Άμβωνας της Αγίας Σοφίας

Dimitri

Δημήτρης Κουμπαρούλης, Administrator
Staff member
Από την Αγία Σοφία που επισκέφθηκα πρίν λίγες μέρες στην Πόλη, σώζεται απέξω κάτι που μοιάζει με τον άμβωνα που στέκονταν οι ψάλτες τα Βυζαντινά χρόνια. Είναι όντως αυτό που βλέπουμε π.χ. στα χειρόγραφα;


psaltai-1.JPG
 

Attachments

  • amvon1.jpg
    653.9 KB · Views: 55
  • amvon2.jpg
    1.2 MB · Views: 41
  • amvon3.jpg
    1.1 MB · Views: 42

Θα έλεγα ότι ήταν (σίγουρα) παραπάνω από φιλότιμη προσπάθεια αναβίωσης της ασματικής παννυχίδας.
Αξιοσημείωτα:
  1. Η προσφορά θυμιάματος στην αρχή εν σιγή με παπαδικό κατζίο.
  2. Το Εὐλόγησον δέσποτα λέγεται από τον διάκονο πάνω στον άμβωνα. Κανονικά χρειαζόταν και δεύτερος ιερέας. Ο ένας λέει τις ευχές (όχι στον άμβωνα) και ο άλλος (δευτερεύων) εκφωνεί στον άμβωνα: Εὐλογημένη ἠ βασιλεία..., Ὅτι σὸν τὸ κράτος κτλ...
  3. Η ανάβαση των ψαλτών επί του άμβωνος για ψαλμωδία. Ωστόσο, δεν ανεβαίνει στον άμβωνα όλος ο χορός, παρά μόνο ο μονωδός που θα ψάλλει τους στίχους του αντιφώνου, με ένα, δύο ή τρεις ακόμα ψάλτες να τον βοηθούν (ισοκράτημα;, συμψαλμωδία; ). Οι υπόλοιποι παραμένουν κάτω από τον άμβωνα και πέριξ αυτού και ψάλλουν τα εφύμνια ή τα υποψάλματα.
  4. Η χρήση μικρού φελονίου από ορισμένους ψάλτες (δομεστίκους, πρωτοψάλτες), και η απέκδυση αυτού όταν αναλαμβάνουν μονωδία στον άμβωνα. Άραγε για ποιον λόγο; Σημειώνεται και στις πηγές μας.
  5. Οι αιτήσεις λέγονται προς τον λαό. Ωστόσο, το Ἀντιλαβοῦ... και το Τῆς Παναγίας ἀχράντου... λέγονται προς ἀνατολάς... (μάλλον... ίσως... χρήζει συζήτησης).
  6. Οι διάκονοι και οι ψάλτες δεν ανεβαίνουν μέχρι την τελευταία βαθμίδα του άμβωνα. Επίσης, ο άμβωνας έχει δύο κλίμακες για να μην μένουν κενά στην ακολουθία. Η μία πρέπει (μάλλον... χρήζει συζήτησης) να μένει ελεύθερη για να καταλαμβάνει έκαστο μέλος την κατάλληλη βαθμίδα αθόρυβα και χωρίς να ενοχλεί τους υπολοίπους.
  7. Ἡ ἀσώματος φῦσις... λέγεται αντιφωνικά από τους χορούς... Επομένως, εδώ ή πρέπει ο χορός να χωριστεί σε δύο ημιχόρια πέριξ του άμβωνος, ή δεύτερο χορό να αποτελέσουν οι έσω του βήματος (όπως γίνεται με τη μεγάλη δοξολογία του ασματικού όρθρου).
Μου άρεσε πάρα πολύ η προσπάθεια των αδελφών. Τα ως άνω τα παρέθεσα ως τροφή για σκέψη και έναυσμα για συζήτηση.
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Ἐμμανουήλ. σ᾿ εὐχαριστοῦμε.
Μοῦ εἶχαν στείλει κι ἐμένα προσωπικῶς αὐτό τό βίντεο καί ἕνα ἄλλο Προηγιασμένης

καί ἤδη θά τό ἔβαζα στό θέμα τῆς Παννυχίδος τοῦ Ἀσματικοῦ.

Ἀπό ποῦ εἶναι αὐτά τά «ὑποδειγματικά» καί «ἐκπαιδευτικά» βίντεο;

Δέν προλαβαίνω τώρα νά τακτοποιήσω.
Δώσατε καί ἄλλα στοιχεῖα καί θά τά φτιάξουμε.
 
Top