«ο λαός» - «ο χορός» - «ο ιεροψάλτης» (με αφορμή άρθρο του Π. Βασιλειάδη, Καθηγητή Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.)

[Τσερκέζης Χαράλαμπος]

[No message]

 

[Johnpaz]

[No message]

 

[Τσερκέζης Χαράλαμπος]

Ο ίδιος είπα ότι η παρέμβασή μου είναι άσχετη ως προς το νέο εγκόλπιο. Όμως η άποψη ενός καθηγητή Θεολογικής σχολής που εκπαιδεύει τα μελλοντικά στελέχη της Εκκλησίας (κληρικούς και λαϊκούς, με τους οποίους θα συνυπάρξουμε), περί σταδιακής αποπομπής και οριστικής αχρήστευσης των ψαλτών νομίζω ότι είναι κάτι που πρέπει να μας απασχολήσει, αν το κρίνουν σωστό οι συντονιστές, σε άλλη συζήτηση.

 

[Laosynaktis]

[No message]

 

[Εμμανουήλ Αβραμίδης]

Επιτρέψτε μου να συνεχίσω λίγο την έστω άσχετη παρεμβολή του Χαράλαμπου.
Ο κ. καθηγητής θα ώφειλε να μελετήσει λίγο περισσότερο ιστορία της Λατρείας, να ρωτήσει και κανένα μουσικολόγο (υπάρχουν αρκετοί να ρωτήσει εκεί που βρίσκεται), πριν πεί αυτά τα προτεσταντίζοντα που λέει, και να μάθει (αν δεν γνωρίζει) ότι και στην εποχή ακόμα των ασματικών ακολουθιών (όπου συμμετείχε ασφαλώς ο λαός) υπήρχαν και ψάλτες (βλ. π.χ. το "επιτρέψαντες ενί κατάρχειν του μέλους..."). Και να μάθει ότι η Εκκλησία δεν άφησε κανέναν απ' έξω: και στον λαό, αλλά και στους καλλίφωνους και μουσικώς ταλαντούχους, έδωσε βήμα έκφρασης.
Και πρέπει να τα μάθει, γιατί όπως σωστά σημειώνει ο Χαράλαμπος, έχει μεγάλη ευθύνη απέναντι στους φοιτητές του.

Εγώ πάλι γνώριζα ότι ο λαός δεν συμμετείχε ούτε στο ασματικό τυπικό ψάλλοντας (ως κύριο όργανο της λατρείας), αλλά υποψάλλοντας (όπως γίνεται και σήμερα από τον πιστό λαό του Θεού) ανεξαρτήτως γυναικών ή αντρών.* Στην ψαλμωδία (από χορού) συμμετείχαν μόνο ο κλήρος (οι ψάλτες, οι χοροί των αναγνωστών/υποδιακόνων, ο χορός των ιερέων (εντός του βήματος), οι χοροί των μοναζουσών, ο χορός των ορφανών), στις δε μονωδίες αρχικά μόνο οι ψάλτες (μεταγενέστερα και οι ιερείς).
Κάποιες θέσεις του καθηγητή είναι σοφές και συμφωνώ μαζί του. Για κάποιες άλλες όμως θα αρκεστώ να γράψω μόνο ότι διαφωνώ.

*Η διαφορά βρισκόταν στο γεγονός ότι τα μέλη που ψάλλονταν από χορού ήταν πιο σύντομα και πιο εύκολα από τα μοναχικά τροπάρια και έτσι ο λαός συμμετείχε ευκολότερα στην από χορού ψαλμωδία.

 

[π. Μάξιμος]

Νομίζω ὅτι ἀναφέρεται στή θ. λειτουργία/ εὐχαριστία μόνον, πού ἔχω δεῖ μέ τά μάτια μου στή Μονή Ζαγκόρσκ ἕνα μοναχό νά κουνάει μόνον τά χέρια του ἀπό τό σολέα καί μόνον ὁ λαός νά ψάλλει ὅλη τή λειτουργία.
Σαφῶς τό ἄλλο ἄκρο εἶναι ἡ ἐξουσιαστική ὕπαρξη τοῦ ψάλτη, τοῦ μή ἐπιτρέποντος καί μή διανοουμένου τήν ἐλαχίστη συμμετοχή τοῦ λαοῦ. Τά ἔχουμε διαβάσει καί στό Ψ...

Μή ταρασσέσθω ὑμῶν ἡ καρδία, ἀγαπητοί...
Μακάρι νά φροντίζετε γιά διαδοχές... καί κανείς δέν σᾶς ἀποκλείει...

 

[domesticus]

Νομίζω ὅτι ἀναφέρεται στή θ. λειτουργία/ εὐχαριστία μόνον, πού ἔχω δεῖ μέ τά μάτια μου στή Μονή Ζαγκόρσκ ἕνα μοναχό νά κουνάει μόνον τά χέρια του ἀπό τό σολέα καί μόνον ὁ λαός νά ψάλλει ὅλη τή λειτουργία.
Σαφῶς τό ἄλλο ἄκρο εἶναι ἡ ἐξουσιαστική ὕπαρξη τοῦ ψάλτη, τοῦ μή ἐπιτρέποντος καί μή διανοουμένου τήν ἐλαχίστη συμμετοχή τοῦ λαοῦ. Τά ἔχουμε διαβάσει καί στό Ψ...

Μή ταρασσέσθω ὑμῶν ἡ καρδία, ἀγαπητοί...
Μακάρι νά φροντίζετε γιά διαδοχές... καί κανείς δέν σᾶς ἀποκλείει...

Δὲν πρόκειται περὶ φόβου ἀποκλεισμοῦ ἀλλὰ κριτικὴ στρεβλωμένων ἀπόψεων ...