Γιώργος Μ.
Γιώργος Μπάτζιος
Η φράση προέρχεται από το θεοτοκίο γ΄ ωδής του κανόνος της Θεοτόκου, ποίημα Θεοφάνους, που ψάλλεται τις Κυριακές του Πεντηκοσταρίου.
«Θανατώσεως τὸν ὅρον ἀνεμόχλευσας,
τὴν αἰωνίαν ζωήν, κυοφορήσασα Χριστόν»
Η λέξη "ὅρος" στην υμνογραφία
Όπου συναντούμε τη λέξη "ὅρος" στην υμνογραφία, σημαίνει «φυσικό νόμο (ο οποίος, διά της θείας οικονομίας, υπερβαίνεται)».
Ενδεικτικά παραδείγματα:
Συνεπώς, ὅρος τοῦ θανάτου είναι ο νόμος του θανάτου, η αναπόδραστη πορεία της φθοράς και της θνητότητας.
Η λέξη "ἀνεμόχλευσας"
Το ρήμα "ἀναμοχλεύω" έχει έντονη εκφραστικότητα στην υμνογραφία. Κυριολεκτικά σημαίνει «σηκώνω κάτι με μοχλό» και κατ’ επέκταση «ανατρέπω, γκρεμίζω, αλλάζω [βίαια] την καθιερωμένη τάξη». (Στη σύγχρονη γλώσσα, χρησιμοποιείται με την έννοια του «ανασκαλεύω συναισθήματα ή παρελθόντα γεγονότα», έχοντας χάσει κάπως την παλαιά δυναμική της σημασία).
Συνεπώς, η φράση σημαίνει ότι η Θεοτόκος ανέτρεψε τον νόμο της φύσεως του θανάτου, καθιστώντας δυνατή την ανάσταση και την αιώνια ζωή για όλο το ανθρώπινο γένος. Η ίδια υπέρβαση του νόμου του θανάτου, αλλά αυτή τη φορά στο ίδιο το πρόσωπό της, διακηρύσσεται στον Ειρμό του Κανόνος της Κοιμήσεως.
«Νενίκηνται τῆς φύσεως οἱ ὅροι, ἐν σοὶ Παρθένε ἄχραντε·»
«Θανατώσεως τὸν ὅρον ἀνεμόχλευσας,
τὴν αἰωνίαν ζωήν, κυοφορήσασα Χριστόν»
Η λέξη "ὅρος" στην υμνογραφία
Όπου συναντούμε τη λέξη "ὅρος" στην υμνογραφία, σημαίνει «φυσικό νόμο (ο οποίος, διά της θείας οικονομίας, υπερβαίνεται)».
Ενδεικτικά παραδείγματα:
- «Νενίκηνται τῆς φύσεως οἱ ὅροι, ἐν σοὶ Παρθένε ἄχραντε·» (Κοίμησις Θεοτόκου)
- «Τοὺς ὅρους καινίζεις τῆς φύσεως.»
- «Ὑπερβὰς τοὺς ὅρους Χριστός, τῆς ἀνθρωπίνης ὅλης φύσεως.»
- «Οὐκ ἀπαιτῶ σε, Βαπτιστά, τοὺς ὅρους ὑπερβῆναι.»
- «Τῆς φθορᾶς γὰρ τοὺς ὅρους ἐκβέβηκας.»
Συνεπώς, ὅρος τοῦ θανάτου είναι ο νόμος του θανάτου, η αναπόδραστη πορεία της φθοράς και της θνητότητας.
Η λέξη "ἀνεμόχλευσας"
Το ρήμα "ἀναμοχλεύω" έχει έντονη εκφραστικότητα στην υμνογραφία. Κυριολεκτικά σημαίνει «σηκώνω κάτι με μοχλό» και κατ’ επέκταση «ανατρέπω, γκρεμίζω, αλλάζω [βίαια] την καθιερωμένη τάξη». (Στη σύγχρονη γλώσσα, χρησιμοποιείται με την έννοια του «ανασκαλεύω συναισθήματα ή παρελθόντα γεγονότα», έχοντας χάσει κάπως την παλαιά δυναμική της σημασία).
Συνεπώς, η φράση σημαίνει ότι η Θεοτόκος ανέτρεψε τον νόμο της φύσεως του θανάτου, καθιστώντας δυνατή την ανάσταση και την αιώνια ζωή για όλο το ανθρώπινο γένος. Η ίδια υπέρβαση του νόμου του θανάτου, αλλά αυτή τη φορά στο ίδιο το πρόσωπό της, διακηρύσσεται στον Ειρμό του Κανόνος της Κοιμήσεως.
«Νενίκηνται τῆς φύσεως οἱ ὅροι, ἐν σοὶ Παρθένε ἄχραντε·»
Last edited:
