«πάσαν [νυν/την] [βιοτικήν/βιωτικήν]»

ΓΙΑΝΝΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

Παλαιό Μέλος
Μια ερώτηση στους φιλόλογους.
Βρε παιδιά, λύστε μου την απορία. "βιωτικήν ή βιοτικήν;
Τα παλαιά βιβλία, Πανδέκτη-Εγκόλπιο Φωκαέως-Συλλογή Πρωγάκη το γράφουν με ω, ο συνέκδημος με ο αλλά και η ανθολογία λειτουργικών του κ. Γιώργου Αγγελινάρα με ο.
Στα συνημμένα το έχω γράψει άλλα με ω και άλλα με ο, για ... όλα τα γούστα:D.
 

Emmanouil Giannopoulos

Emmanouil Giannopoulos
Μια ερώτηση στους φιλόλογους.
Βρε παιδιά, λύστε μου την απορία. "βιωτικήν ή βιοτικήν;
Τα παλαιά βιβλία, Πανδέκτη-Εγκόλπιο Φωκαέως-Συλλογή Πρωγάκη το γράφουν με ω, ο συνέκδημος με ο αλλά και η ανθολογία λειτουργικών του κ. Γιώργου Αγγελινάρα με ο.
Στα συνημμένα το έχω γράψει άλλα με ω και άλλα με ο, για ... όλα τα γούστα:D.

Αγαπητέ κ. Γιάννου. Ευχαριστούμε και γι' αυτά τα προσφερόμενα.
Μην εμπιστεύεστε τα μουσικά βιβλία σε περιπτώσεις ορθογραφίας, ούτε σε περιπτώσεις υμνογραφικού κειμένου, και θα έλεγα ευρύτερα. Λίγα δεν θα σας "εκθέσουν".
Ασφαλώς "βιοτικήν".
Εμμ. Γιαννόπουλος
 

Γιώργος Μ.

Γιώργος Μπάτζιος
κύριε Γιάννου, ευχαριστούμε για τη σειρά των λειτουργικών, τα οποία σε μερικούς συναδέλφους μπορούν να φανούν πολύ χρήσιμα, ειδικά για καθημερινές λειτουργίες. Το να περιορίσεις κάτι στην απόλυτη ουσία είναι συνήθως πιο δύσκολο από το να γράψεις κάτι εκτενές.

Για το βιωτικήν / βιοτικήν πιστεύω ότι τα πράγματα είναι κάπως πιο σύνθετα (αν και δεν είμαι ο αρμόδιος). Μπορεί σήμερα πράγματι να γράφεται με ο (βιοτικός), όπως προφανώς ενννοεί ο φίλτατος κ. Γιαννόπουλος, αλλά αυτό είναι μάλλον αποτέλεσμα ορθογραφικής απλοποίησης, πιθανόν λόγω σύνδεσής του με τη λέξη "βιοτή". Σε όλα τα παλιά κείμενα όμως, ήδη από τον Αριστοτέλη, αλλά κυρίως σε αυτά (και είναι πατερικά) όπου συνάπτεται με το μέριμνα γράφεται με ω. Το δε χωρίο της Καινής Διαθήκης που αποτελεί την αφετηρία της φράσης αυτής είναι το εξής: Προσέχετε δὲ ἑαυτοῖς μήποτε βαρηθῶσιν ὑμῶν αἱ καρδίαι ἐν κραιπάλῃ καὶ μέθῃ καὶ μερίμναις βιωτικαῖς (Λουκ. κα΄ 34). Εδώ βέβαια πρέπει να παρατηρήσω ότι κοίταξα το συγκεκριμένο χωρίο σε τέσσερεις διαφορετικές εκδόσεις του Ευαγγελίου, όλες υποτίθεται με κείμενο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, και οι μισές είχαν τη μία γραφή, οι μισές την άλλη! Αλλά εκείνη που ήταν φωτοανατύπωση της εκδόσεως του 1904 είχε βιωτική. (Αξίζει να αναρωτηθεί κανείς καμια φορά για την ακρίβεια των εκδόσεών μας).
Προσωπικά θα χρησιμοποιούσα ως κριτήριο όχι το πώς εκδίδεται ή ανατυπώνεται σε ένα πολύ διαδεδομένο κείμενο, το Ευαγγέλιο, αλλά το πώς παραδίδεται από το σύνολο της πατερικής γραμματείας, ειδικά, επαναλαμβάνω, στα σημεία, όπου γίνεται σύναψη με το μέριμνα. Επειδή, αυτά παραπέμπουν στο βιωτικός, νομίζω, αλλά δεν δογματίζω, ότι έτσι πρέπει να γραφτεί, από σεβασμό και μόνο στην παράδοση των κειμένων, παρακάμπτοντας τη σημερινή ορθογραφία.

ΥΓ Θεωρώ τουλάχιστον δύο ανθρώπους, τον Domesticus και τον π. Μάξιμο, πιο αρμόδιους να δώσουν μια σωστή απάντηση. Ευχαριστώ πάντως για την απορία, γιατί δεν το είχα ποτέ σκεφτεί.
 

frephraim

Παλαιό Μέλος
"βιωτικήν ή βιοτικήν;

Τὸ λεξικό μου γιὰ τὰ νέα ἑλληνικὰ ἔχει «βιοτικός», ἀλλὰ τὰ λεξικά μου γιὰ ἀρχαῖα καὶ πατερικὰ ἑλληνικὰ ἔχουν «βιωτικός». Ἀφοῦ τὸ κείμενο εἶναι ἐκκλησιαστικό, μήπως θὰ ἦταν ὀρθότερο μὲ ὠμέγα;
 

ΓΙΑΝΝΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

Παλαιό Μέλος
Επισυνάπτω αντίγραφο της σχετικής με το θέμα σελίδας του "νέου υπερλεξικού" των εκδόσεων Παγουλάτου που περιέχει και τις δύο εκδοχές.
Συμπέρασμα: Όπως θέλουμε το γράφουμε και είμαστε σωστοί.
Και λίγο χιούμορ! Δυστυχώς δεν υπάρχει στο αλφάβητό μας ... τρίτο Ο,Ω:D
 

Attachments

  • βιοτικός - βιωτικός.pdf
    269.8 KB · Views: 53

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής

Συμφωνῶ γιά τό βιοτικήν μέ τόν κ. Γιαννόπουλο, τόν π. Κων. Παπαγιάννη καί τόν μακαριστό καθηγητή Ἰω. Φουντούλη, ἄριστο γνώστη τῆς ἑλληνικῆς καί μελετητή χειρογράφων.
Ἀπό τά Δίπτυχα τοῦ 2008 (σελ. 25) ἔχω ρωτήσει τόν Διονύσιο, ὁ ὁποῖος κατέγραφε τό κοντάκιον τοῦ ἁγ. Ἀντωνίου «Τοὺς βιοτικοὺς θορύβους ἀπωσάμενος» καί τόν ξαναρώτησα σήμερα. Ὁ Διονύσιος ἄριστος γνώστης τῆς γλώσσης μας στήν ἐτυμολογία καί τήν ἐξέλιξή της, κατ᾿ ἐπάγγελμα διορθωτής κειμένων, μοῦ εἶπε ὅτι τό ἔχει ψάξει ἀπό παλιά τό θέμα καί τό γνωρίζει καλῶς. Ἡ ἐσφαλμένη γραφή μέ -ω προέρχεται ἀπό παρετυμολογία.
Ὅπως ἔχω ἀναφέρει ἤ τό ἔχω πεῖ προσωπικῶς στόν Γιῶργο (δέν θυμᾶμαι) στό Ναό ἔχουμε τό 15τομο λεξικό τοῦ Δημητράκου, τό ὁποῖο κοίταξα σήμερα. Ἔχει ὡς ἐσφαλμένη γραφή τό βιωτικός, προσάγει δέ μαρτυρίες ἀπό Ἀριστοτέλη, Περί τά Ζῷα Ἱστορίαι 9,17,2 καί ἀπό Διόδωρο Σικελιώτη 2, 29 καθώς καί τό Κ.Δ. Λουκ. 21,34 γιά τήν ὀρθή γραφή βιοτικός.


 

Π. Δαβίδ

Γενικός συντονιστής
α) Ευχαριστούμε τον κ. Γιάννου για τα πολύ ωραία χερουβικά του. Σύντομα, ωραία και ΑΠΛΑ. Πολύ βοηθητικά, ιδίως για τις καθημερινές.
β) Μην εμπιστεύεστε τα μουσικά βιβλία σε περιπτώσεις ορθογραφίας, ούτε σε περιπτώσεις υμνογραφικού κειμένου, και θα έλεγα ευρύτερα. Λίγα δεν θα σας "εκθέσουν". Πράγματι. Όσοι έψαλαν το σημερινό δοξαστικό από μουσικό βιβλίο, πόσοι είπαν "ο κατατρυφών τω Κυρίω" αντί "ο κατατρυφών του Κυρίου" που είναι το ορθόν;

Εγώ χρησιμοποίησα το "Μουσικόν Τριώδιον" του π. Κων. Παπαγιάννη που είναι "εγγύηση"! :):wink:
 

ΓΙΑΝΝΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

Παλαιό Μέλος
[TAB said:
[/TAB]Ὅπως ἔχω ἀναφέρει ἤ τό ἔχω πεῖ προσωπικῶς στόν Γιῶργο (δέν θυμᾶμαι) στό Ναό ἔχουμε τό 15τομο λεξικό τοῦ Δημητράκου, τό ὁποῖο κοίταξα σήμερα. Ἔχει ὡς ἐσφαλμένη γραφή τό βιωτικός, προσάγει δέ μαρτυρίες ἀπό Ἀριστοτέλη, Περί τά Ζῷα Ἱστορίαι 9,17,2 καί ἀπό Διόδωρο Σικελιώτη 2, 29 καθώς καί τό Κ.Δ. Λουκ. 21,34 γιά τήν ὀρθή γραφή βιοτικός.
[/SIZE][/FONT]

Τελικό συμπέρασμα:"βιοτικήν αποθώμεθα μέριμναν!
Ο κ. Αγγελινάρας έχει απόλυτο δίκιο. Σας ευχαριστώ όλους και ιδιαίτερα τον π. Μάξιμο.
 

Emmanouil Giannopoulos

Emmanouil Giannopoulos
Εγώ χρησιμοποίησα το "Μουσικόν Τριώδιον" του π. Κων. Παπαγιάννη που είναι "εγγύηση"! :):wink:

Το οποίο βρίσκεται σε φάση ανατύπωσης (ήδη ανατυπώθηκε μετά διορθώσεων και η τρίτομη Μουσική Παρακλητική), καθώς η α' έκδοση εξαντλήθηκε. Στην ανατύπωση αυτή έχουν διορθωθεί κάποια μουσικά παροράματα και έχουν ενσωματωθεί (στο κείμενο αρκετών ύμνων) ακριβέστερες γραφές με βάση την εν τω μεταξύ διενεργειθείσα έρευνα του συγγραφέα σε χειρόγραφες και άλλες πηγές σχετικές με το βιβλίο του Τριωδίου. Βλ. εδώ και εδώ.
Ε.Γ.
 

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
Ὁ Π. Ν. Τρεμπέλας, Λειτουργικοὶ τύποι Αἰγύπτου καὶ Ἀνατολῆς, ἐν Ἀθήναις 1961, σ. 150, ἀναφέρει βιοτικήν.

Στὸν G.W.H. Lampe, A Patristic Greek Lexicon, σ. 298 ἀναφέρεται μόνο ἡ γραφὴ βιωτικὸς.

Ἐπίσης, ἡ γραφὴ βιωτικὴ μέριμνα ἀπαντᾶται στὸν ἅγιο Ἰωάννη Δαμασκηνὸ, α) λόγος εἰς τὴν ξηρανθεῖσαν συκῆν, καὶ εἰς τὴν παραβολὴν τοῦ ἀμπελῶνος, PG 96, στ. 580 κ.ἐξ.:
Προσῆλθε τῇ συκῇ πεινάσας. Ἡ συκῆ ὑπέγραφε τὴν τῆς ἀνθρωπότητος φύσιν. Γλυκὺς καρπὸς τῆς συκῆς, τραχεῖα τὰ φύλλα, καὶ ἄχρηστα, καὶ πρὸς καῦσιν ἕτοιμα· ἀλλὰ καὶ ἡ φύσις τῆς ἀνθρωπότητος γλυκύτατον εἶχε τὸν καρπὸν τῆς ἀρετῆς, παρὰ Θεοῦ ταύτην καρποφορεῖν προστεταγμένη. Ἐπεκτήσατο δὲ διὰ τῆς ἀκαρπίας τῆς ἀρετῆς τὴν τῶν φύλλων τὴν τραχύτητα. Τί γὰρ τραχύτερον τῶν βιωτικῶν μεριμνῶν; Γυμνὸς ἦν ποτε ὁ Ἀδὰμ καὶ ἡ Εὔα, καὶ οὐκ ᾐσχύνοντο· γυμνὸς τῇ ἁπλότητι, καὶ ἀτέχνῳ ζωῇ. Οὐκ ἦσαν αὐτοῖς τέχναι καὶ βιωτικαὶ μέριμναι·οὐκ ἐπενόουν πῶς ἐπικαλύψουσι τοῦ σώματος τὴν γύμνωσιν·οὐκ ἐπῃσχύνοντο τῇ ἀκτημοσύνῃ· οὐ τῇ τῆς ζωῆς λειότητι, ἀλλ᾽ εἰ καὶ γυμνοὶ ἦσαν τῷ σώματι, ἐσκέποντο τῇ θείᾳ χάριτι. Οὐκ ἦν αὐτοῖς σωματικὸν περιβόλαιον, ἀλλ᾽ ἦν αὐτοῖς ἔνδυμα ἀφθαρσίας·ὅσον γὰρ διὰ τῆς ὑπακοῆς ᾠκειοῦντο τῷ Θεῷ, τοσοῦτον τῷ τῆς ἀφθαρσίας ἐνδύματι.

Tοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ εἰς τὰ ἱερὰ παράλληλα, PG, 96, στ. 157.
Προσέχετε ἑαυτοῖς, μήποτε βαρυνθῶσιν ὑμῶν αἱ καρδίαι ἐν κραιπάλῃ, καὶ μέθῃ, καὶ μερίμναις βιωτικαῖς, καὶ αἰφνίδιος ὑμῖν ἐπιστῇ ἡ ἡμέρα ἐκείνη. Ὡς παγὶς γὰρ ἐπελεύσεται ἐπὶ πάντας τοὺς καθημένους ἐπὶ πρόσωπον τῆς γῆς.

Τὰ παραπάνω ἀπὸ μιὰ πρόχειρη ἔρευνα λόγω ὑποχρεώσεων, θὰ ἐπανέλθω ὅμως.
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής

Α. Ὀρθῶς ὁ Διαχειριστής ἄνοιξε νέο θέμα γιά τό βιοτικήν. Ἀλλά ἀφοῦ προσέθεσε καί τίς δύο προηγούμενες λέξεις, πρέπει νά ποῦμε ὅτι τό ὀρθόν εἶναι πᾶσαν νῦν.

Β. Ι. Δομέστικε, «κοῦνα τό μωρό»! Γρᾶφε καί μικρότερα γράμματα· βλέπουμε!
ΙΙ. Τό θέμα δέν εἶναι πῶς ἀπαντᾶται. Κανείς δέν εἶπε ὅτι δέν ἀπαντᾶται καί μέ -ω, καί ἰδίως στούς Πατέρες. Τό εἶπαν ὁ π. Ἐφραίμ καί ὁ Γιῶργος.
ΙΙΙ. Τό θέμα εἶναι ὅτι πρόκειται περί ἐσφαλμένης γραφῆς ἀπό παρετυμολογία. Τό ἴδιο γράφει καί ὁ Σταματάκος καί ὁ Μπαμπινιώτης. Τό βιοτικός προέρχεται ἀπό τό βίος, βίοτος. Ἄλλο τό βίωμα πού προέρχεται ἀπό τό ῥῆμα βιόω-ῶ (πρβλ. ἀντιβιοτικό).


 

Firfiris

Κωστόπουλος Ευθύμιος
Γρᾶφε καί μικρότερα γράμματα· βλέπουμε!

Καλά κάνει, στο φόρουμ αυτό δεν βλέπουν όλοι... :wink:

...ή άλλα βλέπουν και άλλα θέλουν να βλέπουν.

Υ.Γ. Δομέστικε, πιο μεγάλα :D
 

Thomas26

Βλάχος Θωμάς
Ως προς τα Λειτουργικά θέματα μπορείται να βρείτε απαντήσεις σε μία σειρά βιβλίων του μακαριστού καθηγητού Ι. Φουντούλη με τίτλο "Απαντήσεις εις λειτουργικάς απορίας". Εκεί υπάρχουν απαντήσεις σχεδόν για όλα τα θέματα.Στην παρούσα περίπτωση το σωστό είναι "νυν" με βάση κάποιους κώδικες ορισμένων μονών του Αγ.Όρους!
 

Firfiris

Κωστόπουλος Ευθύμιος
Στὰ σλαβονικά, παντοῦ ''νῦν''.

Επίσης...

Χειρόγραφος Κώδικας Κουτλουμουσίου 399 (Παπαδική, μέσα ΙΔ΄ αιώνος)

104rΧερουβικον ασματικον, ποιημα του πρωτοψαλτου κυρου Ιωαννου του Γλυκεως, ηχος β΄ Νεανες - Οι τα χερουβιμ
Τα τμηματα ειναι χωρισμενα ως εξης: α) Οι τα χερουβιμ μυστικως, β) Ο δομεστικος απ' εξω, ηχος β΄ Νεανε Οτοτο τεριρεμ (φ 104v), γ) Οι ολοι απο χορου, πλ β΄ Εικονιζοντες (φ 105r), δ) Ειτα αρχεται ο μονοφωναρης τουτι, αργα και μετα μελους και μετα φοβου Θεου, πλ β΄ (φ 105r - 106v), Και τη ζωοποιω Τριαδι τον τρισαγιον υμνον προσαδοντες, πασαν νυν βιοτικην αποθωμεθα μεριμναν, ως τον βασιλεα - αλλο (φ 106r) Ως τον βασιλε... τερριτε... Ως τον βασιλεα των ολων υποδεξομενοι, ταις αγγελικαις αορατως δορυφορουμενον ταξεσιν, αλληλουια, αλληλουια, αλληλουια - αλλο τελος (φ 106v) Ιιρριτιτιτι αλληλουια

...Άξια προσοχής τα εξής σημεία:

[...]

- Το "πάσαν νυν"
 

ixadin

Ηχάδιν
Ως συνήθως τα πράγμα είναι περίπλοκα. Και αυτό διότι τα λειτουργικά χειρόγραφα ως επί το πλείστον (βλέπε παρακάτω και εξαιρέσεις) δεν αναφέρουν ολογράφως τον ύμνο.

Ο Π. Ν. Τρεμπέλας, Αι τρεις λειτουργίαι κατά τους εν Αθήναις κώδικας, Αθήναι 1935, σελ. 78, προσάγει 2 μαρτυρίες για να στηρίξει το "νυν" από μεταφράσεις που είδε του σλαβονικού και κατά αγαθή συγκυρία βάζει όλη την φράση "πᾶσαν νῦν βιοτικήν".

Εδώ το θέμα είναι αν ο Τρεμπέλας είχε την προσοχή του στο νύν ή στο βιοτικήν. (Νομίζω το πρώτο ισχύει διότι και πιο κάτω που αναφέρει ξανά την λέξη, την έχει με όμικρον, άρα τίθεται ζήτημα "προσωπικής" τρόπον τινά ορθογραφίας)

Αντιθέτως ο R. Taft, The great entrance, Rome 1978 (2nd edition), σελ. 54-58, παραθέτει το textus receptus (δηλ. το στατιστικά πιο συνηθισμένο κείμενο) όπου το έχει με ωμέγα. Μας πληροφορεί ότι σαν κείμενο αρχίζει να καταγραφεται ολόκληρος ο ύμνος από τον 13ο αι. [Οι παραλλαγές που συζητά είναι το νυν/την, το υποδεξόμενοι/υποδεξάμενοι]
 

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
Οἱ Lidell-Scott δὲν ἀναφέρουν τὴν λέξη βιοτικὸς, ἀντιθέτως ἀναφέρουν τὴν λέξη βιωτικὸς καὶ μάλιστα μὲ τὴν σημασία τοῦ κοσμικὸς ἀντιθετικὰ τοῦ πνευματικὸς.

Τὸ βίοτος ἀπὸ τὴν ἄλλη ἀποτελεῖ ποιητικὸ τῦπο τοῦ βίος· ἀπὸ τὸ βίος παράγεται καὶ τὸ συνηρημένο ρῆμα βιόω-ῶ. Συνεπῶς ἡ σωστὴ γραφὴ μὲ τὴν συναίρεση τοῦ ο με τὸ ω εἶναι βιοωτικὸς=βιωτικὸς.

Ἑκτός ἀπὸ τὴν παραπάνω παρατήρηση, ἡ ἄποψη τῆς ἐσφαλμένης γραφῆς καὶ τῆς παρετυμολογίας δὲν μὲ ἰκανοποιεῖ ἐπίσης, διότι οἱ Πατέρες τῆς παλαιοχριστιανικῆς περιόδου, ὅπως ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, διέθεταν ἀκαδημαϊκότατη μόρφωση καὶ δὲν θὰ περιέπιπταν σὲ τέτοια σφάλματα. Ἀναφέρω τὸν λογιότατο ἅγιο, καθώς στὰ ἔργα του, τὸ θέμα βιοτικ- ἀπαντᾶται σπανιότατα (01), ἀντίθετα τὸ βιωτικ- χρησιμοποιεῖται 678 φορές (στὸ TLG). Ἄρα πρόκειται πιθανότατα γιὰ ἐσκεμμένη προτίμηση.

Αὐτὸ ποῦ μπορῶ νὰ δεχτῶ εἶναι ἡ χρήση στὸ ποιητικὸ κείμενο τοῦ Χερουβικοῦ Ὕμνου λέξης μὲ ποιητικὴ ρίζα, ὥστε νὰ δικαιολογηθεῖ ἡ παρουσία τοῦ βιοτικός. (Γιὰ τὴν ποιητικὴ χρήση τοῦ βίοτος βλ. Ἰ. Πανταζίδου, Λεξικὸν Ὁμηρικόν, ἐν Ἀθήναις 1888, σ. 128).

Πάντως, προσωπικὰ, θὰ δεχόμουν τὴν γραφὴ βιωτικὸς ἀκολουθῶντας τὴν πατερικὴ παράδοση.

Πάτερ, εὐτυχῶς τώρα τὸ κουνάει ἡ σύζυγος, ὥστε ἐγώ νὰ χαθῶ στὴν ἑρμηνεία. Σιγὰ σιγά βρίσκω τὸν παλιὸ καλὸ ἐξυπνακίστικο ἑαυτό μου.

Εὔχεσθε.

Υ.Γ. κ. Γιῶργο μὲ τιμᾶτε μὲ τὴν ἐμπιστοσύνη σας, καὶ δὲν ἀξίζω τόσα εὔσημα. Ὁ π. Μάξιμος εἶναι ἄλλο πράγμα.
 
Last edited:

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Τὸ βίοτος ἀπὸ τὴν ἄλλη ἀποτελεῖ ποιητικὸ τῦπο τοῦ βίος· ἀπὸ τὸ βίος παράγεται καὶ τὸ συνηρημένο ρῆμα βιόω-ῶ. Συνεπῶς ἡ σωστὴ γραφὴ μὲ τὴν συναίρεση τοῦ ο με τὸ ω εἶναι βιοωτικὸς=βιωτικὸς.
Μά ἐδῶ εἶναι τό θέμα. Γιατί νά προέρχεται ἀπό τό ρῆμα καί ὄχι ἀπό τό οὐσιαστικό, πού εἶναι ἡ ἀρχική ρίζα καί ἀπό τήν ὁποία παράγεται τό ρῆμα, ὅπως γράφεις; Ἐδῶ εἶναι ἡ παρετυμολογία.

Ἄρα πρόκειται πιθανότατα γιὰ ἐσκεμμένη προτίμηση.
Λές; Ποιούς ἐννοεῖς;

Αὐτὸ ποῦ μπορῶ νὰ δεχτῶ εἶναι ἡ χρήση στὸ ποιητικὸ κείμενο τοῦ Χερουβικοῦ Ὕμνου λέξης μὲ ποιητικὴ ρίζα, ὥστε νὰ δικαιολογηθεῖ ἡ παρουσία τοῦ βιοτικός. (Γιὰ τὴν ποιητικὴ χρήση τοῦ βίοτος βλ. Ἰ. Πανταζίδου, Λεξικὸν Ὁμηρικόν, ἐν Ἀθήναις 1888, σ. 128).
Δέν καταλαβαίνω αὐτή τή διαφορά.

Οἱ εὐχές μου εἶναι ἄπειρες καθώς καί ἡ ἐκτίμησή μου· τό ξέρεις.


 

ixadin

Ηχάδιν
Εδώ το θέμα είναι αν ο Τρεμπέλας είχε την προσοχή του στο νύν ή στο βιοτικήν. (Νομίζω το πρώτο ισχύει διότι και πιο κάτω που αναφέρει ξανά την λέξη, την έχει με όμικρον, άρα τίθεται ζήτημα "προσωπικής" τρόπον τινά ορθογραφίας)

Να κάνω μια αναγκαία διόρθωση στο αρχικό μήνυμα.

Ο Τρεμπέλας έβγαλε τις τρεις λειτουργίες στα πλαίσια μιας Πατριαρχικής Επιτροπής για τα Λειτουργικά Βιβλία το 1935.

Και δούλεψε με κριτική έρευνα. Άρα δεν μπορεί να τίθεται θέμα "προσωπικής τρόπον τινά ορθογραφίας. Κάποιον άλλο λάκο έχει η φάβα
 

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
Κατ᾿ ἀρχὴν ἡ ἐπισήμανσή σας εἶναι σωστότατη, π. Μάξιμε, καὶ τὴν ἀσπάζομαι ἄμεσα.

Ἀπὸ κεῖ καὶ πέρα ἔχω νὰ παρατηρήσω τὰ ἐξῆς.
Ἡ μόνη -κατὰ τὴν γνώμη μου- λογικὴ γραμματολογικὰ ἐξήγηση τῆς γραφῆς βιωτικ- εἶναι ἡ συναίρεση τοῦ ρήματος ποὺ προανέφερα. Τώρα γιατὶ προτιμήθηκε ὡς ρίζα τὸ παραγόμενο ρῆμα βιόω-ω ἀντὶ τοῦ βίος δὲν μπορῶ νὰ πῶ κάτι μὲ βεβαιότητα. Οἱ γνώσεις μου δὲν εἶναι ἀρκετές.

Ὅμως ἀπὸ τὴν ἄλλη δὲν μπορῶ νὰ παραβλέψω τὸ γεγονὸς τῆς χρήσης τοῦ βιωτικ- ἤδη ἀπὸ τὸν Ἀριστοτέλη (4ος αἰ. π.Χ), ἐνῶ στὴν πατερικὴ γραμματεία ἀπαντᾶται σχεδὸν κατ᾿ ἀποκλειστικότητα. Δὲν μπορῶ ἐλαφρᾷ τῇ καρδία νὰ ἀποδεχθῶ ὅτι, κλασικοὶ ἀρχαῖοι συγγραφεῖς καὶ ἀργότερα λόγιοι ἐκκλησιαστικοὶ πατέρες, μποροῦσαν εὔκολα νὰ παρασυρθοῦν ἀπὸ κάποια παρετυμολογία.
Ἑμεῖς σήμερα ἔχουμε τὴν δυνατότητα νὰ ψάχνουμε τὴν ἐτυμολογία τῶν λέξεων στὸ γραφεῖο μας μέσα ἀπὸ λεξικὰ καὶ πηγὲς, ὅμως γιὰ τοὺς λογίους τῆς ἀρχαιότητας καὶ τοῦ μεσαίωνα ἡ ἀρχαία ἑλληνικὴ ἦταν ἡ καθομιλουμένη καὶ ἀσφαλῶς διέθεταν μεγαλύτερη ἐπάρκεια στὴν κατανόηση καὶ τὴν γραφὴ της.

Γιὰ νὰ καταλήξω, ἐμμένω –μὲ ὅλο τὸν σεβασμό- στὴν πατερικὴ ὀρθογραφία βοιωτικ-, ἔχοντας μεγαλύτερη ἐμπιστοσύνη στὸ γλωσσικὸ κριτήριο ἐκείνων.

Υ.Γ.1: Ἡ συζήτησή μας ἦταν ἐξαιρετικὰ ἐνδιαφέρουσα, ἀποτέλεσε ὠραῖο ἐρέθισμα στὴ σκέψη μου καὶ σᾶς εὐχαριστῶ γι᾿ αὐτό.
Υ.Γ.2: Ἀντί τοῦ ἐσκεμμένη διορθώνω ἠθελημένη καὶ ἀφορᾶ στους Πατέρες.
Υ.Γ.3: Ἡ τελευταία περίοδος τοῦ μηνύματος ἦταν ὄντως κακοδιατυπωμένη, συμπαθᾶτε με.
 
Last edited:
Top