Ο συγκριτικός κύκλος της οκταηχίας

[Δούναβις]

Στὴν προσπάθειά μου νὰ ὀπτικοποιήσω τὶς ὅποιες γνώσεις μου, κατέληξα σὲ αὐτοῦ τοῦ τύπου τὸ γράφημα τὸ ὁποῖο βρίσκω βολικὸ γιὰ τὴν κατανόηση τῆς δομῆς τῶν κλιμάκων -τρόπων τῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς.

 

[Κωσταντής1]

Ἂν ἐπιτρέπετε, μὲ ποιὸ λογισμικὸ κάνατε αὐτὸ τὸ ὡραῖο διάγραμμα; Υγ. Συγγνώμη βιαστικὴ ἀνάγνωση, φαντάζομαι εἶναι ἀπὸ ἐδῷ. Τὸ ἀφήνω μήπως ἐσεῖς ἢ κάποιος ἂλλος ξέρει.

 

[Ανδρέας Καλογιάννης]

κατέληξα σὲ αὐτοῦ τοῦ τύπου τὸ γράφημα

Μήπως θα ήταν πιο ευανάγνωστο τα όμοια διαστήματα να έχουν το ίδιο χρώμα και στα δύο 4χορδα;
Επίσης στο διάγραμμα βλέπουμε όλους τους ήχους από την ίδια βάση Νη. Δεν θα έπρεπε να μπει κάθε ήχος στη βάση του, ώστε να εκτιμάται και οπτικά η σχέση των ήχων μεταξύ τους;
Προφανώς τα διαστήματα που εικονίζονται είναι της ΠΕ.

 

[Δούναβις]

Ἂν ἐπιτρέπετε, μὲ ποιὸ λογισμικὸ κάνατε αὐτὸ τὸ ὡραῖο διάγραμμα;

Καλημέρα,
μὲ τὸ WPS Office, εἶναι ἐξαιρετικό καὶ δωρεάν.
Τὸ διάγραμμα αὐτὸ, θερῶ πὼς, βολεύει στὴν κατανόηση τῆς ἔννοιας τῆς κλίμακας καθῶς καὶ στὴ σύγκριση μεταξύ τους. Κατὰ τὰ ἄλλα, τὴ Δὶς Διαπασῶν τὴ φαντάζομαι ὣς μία Ἕλικα. Ὅταν βρῶ τρόπο θὰ ἐπιχειρήσω μιὰ ἀνάλογη ἀπεικόνισή της.

 

[Δούναβις]

Μήπως θα ήταν πιο ευανάγνωστο τα όμοια διαστήματα να έχουν το ίδιο χρώμα και στα δύο 4χορδα;
Επίσης στο διάγραμμα βλέπουμε όλους τους ήχους από την ίδια βάση Νη. Δεν θα έπρεπε να μπει κάθε ήχος στη βάση του, ώστε να εκτιμάται και οπτικά η σχέση των ήχων μεταξύ τους;
Προφανώς τα διαστήματα που εικονίζονται είναι της ΠΕ.

Ὀ τρόπος ἀπεικόνισης ποὺ μοῦ προτείνεται μοῦ ἀρέσει καὶ με βοηθάει μιᾶς καὶ βρίσκομαι στῆ διαδικασία τῆς ἐπεξεργασίας ,ἀκόμα, τῆς ὅλης ἰδέας. Θὰ τὸ ἐφαρμόσω στὴν πορεία. Εὐχαριστῶ!

Στὴν πραγματικότητα, ὥς Βάσεις δὲν χρησιμοποιῶ κανέναν φθόγγο ἀλλά, τὶς Βάσεις καὶ τὶς κορυφὲς τῶν Τετραχόρδων καὶ ἀπὸ ἐκεῖ καὶ πέρα ἀριθμῶ τοῦς φθόγγους καὶ ἀπὸ αὐτὴ τὴ σκοπιὰ ἐπιχειρῶ τὴ σύγκριση. Ἀντιστοιχῶ δηλ τὸν 1ο,2ο...7ο φθόγγο μίας κλίμακας μὲ τὸν 1ο,2ο...7ο φθόγγο μίας ἄλλης χωρὶς νὰ λαμβάνω ὑπόψιν τὶς ὀνομασίες τους καὶ τὸ ἀνάλογο φορτίο. Αὐτὸ εἶναι τὸ σκεπτικό.

Μὲ βάση τὰ διαστήματα τῆς ΠΕ κινοῦμαι καὶ τὰ ἀναφέρω στὸν δεύτερο πίνακα στὸ PDF γιὰ ἔλεγχο.

 

[Δούναβις]

Κατὰ τὶ ἐμπλουτισμένο κ.ο.κ.

 

[Κωσταντής1]

Καλημέρα, καὶ πάνω ποὺ σκεφτόμουνα τὸ διάγραμμά σας. Ἐσεῖς λοιπὸν κάνετε κάτι ἐνδιαφέρον, ἂν καταλαβαίνω, δηλαδὴ βασίζετε τὸ σύστημά σας στὸν διαζευτικὸ τόνο ποὺ ἰσοῦται καταρχὴν (στὸ διάγραμμά σας, στὸν ἐσώτερο κύκλο, δ. ἦχος) μὲ τὸν μείζονα. Θὰ μποροῦσε κάποιος νὰ πῇ "καλά: γιατὶ διαλέγει τὸν διαζευτικὸ τόνο, καὶ ὄχι τὸ διάστημα τετάρτης, ποὺ ἔχει και ὀργανικὸ ἀντίστοιχο; Μετακινοῦμε τὰ τάστα, ἀλλὰ κάνουμε οὔτως ὥστε πάντοτε οἱ (2+) χορδὲς νὰ διαφέρουν κατὰ 3/4 τοῦ τόνου, ἀκριβῶς. Δηλαδὴ σᾶς πικάρω πρὸς μιὰ περαιτέρω ὀπτικοποίηση τοῦ πῶς τὰ φαντάζεστε. Γιατὶ ἂν αὐτὸ ποὺ μένει σταθερὸ στὶς μετατροπίες εἶναι ὁ ἀρχικὸς μείζων (θεωρῶ δεδομένο ὅτι "ἀκούγονται" κιόλας κατὰ σειρὰν οἱ κλίμακες, ξεκινωντας ἀπὸ τὸ κέντρο) εἶναι σὰν νὰ ἔχουμε 2 ἡμιχόρια, ποὺ ψέλνουν πάντοτε μὲ διαφορὰ ἕνα διάστημα δευτέρας. Ἡ δευτέρα ὅμως δὲν εἶναι δὰ καὶ τὸ πιὸ σύμφωνο διάστημα, ἕπεται τῆς ὀκτάβας, τῆς πέμπτης, τῆς τετάρτης καὶ τῆς τρίτης ἀκόμα. Ἂν σᾶς μπερδεύω, ἁπλῶς ἀγνοῆστε με καὶ σεῖς καὶ ὅποιος!

 

[Δούναβις]

Καλημέρα, καὶ πάνω ποὺ σκεφτόμουνα τὸ διάγραμμά σας. Ἐσεῖς λοιπὸν κάνετε κάτι ἐνδιαφέρον, ἂν καταλαβαίνω, δηλαδὴ βασίζετε τὸ σύστημά σας στὸν διαζευτικὸ τόνο ποὺ ἰσοῦται καταρχὴν (στὸ διάγραμμά σας, στὸν ἐσώτερο κύκλο, δ. ἦχος) μὲ τὸν μείζονα. Θὰ μποροῦσε κάποιος νὰ πῇ "καλά: γιατὶ διαλέγει τὸν διαζευτικὸ τόνο, καὶ ὄχι τὸ διάστημα τετάρτης, ποὺ ἔχει και ὀργανικὸ ἀντίστοιχο; Μετακινοῦμε τὰ τάστα, ἀλλὰ κάνουμε οὔτως ὥστε πάντοτε οἱ (2+) χορδὲς νὰ διαφέρουν κατὰ 3/4 τοῦ τόνου, ἀκριβῶς. Δηλαδὴ σᾶς πικάρω πρὸς μιὰ περαιτέρω ὀπτικοποίηση τοῦ πῶς τὰ φαντάζεστε. Γιατὶ ἂν αὐτὸ ποὺ μένει σταθερὸ στὶς μετατροπίες εἶναι ὁ ἀρχικὸς μείζων (θεωρῶ δεδομένο ὅτι "ἀκούγονται" κιόλας κατὰ σειρὰν οἱ κλίμακες, ξεκινωντας ἀπὸ τὸ κέντρο) εἶναι σὰν νὰ ἔχουμε 2 ἡμιχόρια, ποὺ ψέλνουν πάντοτε μὲ διαφορὰ ἕνα διάστημα δευτέρας. Ἡ δευτέρα ὅμως δὲν εἶναι δὰ καὶ τὸ πιὸ σύμφωνο διάστημα, ἕπεται τῆς ὀκτάβας, τῆς πέμπτης, τῆς τετάρτης καὶ τῆς τρίτης ἀκόμα. Ἂν σᾶς μπερδεύω, ἁπλῶς ἀγνοῆστε με καὶ σεῖς καὶ ὅποιος!

Ἀγαπητὲ Κωνσταντῆ, σ' εὐχαριστῶ γιὰ τὸ μήνυμά σου ἀπὸ τὸ ὁποῖο θὰ ἀγνοοῦσα μόνο τὴν τελευταία του πρόταση καὶ θὰ προσπαθήσω νὰ ἀπαντήσω μόλις βρῶ τὸ χρόνο.

 

[Κωσταντής1]

Ἐν ἀναμονῇ λοιπὸν... θὰ σοῦ πῶ τὴν.. προκαλοκαιρινή μου ἔνσταση, ποὺ δείχνει καὶ σὲ τί (χαμηλὸ) σημεῖο ἔχω φτάσῃ. Αὐτὸς ὁ διαζευκτικὸς τόνος ποὺ σχηματίζει τὴν κάτω φέτα στὸ διάγραμμα εἶναι ἡ διαφορὰ τῆς τετάρτης καθαρῆς ἀπὸ τὴν πέμπτη καθαρή. Σχεδὸν ὅλες οἱ μουσικὲς τὸν ἔχουν, καὶ ἄν τοῦ προσθέσῃς ἕναν ἴδιο τόνο, καθῶς καὶ ἄλλον ἕναν, ἴδιο, στὴν ἔναρξη τοῦ πενταχόρδου, ἔχεις τὴν πιὸ ἁπλὴ πεντατονική, τὴν "κινέζικη". Παρεμπιπτόντως, ἡ πέμπτη καθαρὴ καὶ ἡ τετάρτη καθαρὴ συνυπάρχουν καὶ στὸ ὀμαλὸ 7τονο (ποὺ δείχνει νὰ εἶναι ἠ κύρια ἀναφορά, ἀπὸ ὅσο βλέπω, στὴν βυζ. μουσική - βλέπω λίγα).
Ποιά εἶναι ἡ ἔνσταση: θὰ ἔπρεπε λοιπὸν νὰ ὑπάρχει μιὰ καθαρὴ τομὴ ὄχι στὸ μέσον καὶ κάθετα, ὅπως στὸ διάγραμμα, ἀλλὰ μιὰ φέτα πιὸ δῶθε ἢ πιὸ κεῖθε, ὥστε ὁ διαζευτικὸς τόνος νὰ εἶναι ἡ τετάρτη καὶ ἡ πέμπτη τῆς τομῆς αὐτῆς - καὶ ὄχι ἡ τρίτη καὶ ἡ τετάρτη, ὅπως τώρα.

 

[Δούναβις]

Ἐν ἀναμονῇ λοιπὸν... θὰ σοῦ πῶ τὴν.. προκαλοκαιρινή μου ἔνσταση, ποὺ δείχνει καὶ σὲ τί (χαμηλὸ) σημεῖο ἔχω φτάσῃ.

Ἀγαπητὲ Κωσταντή, ἃς τὸ πιάσουμε ἀπὸ τὴν ἀρχὴ στὴν ἀπάντηση ποὺ σοῦ ὄφειλα.
βλ: ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΚΛΙΜΑΚΕΣ ΑΠΑΝ ΑΠΑΞ

 

[Κωσταντής1]

Γειά σου, ἄρχοντα. Ἤξερα ὅτι εἶσαι ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ ὅταν λένε κάτι, ξέρουν τί λένε!