[απορίες] ήχος ειρμολογικός πλ. Δ' εκ του Νη - εκ του Γα

[pransot]

Το προσόμοιο "Ω του παραδόξου θαύματος..." (πλΔ') είναι γραμμένοι εκ του Νη, οι θέσει του όμως θυμίζουν περισσότερο πλΔ εκ του Γα (ατελείς καταλήξεις στο Πα=Δι, κάθοδοι στο κάτω Δι=Νη. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Η παρασήμανσή του εκ του Νη και η ψαλμώδησή του από χαμηλές βάσεις έχει συντελέσει νομίζω στην αλλαγή του προσομοίου. Οι περισσότεροι σήμερα (δεν ξέρω από πότε) καταλήγουν μέσα στο κομμάτι στο Νη και δεν κατεβαίνουν στο κάτω Δι (κι εγώ έτσι το έλεγα μέχρι που είδα και έμαθα το κλασικό από το ειρμολόγιο του Πέτρου).

Κάποτε είχα ακούσει το πασαπνοάριο και μετά το προσόμοιο τρεις φωνές πάνω, ως εκ του Γα.

Παρόμοιο θέμα που μου προξενεί απορία είναι το εξής:

Η α' στάση των τυπικών του Πέτρου Πελοποννησίου (από τη Μ. Συλλογή του Πρωγάκη) είναι σε πλΔ εκ του Νη. Οι θέσεις όμως της μελοποίησης θυμίζουν αρκετά πλΔ εκ του Γα.

Αντίστυροφα στην αγιορείτικη παράδοση ψάλλονται τρεις φωνές πάνω και παρασημαίνονται εκ του Γα, αλλά με θέσεις περισσότερο πλΔ εκ του Νη.

Δεν είναι παράξενο;

Εσείς σε τι βάση την ψέλνετε;

 

[antonism]

Εσείς σε τι βάση την ψέλνετε;

εγώ έχω ακούσει από διαφόρους που κάνουν παραλλαγή Γα και κάνω το ίδιο.
όμως μου είναι λίγο δύσκολο να αποδώσω φωνητικά τον Γα σε Νη.
Και μια και το ανέφερες, τι σύνθετο απήχημα μπορούμε να κάνουμε για να πιάσουμε τη συγκερκιμένη ιδιομορφία του πλ δ'. Ένα απλό Γα στο ύψος του Νη δεν με ωφελεί καθόλου.

 

[tsak77]

Πέρα του γεγονότος ότι ο καθένας έχει την φωνή του με την οξύτητα και τις δυνατότητές της (οπότε το σε ποια βάση το ψάλλουμε δεν θα δώσει λύση, παρά μόνο θα καταλήξουμε ότι υπάρχουν βαθύφωνοι, μεσόφωνοι και υψίφωνοι so what' s new ), δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι φθόγγοι στη μουσική μας είναι εφεύρημα του νέου συστήματος. Πριν δεν υπήρχε Γα, αλλά Νανα. Όσον αφορά στο θέμα των καταλήξεων που είναι όντως σημαντικό σε συνθέσεις όπως η πρώτη στάση των τυπικών, ίσως να μπορούσαν να μας διαφωτίσουν οι αρκτικές μαρτυρίες από κώδικες της γραφής του Πέτρου, όπου θα φαινόταν αν το μέλος ήταν γραμμένο στο Νανά ή όχι. Το αυτό και για το προσόμοιο "Ω του παραδόξου".
Αν δεν υπάρχουν τέτοιοι (διόλου απίθανο για το προσόμοιο τουλάχιστον) θα πρέπει να αρκεστούμε στις εξηγήσεις των Γρηγορίου και Χουρμουζίου, όπου ο δεύτερος το προσόμοιο το γράφει εκ του Νη στο ειρμολόγιο. Στις εκδόσεις, η πρώτη στάση των τυπικών πάλι εκ του Νη.

Αυτό που δεν καταλαβαίνω, είναι γιατί να αισθανόμαστε οποιαδήποτε φωνητική (τονική) δέσμευση βλέποντας μία αρκτική μαρτυρία. Στο θέμα της μελικής συμπεριφοράς κατανοώ πάντως τον προβληματισμό. Σημασία έχει ότι αυτό που λέμε είναι Νη του πλαγίου του τετάρτου με ότι αυτό διαστηματικά συνεπάγεται.

 

[neoklis]

Η α' στάση των τυπικών (...) στην αγιορείτικη παράδοση ψάλλονται τρεις φωνές πάνω και παρασημαίνονται εκ του Γα, αλλά με θέσεις περισσότερο πλΔ εκ του Νη.

Στη Θ.Λειτουργία του Ιεροθέου είναι γραμμένα εκ του Νη, ενώ στη Θ.Λειτουργία εκδόσεως Σίμωνος Πέτρας εκ του Γα.

 

[tsak77]

Από κώδικα του Ειρμολόγιου του Πέτρου Λαμπαδαρίου, επισυνάπτω μέρος του προσομοίου "Ω του παραδόξου θαύματος" με την αρκτική του μαρτυρία.

 

[farlekas 1980]

εγώ έχω ακούσει από διαφόρους

που κάνουν παραλλαγή Γα και κάνω το ίδιο.
όμως μου είναι λίγο δύσκολο να αποδώσω φωνητικά τον Γα σε Νη.
Και μια και το ανέφερες, τι σύνθετο απήχημα μπορούμε να κάνουμε για να πιάσουμε τη συγκερκιμένη ιδιομορφία του πλ δ'. Ένα απλό Γα στο ύψος του Νη δεν με ωφελεί καθόλου.

Οι πολλοι και διαφοροι λενε πολλα και διαφορα .

"Ω του παραδοξου θαυματος "

 

[pransot]

Πέρα του γεγονότος ότι ο καθένας έχει την φωνή του με την οξύτητα και τις δυνατότητές της (οπότε το σε ποια βάση το ψάλλουμε δεν θα δώσει λύση, παρά μόνο θα καταλήξουμε ότι υπάρχουν βαθύφωνοι, μεσόφωνοι και υψίφωνοι so what' s new ), δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι φθόγγοι στη μουσική μας είναι εφεύρημα του νέου συστήματος. Πριν δεν υπήρχε Γα, αλλά Νανα. Όσον αφορά στο θέμα των καταλήξεων που είναι όντως σημαντικό σε συνθέσεις όπως η πρώτη στάση των τυπικών, ίσως να μπορούσαν να μας διαφωτίσουν οι αρκτικές μαρτυρίες από κώδικες της γραφής του Πέτρου, όπου θα φαινόταν αν το μέλος ήταν γραμμένο στο Νανά ή όχι. Το αυτό και για το προσόμοιο "Ω του παραδόξου".
Αν δεν υπάρχουν τέτοιοι (διόλου απίθανο για το προσόμοιο τουλάχιστον) θα πρέπει να αρκεστούμε στις εξηγήσεις των Γρηγορίου και Χουρμουζίου, όπου ο δεύτερος το προσόμοιο το γράφει εκ του Νη στο ειρμολόγιο. Στις εκδόσεις, η πρώτη στάση των τυπικών πάλι εκ του Νη.

Αυτό που δεν καταλαβαίνω, είναι γιατί να αισθανόμαστε οποιαδήποτε φωνητική (τονική) δέσμευση βλέποντας μία αρκτική μαρτυρία. Στο θέμα της μελικής συμπεριφοράς κατανοώ πάντως τον προβληματισμό. Σημασία έχει ότι αυτό που λέμε είναι Νη του πλαγίου του τετάρτου με ότι αυτό διαστηματικά συνεπάγεται.

Όταν λέμε εκ του Γα φυσικά δεν έχει καμία σχέση με το ύψος του Φα. Συμφωνώ απόλυτα με όσα είπες για τα τονικά ύψη, αλλά δεν εννοοιύσα κάτι τέτοιο. Η διαφορά των ειρμολογικών του πλΔ σε Νη και Γα ΔΕΝ έγκειται στα διαστήματα (άλλωστε στο Γα τίθεται η φθορά του Νη και παραλλαγίζουμε Νη).

Ένα πρώτο χαρακτηριστικό είναι η πορεία του μέλους (που σταματάει, που καταλήγει, τι συνηθίζει όπως ανέφερα και στο πρώτο μήνυμά μου).

Το δεύτερο είναι η φωνητική απόσταση των δύο κατά ένα τετράχορδο. Είναι πολύ σύνηθες να εναλλάσσονται τα δύο είδη (καθίσματα, κανόνες...). Εκεί δε θα πεις τα εκ του Γα 3 φωνές πάνω από τα του Νη, όσο ψηλή ή χαμηλή βάση και αν είχες πάρει στην αρχή;

Όταν ψέλνουμε Πάσα πνοή πλΔ και μετά έχουμε το "Ω του παραδόξου θαύματος..." με μια χαμηλή βάση δεν μπορούμε να πιάσουμε κάτω Δι και αναγκαζόμαστε να αλλάξουμε το μέλος του προσομοίου. Έτσι και οι καταλήξεις σε Πα δε φαίνονται πολύ ωραίες...κ.τ.λ.

Δείτε τι εννοώ στο παράδειγμα περί ψαλμώδησής του εκ του Γα. Χαμηλή βάση στο Πάσα πνοή και στη στιχολογία που ανεβαίνουν ως Νη' και στο Γα το προσόμοιο.

 

[giageman]

Το προσόμοιο "Ω του παραδόξου θαύματος..." (πλΔ') είναι γραμμένοι εκ του Νη, οι θέσει του όμως θυμίζουν περισσότερο πλΔ εκ του Γα (ατελείς καταλήξεις στο Πα=Δι, κάθοδοι στο κάτω Δι=Νη. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Η παρασήμανσή του εκ του Νη και η ψαλμώδησή του από χαμηλές βάσεις έχει συντελέσει νομίζω στην αλλαγή του προσομοίου. Οι περισσότεροι σήμερα (δεν ξέρω από πότε) καταλήγουν μέσα στο κομμάτι στο Νη και δεν κατεβαίνουν στο κάτω Δι (κι εγώ έτσι το έλεγα μέχρι που είδα και έμαθα το κλασικό από το ειρμολόγιο του Πέτρου).

Κάποτε είχα ακούσει το πασαπνοάριο και μετά το προσόμοιο τρεις φωνές πάνω, ως εκ του Γα.

Παρόμοιο θέμα που μου προξενεί απορία είναι το εξής:

Η α' στάση των τυπικών του Πέτρου Πελοποννησίου (από τη Μ. Συλλογή του Πρωγάκη) είναι σε πλΔ εκ του Νη. Οι θέσεις όμως της μελοποίησης θυμίζουν αρκετά πλΔ εκ του Γα.

Αντίστυροφα στην αγιορείτικη παράδοση ψάλλονται τρεις φωνές πάνω και παρασημαίνονται εκ του Γα, αλλά με θέσεις περισσότερο πλΔ εκ του Νη.

Δεν είναι παράξενο;

Εσείς σε τι βάση την ψέλνετε;