EIRYK EMNOSHELE
Qu'est-ce que je ferais sans toi?
Ο σύνδεσμος στον οποίο αναφέρεσαι και προφανώς υπάρχει η ομιλία του καθηγητού δε δουλεύει για να την δω.Είναι βαρύνουσας σημασίας, νομίζω, η ομιλία του καθηγητού κ. Εμμανουήλ Γιαννόπουλου. Αξίζει κάποιος να την διαβάσει προσεκτικά.
Είναι πάντως απορίας άξιο, ενώ όλες αυτές οι συνθέσεις (παρά λίγων) είναι γνωστές και διαδεδομένες,
α) γιατί έπρεπε να (επανα)εκδοθούν;
β) τί προσφέρει μια έκδοση "λειτουργικών" τα οποία ορθά κατά τον καθηγητή δεν έπρεπε να έχουν επιτηδευμένη μουσική επένδυση;
γ) τί προσφέρει μια αυτοτελής έκδοση κι όχι μια έκδοση ολόκληρου τόμου π.χ. λειτουργίας; είναι πρακτικές τέτοιες εκδόσεις για τους ψάλλοντες; θεωρώ πως όχι.
δ) δεν υπήρχαν άλλα τα οποία θα μπορούσε μια σχολή μιας μητροπόλεως να εκδόσει; π.χ. ένα βοηθητικό βιβλίο εκμάθησης για τους μαθητές με παραδείγματα; π.χ. προλόγους ή ειρμούς (για τους κανόνες); ή μήπως όλα αυτά είναι γνωστά σε όλους; ή μήπως τελικά απαξιούμε να αξιοποιήσουμε τον βαθύτατο πλούτο που έχουν όλες οι άλλες οι ακολουθίες και ασχολούμαστε μόνο με την θεία λειτουργία και δυστυχώς, μόνο με τα λειτουργικά;
Από κει και πέρα στα ερωτήματά σου απαντά νομίζω το παραπάνω μήνυμα του επιμελητή της έκδοσης αλλά εκτός αυτού είναι φανερό πως έτσι διαδίδονται όλο και περισσότερο (περισσότερα βιβλία > περισσότεροι κάτοχοι > αύξηση διάδοσης). Άλλωστε δεν είναι κάτι καινούργιο. Εδώ και παλιότερα που δεν είχαν τα μέσα και την οικονομική δυνατότητα και πάλι έβγαζαν πόσα βιβλία με τα ίδια χερουβικά ή πολυελέους κτλ.
Ασφαλώς και θα μπορούσε να κυκλοφορήσει αντί λειτουργικών κάποιο βιβλίο με άλλα κομμάτια, όμως στην πράξη γνωρίζουμε πως ο μέσος ψάλτης πάει κυρίως τις Κυριακές στην εκκλησία και οι κανόνες στους οποίους αναφέρθηκες ή άλλα κομάτα σε πολλούς ναούς δε ψάλλονται ή λέγονται σπάνια ή είναι άδειοι από πιστούς . Οπότε ακούγεται λογικότατο να κυκλοφορήσουν ένα βιβλίο το οποίο ο ψάλτης ή ο υποψήφιος ψάλτης - απόφοιτος της σχολής θα το χρειαστεί άμεσα στην πράξη. Και ναι δίνεται έμφαση στα λειτουργικά διότι είναι και η χρονική στιγμή όπου οι ναοί είναι γεμάτοι κάτι που σημαίνει πως και οι ψαλτικές απαιτήσεις μεγαλώνουν.
Επίσης μη ξεχνάς πως στην τοπική κοινωνία δίνει και ένα περαιτέρω κίνητρο η όλη κίνηση. Αλλιώς είναι να έχεις ένα βιβλίο που έχει επιμεληθεί και εκδοθεί στην τόπο σου από γνωστούς σου ανθρώπους. Ασφαλώς και το προτιμάς και το τοποθετείς μόνιμα στο αναλόγιό σου και έτσι εμμέσως μπορεί να επιτευχθεί και μια ομοιομορφία στο ψαλτικό άκουσμα των ναών της περιοχής.
Από κει και πέρα βέβαια η θέση μου νομίζω πως είναι γνωστή. Δηλαδή παρότι κάποιες φορές ψάλω κι εγώ μερικά απ αυτά τα "μοντέρνα" λειτουργικά θεωρώ πως είναι ψιλο αδύνατο να μη ξεφύγει το άκουσμα με επιτηδευμένες μουσικές επενδύσεις όπως γράφεις. Δίνω σ έναν νέο μια μηχανή μεγάλου κυβισμού και του λέω να πηγαίνει το κοντέρ του μέχρι τα τριάντα; Δε γίνονται αυτά.
Τέτοιες συνθέσεις σε προκαλούν να το ρίξεις στο τραγούδι όσο κι αν ακούγεται βαρύ. Τραγούδι, επίδειξη φωνής και ισοκρατήματα αρμονικά και γι αυτό τα χαρακτήρισα μοντέρνα αφού πληρούν τις σημερινές προδιαγραφές - ανάγκες δήλαδή άμεσες ή έμμεσες απαιτήσεις των υπευθύνων του ναού αλλά και απαιτήσεις των πιστών ώστε το άκουσμα να ταιριάζει όσο γίνεται με την εποχή μας προφανώς με τα τραγούδια, σε συνδυασμό με τα μικρόφωνα, μηχανικούς ισοκράτες, και γενικότερα όσο μπορούμε να δημιουργήσουμε ηχητική τύπου στούντιο, σε αντίθεση με τα κλασικά κομμάτια που είναι αρκετά πιο ήσυχα και απαιτούν ψαλτική πραότητα αλλά και δύσκολο έως αδύνατο να σου ξεφύγουν σε τόσο ξένα προς την παράδοση ακούσματα.