21. «Ἠνοίξατο (;) σε πύλην Βασιλέως»

Γιώργος Μ.

Γιώργος Μπάτζιος
Στη θ' ωδή του Α΄ κανόνος εις τα Εισόδια υπάρχει το ακόλουθο τροπάριο κατ΄ αντίστροφη αλφαβητική ακροστιχίδα.

Θεοδόχον προθεωρῶν Σολομῶν,
νοίξατο σε πύλην Βασιλέως,
Ζῶσάν τε πηγὴν ἐσφραγισμένην,
ξ ἧς τὸ ἀθόλωτον ἡμῖν προῆλθεν,
ὕδωρ τοῖς ἐν πίστει βοῶσιν·
Ὄντως ἀνωτέρα πάντων, ὑπάρχεις Παρθένε ἁγνή.

Φαίνεται προβληματικό το ἠνοίξατο. Μοιάζει σαν να ήταν αρχικά ᾐνίξατο (<αἰνίσσομαι) και διορθώθηκε, επειδή παρασυνδέθηκε με το ρ. ἀνοίγω. Είναι δύσκολο να συνδέεται με το ἀνοίγω:
α) σε αυτήν την περίπτωση θα έπρεπε να είχε ενεργητικό τύπο (ἤνοιξε)
β) όλες οι αναφορές σε προτυπώσεις της Θεοτόκου, τόσο στη Θ΄ ωδή αυτού του κανόνα όσο και στην αντίστοιχη του Κανόνος του Ευαγγελισμού, εισάγονται με κάποιο ρήμα λεκτικό ή δοξαστικό (π.χ. προδιετύπου, προεκελάδει, λαλῶν, ἰδὼν, προφητεύων, προθεωρῶν κ.λπ.).
γ) το ἀνοίγω (ή έστω ἀνοίγομαι) ταιριάζει μεν με το πύλη, όχι όμως και με το πηγήν του ιδίου τροπαρίου.

Ποια είναι η γνώμη σας;

Χρόνια Πολλά! Η Παναγία να είναι βοήθεια, προστασία και παρηγοριά σε όλους μας!
 
Last edited:
http://www.ymnologia.gr/files/minologia/11-21.pdf
βλ. και τη μετάφραση στη σελίδα 27 όπου ξεκάθαρα ερμηνεύεται με τον αόριστο του αινίσσομαι και όχι του ανοίγομαι:

«Προβλέποντας ὁ Σολομών ὅτι θά δεχθεῖς τόν Θεό ,
σέ ὀνόμασε αἰνιγματικά πύλη τοῦ Βασιλέως
καί ζωντανή πηγή σφραγισμένη,
ἀπό τήν ὁποία προῆλθε τό ἀθόλωτο
νερό γιά μᾶς πού μέ πίστη φωνάζουμε·
Πράγματι εἶσαι ἀνώτερη ἀπό ὅλους, Παρθένε Ἁγνή. »
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Ἀγαπητέ Γιῶργο,
Σ᾿ εὐχαριστοῦμε γιά μιά ἀκόμη φορά!
Ἀλλά δέν ξέρω ποῦ εἶδες τό τύπο ἠνοίξατο καί δέν ξέρω γιατί χρειάζεται ἡ ἀναδίφηση σέ παλαίτυπα καί χφφ τή στιγμή πού τό Μηναῖο Ἀ. Δ. ἔχει τόν τύπο ᾐνίξατό σε. :cool:
 

neoklis

Νεοκλής Λευκόπουλος, Γενικός Συντονιστής
....Ἀλλά δέν ξέρω ποῦ εἶδες τό τύπο ἠνοίξατο ...
Από περιέργεια έψαξα σε καμιά δεκαριά μηναία που είχα αποθηκευμένα στον υπολογιστή. Το μόνο μηναίο που έχει την γραφή "Ἠνοίξατο" είναι εκδόσεως Κωνσταντινουπόλεως του 1843. Επίσης την λανθασμένη γραφή έχει και μια ψηφιακή έκδοση (δακτυλογραφημένη) των μηναίων που είχα καθώς και εδώ. Από αυτήν μάλλον αναπαράγεται και στο διαδίκτυο, όπου το "Ἠνοίξατο" είναι η μόνη γραφή που απαντάται.
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Γνωρίζουμε ὄτι τά τοῦ "Φωτός" λειτουργικά βιβλία χρησιμοποίησε ὁ π. Λέων, γιά τό ἀξεπέραστο ἔργο πού μᾶς προσέφερε!
Ἐντύπωση ὅμως μοῦ κάνει τό Μηναῖο ΚΠόλεως 1843, πού γνωρίζουμε ὄτι πρόκειται γιά μιά προσεγμένη καί ἐμπλουτισμένη ἔκδοση.
Κανένα ἔργο ὅμως ἀνθρώπινο δέν εἶναι τέλειο. Ἔτσι κι ἐδῶ νομίζω ὅτι παρεισέφρησε τυπογραφικῶς ἔνα ὄμικρον.
[ Ἐπίσης ἔχει τυπωθεῖ "κλίνην" ἀντί "πύλην". Ἔχει καί ἔνα ἐπιπλέον ἐξαποστειλάριον. ]
Ἄν κατόπιν, τό "Φωτός" ἀκολούθησε τό ΚΠόλεως 1843, καί ὁ π. Λέων τό "Φωτός" :oops: τότε ὄντως κατακλείσθηκε ὁ τόπος... :p:D
 
Top