[Ερώτηση] Μεσονυκτικόν

[π. Μάξιμος]

Γιά τίς Κυριακές: Δέν τήν προβλέπει τό Ἱερατικόν Σιμωνόπετρας, οὔτε τό νέο Ἱερατικόν Ἀ. Δ.. Μόνον σέ ὑποσημείωση ἀναφέρεται ὡς εἴθισται.
Τήν προβλέπει τό ΤΜΕ, Ἱερατικόν Οἰκ. Πατριαρχείου, Ἱερατικόν Ρώμης.

Βασικά ἐκτενής σέ κανένα εἶδος μεσονυκτικοῦ δέν προβλέπεται.
Αὐτή εἶναι τῆς λιτῆς καί καθιερώθηκε ὅταν ἡ λιτή μεταφέρθηκε στό μεσονυκτικό καί ἐπεκτάθηκε καί στούς ἄλλους τύπους, μάλιστα μετά τήν ἁγιορείτικη προσθήκη τῶν κατανυκτικῶν τροπαρίων στό καθ᾿ ἡμέραν (πρβλ. καί ΣΤ, σσ. 58, 59 & ὑποσημ.).

 

[Shota]

Σύμφωνα με ΤΑΣ η λιτή γίνεται κάθε αγρυπνία. Όποτε δεν θα έπρεπε η εκτενής του μεσονυκτικού να λέγεται και τη Κυριακή;

 

[MTheodorakis]

Ναί.

 

[π. Μάξιμος]

Σύμφωνα με ΤΑΣ η λιτή γίνεται κάθε αγρυπνία. Όποτε δεν θα έπρεπε η εκτενής του μεσονυκτικού να λέγεται και τη Κυριακή;

Ὡραία παρατήρηση!
Γι᾿ αὐτό, λοιπόν, τά πατριαρχικά τυπικά (ΤΚΠ & ΤΜΕ) τήν προβλέπουν.
Κι ἐγώ ἐνθυμοῦμαι τούς παλαιούς ἱερεῖς μας πάντοτε τήν ἔλεγαν.

 

[MTheodorakis]

1. Η ευχή του μεσωρίου του μεσονυκτικού των καθημερινών και του Σαββάτου <<Μνήσθητι Κύριε...>> ανήκει στον ιερέα, στον προεστώτα ή στον α΄ κανονάρχη (κατά μίμηση των αποδείπνων προ των εικόνων του τέμπλου κατά το ύφος του αποστόλου, ο α΄: Μνήσθητι..., ο β΄: Ὑπερένδοξε..., ο α΄: Ἡ ἐλπὶς μου..., ο β΄ Τὴν πᾶσαν ἐλπίδα μου...); Γνωρίζω ότι οι τρεις τελευταίες ευχές είναι μεταγενέστερες προσθήκες, αλλά ποια είναι η σημερινή πρακτική; (Σε άλλες περιοχές το μεσονυκτικό τελείται από τους ιερείς, π.χ. Πάνσεπτος Πατριαρχικός Ναός, και δεν αναφέρομαι σε αυτές).

Ἡ νεκρώσιμη εὐχὴ «Μνήσθητι Κύριε τῶν ἐπ’ ἐλπίδι ἀναστάσεως…» ἐπιγράφεται «τοῦ Στηθάτου κυρίου Νικήτα» στὸ χφ. Biblioteca Νacional de Espana Vitr. 26/5, ὡρολόγιο τοῦ ἔτους 1471 σ. 484 καὶ εἶναι ἱερατική
(χφ. Barb. gr. 307 ὡρολόγιο ιε’ αἰ. φ. 18v, Ὡρολόγιον Κρυπτοφέῤῥης 1950 σ. 100).

 

[MTheodorakis]

Ὅταν δὲν γίνονται μετάνοιες (Σάββατα καὶ ὅταν δὲν εἶναι Ἀλληλούια), τελεῖται στὸν ἐσωνάρθηκα καὶ ἡ βασιλικὴ πύλη πρὸς τὸν κυρίως ναὸ παραμένει κλειστή

(χφ. Σινὰ 1098 ΤΑΣ τοῦ ἔτους 1392 φ. 15v, Συμεὼν Θεσσαλονίκης (+1429) P.G. τ. 155 στ. 561C, Ἁγιορειτικὸν τυπικὸν τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἀκολουθίας 1995 σ. 24).