τι σημαίνει η λέξη «ἐνεβριμήσατο (τῷ πνεύματι / ἐν ἑαυτῷ κ.λπ.)»;

Γιώργος Μ.

Γιώργος Μπάτζιος
Θα ακούσουμε δύο φορές το ρήμα έμβριμῶμαι στο σημερινό ευαγγέλιο της εγέρσεως του Λαζάρου.

Ἰωάν. 11, 33: Ἰησοῦς οὖν ὡς εἶδεν αὐτὴν κλαίουσαν , καὶ τοὺς συνελθόντας αὐτῇ Ἰουδαίους κλαίοντας , ἐνεβριμήσατο τῷ πνεύματι , καὶ ἐτάραξεν ἑαυτόν ,
Ἰωάν. 11, 38: Ἰησοῦς οὖν πάλιν ἐμβριμώμενος ἐν ἑαυτῷ ἔρχεται εἰς τὸ μνημεῖον .

Το ρήμα αυτό έχει κυριολεκτική σημασία «(για άλογα) ρουθουνίζω (ή φρουμάζω)» και κατ' επέκταση, μεταφορικά «(για πρόσωπα) επιπλήττω».

Με τη σημασία «επιπλήττω» το βρίσκουμε στα ακόλουθα χωρία:

Ματθ. 9,30: Καὶ ἀνεῴχθησαν αὐτῶν οἱ ὀφθαλμοί · καὶ ἐνεβριμήσατο αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς , λέγων , Ὁρᾶτε μηδεὶς γινωσκέτω
Μαρκ. 1,43: Καὶ ἐμβριμησάμενος αὐτῷ, εὐθέως ἐξέβαλεν αὐτόν
Μάρκ. 14, 5: Ἠδύνατο γὰρ τοῦτο τὸ μύρον πραθῆναι ἐπάνω τριακοσίων δηναρίων καὶ δοθῆναι τοῖς πτωχοῖς . Καὶ ἐνεβριμῶντο αὐτῇ .

Ο ευαγγελιστής Ιωάννης όμως, από όπου και η σημερινή περικοπή, χρησιμοποιεί τη λέξη με ειδικότερη σημασία «συγκινούμαι βαθιά», υποθέτω με την έννοια ότι ο Ιησούς τρόπον τινά «επέπληξε τον εαυτό του, για να συγκρατηθεί» (δείτε και εδώ). Σε συνδυασμό με την άλλη φράση της περικοπής, «ἐδάκρυσεν ὁ Ἰησοῦς», είναι έντονη η συγκίνηση που αποπνέει η χρήση της λέξης.

ΣΗΜ Για όσους γνωρίζουν αγγλικά, σχετική ανάλυση από το χρήσιμο διαδικτυακό εργαλείο Katabiblon.

embrimaomai.PNG
 
Top