Τα του παρόντος μηνύματος έλαβαν χώρα το 1936 (από την εφημερίδα "Ιεροψαλτικόν Βήμα"):
Τα του παρόντος μηνύματος έλαβαν χώρα το 1936 (από την εφημερίδα "Ιεροψαλτικόν Βήμα"):
Κατ' αρχάς, ευχαριστούμε για την ανάρτηση & γνωστοποίηση των συγκεκριμένων πληροφοριών - γεγονότων που έγιναν τον περασμένο αιώνα και που εκτός από περιέργεια & κουτσομπολίστικη διάθεση, θα πρέπει να μας προβληματίσουν, γενικότερα, αφού κάποιες ανάλογες καταστάσεις ζούμε, πολλές φορές & σήμερα!
Βλέπουμε π.χ. σε κάποιες ενορίες, τον πρώτο λόγο για θέματα Ιεροψαλτών, να το 'χουν οι κ.κ. Επίτροποι!
Σ' άλλες περιπτώσεις να θέλει ο Προιστάμενος να αντικαταστήσει τον Ιεροψάλτη, για διαφόρους λόγους!
Πίσω απ' όλες αυτές τις δυσάρεστες καταστάσεις - φαινόμενα, κρύβεται "ο αρχέκακος δράκοντας" που "ως λέων ωρυόμενος περιπατεί ζητών τίνα καταπίη». Μας βρίσκει σε στιγμές αδυναμίας (όλους τους Εκκλησιαστικούς παράγοντες - Ιεροψάλτες, Ιερείς, Επιτρόπους) και κάνοντας "την τρίχα τριχιά" διαβάλει τις διάνοιές μας, διαστρεβλώνοντας την εικόνα των πραγμάτων και αλλάζοντας τις διαθέσεις μας, πετυχαίνει να "μας κάνει αγνώριστους"!
Απαιτείται διάκριση, εγρήγορση, ταπείνωση & αγάπη ώστε να ξεπεράσουμε τις διάφορες παγίδες του!
Γι' αυτό έρρωσθε & γρηγορείτε!
Αν επρόκειτο να ψάλει όλο το "αργόν οκτάηχον άσμα του Μπερεκέτου" κι εγώ θα ακολουθούσα στη λιτανεία - κι ας μη συμφωνούσα με την τουρκοποίηση.Μία και μόνη διαφορά βλέπω με τη σημερινή εποχή: σήμερα στη δεύτερη περίπτωση, του Αλεξάνδρου Κωνσταντίνου (=Μουτάογλου, το εκκλησίασμα θα ακολουθούσε τον αρχιμανδρίτη στη λιτανεία συμφωνώντας μαζί του για την τουρκοποίηση...
Δεν είμαι τόσο σίγουρος ότι αυτό αποδίδει 100% την πραγματικότητα και δεν είναι μια υπερβολή του συντάκτη (ανάμεσα στις τόσες άλλες...). Σίγουρα υπήρχαν παλαιότερα περισσότεροι άνθρωποι που πήγαιναν για να ακούσουν τον τάδε ψάλτη (σε σχέση με σήμερα), αλλά για "άπειρον πλήθος"... Δεν ξέρω......π.χ. την ψαλτοκεντρική προσέγγιση της λατρείας (..."συνενεκεντρώθη άπειρον πλήθος εξ Αθηνών και εκ Πειραιώς ακριβώς δια να απολαύσουν την βυζαντινήν μουσικήν εκτελουμένην εκεί καλώς")...
Αυτά ακριβώς που εσύ αποκαλείς δυσλειτουργίες εγώ τα νοσταλγώ. Δε λέμε για αδιάκριτες ενέργειες, όμως το να είναι κανείς φιλόμουσος και να ψάχνει την τέχνη τι το κακό έχει; Ο παππούς μου δεν είχε ιδέα από ΝηΠαΒουΓαΔι, όμως όργωνε τη Θεσσαλονίκη πηγαίνοντας να ακούσει τον κάθε ψάλτη κατ' όνομα και όταν άρχισα να ασχολούμαι με τη μουσική μου έλεγε τη γνώμη που είχε διαμορφώσει για τον καθένα. Από μικροί οι σημερινοί ηλικιωμένοι ψάλτες της Θεσσαλονίκης έτρεχαν για να ακούσουν τον ψάλτη σε κάθε πανηγύρι και να κλέψουν την τέχνη του. Τι το κακό έχει το μεράκι και η αγάπη για την εκκλησιαστική τέχνη; Και γιατί κάποιος, έστω κι αν είναι προϊστάμενος, απροειδοποίητα (γιατί ξεκίνησε το «Θεοτόκε Παρθένε») να προκαλεί θερμό επεισόδιο καλώντας το λαό σε διχασμό;Τα δημοσιεύματα εκτός από τη στάση "της αστικής Αθήνας του 30 προς την εκκλησιαστική μουσική" δείχνουν και άλλες εκκλησιαστικές δυσλειτουργίες της εποχής, π.χ. την ψαλτοκεντρική προσέγγιση της λατρείας (.."συνενεκεντρώθη άπειρον πλήθος εξ Αθηνών και εκ Πειραιώς ακριβώς δια να απολαύσουν την βυζαντινήν μουσικήν εκτελουμένην εκεί καλώς") -που ευτυχώς σήμερα δεν υπάρχει- και την καλλιέργεια εκ μέρους των ψαλτών ("Ιεροψαλτικά νέα") ιδεολογίας αντιπαράθεσης ανάμεσα στον "απλό ψάλτη" και την "εκκλησιαστική αριστοκρατία" (υψηλός κλήρος-επίτροποι) -που δυστυχώς και σήμερα γίνεται.
Είναι αλήθεια ότι σήμερα αυτά τα λέμε κατ' ιδίαν και όχι στον τύπο. Ίσως ο κόσμος να μην είχε τότε τόσο μεγάλο πρόβλημα να εκφραστεί ελεύθερα...Είναι αξιοπρόσεκτο το γεγονός ότι σήμερα δεν θα υπήρχε περίπτωση να γραφούν σε έντυπο όργανο των ιεροψαλτών χαρακτηρισμοί όπως "τυχάρπαστος φασουλής", "καρακάξες", "κουκουβάγιες", ή αναφορές σε ενορίες που "έχουν τα χάλια τους" ως προς τα ψαλτικά και σε κληρικούς που "κάνουν μανικιούρ" (είναι προφανές ότι αλλού το πάει ο συντάκτης, αλλά το διατυπώνει δήθεν "ευσχήμως"...). Ακόμα και στο Ψαλτολόγιον, ανάλογες εκφράσεις θα διαγράφονταν από τους συντονιστές πριν καλά-καλά διαβαστούν. Δεν ξέρω εάν αυτό δείχνει κάποια πρόοδο ως προς το επίπεδο του δημόσιου διαλόγου ή εάν το θέμα είναι πιθανώς ευρύτερο και δεν αφορά μόνο τον ψαλτικό χώρο. Εδώ χρειάζεται κοινωνιολόγος-ιστορικός...
Ίσως ο κόσμος να μην είχε τότε τόσο μεγάλο πρόβλημα να εκφραστεί ελεύθερα...
Δεν νοσταλγείς αυτό, Γιάννη, εσύ νοσταλγείς αυτό:Αυτά ακριβώς που εσύ αποκαλείς δυσλειτουργίες εγώ τα νοσταλγώ.
Και μένα θα μου άρεσε ο κόσμος να αγαπάει την ψαλτική και να πηγαίνει να ακούσει μεγάλους ψάλτες, γιατί αυτό θα σήμαινε ότι θα δημιουργούνταν και νέοι μεγάλοι ψάλτες. Αλλά όχι αυτό να γίνεται προτεραιότητα έναντι της λατρείας. Αυτό εννοώ λέγοντας:Ο παππούς μου δεν είχε ιδέα από ΝηΠαΒουΓαΔι, όμως όργωνε τη Θεσσαλονίκη πηγαίνοντας να ακούσει τον κάθε ψάλτη κατ' όνομα και όταν άρχισα να ασχολούμαι με τη μουσική μου έλεγε τη γνώμη που είχε διαμορφώσει για τον καθένα. Από μικροί οι σημερινοί ηλικιωμένοι ψάλτες της Θεσσαλονίκης έτρεχαν για να ακούσουν τον ψάλτη σε κάθε πανηγύρι και να κλέψουν την τέχνη του.
ψαλτοκεντρική προσέγγιση της λατρείας
Σωστό. Στην Αθήνα, όταν η κοσμοσυρροή σε κάποιον ναό οφείλεται στη μουσική, συνήθως πρόκειται για πολυφωνικές χορωδίες και αυτό (ως τάση, ανεξαρτήτως μεγεθών) δεν νομίζω να έχει αλλάξει από τότε μέχρι σήμερα. Εξαιρέσεις, φυσικά, υπήρξαν, όπως η περίπτωση του Στανίτσα, αλλά αυτό αφορούσε περισσότερο συγκεκριμένη μερίδα φιλομούσων και λιγότερο το πλατύ θρησκευόμενο κοινό.Η οποία (κ. Μακρή) όντως δεν ήταν πολύ έντονη στην Αθήνα του 30, ήταν όμως στην επαρχία.
Δεν νοσταλγείς αυτό, Γιάννη, εσύ νοσταλγείς αυτό:
Και μένα θα μου άρεσε ο κόσμος να αγαπάει την ψαλτική και να πηγαίνει να ακούσει μεγάλους ψάλτες, γιατί αυτό θα σήμαινε ότι θα δημιουργούνταν και νέοι μεγάλοι ψάλτες. Αλλά όχι αυτό να γίνεται προτεραιότητα έναντι της λατρείας. Αυτό εννοώ λέγοντας:
Είναι αλήθεια ότι σήμερα αυτά τα λέμε κατ' ιδίαν και όχι στον τύπο. Ίσως ο κόσμος να μην είχε τότε τόσο μεγάλο πρόβλημα να εκφραστεί ελεύθερα...
Νομίζω ότι δεν έχει να κάνει με την ελευθερία έκφρασης του τότε (που δεν νομίζω ότι υπήρχε περισσότερο από τώρα) η στον καθωσπρεπισμό του σήμερα (που νομίζω παλιά ήταν σε πολύ χειρότερο(=μεγαλύτερο) βαθμό), αλλά στο ότι τα κουτσομπολιά γίνονται και γίνονταν με βάση το κοινό. Ήξεραν ότι αυτά θα προσέλκυαν αναγνώστες και τα έγραφαν. Και σήμερα δείχνουν ότι ανοησία ελπίζουν ότι θα προσελκύσει το τηλεοπτικό κοινό, μια που ο κόσμος δεν διαβάζει πια εφημερίδες. Σ' αυτό υπάρχει διαχρονικότητα.Ακριβώς! Ενώ σήμερα μιλάμε με το σεις και με το σας και από πίσω να δεις τί λέμε ο ένας για τον άλλο.
Το Ιεροψαλτικόν Βήμα ιεροψάλτες αναγνώστες είχε, όχι κόσμο εκτός του χώρου. Οπότε δε νομίζω να ήταν για προσέλκυση αναγνωστών, αφού ούτως ή άλλως συγκεκριμένοι άνθρωποι θα το διάβαζαν.Ήξεραν ότι αυτά θα προσέλκυαν αναγνώστες και τα έγραφαν.