Η Βυζαντινή Χορωδία Κερκύρας στη 2η Ψαλτική συνάντηση.

[spyridon]

Από την παρουσίαση της Χορωδίας μας στη 2η Ψαλτική Συνάντηση.
Όπως θα διαπιστώσετε, η Χορωδία αποτελείται από μαθητές οι οποίοι σχετικά πρόσφατα άρχισαν να μαθαίνουν την Εκκλησιαστική μουσική.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η Χορωδία στο μικρό χρονικό διάστημα από την ίδρυσή της έχει αναλάβει πολλές και σημαντικές πρωτοβουλίες για τα ψαλτικά πράγματα στην Κέρκυρα.

http://www.youtube.com/watch?v=s3WL1k5Pums&list=UUJYRI6mQnAmJAemDmheRklA&index=2&feature=plcp


http://www.youtube.com/watch?v=oiK0GqozGnk&list=UUJYRI6mQnAmJAemDmheRklA&index=1

 

[π. Μάξιμος]

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η Χορωδία στο μικρό χρονικό διάστημα από την ίδρυσή της έχει αναλάβει πολλές και σημαντικές πρωτοβουλίες για τα ψαλτικά πράγματα στην Κέρκυρα.

Δηλαδή;

Πάντως (κατά τήν ἄποψή μου) αὐτά τά ἀκούσματα οὔτε μέ τήν Κέρκυρα κολλᾶνε, οὔτε μέ Ἀγγελόπουλο, παρά τούς εὐσεβεῖς πόθους...

Καλά Χριστούγεννα!

 

[domesticus]

Θυμίζουν λίγο τοὺς παλαιοὺς δίσκους τοῦ Σ. Καρᾶ μὲ τὴν χορωδία τοῦ Συλλόγου πρὸς διάδοσιν τῆς Εθνικῆς Μουσικῆς.

Τότε ἦταν κάτι νέο καὶ εἶχε περιθώρια, σήμερα ἀκούγεται -τὸ λιγότερο- περίεργα ...

Ἡ σύνθεση τῆς χορωδίας ἀπὸ μαθητὲς μὲ περιορισμένη ἀκόμη ἐμπειρία δὲν νομίζω πὼς δικαιολογεῖ τὴν φράση « ...πολλές και σημαντικές πρωτοβουλίες για τα ψαλτικά πράγματα ...».

ΥΓ. Θὰ ἔγραφα κι ἄλλα ἀλλὰ ἐπειδὴ πρόκειται γιὰ νέα χορωδία (μολονότι ἀκολουθεῖ τὴν «γνωστή» σχολή, ἀφήνω περιθώρια.

 

[dkalpakidis]

Θυμίζουν λίγο τοὺς παλαιοὺς δίσκους τοῦ Σ. Καρᾶ μὲ τὴν χορωδία τοῦ Συλλόγου πρὸς διάδοσιν τῆς Εθνικῆς Μουσικῆς.
Τότε ἦταν κάτι νέο καὶ εἶχε περιθώρια, σήμερα ἀκούγεται -τὸ λιγότερο- περίεργα ...
Ἡ σύνθεση τῆς χορωδίας ἀπὸ μαθητὲς μὲ περιορισμένη ἀκόμη ἐμπειρία δὲν νομίζω πὼς δικαιολογεῖ τὴν φράση « ...πολλές και σημαντικές πρωτοβουλίες για τα ψαλτικά πράγματα ...».
ΥΓ. Θὰ ἔγραφα κι ἄλλα ἀλλὰ ἐπειδὴ πρόκειται γιὰ νέα χορωδία (μολονότι ἀκολουθεῖ τὴν «γνωστή» σχολή, ἀφήνω περιθώρια.

Κοίτα. Τα ίδια θα έλεγα κι αν ήταν από "άλλη σχολή". Έχω σχολιάσει χορωδίες της αντίπερα όχθης "ων ουκ έστιν αριθμός". Δεν το βάζω ταμπέλα το θέμα. Απλά δεν έχω την αίσθηση πως ακολουθεί μια συγκεκριμένη ασματική πράξη, μια παράδοση (άποψη την οποία υιοθέτησα από γνωστό μου, φίλο και έγκριτο μουσικολόγο ερευνητή). Από κεί και πέρα συγχαρητήρια για την προσπάθεια, αφού πρόκειται για μαθητική χορωδία. Καλό είναι να αποφεύγονται οι υπερβολές και οι "παρωδίες" με την κακώς νοούμενη "μίμηση" σχολών ή κακών αρθρώσεων (π.χ. παχύ σσσσίγμα...)

 

[dimitris]

Ἐσεῖς ταξιδεύετε Πάτρα -Κέρκυρα μέσω Ἰταλίας.
Ποιός μεγάλος ψάλτης (ὄχι θεωρητικός) πήγαινε ἀπό τόν Νη στόν Πα μέσω Δι;

Κατά τά ἄλλα πολλά συγχαρητήρια γιά τό δέσιμο τῆς χορωδίας, γιά τό γεγονός ὅτι οἱ περισσότεροι εἶναι νέοι καί γενικά γιά τήν προσφορά σας στό νησί δεδομένου ὅτι οἱ περισσότεροι νομοί δέν διαθέτουν χορωδίες βυζαντινῆς ἤ διαθέτουν χορωδίες πρός κλαυθμόν γιά μουσικούς καί τριγμόν τῶν ὀδόντων γιά τούς ἀκροατές.

 

[dimskrekas]

Ἐσεῖς ταξιδεύετε Πάτρα -Κέρκυρα μέσω Ἰταλίας.
Ποιός μεγάλος ψάλτης (ὄχι θεωρητικός) πήγαινε ἀπό τόν Νη στόν Πα μέσω Δι;

Κατά τά ἄλλα πολλά συγχαρητήρια γιά τό δέσιμο τῆς χορωδίας, γιά τό γεγονός ὅτι οἱ περισσότεροι εἶναι νέοι καί γενικά γιά τήν προσφορά σας στό νησί δεδομένου ὅτι οἱ περισσότεροι νομοί δέν διαθέτουν χορωδίες βυζαντινῆς ἤ διαθέτουν χορωδίες πρός κλαυθμόν γιά μουσικούς καί τριγμόν τῶν ὀδόντων γιά τούς ἀκροατές.

Σα βγεις στον πηγαιμό για τον πα...!!!

 

[Μανώλης Παπαδάκης]

Το ο,τι νέα παιδιά ασχολούνται με την ΒΜ το βλέπω πολύ θετικό κι ελπιδοφόρο. Ένα θα σχολιάσω μόνο το οποίο ως θέμα σίγουρα θα έχει απασχολήσει πολλές χορωδίες. Θα καταθέσω και την δική μου άποψη εάν με ρωτούσαν. Μιλάω για την θέση του χοράρχη. Εάν πρέπει να κοιτάει τους χορωδούς και να έχει στραμμένη την πλάτη του στους επισήμους και στους παρευρισκόμενους ή το αντίθετο.

Εγώ θα προτιμούσα το πρώτο, δηλ. να βλέπει ο χοράρχης τους χορωδούς του κι ας έχει στραμμένη την πλάτη στους επισήμους.
Πάντως συγχαρητήρια για την προσπάθεια τους!

 

[π. Μάξιμος]

[Σημ. συντ.] Μια υποσυζήτηση μεταφέρθηκε σε νέο θέμα: «Ασματική πράξη» / ψαλτική παράδοση.

 

[Emmanouil Giannopoulos]

Ο ομιλητής της Ημερίδας, εντελής και πολύπειρος πρωτοψάλτης κ. Νεραντζής, είχε κάποιες καλές συμβουλές να δώσει στην χορωδιακή αυτή προσπάθεια;

 

[tsak77]

Καλή συνέχεια στους χορωδούς, με ζήλο, χαμηλά το κεφάλι και σταθερή φωνή. Η φωνητική ωριμότητα θα έρθει με τον καιρό και φυσικά. Κάποια πράγματα όμως (που δεν αφορούν στους χορωδούς, αλλά στον επιμελητή των μελών) είναι θέμα επιλογής. Από ποια ακουστική ή έγγραφη μαρτυρία πηγάζει το συμπέρασμα ότι αυτή η ατελής κατάληξη με τονιζόμενη λήγουσα:

ψάλλεται έτσι;

Sorry για τη φράση, αλλά αυτή είναι αφύσικη ψαλμωδία. Μπορεί το ολίγον να το ακούμε κάποιες φορές έτσι, αλλά όχι παντού και όχι σε αυτή την περίπτωση. Μακάρι να κάνω λάθος και παρακαλώ οποιοσδήποτε ας με διαψεύσει.

 

[karastamatis ioannis]

Καλή συνέχεια στους χορωδούς, με ζήλο, χαμηλά το κεφάλι και σταθερή φωνή. Η φωνητική ωριμότητα θα έρθει με τον καιρό και φυσικά. Κάποια πράγματα όμως (που δεν αφορούν στους χορωδούς, αλλά στον επιμελητή των μελών) είναι θέμα επιλογής. Από ποια ακουστική ή έγγραφη μαρτυρία πηγάζει το συμπέρασμα ότι αυτή η ατελής κατάληξη με τονιζόμενη λήγουσα:
View attachment 69502
ψάλλεται έτσι;
View attachment 69503
Sorry για τη φράση, αλλά αυτή είναι αφύσικη ψαλμωδία. Μπορεί το ολίγον να το ακούμε κάποιες φορές έτσι, αλλά όχι παντού και όχι σε αυτή την περίπτωση. Μακάρι να κάνω λάθος και παρακαλώ οποιοσδήποτε ας με διαψεύσει.

Μην απορειτε αγαπητε μου. Ειναι ολοφανερο οτι ο χοραρχης πασχει απο αγγελοπουλοπληξια. Αυτο που θα πρεπει πιστευω να μας ανησυχει ειναι σε ποιο δρομο θα οδηγησει αυτα τα παιδια!!!

 

[antonios]

Καλή συνέχεια στους χορωδούς, με ζήλο, χαμηλά το κεφάλι και σταθερή φωνή. Η φωνητική ωριμότητα θα έρθει με τον καιρό και φυσικά. Κάποια πράγματα όμως (που δεν αφορούν στους χορωδούς, αλλά στον επιμελητή των μελών) είναι θέμα επιλογής. Από ποια ακουστική ή έγγραφη μαρτυρία πηγάζει το συμπέρασμα ότι αυτή η ατελής κατάληξη με τονιζόμενη λήγουσα:
View attachment 69502
ψάλλεται έτσι;
View attachment 69503
Sorry για τη φράση, αλλά αυτή είναι αφύσικη ψαλμωδία. Μπορεί το ολίγον να το ακούμε κάποιες φορές έτσι, αλλά όχι παντού και όχι σε αυτή την περίπτωση. Μακάρι να κάνω λάθος και παρακαλώ οποιοσδήποτε ας με διαψεύσει.

Η ερώτηση αφορά γενικά στη θέση αυτή

και που μαρτυρείται αυτή η εκτέλεση

ή ειδικά για την συγκεκριμένη θέση στο βαρύ μόνο , στο συγκεκριμένο εωθινό μόνο;

 

[tsak77]

Η ερώτηση αφορά γενικά στη θέση αυτή
View attachment 69504
και που μαρτυρείται αυτή η εκτέλεση
View attachment 69505
ή ειδικά για την συγκεκριμένη θέση στο βαρύ μόνο , στο συγκεκριμένο εωθινό μόνο;

Και τα δύο. Συν το ότι μιλάμε για ατελή κατάληξη με τονιζόμενη λήγουσα. Ειδικά το υπογραμμισμένο έχει σημασία για μένα, λόγω του ότι δεν γράφουμε μόνο μουσική, ούτε η μουσική προϋπάρχει του λόγου, το αντίθετο μάλιστα.

 

[antonios]

Και τα δύο. Συν το ότι μιλάμε για ατελή κατάληξη με τονιζόμενη λήγουσα. Ειδικά το υπογραμμισμένο έχει σημασία για μένα, λόγω του ότι δεν γράφουμε μόνο μουσική, ούτε η μουσική προϋπάρχει του λόγου, το αντίθετο μάλιστα.

Είναι γεγονός πως στην εκκλησιαστική μουσική δεν έχει νόημα να μιλάμε για την μουσική χωρίς τον λόγο. Χωρίς να επεκταθώ θυμίζω μόνο πως σε όλες τις εποχές τονίζεται ο ρόλος της μουσικής ως ενδύματος του λόγου. Από την άλλη είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε πως το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος των κειμένων των εκκλησιαστικών μελών, και σίγουρα όλα τα στιχηρά και όλοι οι ειρμοί - και φυσικά οι κανόνες- δεν γράφτηκαν ως σκέτα κείμενα έστω και ποιητικά, αλλά γράφτηκαν εξ αρχής με σκοπό να ψέλνονται και μάλιστα γράφτηκαν εξ αρχής με μέλος.

Η σχέση του λόγου λοιπόν με το μέλος είναι οργανική και αφορά την μελοποιία και την ΕΞ ΑΥΤΗΣ ερμηνεία. Αυτό που συνδέει τον κείμενο τις συλλαβές και τους τόνους με το μέλος είναι ο τρόπος μελοποίησής του και δευτερευόντως εκτέλεσής του. Εν παρόδω να πω πως σαφώς είναι σημαντικό το πως εκτελείς, αλλά αυτό εξαρτάται από το πως είναι μελισμένο ένα κείμενο. Επανέρχομαι και θυμίζω την εξαιρετική εργασία του πατρός Εφραίμ. Οι θέσεις. Αυτές είναι που έχουν σχέση με τον λόγο. Και αυτό είναι και που δημιουργεί το πρώτο επίπεδο του ύφους.

Στην γραφή των τριών και τις προγενέστερες, ακόμα και εκεί που η έρευνα δείχνει πως μάλλον είχαμε λεπτομερή καταγραφή ή τουλάχιστον δυνατότητα λεπτομερούς καταγραφής των στολιδιών, αυτό που συνδέει το λόγο με το μέλος δεν είναι το στολίδι αλλά η θέση. Έτσι το αν είναι κατάληξη ή όχι με τονισμένη ή άτονη συλλαβή έχει σημασία ως προς την θέση με την οποία ο μελοποιός θα επιλέξει να μελοποιήσει. Η θέση είναι αυτή.

Και συγκεκριμένα το ενδιαφέρον σημείο αυτό.

Τώρα, με τι στολίδι λέγεται αυτό, είναι δευτερεύον, αλλά σαφώς σημαντικό για την ερμηνεία. Στην γραφή των τριών δεν σημαίνεται η διαφορά του στολιδιού. Αν ήταν το ζητούμενο θα γινόταν. Η δυνατότητα υπάρχει. Εκεί, βεβαίως, δημιουργείται (το λέω χωρίς λεπτομέρειες) ένα δεύτερο και κατ' εμέ μάλλον δευτερεύον επίπεδο ύφους. Όχι ασήμαντο. Αλλά δευτερεύον.
Η παράδοση λοιπόν, γραπτή (πιο πρόσφατη) και προφορική παραδίδουν έναν αριθμό από τρόπους-στολίδια-"αναλύσεις" για να εκτελεστεί η θέση. Καμιά δεκαριά μου έρχονται πρόχειρα στο μυαλό ανάμεσα στις οποίες και αυτή που ρωτάς

και μάλιστα καθόλου σπάνια και μάλιστα από τους κατ' εξοχήν εκφραστές του "Πατριαρχικού ύφους", τους πρωτοψάλτες της Μεγάλης Εκκλησίας.

Με τα υπόλοιπα σκέλη του ερωτήματος συνδέονται κάποια θέματα πολύ σημαντικά που αφορούν στην μουσική μας. Ακροθιγώς να πω πως το να ζητάς να ακούσεις ή να δεις γραμμένη μια ανάλυση ΑΚΡΙΒΩΣ στο συγκεκριμένο σημείο, όχι ανάλογο σημείο αλλά ΑΥΤΟ ΑΚΡΙΒΩΣ, είναι κομβικής σημασίας ζήτημα για όλες τις κουβέντες μας. Η προσωπική μου άποψη είναι πως αυτό έχει ένα θετικό ως τοποθέτηση και ΠΟΛΛΑ αρνητικά.

Το θετικό είναι πως σημαίνει ότι η μουσική μας πρέπει να έχει πάντα ακουστικά ερείσματα τα οποία πατούν σε κάποια παράδοση (και εκεί σταματώ, γιατί αυτό είναι μεγάλη κουβέντα και δεν είμαι εύκολος στο γράφειν.) Θεωρώ λοιπόν κι εγώ μαζί σου πως έτσι πρέπει να είναι.

Τα αρνητικά είναι πως όταν απολυτοποιήσεις και στενέψεις τόσο πολύ το τί αποτελεί ακουστικό έρεισμα, οδηγείς την τέχνη σε τεχνική και μια δημιουργική διαδικασία σε στείρο μιμητισμό. Δεν είναι ανάγκη να έχεις ακούσει ΟΛΑ όσα θα πεις γιατί έτσι δεν θα πούμε ποτέ πάνω από το 1/500 (και μάλλον μπόλικος είμαι) από όσα έχουν γραφεί. Αρκεί να γνωρίζεις τις θέσεις, και το πως αυτές εκτελούνται.

Είναι σημαντικά θέματα και προσπάθησα πολύ να μην γίνω αναλυτικός. Πιο συμπυκνωμένα δεν γίνεται!

 

[Nikolaos]

κ. Αετόπουλε, αν έχετε την καλοσύνη να μας ανεβάσετε την συγκεκριμένη ανάλυση σε τονιζόμενη λήγουσα από πατριαρχικό ψάλτη.
Υ.Γ. Π.χ. εδώ (στο 1:55) ακούμε την ελβυχ να κάνει την συγκεκριμένη ανάλυση και να ακούμε "αδέλφοι", αντί για "αδελφοί". Ανεβάστε μας και ένα δείγμα από πατριαρχικό ψάλτη λοιπόν, προς απόδειξη των γραφομένων σας.

 

[antonios]

κ. Αετόπουλε, αν έχετε την καλοσύνη να μας ανεβάσετε την συγκεκριμένη ανάλυση σε τονιζόμενη λήγουσα από πατριαρχικό ψάλτη.
Υ.Γ. Π.χ. εδώ (στο 1:55) ακούμε την ελβυχ να κάνει την συγκεκριμένη ανάλυση και να ακούμε "αδέλφοι", αντί για "αδελφοί". Ανεβάστε μας και ένα δείγμα από πατριαρχικό ψάλτη λοιπόν, προς απόδειξη των γραφομένων σας.

Από το βιβλίο "Πατριαρχική Μουσική Κιβωτός" εκδόσεις Ι.Μ. Φιλοθέου, Άγιον Όρος 1999, σελ. 490 (Ας γράφει επάνω ΕΙΡΜΟΙ Θ΄ ΩΔΗΣ ΘΡ. ΣΤΑΝΙΤΣΑ το συγκεκριμένο κομμάτι λέει "ΕΤΕΡΟΝ ΥΠΟ ΙΑΚΩΒΟΥ ΝΑΥΠΛΙΩΤΟΥ".)
Πολύ πρόχειρα. Και υπάρχουν κι άλλα. Και σαφώς και ηχητικά που δεν πρόκειται να κάτσω να ψάξω συγκεκριμένα τώρα. Άμα σκοντάψω επάνω μπορεί...

Και επειδή στην ερμηνεία και στον τονισμό σημασία ΜΕΓΑΛΗ έχει ο ρυθμός (το λέει και ο Χρύσανθος), ούτε στην ΕΛ.ΒΥ.Χ. ακούγεται αδέλφοι, ούτε στον Ναυπλιώτη ζώην. Η τονισμένη θέση του ρυθμού είναι στο [αδελ]φοί και στο [ζω]ήν.

Προσπάθησα βέβαια στο παραπάνω μήνυμα να φύγω από την περιπτωσιολογία και να πάω σε σημαντικότερα και ουσιαστικότερα θέματα, αλλά ή δεν έγινα κατανοητός (μπορεί να φταίω) ή δεν ενδιαφέρει (εδώ δεν μπορώ να κάνω κάτι).

ΥΓ- Χρήστο (Τσακίρογλου), είναι ΑΚΡΙΒΩΣ η ίδια θέση. Όμως επιμένω πως πρέπει να το σκεφτόμαστε ευρύτερα.

 

[emakris]

Όχι ότι με ενδιαφέρει ιδιαίτερα το θέμα (άλλοι έχουν αναγάγει τις αναλύσεις σε πρωτεύον ζήτημα της ψαλτικής), αλλά επειδή τυγχάνει να έχω ακούσει την ηχογράφηση του "Αναστάσεως ημέρα" από τους Ναυπλιώτη-Πρίγγο, να πω ότι στο "αδελφοί" ψάλλουν Δι-Κε-Κε και όχι Δι-Ζω-Κε. Στο "Νενίκηνται της φύσεως", ψάλλουν όντως Γα-Κε-Δι στο "ζωήν". Σαφώς και θα μπορούσε να αναλύσει κανείς γιατί τη μια φορά το λένε έτσι και την άλλη αλλοιώς, αλλά αυτό ας το κάνει άλλος. Πάντως το "πάρσιμο" του φθόγγου από πάνω δεν ταιριάζει ούτε στο "αδελφοί", ούτε φυσικά στο "πρωί".

 

[antonios]

Όχι ότι με ενδιαφέρει ιδιαίτερα το θέμα (άλλοι έχουν αναγάγει τις αναλύσεις σε πρωτεύον ζήτημα της ψαλτικής), αλλά επειδή τυγχάνει να έχω ακούσει την ηχογράφηση του "Αναστάσεως ημέρα" από τους Ναυπλιώτη-Πρίγγο, να πω ότι στο "αδελφοί" ψάλλουν Δι-Κε-Κε και όχι Δι-Ζω-Κε. Στο "Νενίκηνται της φύσεως", ψάλλουν όντως Γα-Κε-Δι στο "ζωήν". Σαφώς και θα μπορούσε να αναλύσει κανείς γιατί τη μια φορά το λένε έτσι και την άλλη αλλοιώς, αλλά αυτό ας το κάνει άλλος. Πάντως το "πάρσιμο" του φθόγγου από πάνω δεν ταιριάζει ούτε στο "αδελφοί", ούτε φυσικά στο "πρωί".

QUIZ: Βρείτε τις διαφορές και πότε επιτρέπεται το πάρσιμο από πάνω (δηλαδή αυτή η ανάλυση και πότε όχι).


(Τελικά μάλλον άλλα ενδιαφέρουν...)

 

[Nikolaos]

View attachment 69510

Από το βιβλίο "Πατριαρχική Μουσική Κιβωτός" εκδόσεις Ι.Μ. Φιλοθέου, Άγιον Όρος 1999, σελ. 490 (Ας γράφει επάνω ΕΙΡΜΟΙ Θ΄ ΩΔΗΣ ΘΡ. ΣΤΑΝΙΤΣΑ το συγκεκριμένο κομμάτι λέει "ΕΤΕΡΟΝ ΥΠΟ ΙΑΚΩΒΟΥ ΝΑΥΠΛΙΩΤΟΥ".)
Πολύ πρόχειρα. Και υπάρχουν κι άλλα. Και σαφώς και ηχητικά που δεν πρόκειται να κάτσω να ψάξω συγκεκριμένα τώρα. Άμα σκοντάψω επάνω μπορεί...

Και επειδή στην ερμηνεία και στον τονισμό σημασία ΜΕΓΑΛΗ έχει ο ρυθμός (το λέει και ο Χρύσανθος), ούτε στην ΕΛ.ΒΥ.Χ. ακούγεται αδέλφοι, ούτε στον Ναυπλιώτη ζώην. Η τονισμένη θέση του ρυθμού είναι στο [αδελ]φοί και στο [ζω]ήν.

Στον Ιάκωβο περισσότερο αυτό ακούγεται (βλέπε εικόνα 1). Ο καταγραφέας καταγράφει βέβαια δίφωνη ανάβαση για να τονίσει το έντονο χτύπημα του φθόγγου που όντως υπάρχει, αλλά δεν έχει καμμία σχέση με την χτυπητή δίφωνη ανάβαση (μάλιστα με τελείως διαφορετική εκφορά της φωνής) της γνωστής σχολής. Γι' αυτό και ο Ιάκωβος (track 2) λέει "ζωήν". Αντιθέτως η ελβυχ (track 3) λέει "αδέλφοι", ενώ ο Ιάκωβος (track 4) ξεκάθαρα πλέον... μα τί άλλο να πω: Ο έχων ώτα ακούειν ακουέτω

Περί του τιτλοφορούμενου θέματος τώρα να πω στον σεβαστό π. Σπυρίδωνα ότι έχει μια μεγάλη ευκαιρία να δουλέψει με αυτά τα παιδιά και να χτίσουν μαζί ένα ωραίο σύνολο, αρκεί να ξεφύγει από τα καλούπια που πάει να χτίσει γύρω του. Να τα γκρεμίσει, έτσι ώστε ο ιεροψαλτικός κόσμος ακούγοντάς τους να λέει "αυτή η χορωδία είναι του π. Σπυρίδωνα από την Κέρκυρα" και όχι "να ένα ακόμη κακέκτυπο της ελβύχ".

 

[emakris]

Στον Ιάκωβο περισσότερο αυτό ακούγεται (βλέπε εικόνα 1). Ο καταγραφέας καταγράφει βέβαια δίφωνη ανάβαση για να τονίσει το έντονο χτύπημα του φθόγγου που όντως υπάρχει, αλλά δεν έχει καμμία σχέση με την χτυπητή δίφωνη ανάβαση (μάλιστα με τελείως διαφορετική εκφορά της φωνής) της γνωστής σχολής.

Εντάξει, δίκιο έχετε σε αυτό, αλλά είπα να είμαι πιο "γενναιόδωρος", γιατί πιστεύω ότι δεν είναι εκεί η ουσία. Και ως δίφωνη ανάβαση να το θεωρήσεις, για μένα δεν αλλάζει τίποτα και ούτε αποκλείω να το βρίσκουμε έτσι σε κάποια εκτέλεση. Το πρόβλημα είναι αλλού: στην πρακτική τού να παίρνεις κάποια φωνητικά ποικίλματα που γίνονται σε ορισμένες περιπτώσεις (εξαρτάται και από τον ήχο, το είδος του μέλους, τα διαστήματα που περιλαμβάνει η θέση κ.ά.), να τα φθογγοποιείς και να τα γενικεύεις. "Πλυντήριο", όπως είπε κάποιος προσφυώς...

ΥΓ Για να είμαστε απολύτως ακριβείς, αφού επιμένετε, ο ένας εκ των δύο (Ναυπλιώτης-Πρίγγος), χτυπάει κανονικά τον Δι που σημειώνετε με ολίγον και γοργόν στη μεταγραφή σας, ενώ ο άλλος τον υπερβαίνει, με αποτέλεσμα να ακούγεται ένα μικρό "φαλτσάκι"...