Δοξαστάριο Τριωδίου Ανδρέου Παλαμά (χειρόγραφο τετράδιο 1892)

[Γιώργος Μ.]

Αγαπητοί φίλοι,
περιήλθε στα χέρια μου ένα πολύτιμο, κατά την ταπεινή μου κρίση, χειρόγραφο τετράδιο του 1892 με δοξαστικά του Τριωδίου (από Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου μέχρι και κάποιες μέρες της Μ. Εβδομάδος) "τονισθέντα παρ' Ανδρέου Παλαμά του Μεσολογγιέως". Είναι όλα πολύ ενδιαφέροντα από μελουργική άποψη, και ως προς τις πρωτότυπες αναλύσεις και ως προς τις ευφυέστατες μουσικές ιδέες. ΑΝ εξασφαλίσω την συγκατάθεση, θα τα σκανάρω, αλλιώς θα τα μεταγράψω (σταδιακά) για να ανέβουν στο φόρουμ.

Για τον Ανδρέα Παλαμά (μαθητή Ανθίμου του αρχιδιακόνου) γνωρίζετε μήπως κάτι παραπάνω; Ευχαριστώ.

 

[Γιώργος Μ.]

Ανεβάζω ως δείγμα το δοξαστικό Ἔφθασε καιρός που θα ψάλουμε την Κυριακή.

 

[Γιώργος Μ.]

και το τέλος του δοξαστικού, που δεν ήταν στη σελίδα.

Για τον Ανδρέα Παλαμά διαβάζω τα ακόλουθα από εδώ: http://panagiotisandriopoulos.blogspot.com/2009/01/blog-post_1066.html

Ο Ανδρέας Ε. Παλαμάς, θείος του μεγάλου ποιητή Κωστή Παλαμά, ήταν σπουδαία προσωπικότητα του Μεσολογγίου τον 19ο αιώνα. Μορφωμένος, συγγραφέας και ρήτορας, ψάλτης στον Ι. Ν. Αγίου Παντελεήμονος, αλλά και υμνογράφος, αφού συνέθεσε την Ακολουθία του Αγίου Πολυκάρπου Σμύρνης, εις ένδειξιν ευγνωμοσύνης στον Άγιο, ο οποίος θεράπευσε το αυτί του. Ο Α. Παλαμάς είχε προστρέξει στο Μοναστήρι της Αμπελακιώτισσας Ναυπακτίας, όπου φυλάσσεται μέχρι σήμερα η χείρα του Αγίου Πολυκάρπου.

Άλλα δεν γνωρίζω γι' αυτόν.

 

[Γιώργος Μ.]

Αγαπητοί φίλοι, σκέφθηκα να μεταγράψω το παραπάνω δοξαστικό σε περίπτωση που κάποιος θέλει να το χρησιμοποιήσει αύριο, γιατί έχει πολύ ενδιαφέρουσες θέσεις.

Η γενική μελουργική αντίληψη του Παλαμά, όπως τη βλέπω, είναι να αναπτύσσει την πλειονότητα του κειμένου σε απλές, λιτές γραμμές σαν αυτές που θα έβρισκε κανείς σε στιχηραρικό μελος ενός ιδιομέλου, αλλά σε καίρια σημεία του νοήματος να δίνει εξαιρετικό τονισμό είτε με μουσική ανάπτυξη είτε με χρωματισμό από άλλον ήχο. Αυτό θα το δείτε ιδιαίτερα στο "προσκυνῆσαι Σου τά πάθη" κ.ε. (είναι σαν να προετοιμάζει όλη σύνθεση αυτό ακριβώς το σημείο. Θα μπορούσατε να το χρησιμοποιήσετε ως ανεξάρτητη φράση ενσωματωμένη στο δικό σας δοξαστικό).

Θέλω να μου συγχωρήσετε δύο ειδών παρεμβάσεις στο πρωτότυπο κείμενο του χειρογράφου (κατά τ' άλλα διατηρείται απόλυτα η αρχική του φυσιογνωμία και στην ορθογραφία και στις αναλύσεις και γενικά παντού): α) τη διόρθωση σε ένα δύο ορθογραφικά κ τυπογραφικά λάθη, β) τη μουσική προσαρμογή στο κείμενο σε δύο τρία σημεία (φαίνονται με απλή αντιπαραβολή με το πρωτότυπο), που θα μπορούσε να θεωρηθεί εξήγηση ορισμένων γραμμών που δεν έχουν καθιερωθεί στο δικό μας αισθητήριο, τουλάχιστον όσων αφορμώνται από πατριαρχική ή και συναφή μουσική παράδοση.

Επειδή σκοπεύω να κάνω την ίδια δουλειά και για τ' άλλα δοξαστικά θα ήθελα τη γνώμη σας ως προς τη χρησιμότητα ή μη του εγχειρήματος και ως προς την νομιμότητα ή μη των διευθετήσεων. Ευχαριστώ.

 

[ixadin]

β) τη μουσική προσαρμογή στο κείμενο σε δύο τρία σημεία (φαίνονται με απλή αντιπαραβολή με το πρωτότυπο), που θα μπορούσε να θεωρηθεί εξήγηση ορισμένων γραμμών που δεν έχουν καθιερωθεί στο δικό μας αισθητήριο, τουλάχιστον όσων αφορμώνται από πατριαρχική ή και συναφή μουσική παράδοση.

Επειδή σκοπεύω να κάνω την ίδια δουλειά και για τ' άλλα δοξαστικά θα ήθελα τη γνώμη σας ως προς τη χρησιμότητα ή μη του εγχειρήματος και ως προς την νομιμότητα ή μη των διευθετήσεων. Ευχαριστώ.

Η θεωρία λέει ότι όταν πρόκειται να κάνεις "κριτική έκδοση", όπου λαμβάνεις όλη την ευθύνη των αλλαγών και καθίσταται πασιφανές αυτό, τότε δεν υπάρχει πρόβλημα. Αν όμως είναι σιωπηλές οι διορθώσεις, υπάρχει πρόβλημα δεοντολογίας.

Υ.Γ.: Θα ήταν σκόπιμο να έχειχνες ποιες είναι οι πρωτότυπες γραμμές και πώς εσύ τις αντιλαμβάνεσαι(-διορθώνεις)

 

[Γιώργος Μ.]

Αγαπητέ Χρήστο, ευχαριστώ για την παρατήρηση. Δεν πρόκειται για "κριτική έκδοση" (αφού άλλωστε δεν υπάρχουν περισσότερα του ενός χειρόγραφα) αλλά για απλή "μεταγραφή με εξήγηση" ορισμένων (3) δυσνόητων ή μάλλον ανοίκειων θέσεων.
Καλώς ζητάς όμως να τις παραθέσω, είναι οι ακόλουθες τρεις:View attachment Σύγκριση.jpg

 

[Γιώργος Μ.]

. . .

 

[neoklis]

Α... απλή "μεταγραφή με εξήγηση" ορισμένων (3) δυσνόητων ή μάλλον ανοίκειων θέσεων.View attachment 10318

Η γνώμη μου είναι ότι με την εξήγηση αυτή "αλλοιώνεται" αυτή ακριβώς η ιδιαιτερότητα (=μη οικειότητα) των ανοίκειων θέσεων. Θα ήταν προτιμότερο να γίνει απλώς διόρθωση λαθών ή κάποια προσαρμογή στο χρόνο ορισμένων θέσεων, αν χρειάζεται.

 

[kostaeri]

Γιώργο μη τα "χαλάς", αυτά είναι τα καλύτερα...

 

[Γιώργος Μ.]

Ίσως ήταν μια προσπάθεια να γίνει προσιτό το κείμενο στον μέσο ψάλτη (δεδομένου ότι το αυθεντικό είναι ήδη αναρτημένο). Ότι δηλαδή άλλο είναι η ιστορία και άλλο η ψαλτική πρακτική. Αλλά θα κάνω υπακοή στους ανωτέρους μου (και δη τον Χάρη που ασχολείται με χειρόγραφα) και δεν θα τα "πειράξω" εφεξής.

ΥΓ Κώστα, θα σε δω στο "Προκαθάρωμεν εαυτούς"...

 

[Γιώργος Μ.]

Επισυνάπτω τώρα το δοξαστικό της Α΄ Κυριακής των νηστειών, χωρίς παρεμβάσεις παρά μόνο στον χρόνο σε ένα δύο σημεία. Έχει κι αυτό ενδιαφέρουσες θέσεις μέσα στην απλότητά του.

 

[Γιώργος Μ.]

Αφού ευχαριστήσω τον φίλο ιεροψάλτη Δ.Μ. που μου το επέτρεψε ολοπρόθυμα, σας ανεβάζω σε pdf το α΄ μέρος του ως άνω μικρού δοξασταρίου (τρία δοξαστικά του Τριωδίου και 5 της Μ. Τεσσαρακοστής). Θα ακολουθήσει και το δεύτερο.


ΥΓ Χάρη....δεν θα γλυτώσεις τη βοήθεια. Επειδή είχα σκανάρει ήδη τα κείμενα στα 600 dpi και δεν μπορώ να τα ξανασκανάρω (μου έχει χαλάσει το σκανερ), προσπάθησα να τα σώσω σε χαμηλή ποιότητα από το Αcr Proff. αλλά παρ'όλα αυτά είναι ακόμα 30 mb.

 

[ixadin]

Στο PhotoShop υπάρχει η εντολή Image>Image Size. Εκεί μπορείς να χαμηλώσεις την ανάλυση. Στο Acrobat δεν γίνεται. Αν θέλεις στειλέ τα μου, μέσω MediaFire.

 

[Γιώργος Μ.]

Eυχαριστώ για το ενδιαφέρον. Αν είναι αυτό που λες, μήπως μπορεί να γίνει και με το Picture manager των windows, για να μη σε ταλαιπωρώ;

Αν δεν σε ταλαιπωρώ, είναι στο rapidshare, εδώ.

Ευχαριστώ.

 

[ixadin]

Όχι δεν με ταλαιπωρείς. Αν ξέρεις από PhotoShop, είναι μια διαδικασία 2 δευτερολέπτων.

Υ.Γ.: Μάλλον θα ετοιμάσω ένα οδηγό για αυτό. Να κάνουμε και κάτι χρήσιμο!

 

[haris1963]

ΥΓ Χάρη....δεν θα γλυτώσεις τη βοήθεια. Επειδή είχα σκανάρει ήδη τα κείμενα στα 600 dpi και δεν μπορώ να τα ξανασκανάρω (μου έχει χαλάσει το σκανερ), προσπάθησα να τα σώσω σε χαμηλή ποιότητα από το Αcr Proff. αλλά παρ'όλα αυτά είναι ακόμα 30 mb.

Καλημέρα Γιώργο και Χρήστο. Μόλις τώρα είδα την έκκλησή σου Γιώργο και στο ανεβάζω 1,5 ΜΒ (καλά είναι για 8 σελίδες). Χρήστο ελπίζω να μην το ετοίμασες ήδη και εσύ.

Πάντως για μαζική επεξεργασία (πολλές πολλές εικόνες ας πούμε) έχει καλές επιλογές και το ελεύθερο Infranview (ξέρετε που θα το βρείτε: στο www.filehippo.com)

ΧΣ

 

[Γιώργος Μ.]

Σας ευχαριστώ πολύ και τους δύο!


ΥΓ1 Χάρη νόμιζα ότι το infranview είναι εναλλακτικός reader για pdf (π.χ. djvu). Εϊναι και για επεξεργασία εικόνας;
ΥΓ2 Χρήστο, ο οδηγός θα είναι χρήσιμος ούτως ή άλλως.

 

[haris1963]

ΥΓ1 Χάρη νόμιζα ότι το infranview είναι εναλλακτικός reader για pdf (π.χ. djvu). Εϊναι και για επεξεργασία εικόνας

Φίλε Γιώργο, μη νομίζεις πως ξέχασα την ερώτησή σου, κοίτα εδώ.
Καθυστέρησα γιατί το Avast που έβαλα για antivirus έσβησε το Hypersnap γιατί το έβλεπε σαν ιο (ήταν ...σπασμένο ) και έτσι αναγκάστηκα να κατεβάσω και να εγκαταστήσω το Corel (κι είχα ορκιστεί να μην το ξαναχρησιμοποιήσω) που έχει το πολύ καλό Corel Capture 4.
Όλα αυτά για να παίρνω εικόνες από την οθόνη στην επεξήγηση βέβαια.

Χαραλάμπης

 

[ixadin]

και έτσι αναγκάστηκα να κατεβάσω και να εγκαταστήσω το Corel (κι είχα ορκιστεί να μην το ξαναχρησιμοποιήσω)

PhotoShop και ξερό ψωμί κ. Χάρη!

 

[neoklis]

Αφού ευχαριστήσω τον φίλο ιεροψάλτη Δ.Μ. που μου το επέτρεψε ολοπρόθυμα, σας ανεβάζω σε pdf το α΄ μέρος του ως άνω μικρού δοξασταρίου (τρία δοξαστικά του Τριωδίου και 5 της Μ. Τεσσαρακοστής). Θα ακολουθήσει και το δεύτερο.....

Πέρασαν δυο χρόνια, αλλά ποτέ δεν είναι αργά. Θα μπορούσαμε να έχουμε και το υπόλοιπο του χειρογράφου; Ομολογώ ότι πολύ μου άρεσαν φέτος που τα έψαλα.