Στο παλαιό, αλλά σημαντικό βιβλίο του A. Jannaris "
An Historical Greek Grammar" (που μπορείτε να το κατεβάσετε από
εδώ) αναφέρεται (στο παράρτημα ανωμάλων ρημάτων, 996.96) ότι στη Βυζαντινή περίοδο απαντά αόριστος α΄ "
εὕρησα", προφανώς στα πλαίσια εκείνης της εξελικτικής τάσης που είχαμε ξαναπεριγράψει ακροθιγώς
εδώ (και στην οποία αναφέρεται με άλλο παράδειγμα και ο κ. Μακρής):
πολλές φορές ορισμένοι εξελιγμένοι γλωσσικοί τύποι της μεταγενέστερης ελληνικής, που πιεστικές τάσεις του συστήματος τους ωθούσαν προς καθιέρωση (και ήταν βέβαια ήδη εν χρήσει στον προφορικό λόγο), απαντούν σποραδικά και σπερματικά ήδη σε γραπτά κείμενα.
Αυτό είναι πολύ εμφανέστερο βέβαια στα λιγότερο λόγια κείμενα (ένα από αυτά είναι η μετάφραση των εβδομήκοντα, όπου βλέπουμε π.χ. τύπους όπως ήλθοσαν) και τέτοια ομολογουμένως δεν είναι τα υμνογραφικά - όπου ο γλωσσικός συντηρητισμός είναι μεγάλος, ίσως εφάμιλλος ή καλύτερα σύστοιχος με αυτόν του πατερικού λόγου.
Τώρα, το γιατί σε ένα υμνογραφικό κείμενο, όπου "ο γλωσσικός συντηρητισμός είναι μεγάλος", απαντά ένας τέτοιος τύπος του προφορικού λόγου, δεν είναι εύκολο να απαντηθεί. Αν αγνοήσουμε την ολιγωρία και αποκλείσουμε την σκοπιμότητα της έμφασης (την οποία είχα υπαινιχθεί στην περίπτωση του
ἐκθαμβεῖσαι), όπως επίσης, φυσικά, και τις μετρικές ανάγκες (τα κείμενα των ιαμβικών κανόνων παρέχουν σχετικά παραδείγματα), μια πιθανή εξήγηση είναι η αναλογική επίδραση του "
εὑρήσετε χάριν αἰώνιον" που υπάρχει αμέσως πιο πριν.
ΥΓ Όλες οι παρατηρήσεις ισχύουν δεδομένου ότι πρόκειται για τη γνήσια γραφή, πράγμα για το οποίο οι ειδήμονες μόνο έχουν άποψη.
ΥΓ 2 Επικροτώ την παραπομπή στο έργο του Κ. Μητσάκη, που θεωρείται από τους πολύ καλούς γνώστες του αντικειμένου.