικὰ δὲν ἔχει ἀπολυτίκιον (καὶ ἂν ἔχει ἐπειδὴ κάποιοι προσθέσανε, δὲν λέγεται ἀπολυτίκιον αὐτοῦ), καὶ συνεπῶς λέγεται τὸ Ἀπολυτίκιον τῆς ἡμέρας τῆς ἑβδομάδος [Δίπτυχα Ἐκκλ. Ἑλλάδος 2018, σ. 31, καὶ ΤΟΕ/ΤΕ(1)], δηλ. τό

Ἀπόστολοι Ἅγιοι. Δόξα, τοῦ Ἁγίου Νικολάου, Καὶ νῦν, Τὸν Λόγον τοῦ Πατρός [Μέγα Ὠρολόγιον, Ἀπολυτίκια ἐν ταῖς λοιπαῖς ἡμέραις ψαλλόμενα, ὅτε οὐκ ἔστιν ἑορτή]

Τὸ Μηναῖον Βαρθολομαῖου, καὶ νεώτερα Μηναῖα ἐπίσης δὲν ἔχουν Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου.

Ἔνστασις 1η. Τὸ Ὡρολόγιον γνωστῆς ἔκδοσης ἔχει Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου.
Ἀπάντησις. Ἂν κοιτάξουμε τὸ παλαιότερον Ὠρολόγιον τοῦ Βαρθολομαῖου Κουτλουμουσιανοῦ (Βενετία 1870) δὲν ἔχει ἀπολυτίκιον. Δυστυχῶς ἔτσι παραμορφώνεται τὸ τυπικόν, ὅταν ἐλαφρᾷ τῇ καρδίᾳ τινὲς ἐπεμβαίνουν στὰ Λειτουργικὰ Βιβλία τῆς Ἐκκλησίας. Εὐχόμαστε νὰ διορθωθοῦν.

Ἔνστασις 2α. Συνηθίζονται ὅμως νὰ λέγονται Ἀπολυτίκια τῶν Ἁγίων, καὶ σύγχρονοι ὑμνογράφοι ἔχουν γράψει ἀπολυτίκια γιὰ κάθε Ἅγιο!
Αὐτὰ τῶν συγχρόνων ὑμνογράφων, ὅσα ἀπὸ αὐτὰ τὰ ἀπολυτίκια ὑποσκελίζουν τὴν παράδοση τῶν ἀπολυτικίων καὶ τοῦ τυπικοῦ, καλὸν νὰ μὴν λέγονται στὶς ἀκολουθίες τῆς Ἐκκλησίας.

Ἂς δοῦμε ἀναλυτικὰ τί ἔγινε σήμερα στὴν Ἀκολουθία:

Ψάλλαμε Καθίσματα τῶν Ἀποστόλων, ὄχι τοῦ Ἁγίου τῆς ἡμέρας (διότι εἶναι μὴ ἑορταζόμενος, καὶ δὲν ἔχει Καθίσματα).
Κανόνες ψάλλαμε α' τῶν Ἀποστόλων, β' τοῦ Ἁγίου Νικολάου, γ' τοῦ Ἁγίου τῆς ἡμέρας
Κοντάκιον εἴπαμε τῶν Ἀποστόλων καὶ τοῦ Ἁγίου Νικολάου, ὄχι τοῦ Ἁγίου τῆς ἡμέρας (ὁ Ἅγιος δὲν ἔχει εἰς τὸ Μηναῖον).
Ἐξαποστειλάριον εἴπαμε τῶν Ἀποστόλων καὶ τοῦ Ἁγίου Νικολάου, ὄχι τοῦ Ἁγίου τῆς ἡμέρας (ὁ Ἅγιος δὲν ἔχει εἰς τὸ Μηναῖον).
Ἀπόστιχα τῶν Αἴνων εἴπαμε τῶν Ἀποστόλων, ὄχι τοῦ Ἁγίου τῆς ἡμέρας (ὁ Ἅγιος δὲν ἔχει εἰς τὸ Μηναῖον, διότι εἶναι μὴ ἑορταζόμενος).
Κοινωνικὸν ψάλλαμε τῶν Ἀποστόλων, ὄχι τοῦ Ἁγίου τῆς ἡμέρας (διότι εἶναι μὴ ἑορταζόμενος).

Συνεπῶς, βάσει τῶν ψαλλομένων στὴν Ἐκκλησία, τὰ περισσότερα τροπάρια, ἢ ἂν θέλετε ὁ περισσότερο τιμώμενος Ἅγιος τῆς ἀκολουθίας, δὲν ἦταν ὁ Ἅγιος τοῦ Μηναῖου, ἀλλὰ ἦταν τῆς ἡμέρας, δηλ. οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι καὶ ὁ Ἅγιος Νικόλαος.

Τί πιὸ τρανὴ ἀπόδειξη γιατὶ σήμερα εἴπαμε Ἀπολυτίκιον τῶν Ἀποστόλων καὶ τοῦ Ἁγίου Νικολάου (πέραν τῆς ἀπουσίας ἰδιομέλου δοξαστικοῦ τοῦ Ἁγίου τοῦ Μηναίου);

Βλ. σχετικὰ καὶ ἐδὼ : Το σημαντικότερο μέρος της Ακολουθίας Αγίων (καί επισημάνσεις περὶ Απολυτικίων καὶ Ἀκολουθιῶν)
 
Last edited:
Top