[Ερώτηση] Μεσονυκτικόν

1. Η ευχή του μεσωρίου του μεσονυκτικού των καθημερινών και του Σαββάτου <<Μνήσθητι Κύριε...>> ανήκει στον ιερέα, στον προεστώτα ή στον α΄ κανονάρχη (κατά μίμηση των αποδείπνων προ των εικόνων του τέμπλου κατά το ύφος του αποστόλου, ο α΄: Μνήσθητι..., ο β΄: Ὑπερένδοξε..., ο α΄: Ἡ ἐλπὶς μου..., ο β΄ Τὴν πᾶσαν ἐλπίδα μου...); Γνωρίζω ότι οι τρεις τελευταίες ευχές είναι μεταγενέστερες προσθήκες, αλλά ποια είναι η σημερινή πρακτική; (Σε άλλες περιοχές το μεσονυκτικό τελείται από τους ιερείς, π.χ. Πάνσεπτος Πατριαρχικός Ναός, και δεν αναφέρομαι σε αυτές).
2. Υπάρχει η κοινώς αποδεκτή θεωρία (και πράξη), ότι όταν υπάρχει λιτή στον εσπερινό, στις ενορίες δεν ψάλλουμε το σύνηθες μεσονυκτικό των καθημερινών ή του Σαββάτου, αλλά των εορτών (...ν΄ ψαλμός, τροπάρια λιτής, τρισάγιον, απολυτίκιον...). Έχω ωστόσο παρατηρήσει στο ΤΜΕ σε ημέρες που δεν έχουν λιτή, να ψάλλεται πάλι η ίδια ακολουθία χωρίς τη λιτή (...ν΄ ψαλμός, τρισάγιον, απολυτίκιον...): 1 Σεπτεμβρίου [η λιτή του αγίου δεν ψάλλεται κατά το ΤΜΕ (όπως και το εωθινό Ευαγγέλιο) για να μην επισκιάσει την εορτή (προσωπική άποψη)], 25 Νοεμβρίου (ίδια ερμηνεία), 26 Δεκεμβρίου, 7 Ιανουαρίου, 30 Ιουνίου, 16 Αυγούστου, Σάββατον του Λαζάρου, Σάββατον του Θωμά, Μεσοπεντηκοστή. Αλλά και η προθεωρία, δεν αφήνει να εννοηθεί ότι αυτή η ακολουθία ψάλλεται όταν υπάρχει λιτή αποκλειστικά. Ρωτάω λοιπόν, μήπως το μεσονυκτικό των καθημερινών και του Σαββάτου αρμόζει μόνο σε μικρή δοξολογία (για τις ενορίες);
3. Στο μεσονυκτικό των εορτών, το άνοιγμα της ωραίας πύλης, γίνεται ψαλλομένου του απολυτικίου όπως γίνεται με το κατανυκτικό Τῆς εὐσπλαγχνίας τὴν πύλην...; (Συγχωρήστε το όχι τόσο ψαλτικό ερώτημα, ρωτάω χάριν φιλομάθειας).
 

Attachments

  • Προθεωρία.jpg
    72.9 KB · Views: 65
  • 1 Σεπτεμβρίου.jpg
    20 KB · Views: 19
  • 25 Νοεμβρίου.jpg
    71.5 KB · Views: 13
  • 26 Δεκεμβρίου.jpg
    114.7 KB · Views: 17
  • 7 Ιανουαρίου.jpg
    27 KB · Views: 8
  • 30 Ιουνίου.jpg
    29.7 KB · Views: 11
  • 16 Αυγούστου.jpg
    36.5 KB · Views: 11
  • Σάββατον Λαζάρου.jpg
    25.5 KB · Views: 14
  • Σάββατον του Θωμά.jpg
    16.6 KB · Views: 14
  • Μεσοπεντηκοστή.jpg
    22.4 KB · Views: 15

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής

Τό μεσονυκτικόν εἶναι ἕνα περίπλοκο θέμα. Ἰδίᾳ ἡ περίπτωσις τῶν ἑορτῶν, ὅπου αὐτός ὁ συντετμημένος τύπος μετά τῆς λιτῆς, καλεῖται μεσονυκτικόν. Κάπου ἔχουν γίνει ἀναφορές στό φόρουμ.
Τό ΤΜΕ ἐπιχειρεῖ μιά μετάβαση ἀπό τό αὐστηρό μοναχικό σέ κάποια μορφή ἐνοριακή. Οἱ περιπτώσεις πού ὑποδεικνύεις σαφῶς φανερώνουν μιά (ἐπιπλέον) συντόμευση ἐσκεμμένη. Σέ κάποιες ὅμως ἀπό αὐτές γράφει: «Μετὰ τό Μεσονυκτικόν» καί σέ κάποιες ὄντως παράξενο «Μετὰ τό Μεσονυκτικόν, ὁ Ν΄ ψαλμός».

Ἡ εὐχή ἀνήκει στόν προεστῶτα. Αὐτός ὅμως γιά τίς ἐνορίες ἐναλάσσεται μεταξύ τοῦ ἱερέως καί τοῦ ἀναγνώστου, ὅπως ἔχουμε γράψει στό οἰκεῖο θέμα τῶν Προεστωτικῶν.

Τό ἄνοιγμα τῆς Ὡ. Π. στό μεσονυκτικό τῶν ἑορτῶν γίνεται ὅπως τίς Κυριακές, δηλ. μέ τήν ἔναρξη τοῦ ὄρθρου.


 
π. Μάξιμος;73757 said:

Τό ἄνοιγμα τῆς Ὡ. Π. στό μεσονυκτικό τῶν ἑορτῶν γίνεται ὅπως τίς Κυριακές, δηλ. μέ τήν ἔναρξη τοῦ ὄρθρου.

Και η εκτενής λέγεται κεκλεισμένων των θυρών;
 
Last edited:

Σέ κάποιες ὅμως ἀπό αὐτές γράφει: «Μετὰ τό Μεσονυκτικόν» καί σέ κάποιες ὄντως παράξενο «Μετὰ τό Μεσονυκτικόν, ὁ Ν΄ ψαλμός».

Δείτε και την περίπτωση του Σάββατου πριν την Πεντηκοστή.
 

Attachments

  • Σάββατον των ψυχών.jpg
    27.3 KB · Views: 44
Τί ἔχει αὐτό; καλό εἶναι.

Από όσο γνωρίζω από θεωρία και πράξη, ποτέ δε λέμε επιπλέον τρισάγιον μετά την πλήρωση του μεσονυκτικού, για να πούμε τα κατανυκτικά τροπάρια. Επομένως, εδώ ή εννοεί ότι αντί των κατανυκτικών ψάλλεται το εν λόγω απολυτίκιον ή ότι στο δεύτερο τρισάγιο του μεσονυκτικού αντί των τριαδικών λέγεται το απολυτίκιο.
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Από όσο γνωρίζω από θεωρία και πράξη, ποτέ δε λέμε επιπλέον τρισάγιον μετά την πλήρωση του μεσονυκτικού, για να πούμε τα κατανυκτικά τροπάρια. Επομένως, εδώ ή εννοεί ότι αντί των κατανυκτικών ψάλλεται το εν λόγω απολυτίκιον ή ότι στο δεύτερο τρισάγιο του μεσονυκτικού αντί των τριαδικών λέγεται το απολυτίκιο.
Ναί, τά εἴπαμε καί στά προηγούμενα. Συνοπτικώτερες διαδικασίες...
Διαλέγει καί παίρνει κανείς, εἴτε στό α΄ ἤ στό β΄ τρισάγιον.
Μᾶλλον στό α΄, ἀφοῦ πρόκειται περί ἀπολυτικίου.
Δεῖτε καί ΣΤ, σσ. 58, 59.


 

antonios

Αετόπουλος Αντώνιος
Σχετικώς σχετική ερώτηση-αναζήτηση.

Γνωρίζει κανείς αν υπάρχει βιντεοσκοπημένη η ακολουθία του Μεσονυκτικού (καθημερινού, Σαββάτου, Κυριακής, εορτής), από κάποιο μοναστήρι (όπου ακολουθείται τάξις μοναστηριακή);
 

dimskrekas

Δημήτρης Σκρέκας
Σχετικώς σχετική ερώτηση-αναζήτηση.

Γνωρίζει κανείς αν υπάρχει βιντεοσκοπημένη η ακολουθία του Μεσονυκτικού (καθημερινού, Σαββάτου, Κυριακής, εορτής), από κάποιο μοναστήρι (όπου ακολουθείται τάξις μοναστηριακή);

Εσχάτως αναρτώνται πλήρεις ακολουθίες ποικίλης προέλευσης (και μοναστηριακής) λόγω διεύρυνσης του χώρου ανάρτησης στο youtube κα.. Ενδεικτικό παράδειγμα εδώ (αν και δεν είναι ακριβώς βιντεοσκοπημένο...)

Χριστός ανέστη,

δ.
 
Last edited:

antonios

Αετόπουλος Αντώνιος
Εσχάτως αναρτώνται πλήρεις ακολουθίες ποικίλης προέλευσης (και μοναστηριακής) λόγω διεύρυνσης του χώρου ανάρτησης στο youtube κα.. Ενδεικτικό παράδειγμα εδώ (αν και δεν είναι ακριβώς βιντεοσκοπημένο...)

Χριστός ανέστη,

δ.

Ευχαριστώ για την ανταπόκριση και για τον σύνδεσμο. Περισσότερο από το τι λέγεται, ήθελα βίντεο για να έχω την εικόνα του ποιὀς λέει το κάθε μέρος, πως κινούνται κ.τλ.

Αληθώς Ανέστη!
 
Στο 3:41 τελειώνει η ανάγνωση που τίθεται μετά την αρτοκλασία. Και συνεχίζουν με εξάψαλμο, όλα καλά.
Αλλά, μεσονυκτικό σε αγρυπνία;
 
Last edited:

πεταστής

Παλαιό Μέλος - Χαράλαμπος
Κοιτάω λίγο τα τυπικά του μεσονυκτικού και ιδού δύο απορίες

1) Απορία για το Μεσονυκτικό της Κυριακής:

Γράφει πχ στο Ωρολόγιο: Ψάλλεται ο Τριαδικός Κανών του ήχου της εβδομάδος.
Τα καθίσματα που είναι μετά τη Γ' Ωδή και τη ΣΤ', παραλείπονται ή απλώς εννοείται ότι τα λέμε;


2) Απορία για το Μεσονυκτικό των περιόδων Τριωδίου και Πεντηκοσταρίου:

Γράφει: Ο Τριαδικός Κανών του Ήχου της Εβδομάδος, εν τέλει του οποίου ψάλλονται και τα "Δοξαστικά" της Λιτής του Τριωδίου ή Πεντηκοσταρίου (εάν υπάρχουν).

Μόλις τελειώσει και το θεοτοκίο της Θ' Ωδής, λέμε κατευθείαν τα τροπάρια των δοξαστικών της λιτής, άνευ ή με τα "Δόξα - Και νυν";
 

MTheodorakis

Παλαιό Μέλος


1) Ἐννοεῖται ὅτι τὰ ψάλλουμε.

2) Μὲ τὰ Δόξα, Καὶ νῦν.
Ἄν θέλουμε, ἀμέσως μετὰ τὴν θ' ᾠδή, ψάλλουμε καὶ τὰ ἀντίστοιχα τριαδικὰ στιχηρὰ προσόμοια μὲ τὰ ἴδια προΰμνια. Βλ. Ὑμνολογικὲς διερευνήσεις (ἑνότητα ὀκτώηχος).
 

πεταστής

Παλαιό Μέλος - Χαράλαμπος

Ἄν θέλουμε, ἀμέσως μετὰ τὴν θ' ᾠδή
Διαφορετικά πως είναι κανονικά; Μετά από αίτηση ιερέως να φανταστώ...;


ψάλλουμε καὶ τὰ ἀντίστοιχα τριαδικὰ στιχηρὰ προσόμοια μὲ τὰ ἴδια προΰμνια.

Μα γράφει πως ψάλλονται τα "Δοξαστικά" της Λιτής και δεν αναφέρεται σε άλλα στιχηρά προ αυτών.

Ευχαριστώ πάρα πολύ για τις άμεσες απαντήσεις!
 
Last edited:

Shota

Παλαιό Μέλος
Το ιερατικό της Ι. Μ. Σίμωνος Πέτρας προβλέπει την εκτενή για το καθ´ ημέραν μεσονυκτικό, όχι όμως για το της Κυριακής. Ξέρει κανείς γιατί γίνεται αυτό; Πάντως την περιγραφή αυτής της πράξης την βρήκα και στο έντυπο ωρολόγιο του 1563.
33A60377-AF15-4EBB-8810-41B7644B90C4.jpeg00765CB5-08C3-4AED-9BD9-DF2055A3D5F0.jpeg
 

Attachments

  • mesonyktiko.pdf
    492.8 KB · Views: 32
Top