Παρατηρήσεις περί τάξεως των ακολουθιών της Μ. Εβδομάδος

MTheodorakis

Παλαιό Μέλος


Ψαλλομένου ἑκάστου καθίσματος τῶν ἁγίων παθῶν ὁ ἱερεὺς θυμιᾷ τὸ ἅγιον βῆμα (ΤΑΣ κεφ. μγ') διὰ τὸ ἐπικείμενον Εὐαγγέλιον.
Κατὰ τὶς μεγάλες ὧρες δὲν λέγεται ἀλληλουάριον οὔ τε «Καὶ ὑπὲρ τοῦ καταξιωθῆναι ἡμᾶς...» (τυπικὰ εὐεργέτιδος ια'-ιβ' αἰ. ἔκδ. Dmitrievskij τ. 1 σ. 552 καὶ Κωνσταμονίτου τοῦ ἔτους 1854 ἔκδ. ὅπ. πρ. τ. 3 σ. 705).
Τὸ «Ἄρατε πύλας...» δὲν λέγεται (χφ. Σινὰ 1108 ΤΑΣ ιε' αἰ. ἔκδ. Dmitrievskij τ. 3 σ. 250).
Ὁ ἀπαραίτητος ἀσπασμὸς γίνεται στὸ τέλος τοῦ ὄρθρου τῆς ἀναστάσεως καὶ ὄχι στὸν ἑσπερινὸ τῆς ἀγάπης (τυπκὸν Ρήγα σ. 832).
Ἀκολουθεῖ ἡ ἐπιγραφὴ τοῦ κατηχητικοῦ λόγου καὶ ὁ λόγος, μετὰ δὲ τὸ Εὐαγγέλιον τὸ μήνυμα τοῦ ἐπισκόπου.
 
Last edited:

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Ψαλλομένου ἑκάστου καθίσματος τῶν ἁγίων παθῶν ὁ ἱερεὺς θυμιᾷ τὸ ἅγιον βῆμα (ΤΑΣ κεφ. μγ') διὰ τὸ ἐπικείμενον Εὐαγγέλιον.
Ὡραῖο αὐτό. Γιά τά ἄλλα εὐαγγέλια;

Κατὰ τὶς μεγάλες ὧρες δὲν λέγεται ἀλληλουάριον οὔτε «Καὶ ὑπὲρ τοῦ καταξιωθῆναι ἡμᾶς...» (τυπικὰ εὐεργέτιδος ια'-ιβ' αἰ. ἔκδ. Dmitrievskij τ. 1 σ. 552 καὶ Κωνσταμονίτου τοῦ ἔτους 1854 ἔκδ. ὅπ. πρ. τ. 3 σ. 705)..
Αὐτό εἶναι ἕνα θέμα πού τό ἔχει ἐπισημάνει κι ὁ ἀείμνηστος Φουντούλης καί γιά τίς περιστατικές ἀκολουθίες. Ὄντως, δέν εἶναι λειτουργία, ὁπότε δέν ἔχουμε εὐχή πρό τοῦ εὐαγγελίου καί κυρίως δέν λέγεται ὑπό τοῦ διακόνου, ὥστε νά ἔχουμε μετάβαση αὐτοῦ στόν ἄμβωνα. Ἡ συνήθεια ὅμως βλέπεις μετά τό Εἰρήνη σοι —πού κι αὐτό ἴσως δέν ὑπάρχει—, ἀκόμη δέ καί ἡ συνήθεια, ἡ ἀκουστική, γιά κάποια ἀντιφωνία (ἀντίλαλο, σ᾿ αὐτή τήν περίπτωση) μεταξύ ἱερέως καί ψάλτου, τό καθιερώνει ὡς «ἀναγκαῖο κακό». Ἐπίσης —τό καί σημαντικώτερον— ἔχει ξεχαστεῖ ἡ ἔννοια καί ὁ σκοπός τοῦ ἀλληλουιαρίου.

Τὸ «Ἄρατε πύλας...» δὲν λέγεται (χφ. Σινὰ 1108 ΤΑΣ ιε' αἰ. ἔκδ. Dmitrievskij τ. 3 σ. 250)..
Ποῦ ἐννοεῖς καί ποῦ τό λένε. Ἐγώ δέν τό γνωρίζω γιά πουθενά.

Ὁ ἀπαραίτητος ἀσπασμὸς γίνεται στὸ τέλος τοὺ ὄρθρου τῆς ἀναστάσεως καὶ ὄχι στὸν ἑσπερινὸ τῆς ἀγάπης (τυπκὸν Ρήγα σ. 832)..
Δέν τό γνωρίζω αὐτό, οὔτε γιά ὄρθρο οὔτε γιά ἑσπερινό, ὅτι γίνεται. Ἐδῶ κατηργήθη στή λειτουργία, πού παραγγέλεται κιόλας...

Ἀκολουθεῖ ἡ ἐπιγραφὴ τοῦ κατηχητικοῦ λόγου καὶ ὁ λόγος, μετὰ δὲ τὸ Εὐαγγέλιον τὸ μήνυμα τοῦ ἐπισκόπου.
Ἡ ἀκρίβεια· ἀλλά «τέτοια ὥρα, τέτοια λόγια». Ἐμεῖς τήν Ἐγκύκλιο πρό τοῦ «Δεῦτε λάβετε φῶς...» καί τόν λόγο τοῦ ἁγίου Χρυσοστόμου —εὐτυχῶς τό καθιέρωσα κατ᾿ ἐξαίρεσιν μιά φορά τό χρόνο— στό κοινωνικό, γιά μιά οὐσιαστική παρέμβαση καί οἰκονομία χρόνου, ἀπό τήν ἀπαράδεκτη πρόβλεψη στή ὀπισθάμβωνο.

Γιά ξαναγράψε σχετικά μέ τό ἀπολυτίκιο τοῦ ἁγίου στό τέλος τοῦ ὄρθρου· τί γίνεται; πῶς λέγεται ἐκεῖ, ἄν τηρηθεῖ ἡ ἀκρίβεια;


 
Last edited:

MTheodorakis

Παλαιό Μέλος
Στην ακολουθία των Ωρών της Μ. Παρασκευής, η Μεγάλη Εβδομάδα του Ρηγόπουλου προέτρεπε να απαντάνε οι χοροί στα Ευαγγέλια με το "Δόξα τη Μακροθυμία σου Κύριε δόξα σοι". Είναι το ορθό; Αν ναι, γιατί;


Ὄχι, κατὰ τὸ τυπικὸν Κωνσταμονίτου τοῦ ἔτους 1854 ἔκδ. Dmitrievskij τ. 3 σ. 705.
 

MTheodorakis

Παλαιό Μέλος
Λάθη κατὰ τὴν Μεγάλη ἑβδομάδα καὶ τὴν διακαινήσιμο:


Τὸ νὰ λέγεται στὸ τέλος τῆς ἀκολουθίας τῶν ὄρθρων Μ. Δευτέρας-Μ. Τετάρτης Κύριε ἐλέησον 12, ἀντὶ 40.

Τὸ νὰ ψάλλονται τὰ τριῴδια τῆς Μ. ἑβδομάδας εἰς 3 ἤ 4, ἀντὶ εἰς 6.

Τὸ νὰ μὴν ψάλλονται τὰ συνήθη πρῶτα τροπάρια τῶν ὡρῶν κατὰ τὴ Μ. Δευτέρα ἕως καὶ τὴ Μ. Τετάρτη, ἀλλὰ τὸ «Ἰδοὺ ὀ Νυμφίος...».

Τὸ νὰ τελεῖται μεσονυκτικὸ ἀπὸ τὴν Μ. Πέμπτη ἕως καὶ τοῦ Σαββάτου τῆς διακαινήσιμου.

Τὸ νὰ παραλείπονται στὸ τέλος τῶν ὄρθρων τῆς Μ. Πέμπτης-Μ. Σαββάτου τὰ «Σοφία.-Εὐλόγησον. Ὁ ὤν εὐλογητὸς Χριστὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν...-Ἀμήν. Στερεῶσαι Κύριος ὁ Θεὸς...».

Τὸ νὰ ψάλλεται τὸ τριῴδιο τῆς Μ. Παρασκευῆς εἰς 4, ἀντὶ εἰς 6.

Τὸ νὰ λέγεται ἀλληλουϊάριον κατὰ τὶς Μεγάλες Ὧρες.

Τὸ νὰ λευκοφορεῖ ὁ ἱερεὺς στὸν ἐπιτάφιο.

Τὸ νὰ παραλείπεται τὸ «Εἰρήνη σοι» πρὶν τὸ «Ἀνάστα ὁ Θεὸς κρίνον τὴν γῆν».

Τὸ νὰ παραλείπεται στὸ τέλος τοῦ ὄρθρου τοῦ Πάσχα ὁ ἀσπασμός, ὁ ὁποῖος δὲν γίνεται οὔ τε στὸ «Ἀγαπήσωμεν ἀλλήλους…», ὡς ὀφείλει.

Τὸ νὰ μετατίθεται ὁ Κατηχητικὸς λόγος ἀπὸ τὸ τέλος τοῦ ὄρθρου τοῦ Πάσχα.

Τὸ νὰ ψάλλεται τρὶς τὸ Χριστὸς ἀνέστη μετὰ τὴν εἴσοδο τῆς λειτουργίας.

Τὸ νὰ μὴν λέγεται τὸ «Πληρωθήτω...» κατὰ τὸ Πάσχα καὶ τὴ διακαινήσιμο ἑβδομάδα.

Τὸ νὰ λέγονται κατὰ τὴν ἀπόλυση α) «Φωτίζου, φωτίζου…» ἀντὶ τιμιωτέρας, β) «Χριστὸς ἀνέστη…» ἀντὶ Δόξα, καὶ νῦν καὶ γ) «Ἀληθῶς ἀνέστη ὁ Κύριος» ἀντὶ οὐδενός (τῆς ἀρχαίας ἁπλότητας-ἀμεσότητας τοῦ πλήρους τροπαρίου ποὺ ψαλλόταν ἀπὸ ὅλους στὸ σημεῖο αὐτό, τὸ ὁποῖο τροπάριο δὲν εἶναι προσφώνηση «Χριστὸς ἀνέστη!» γιὰ ἀντιφώνηση «Ἀληθῶς ἀνέστη!», ὅπως στὴν ἀκολουθία τῆς τράπεζας).

Τὸ νὰ παραλείπεται ἡ στιχολογία τοῦ «Θοῦ Κύριε….» καὶ τῶν αἴνων κατὰ τὴ διακαινήσιμο.

Τὸ νὰ τελεῖται μεσονυκτικὸ ἀπὸ τὴν Μ. Πέμπτη ἕως καὶ τοῦ Σαββάτου τῆς διακαινήσιμου.

Τὸ νὰ τρισσεύεται ἡ ἀντὶ ἀποδείπνου καὶ ἑκάστης ὥρας ἀκολουθία τῆς διακαινησίμου. Στὸν καιρὸ κάθε ὥρας ψάλλεται ἅπαξ.
 
Last edited:

MTheodorakis

Παλαιό Μέλος
Ὑπενθύμιση τοῦ θέματος.


Κατὰ τὴν ἀκολουθία τῶν ἁγίων παθῶν πρὸ τοῦ β' καὶ τοῦ γ' «Ὅτε οἱ ἔνδοξοι μαθηταί...» ψάλλεται «Δόξα...» καί «Καὶ νῦν...»
(ΤΜΕ σ. 402).

«Καὶ τούτου ψαλλομένου θυμιᾷ ὁ διάκονος τὸ θυσιαστήριον»
(τυπικὸ Μεσσήνης τοῦ ἔτους 1131 σ. 236· ὁμοίως τυπικὸ Κασούλων τοῦ ἔτους 1173 σ. 228, χφφ. Μ. Λαύρας Δ-41 τριῴδιο ια’ αἰ. φ. 12r, Σινὰ 1098, ΤΑΣ τοῦ ἔτους 1392 φ. 187r, χφφ. τριῴδια Paris. gr. 246 ιδ’ αἰ. φ. 37v, 263 ιδ’ αἰ. φ. 90r).
 

Dimitri

Δημήτρης Κουμπαρούλης, Administrator
Staff member
Και πρό του β και γ Ιδού ο Νυμφίος δόξα και νυν;
Εάν ο ναός δεν είναι αφιερωμένος σε άγιο τί κατάληξη κάνουμε στο β Ιδού ο Νυμφίος;
@MTheodorakis
Ευχαριστώ
 

neoklis

Νεοκλής Λευκόπουλος, Γενικός Συντονιστής
.... ;
Εάν ο ναός δεν είναι αφιερωμένος σε άγιο τί κατάληξη κάνουμε στο β Ιδού ο Νυμφίος;
@MTheodorakis
Ευχαριστώ
Κι εμείς που γιορτάζουμε την Υπαπαντή έχουμε αυτή την απορία.
 

MTheodorakis

Παλαιό Μέλος
Στὶς ἐπαναλήψεις τοῦ «Ἰδοὺ ὁ νυμφίος ἔρχεται...» παρεμβάλλεται Δόξα, καὶ νῦν

(τυπικὸ τοῦ ναοῦ τῆς ᾿Αναστάσεως ᾿Ιεροσολύμων τοῦ ἔτους 1122 σ. 32, χφ. Vat. gr. 784 ΤΑΣ τοῦ ἔτους 1317 φ. 107r).



Στὸν ὄρθρο τῆς Μ. Πέμπτης πρὸ τοῦ β' καὶ τοῦ γ' «Ὅτε οἱ ἔνδοξοι μαθηταί...» ψάλλεται «Δόξα...» καί «Καὶ νῦν...»

(τυπικὸ τοῦ ναοῦ τῆς ᾿Αναστάσεως ᾿Ιεροσολύμων τοῦ ἔτους 1122 σ. 84, ΤΜΕ σ. 402).




Κατὰ τὴν ἀκολουθία τῶν ἁγίων παθῶν πρὸ τοῦ β' καὶ τοῦ γ' «Ὅτε οἱ ἔνδοξοι μαθηταί...» ψάλλεται «Δόξα...» καί «Καὶ νῦν...»

(χφ. Δρέσδης Α 104 πραξαπόστολος-τυπικὸ Μεγάλης Ἐκκλησίας α’ ἥμισυ ια’ αἰ. ἔκδ. K. Akentiev 2007 σ. 69, τυπικὸ τοῦ ναοῦ τῆς ᾿Αναστάσεως ᾿Ιεροσολύμων τοῦ ἔτους 1122 σ. 84, ΤΜΕ σ. 402).
 
Top