[Απορία] Γενέθλιον της Θεοτόκου: Υπακοή - Μεσώδιον Κάθισμα / Κυριακή - Απόδοση

nik1999

Νέο μέλος
Για ποιό λόγο η υπακοή στον Όρθρο του Γενεθλίου της Θεοτόκου αντικαθίσταται από το κάθισμα, όταν τύχει Κυριακή; Αυτό πώς θα επηρεάσει την ακολουθία της απόδοσης της εορτής;
 
Για ποιό λόγο η υπακοή στον Όρθρο του Γενεθλίου της Θεοτόκου αντικαθίσταται από το κάθισμα, όταν τύχει Κυριακή;
Από μια πρόχειρη ματιά σε κάποια Τυπικά: Όσα αναφέρονται στο θέμα και ειδικά τα νεώτερα προτιμούν το κάθισμα όταν η εορτή τύχει Κυριακή και την Υπακοή , όταν τύχει εν άλλη ημέρα.
Μια πρόχειρη απόπειρα ερμηνείας αυτής της προτίμησης:
1. Ίσως πρόκειται για μια προσπάθεια για να υπάρξει ποικιλία,
2. Ίσως , επειδή την Κυριακή εψάλη ήδη μια Υπακοή (η Αναστάσιμη), αυτό απέτρεψε την χρήση και δεύτερης Υπακοής. Τούτο σε εποχή που εψάλλοντο ολόκληρες οι Υπακοές να αποτελούσε σοβαρό λόγο.
Αυτό πώς θα επηρεάσει την ακολουθία της απόδοσης της εορτής;
Εννοείτε ότι πρέπει να πούμε την Υπακοή, επειδή δεν ελέχθη την α΄ ημέρα της Εορτής; Αν και στις αποδόσεις προτιμάται κάθισμα, ουδέν, νομίζω, το κωλύον.
Οι ειδήμονες έχουν τον λόγο. Εν αναμονή εγκυροτέρας προσεγγίσεως.
 

MTheodorakis

Παλαιό Μέλος
Ὁρίζει τὸ κάθισμα, ἐπειδὴ ἡ ὑπακοὴ δὲν συνδυάζεται μὲ κάθισμα, ἄρα οὔτε καὶ μὲ τὸ ἀναστάσιμο κοντάκιο καὶ τὸν οἶκο, κατὰ τὸν Βιολάκη καὶ σ' αὐτὴν τὴν περίπτωση, διότι σὲ ἄλλες περιπτώσεις που δὲν ἔχει ἐναλλακτικὴ λύση, τὰ συνδυάζει (π.χ. ΤΜΕ σ. 308).

Ἡ ὑπακοὴ πρέπει νὰ ψαλλεῖ στὴν ἀπόδοση.
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
2. Ίσως , επειδή την Κυριακή εψάλη ήδη μια Υπακοή (η Αναστάσιμη), αυτό απέτρεψε την χρήση και δεύτερης Υπακοής.
Εἶναι κάτι πού τό εἴχαμε ὑποστηρίξει καί ἐδῶ, ἀλλά ὅπως γράφει καί ὁ Μανόλης, στήν Κοίμηση τῆς Θεοτόκου δέν ἰσχύει.
Ἀλλά διαβάζετε καί τό προβληματισμό στήν περίπτωση τῶν Πρωτοκορυφαίων, πού παρέπεμψα. Ποῖο κάθισμα. Τίς ἀντιμετωπίσεις καί τίς λύσεις τίς διαβάζετε.
Ἐπίσης δύο Ὑπακοές ἔχουμε καί στίς δύο Κυριακές πρό τῶν Χριστουγέννων.
Ἀκόμη γράφαμε κι ἐδῶ ὅτι πρέπει νά διαφοροποιοῦμε τήν ἀναστάσιμη ὑπακοή (πού εἶναι τό θέμα) ἀπό τίς (διασωθεῖσες) ὑπακοές ἑορτῶν (πού ἀπό ἀλλοῦ βρέθηκαν μετά τήν γ΄ ᾠδή).

Κατά τήν ἄποψή μου δέν ἐπηρεάζεται ἡ ἀπόδοση. Κάτι τέτοιο κρίνεται σχολαῖον (σχολαστικότης).
 

MTheodorakis

Παλαιό Μέλος
Ὅταν λέγεται ὑπακοὴ ἀπὸ γ’ ᾠδῆς, κάθισμα δὲν λέγεται

(χφφ. ΤΑΣ Βατοπαιδίου 1202 μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1223-1300 φ. 42r, Καρακάλλου 305 ιγ’ αἰ. φ. 69v, Τ. Σταυροῦ 52 ιδ’ αἰ. φ. 42v, Σινὰ 1099 ιδ’ αἰ. φ. 57r, Ἐθνικῆς βιβλιοθήκης Βουλγαρίας 56 ιδ’ αἰ. φ. 73r, Σινὰ 1109 τοῦ ἔτους 1464 φ. 104r, Μηναῖον Δεκεμβρίου 1568).

Ἡ στουδιτικὴ στιχολογία τοῦ ὄρθρου ἦταν συνήθως μία, ἕνα κάθισμα τοῦ ψαλτηρίου ἤ καμμία. Ἔτσι ἀρκετὰ χφφ. μηναῖα καὶ παρακλητικὲς ιγ’-ιδ’ αἰ. παραθέτουν ὅλα τὰ καθίσματα μόνο ἀπὸ γ’ ᾠδῆς. Ἡ τακτικὴ αὐτὴ ὁδήγησε στὴν παραπάνω διευκρίνηση.
 

Attachments

  • Pages from ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 1568.pdf
    207.8 KB · Views: 16
Top