Ποια η σειρά των Χορών που ψάλλουν (το Εισοδικό και) τα Απολυτίκια μετά την Είσοδο;

Αυτό ισχύει πάντοτε, δηλαδή όταν προβλέπεται να ψαλεί είτε ένα μόνο απολυτίκιο (Δεσπ. εορτές), είτε περισσότερα του ενός; Τι ακριβώς γράφει η εγκύκλιος;

Υπάρχει εδώ. Δεν κάνει διάκριση. Υποθέτω ότι γίνεται για να προσφερθεί λειτουργικός χρόνος για το θυμίαμα*, επομένως αν ψάλλονταν δύο απολυτίκια δύο διαφορετικών αγίων δεν θα είχε νόημα η ψαλμωδία εκ δευτέρου του πρώτου.

*Εκφράζω μία αμφιβολία εδώ, καθώς δεν λειτουργεί αρχιερέας (ο Πατριάρχης χοροστατεί στις Κυριακάτικες λειτουργίες στον Πατριαρχικό Ναό).
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Η ψαλμωδία εκ δευτέρου του πρώτου κατά σειράν απολυτικίου είναι έθος του Πάνσεπτου Πατριαρχικού Ναού στην Κωνσταντινούπολη, και υπάρχει αντίστοιχη υπόμνηση σε πατριαρχική εγκύκλιο (1987).

Υπάρχει εδώ. Δεν κάνει διάκριση. Υποθέτω ότι γίνεται για να προσφερθεί λειτουργικός χρόνος για το θυμίαμα*, επομένως αν ψάλλονταν δύο απολυτίκια δύο διαφορετικών αγίων δεν θα είχε νόημα η ψαλμωδία εκ δευτέρου του πρώτου.

*Εκφράζω μία αμφιβολία εδώ, καθώς δεν λειτουργεί αρχιερέας (ο Πατριάρχης χοροστατεί στις Κυριακάτικες λειτουργίες στον Πατριαρχικό Ναό).
Τώρα βλέπω τήν Ἐγκύκλιο τοῦ 1987 καί καταλαβαίνω πώς τό «δίς» ἀναφέρεται πρό τοῦ «Σοφία· ὀρθοί».


 
Τώρα βλέπω τήν Ἐγκύκλιο τοῦ 1987 καί καταλαβαίνω πώς τό «δίς» ἀναφέρεται πρό τοῦ «Σοφία· ὀρθοί».



Μάλιστα. Άρα η αντικατάσταση των τυπικών-μακαρισμών από τα αντίφωνα είχε συντελεσθεί ήδη από το 1987 στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό.
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Άρα η αντικατάσταση των τυπικών-μακαρισμών από τα αντίφωνα είχε συντελεσθεί ήδη από το 1987 στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό.
Πολύ πιό πρίν. Ὅποιος ὑπολογίζει, ἄς γράψει καί θά τό μεταφέρουμε στό οἰκεῖο θέμα. Ἄν καί σέ πρώτη φάση νομίζω ὄτι ἀντικαταστάθηκε τό γ΄ ἀντίφωνο. Δηλ. ἐνῶ ἔψαλλαν τυπικά στό α΄ καί β΄, στό γ΄ ἀπολυτίκο. Αὐτή τήν αἴσθηση ἔχω, χωρίς νά εἶμαι σίγουρος. Πάντως, ὁπωσδήποτε ἐπί Πατριαρχείας Ἀθηναγόρου (1948-1972).

Παρεμπιπτόντως, αὐτή ἡ Ἐγκύκλιος ὑπάρχει στό φόρουμ καί καταγεγραμμένη ἀπό τόν Ἄρχοντα Δημ. Ἰωαννίδη ἐδῶ.


 

pasapoyn

Παναγιώτης Σαπουντζής
Η σειρά του εισοδικού των απολυτικίων και του κοντακίου όπως ψάλλονται σήμερα στον πατριαρχικό ναό την Κωνσταντινουπόλεως.

Σε συλλείτουργο:

Ὑπὸ τῶν ἱερουργούντων:
Δεῦτε προσκυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν Χριστῷ. Σῶσον ἡμᾶς, Υἱὲ Θεοῦ, ὁ ἀναστὰς ἐκ νεκρῶν, ψάλλοντάς σοι. Ἀλληλούϊα.

Ὁ β' χορός:
Σῶσον ἡμᾶς, Υἱὲ Θεοῦ, ὁ ἀναστὰς ἐκ νεκρῶν, ψάλλοντάς σοι. Ἀλληλούϊα.

Ὑπὸ τῶν ἱερουργούντων: το Ἀπολυτίκιον
Εὐφραινέσθω τὰ οὐράνια, ἀγαλλιάσθω τὰ ἐπίγεια, ὅτι ἐποίησε κράτος, ἐν βραχίονι αὐτοῦ, ὁ Κύριος, ἐπάτησε τῷ θανάτῳ τὸν θάνατον, πρωτότοκος τῶν νεκρῶν ἐγένετο, ἐκ κοιλίας ᾅδου ἐρρύσατο ἡμᾶς, καὶ παρέσχε κόσμῳ τὸ μέγα ἔλεος.

Ὁ α’ χορός: Τοῦ Ναοῦ
Ὡς τῶν αἰχμαλώτων ἐλευθερωτής, καὶ τῶν πτωχῶν ὑπερασπιστής, ἀσθενούντων ἰατρός, βασιλέων ὑπέρμαχος, Τροπαιοφόρε Μεγαλομάρτυς Γεώργιε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Ὑπὸ τῶν ἱερουργούντων: το Κοντάκιον
Προστασία τῶν Χριστιανῶν ἀκαταίσχυντε, μεσιτεία πρὸς τὸν Ποιητὴν ἀμετάθετε. Μὴ παρίδῃς ἁμαρτωλῶν δεήσεων φωνάς, ἀλλὰ πρόφθασον, ὡς ἀγαθή, εἰς τὴν βοήθειαν ἡμῶν, τῶν πιστῶς κραυγαζόντων σοι· Τάχυνον εἰς πρεσβείαν, καὶ σπεῦσον εἰς ἱκεσίαν, ἡ προστατεύουσα ἀεί,

ὁ β’ χορός
Θεοτόκε, τῶν τιμώντων σε.

Στην ηχογράφηση πάντως της Κυριακής της Ορθοδοξίας του 1963 μετά τους ιερουργούντες άρχεται ο β' χορός.

Όταν δεν υπάρχει συλλείτουργο.

Ο α' χορός:
Δεῦτε προσκυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν Χριστῷ. Σῶσον ἡμᾶς, Υἱὲ Θεοῦ, ὁ ἀναστὰς ἐκ νεκρῶν,

Ο β' χορός:
ψάλλοντάς σοι. Ἀλληλούϊα.

Ο α' χορός: τo Ἀπολυτίκιον.
Εὐφραινέσθω τὰ οὐράνια, ἀγαλλιάσθω τὰ ἐπίγεια, ὅτι ἐποίησε κράτος, ἐν βραχίονι αὐτοῦ, ὁ Κύριος, ἐπάτησε τῷ θανάτῳ τὸν θάνατον, πρωτότοκος τῶν νεκρῶν ἐγένετο, ἐκ κοιλίας ᾅδου ἐρρύσατο ἡμᾶς, καὶ παρέσχε κόσμῳ τὸ μέγα ἔλεος.

O β' χορός: Τοῦ Ναοῦ
Ὡς τῶν αἰχμαλώτων ἐλευθερωτής, καὶ τῶν πτωχῶν ὑπερασπιστής, ἀσθενούντων ἰατρός, βασιλέων ὑπέρμαχος, Τροπαιοφόρε Μεγαλομάρτυς Γεώργιε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Ο α' χορός: το Κοντάκιον
Προστασία τῶν Χριστιανῶν ἀκαταίσχυντε, μεσιτεία πρὸς τὸν Ποιητὴν ἀμετάθετε. Μὴ παρίδῃς ἁμαρτωλῶν δεήσεων φωνάς, ἀλλὰ πρόφθασον, ὡς ἀγαθή, εἰς τὴν βοήθειαν ἡμῶν, τῶν πιστῶς κραυγαζόντων σοι· Τάχυνον εἰς πρεσβείαν, καὶ σπεῦσον εἰς ἱκεσίαν, ἡ προστατεύουσα ἀεί, Θεοτόκε, τῶν τιμώντων σε.
 

Θωμάς Carroll

Θωμάς Κάρρολλ
Η σειρά του εισοδικού των απολυτικίων και του κοντακίου όπως ψάλλονται σήμερα στον πατριαρχικό ναό την Κωνσταντινουπόλεως.

Σε συλλείτουργο:

Ὑπὸ τῶν ἱερουργούντων:
Δεῦτε προσκυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν Χριστῷ. Σῶσον ἡμᾶς, Υἱὲ Θεοῦ, ὁ ἀναστὰς ἐκ νεκρῶν, ψάλλοντάς σοι. Ἀλληλούϊα.

Ὁ β' χορός:
Σῶ
Όταν δεν υπάρχει συλλείτουργο.

Ο α' χορός:
Δεῦτε προσκυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν Χριστῷ. Σῶσον ἡμᾶς, Υἱὲ Θεοῦ, ὁ ἀναστὰς ἐκ νεκρῶν,

Ο β' χορός:
ψάλλοντάς σοι. Ἀλληλούϊα.

Ο α' χορός: τo Ἀπολυτίκιον.
Εὐφραινέσθω τὰ οὐράνια, ἀγαλλιάσθω τὰ ἐπίγεια, ὅτι ἐποίησε κράτος, ἐν βραχίονι αὐτοῦ, ὁ Κύριος, ἐπάτησε τῷ θανάτῳ τὸν θάνατον, πρωτότοκος τῶν νεκρῶν ἐγένετο, ἐκ κοιλίας ᾅδου ἐρρύσατο ἡμᾶς, καὶ παρέσχε κόσμῳ τὸ μέγα ἔλεος.

O β' χορός: Τοῦ Ναοῦ
Ὡς τῶν αἰχμαλώτων ἐλευθερωτής, καὶ τῶν πτωχῶν ὑπερασπιστής, ἀσθενούντων ἰατρός, βασιλέων ὑπέρμαχος, Τροπαιοφόρε Μεγαλομάρτυς Γεώργιε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Ο α' χορός: το Κοντάκιον
Προστασία τῶν Χριστιανῶν ἀκαταίσχυντε, μεσιτεία πρὸς τὸν Ποιητὴν ἀμετάθετε. Μὴ παρίδῃς ἁμαρτωλῶν δεήσεων φωνάς, ἀλλὰ πρόφθασον, ὡς ἀγαθή, εἰς τὴν βοήθειαν ἡμῶν, τῶν πιστῶς κραυγαζόντων σοι· Τάχυνον εἰς πρεσβείαν, καὶ σπεῦσον εἰς ἱκεσίαν, ἡ προστατεύουσα ἀεί, Θεοτόκε, τῶν τιμώντων σε.

Πως αλλάζεται η άνω γραμμένη σειρά όταν ψάλλεται και απολυτίκιον της εορτής; Ψάλλει ο β' χορός το της εορτής, ο α' το του ναού, και ο β' το κοντάκιον;
 

Υάκινθος B

Well-known member
Από τα μικρά μου χρόνια θυμάμαι ότι μετά το αναστάσιμο που έψαλλε ο ιερέας συνέχιζε ο β χορός το απολυτίκιο του ναού , σε περίπτωση όμως που υπήρχε εορταζόμενος άγιος το έλεγε ο α χορός ώστε πάντοτε ο β χορός να λέει το απολυτίκιο του Αγίου του ναού. Την ίδια τακτική ακολουθώ κι εγώ στο ναό που ψάλλω. Γινόταν κάποια σύγχυση όταν ο ιερέας δεν έλεγε μετά την είσοδο το αναστάσιμο απολυτίκιο. Τέλος πάντων θεωρώ ότι τέτοιου είδους ζητήματα είναι κάπως δευτερεύοντα ,έχουν σχέση δηλαδή περισσότερο με την τυπική παράδοση κάθε περιοχής, τακτοποιούνται όμως ύστερα από κάποια συννενόηση των ψαλτών προς αποφυγήν αταξίας. Εκτός αν υπάρχει τόσος ανταγωνισμός ανάμεσα τους που ψάχνουν ευκαιρία για καβγά.
 

Θωμάς Carroll

Θωμάς Κάρρολλ
Σας ευχαριστώ πολύ, κ. Υάκινθε και κ. Χερουβίμ. Ρώτησα γι' αυτό το θέμα επειδή η ενορία μου (όπως και πολλές της Αμερικής ενορίες) δεν έχει παράδοση και συνήθεια δύο χορών δεξιού και αριστερού. Με τη πανδημία αρχίσαμε να ψάλλουμε πάντα από δύο ψαλτήρια, και φοβάμαι μήπως, όντας αμαθής, ιδρύσω μια τάξη ιδιόρρυθμο. Όπως φαίνεται, δεν υπάρχει στα απολυτίκια μια τάξη σταθερή και από όλους συντηρουμένη.
 

Υάκινθος B

Well-known member
Είσαι κάπως προσβλητικός προς τα μέλη αγαπητέ Χερουβίμ. Οι απόψεις των μελών δεν είναι μακρύ και κοντό. Το κάθε μέλος καταθέτει την άποψη του και είτε συμφωνούμε είτε διαφωνούμε είμαστε υποχρεωμένοι να απαντήσουμε τουλάχιστον όχι προσβλητικά. Αν είσαι ψάλτης μάθε να συμπεριφέρεσαι αναλόγως.
 

giorgosgoudi

Νέο μέλος
παθογένεια ποιανού; ήταν το ερώτημα. των ψαλτών ή του τυπικού;

διότι αν το τυπικό δεν είναι σαφές, τι φταίνε οι ψάλτες;

βεβαίως το τυπικό δε συμβαίνει τυχαία να μην είναι σαφές σε κάποια πράγματα.
 

χερουβιμ

Active member
παθογένεια ποιανού; ήταν το ερώτημα. των ψαλτών ή του τυπικού;

διότι αν το τυπικό δεν είναι σαφές, τι φταίνε οι ψάλτες;

βεβαίως το τυπικό δε συμβαίνει τυχαία να μην είναι σαφές σε κάποια πράγματα.
του τυπικου εννοειται και βεβαιως οι ψαλτες μετα κρινουν κατα το δοκουν.και βεβαιως δεν ειναι κ η μοναδικη περιπτωση.
 

giorgosgoudi

Νέο μέλος
και βεβαιως δεν ειναι κ η μοναδικη περιπτωση.

αναφέρεται γενικά κάτι για τη σειρά των χορών σε επίσημο τυπικό;

ποια είναι κατά τη γνώμη σου η αιτία της "παθογένειας" αυτής;
 

χερουβιμ

Active member
αναφέρεται γενικά κάτι για τη σειρά των χορών σε επίσημο τυπικό;

ποια είναι κατά τη γνώμη σου η αιτία της "παθογένειας" αυτής;
εως και το ''πατερα υιον...'' ουδεν αναφερεται.αρα γιατι ο αριστερος να μην λεει τα του δεξιου??
 

giorgosgoudi

Νέο μέλος
Και το ΤΜΕ ακόμα, σποραδικές αναφορές κάνει, δεν έχω εντοπίσει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση. Όμως και ο όρος παθογένεια είναι δυσανάλογος με το ζήτημα. Ο δεξιός χορός έχει γενικά τον πρώτο λόγο, εκτός αν αναφέρεται κάτι διαφορετικό.

Άραγε στην περίοδο αναφοράς του ΤΜΕ πόσο καλά επανδρωμένες ήσαν οι εκκλησίες; Είχαν την πολυτέλεια να μιλούν για δύο χορούς; Και εννοώ τον τυπικό ναό, δηλαδή αυτόν στο κάθε μικρό χωριό, που τότε ήταν και περισσότερα και πιο διεσπαρμένα από σήμερα και με πλήθος εξωκκλήσια όπως διαβάζουμε και στη λογοτεχνία!
 
Last edited:
Top