Νεκρώσιμος Ακολουθία

Dionysios

Διονύσιος Ἀνατολικιώτης, «γηράσκω ἀεὶ διορθούμενο
Τό λειτουργικόν βιβλίον Ἀπόστολος ποῦ πάει ;
Στὰ δύο ψυχοσάββατα τοῦ ἔτους, καὶ ὅπου ἔχουν ὡς τάξιν νὰ ἀναγινώσκουν τὸν ἀπόστολον καὶ τὸ προκείμενον αὐτοῦ ἐκ τοῦ βιβλίου τοῦ πραξαποστόλου. ἀλλὰ στὸ εὐχολόγιον τὸ μέγα ἡ τάξις εἶναι σαφής. ὑπαρχουν καὶ ἄλλες μαρτυρίες, ἀλλὰ δὲν εἶναι τοῦ παρόντος. ἑπομένως ἢ τὸ «Μακαρία ἡ ὁδός» ἢ τὸ ἕτερον προκείμενον. ἀμφότερα δὲν τὰ ἔχω δεῖ πουθενά, εἴτε σὲ ἔντυπο εἴτε ἐν τῇ πράξει.
 

apostolos

Απόστολος Κομπίτσης
η παραπανω τάξη δείχνει ότι μετα την ανάγνωση(;) του προκειμενου, ο Διάκονος δε λεει τίποτα. περιμενει την ανάγνωση του στίχου. όμως, λεμε πουθενά στίχο χωρίς να ψαλλουμε κάτι; όχι! άρα ξαναψάλλουμε το προκείμενο κ μετά έρχεται η εκφώνηση "Σοφία"
κ όπως σε όλα τα προκειμενα, 2 φορές σκέτο κ μια μετα στίχου.
το ίδιο πρεπει να συμβαίνει και στη νεκρώσιμη ακολουθία.
το μονο που δεν κολλάει είναι η ένδειξη "Αναγνώστης" πριν το προκείμενο.
απο κει μάλλον κάτι ξεκίνησε χάριν συντομίας.

Εν τάξει. Τότε, γιατί ΔΕΝ εφαρμόζετε αυτή η τάξις της ψαλμωδίας του Προκειμένου στα αναγνώσματα της Προηγιασμένης Θ. Λειτουργίας;
Όπως τα έμαθα εγώ, λέμε λοιπόν:

Ιερεύς: Εσπέρας.
Αναγνώστης: Προκείμενον Ἦχος πλ. α' Ψαλμὸς ια' [ΧΥΜΑ]
Σύ, Κύριε, φυλάξαις ἡμᾶς, καὶ διατηρήσαις ἡμᾶς.
Στίχ. Σώσόν με, Κύριε, ὅτι ἐκλέλοιπεν ὅσιος.
Γενέσεως τὸ Ἀνάγνωσμα
Ιερεύς: Σοφία, Πρόσωμεν.

Και το ίδιο για το δεύτερο ανάγνωμα, πρίν το "Κέλευσον.... Σοφία, Ορθοί... Φως Χριστού φαίνει πάσι".

Αυτά τα προκείμενα ΔΕΝ ψάλλονται. Άρα, μου φαίνετε ότι δεν στέκει αυτό το "εννοείτε" ως αναφορά το ψάλσιμο των προκειμένων επειδή γράφει Ήχος τάδε.

Διονύσιε, όταν είπα "έχω ακούσει αυτή την άποψη (από Πατριαρχικούς)", εννοούσα από ιεροψάλται του Οικ. Πατρ. καθώς και ιερείς.

Και τέλος, κατά την δικιά μου γνώμη, συμφωνώ με τον π. Μάξιμο που μας διαφώτισε με την διατριβή του Χριστοδούλου που λέει ότι το "Μακαρία η οδός" είναι "τροπάριον φωταγωγικόν, ψαλλόμενον τρίς ἀπό στίχου." Λέγοντας αυτό, λέω ότι και εγώ από τότε που άρχισα να ψαίλνω κηδείες το "Μακαρία η οδός" το ψαίλνω, γιατί έτσι το έμαθα. Η δε καθ' εαυτού "στίχοι" του Αποστόλου νομίζω ότι είναι "Αἱ ψυχαί αὐτῶν..." και "Πρὸς σέ, Κύριε, κεκράξομαι".

Επίσης, μπορεί κάποιος να μου πη το κεφάλαιο και τον στίχο στους Ψαλμούς όπου βρίσκεται το "Μακαρία η οδός"; Εάν είναι προκείμενον, πρέπει να έχει ψαλμικές ρίζες.

Απόστολος
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Τελικά θά ἔρθουμε σέ συμφωνία, ἄν ὑπολογίσουμε ὅτι μόνον ὁ χορός θά ψάλει τό «Μακαρία ἡ ὁδός...», ὅπως τό ἔχει καί τό ΕΥΧΟΛΟΓΙΟΝ Γ΄ ΕΞΟΔΙΑΣΤΙΚΟΝ τῆς Ἱ. Μονῆς Σίμωνος Πέτρας πού τό ἐπιμελήθηκε ὁ μακαριστός Φουντούλης. Ἐκεῖ μάλιστα βάζει ἐκφώνηση ψαλμός κζ΄ πού εἶναι ὁ ψαλμός τῶν στίχων τοῦ «ἐξαποστειλαρίου», θά λέγαμε.

Τελικά αὐτά εἶναι θεωρίες, ὡραῖες κατά τά ἄλλα, πού στήν πράξη ὅπως τήν ἔμαθα ἐγώ ἐδῶ στήν Ἀθήνα καί τήν κατέγραψαν ὁ Παναγιώτης καί ὁ Σταῦρος, πού ἔχουν πείρα, οἱ ἱερεῖς ψάλλουν τό «Μακαρία ἡ ὁδός...» καί ὁ ἀναγνώστης ἀπαγγέλει δύο στίχους μέ τήν παρέμβαση τοῦ διακόνου Πρόσχωμεν - Σοφία - Πρόσχωμεν μεταξύ τῶν δύο στίχων καί τῆς ἐπιγραφῆς.
 
Last edited:

Nikos L.

Παλαιό Μέλος
Εν τάξει. Τότε, γιατί ΔΕΝ εφαρμόζετε αυτή η τάξις της ψαλμωδίας του Προκειμένου στα αναγνώσματα της Προηγιασμένης Θ. Λειτουργίας;
Όπως τα έμαθα εγώ, λέμε λοιπόν:

Ιερεύς: Εσπέρας.
Αναγνώστης: Προκείμενον Ἦχος πλ. α' Ψαλμὸς ια' [ΧΥΜΑ]
Σύ, Κύριε, φυλάξαις ἡμᾶς, καὶ διατηρήσαις ἡμᾶς.
Στίχ. Σώσόν με, Κύριε, ὅτι ἐκλέλοιπεν ὅσιος.
Γενέσεως τὸ Ἀνάγνωσμα
Ιερεύς: Σοφία, Πρόσωμεν.

Και το ίδιο για το δεύτερο ανάγνωμα, πρίν το "Κέλευσον.... Σοφία, Ορθοί... Φως Χριστού φαίνει πάσι".

Αυτά τα προκείμενα ΔΕΝ ψάλλονται. Άρα, μου φαίνετε ότι δεν στέκει αυτό το "εννοείτε" ως αναφορά το ψάλσιμο των προκειμένων επειδή γράφει Ήχος τάδε.


Απόστολος

Απόστολε, το "χαριν συντομίας" σου λέει κάτι;;;
το σωστό είναι όπως το αναφέρουμε, απο κεί κ πέρα "χαριν συντομίας" όλα γίνονται....
όπως: ψάλλεται μόνο η μικρή Παράκληση αντί της Μεγάλης για να κερδήσουν 5 λεπτα (δεν το είπα εγω, μεσα στο φορουμ γραφτηκε), ψάλλονται μόνο αντίφωνα κάθε Κυριακή, ενώ πρέπει να ψαλλούν Τυπικά κ Μακαρισμοί (εκεί κι αν χάνεται 5λεπτο!!!) και πάει λέγοντας...
απλά να λέμε το σωστό κι ας μην το τηρούμε....
 

Dionysios

Διονύσιος Ἀνατολικιώτης, «γηράσκω ἀεὶ διορθούμενο
Δέν διαφωνῶ ὅτι σήμερον ὑπολογίζεται ὡς προκείμενον. Ἐπίσης τό συνηθέστερον εἶναι ὅτι ψάλλεται καί μάλιστα ὑπό τῶν ἱερέων/ἀρχιερέως πάντοτε, κάτι πού δείχνει πῶς ἔμεινε ἀπό παλιά. Τό νά ἐκφωνήσει ὁ Ἀναγνώστης πρίν Προκείμενον καί Ψαλμός —ποιός ψαλμός ;— ἄν ψαλεῖ, ἐκεῖ διαφωνῶ. Ἄν τηρηθεῖ ἡ παλαιά τάξις τῆς ψαλμωδήσεως τοῦ προκειμένου, νομίζω, ὅτι πρέπει νά γίνει πρό τοῦ «Αἱ ψυχαί αὐτῶν ἐν ἀγαθοῖς αὐλισθήσονται».
Πάτερ μου, στὸ προηγούμενο μήνυμά μου δὲν εἶχα δεῖ αὐτὴν τὴν ἀπάντησίν σου. εὐλόγησον.

Τό νά ἐκφωνήσει ὁ Ἀναγνώστης πρίν Προκείμενον καί Ψαλμός —ποιός ψαλμός ;—
῾Ο ψαλμὸς εἰς τοὺς στίχους τοῦ ὁποίου ἐπαναλαμβάνεται (κατὰ τὴν ἀρχαίαν τάξιν) τὸ προκείμενον.
Στὶς περιπτώσεις ἀρχιερατικῆς χοροστασίας ἂν διαφοροποιοῦνται τὰ πράγματα καὶ λέγονται καὶ τὸ «Μακαρία ἡ ὁδὸς» (ψαλτὰ) καὶ τὸ ἕτερον προκείμενον ὡς προκείμενον δὲν τὸ ξέρω. ἀλλὰ ἂν τηρῆται κάτι τέτοιο, ἀπὸ τὶς μαρτυρίες τῶν χειρογράφων ποὺ παραπέμπεις (δὲν πρόλαβα νὰ τὰ κοιτάξω ἀκόμη) δικαιώνεται, καὶ σὲ εὐχαριστῶ γιὰ ἄλλη μία φορά. διαφορετικὰ θὰ τὸ ἔβλεπα μὲ ἄλλο μάτι.

Εν τάξει. Τότε, γιατί ΔΕΝ εφαρμόζετε αυτή η τάξις της ψαλμωδίας του Προκειμένου στα αναγνώσματα της Προηγιασμένης Θ. Λειτουργίας;
Τὸ εἶπα ἤδη σὲ προηγούμενο μήνυμά μου #3.
............................................................................

Αυτά τα προκείμενα ΔΕΝ ψάλλονται. Άρα, μου φαίνετε ότι δεν στέκει αυτό το "εννοείτε" ως αναφορά το ψάλσιμο των προκειμένων επειδή γράφει Ήχος τάδε.
Ἔχετε κάθε δικαίωμα νὰ δέχεστε ἢ νὰ ἀπορρίπτετε τὶς ἑρμηνεῖες τῶν ἄλλων ἢ νὰ διατυπώνετε δικές σας. ἀπὸ ἐπιστημονικῆς πλευρᾶς πρέπει νὰ τεκμηριώνωμεν τοὺς ἰσχυρισμούς μας. τὰ ὅσα εἶπα γιὰ τὰ προκείμενα δὲν εἶναι δικά μου συμπεράσματα, ἀλλὰ παλαιῶν καὶ σοβαρῶν καὶ ἐγκύρων ἐπιστημόνων. ἐσεῖς πῶς ἐξηγεῖτε τὴν ἀναγραφὴ ἤχου, ἐφόσον δὲν ψάλλονται τὰ προκείμενα; ὑπάρχει ἀνάγνωσις εἰς ἦχον α΄ ἢ βαρὺν ἢ πλάγιον τοῦ δ΄;

Διονύσιε, όταν είπα "έχω ακούσει αυτή την άποψη (από Πατριαρχικούς)", εννοούσα από ιεροψάλται του Οικ. Πατρ. καθώς και ιερείς.
᾿Απὸ ἱεροψάλτες τοῦ οἰκουμενικοῦ πατριαρχείου, δηλαδὴ ἀπὸ τὸν πρωτοψάλτην, τὸν λαμπαδάριον καὶ τοὺς δομεστίκους τοῦ πατριαρχικοῦ ναοῦ; καὶ ἀπὸ ἱερεῖς ποὺ λειτουργοῦν σήμερον στὸν πατριαρχικὸν ναόν;

Λέγοντας αυτό, λέω ότι και εγώ από τότε που άρχισα να ψαίλνω κηδείες το "Μακαρία η οδός" το ψαίλνω, γιατί έτσι το έμαθα. Η δε καθ' εαυτού "στίχοι" του Αποστόλου νομίζω ότι είναι "Αἱ ψυχαί αὐτῶν..." και "Πρὸς σέ, Κύριε, κεκράξομαι".
Επίσης, μπορεί κάποιος να μου πη το κεφάλαιο και τον στίχο στους Ψαλμούς όπου βρίσκεται το "Μακαρία η οδός"; Εάν είναι προκείμενον, πρέπει να έχει ψαλμικές ρίζες.
Ἄλλο πρᾶγμα οἱ στίχοι τοῦ ψαλμοῦ (ὁ ψαλμὸς εἶναι τὸ ἀρχαῖον προκείμενον) καὶ ἄλλο πρᾶγμα τὸ ἐφύμνιον τοῦ ψαλμοῦ (σήμερα λέμε τὸ ἐφύμνιον ὡς προκείμενον). τὸ ἐφύμνιον μπορεῖ νὰ εἶναι εἴτε ψαλμικῆς προελεύσεως εἴτε μή. τὸ «Μακαρία ἡ ὁδός» τὸ εἶπε ἤδη ὁ πατὴρ Μάξιμος ὅτι δὲν εἶναι ψαλμικόν.
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Τελικά ἔγινε καταιγισμός μηνυμάτων καί δέν προλαβαίνουμε νά τά διαβάσουμε.
Εἶδες καί τό 23.
Συμφωνοῦμε καί ἦταν πολύ ὡραία ἡ συζήτηση καί τά συμπεράσματα.
Ἄντε νά πάω νά κοιμηθῶ, γιατί ξέρεις ὅτι κοιμᾶμαι νωρίς καί σηκώνομαι πρωί.
 

Dionysios

Διονύσιος Ἀνατολικιώτης, «γηράσκω ἀεὶ διορθούμενο
Τελικά θά ἔρθουμε σέ συμφωνία, ἄν ὑπολογίσουμε ὅτι μόνον ὁ χορός θά ψάλει τό «Μακαρία ἡ ὁδός...», ὅπως τό ἔχει καί τό ΕΥΧΟΛΟΓΙΟΝ Δ΄ ΕΞΟΔΙΑΣΤΙΚΟΝ τῆς Ἱ. Μονῆς Σίμωνος Πέτρας πού τό ἐπιμελήθηκε ὁ μακαριστός Φουντούλης. Ἐκεῖ μάλιστα βάζει ἐκφώνηση ψαλμός κζ΄ πού εἶναι ὁ ψαλμός τῶν στίχων τοῦ «ἐξαποστειλαρίου», θά λέγαμε.

Τελικά αὐτά εἶναι θεωρίες, ὡραῖες κατά τά ἄλλα, πού στήν πράξη ὅπως τήν ἔμαθα ἐγώ ἐδῶ στήν Ἀθήνα καί τήν κατέγραψαν ὁ Παναγιώτης καί ὁ Σταῦρος, πού ἔχουν πείρα, οἱ ἱερεῖς ψάλλουν τό «Μακαρία ἡ ὁδός...» καί ὁ ἀναγνώστης ἀπαγγέλει δύο στίχους μέ τήν παρέμβαση τοῦ διακόνου Πρόσχωμεν - Σοφία - Πρόσχωμεν μεταξύ τῶν δύο στίχων καί τῆς ἐπιγραφῆς.

Πάτερ μου, εὐλόγησον. δὲν προλαβαίνω νὰ ἀπαντῶ συγχρόνως σὲ δύο καὶ τρεῖς, νὰ γράφω τὶς ἀπαντήσεις μου καὶ νὰ πρέπει νὰ διαβάσω καὶ τὰ νέα μηνύματα ἐν τῷ μεταξύ! δὲν ἔχω τὶς ἱκανότητες τοῦ ἀρχαίου ᾿Ωριγένους.
Τώρα τὸ νὰ διαφωνοῦμε καὶ σὲ κάποια λεπτομέρεια δὲν νομίζω ὅτι πειράζει.
Ὄντως στὶς προηγούμενες ἀπαντήσεις μου εἶχα ὑπόψει μου ὅτι τὸ «Μακαρία ἡ ὁδὸς» ψάλλεται «ὡς προκείμενον» ἀπὸ τὸν χορό, ἄνευ συμμετοχῆς τῶν ἱερέων, περίπου κάτι ἀνάλογο μὲ τὸ ἀντὶ ἀλληλοιαρίου μέγα προκείμενον τοῦ μεγάλου σαββάτου. αὐτὴν τὴν τάξιν προϋπέθεταν οἱ ἀπαντήσεις μου, νομίζω καὶ ἡ ὅλη συζήτησις μέχρι τὴν παρέμβασί σου. τώρα ὅταν ψάλλεται χωριστὰ ἀπὸ τοὺς ἱερεῖς καὶ τὸν ἀρχιερέα, ἀσφαλῶς καὶ θὰ συμφωνήσω ὅτι μπορεῖ νὰ τηρηθῆ ἡ τάξις ποὺ ἀνέφερες. καὶ ἤδη τὸ εἶπα καὶ στὸ προηγούμενο μήνυμά μου.
 

Dionysios

Διονύσιος Ἀνατολικιώτης, «γηράσκω ἀεὶ διορθούμενο
Τελικά ἔγινε καταιγισμός μηνυμάτων καί δέν προλαβαίνουμε νά τά διαβάσουμε.
Εἶδες καί τό 23.
Συμφωνοῦμε καί ἦταν πολύ ὡραία ἡ συζήτηση καί τά συμπεράσματα.
Ἄντε νά πάω νά κοιμηθῶ, γιατί ξέρεις ὅτι κοιμᾶμαι νωρίς καί σηκώνομαι πρωί.

Εὐλόγησον. καὶ εὔχου καὶ ὑπὲρ ἡμῶν.
 

Π. Δαβίδ

Γενικός συντονιστής
Βιβλιογραφία "Апостолъ. — Издание Московской Патриархии, 1985." (Απόστολος, εκδ. Πατριαρχείου Μόσχας, 1985).

Στο τέλος υπάρχουν τα προκείμενα και αλληλουϊάρια ανά κατηγορία (άγιοι, εβδομάδος, μυστήρια κλπ. ευχολογίου)

Προκείμενον νεκρωσίμων ακολουθιών. Ήχος 6ος (δηλ. ο καθ' υμάς πλ. β΄)

"Μακαρία η οδός η πορεύει σήμερον ψυχή ότι ητοιμάσθη σοι κλπ".
Στίχος: ἐπίστρεψον, ψυχή μου, εἰς τὴν ἀνάπαυσίν σου, ὅτι Κύριος εὐηργέτησέ σε.

Η ψαλμωδία αυτού και όλων των προκειμένων, μηδέ των προφητειών εξαιρουμένων γίνεται ως εξής: αναγνώστης (ή διάκονος ή ιερεύς): Προκείμενον ήχος (τάδε) και απαγγέλει όλο το προκείμενον.
Οι ψάλτες: ψάλλουν το προκείμενον
Αναγνώστης (ή διάκονος ή ιερεύς): Το στίχο
Οι ψάλτες: ψάλλουν το προκείμενον
Αναγνώστης (ή διάκονος ή ιερεύς):το α΄μέρος του προκειμένου (π.χ. Μακαρία η οδός η πορεύει σήμερον)
Οι ψάλτες: το β΄μέρος του προκειμένου με κατάληξη.

Αυτή η τάξη τηρείται και σε κάποιες περιοχές της Σερβίας. Στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία τα προκείμενα τα λέει ο αναγνώστης, τουλάχιστον στις ενορίες.
 
Last edited:

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Ὄντως ὁ στίχος 7 «ἐπίστρεψον, ψυχή μου, εἰς τὴν ἀνάπαυσίν σου, ὅτι Κύριος εὐηργέτησέ σε » τοῦ 114 ψαλμοῦ ὑπάρχει μέ τό τροπάριον/προκείμενον «Μακαρία ἡ ὁδὸς» καί στό Μέγα Εὐχολόγιον, Ἀκολουθία Νεκρώσιμος εἰς Ἱερεῖς καί στόν Κώδικα τῆς Κρυπτοφέρης (ι΄αἰ.) πού μνημόνευσα.
Ἐπίσης καί στίς δύο αὐτές περιπτώσεις ἦχος ὁρίζεται ὁ πλ. β΄(διατονικός νομίζω = λεγετος).

Ἡ μελοποίηση τοῦ Σακελλαρίδη σέ πλ. β΄πού σέ παρέσυρε (ἴσως καί ἡ ἐνθύμησή σου ἀπό τούς Ρώσους) ἔγινε πιστεύω γιά νά συνεχίζει ἡ χορωδία στόν ἴδιο τόνο μέ τούς Μακαρισμούς. Ἴσως νά εἶχε καί αὐτές τίς γνώσεις ὁ ἀείμνηστος μουσουργός, πού δέν τίς ἔχω ἀποκλείσει καί ἄλλοτε.

Συμπλήρωσις: Καί στήν Ἀκολουθία τῶν Μοναχῶν καί στό Μέγα Εὐχολόγιον καί στό ΕΞΟΔΙΑΣΤΙΚΟΝ τῆς Σιμωνόπετρας ὁ αὐτός στίχος, ἄνευ ἤχου στό Μέγα Εὐχολόγιον, σέ ἦχο γ΄ στῆς Σιμωνόπετρας.
 
Last edited:

Π. Δαβίδ

Γενικός συντονιστής
Εξάλλου ας μην ξεχνούμε ότι όλα τα προκείμενα κάποια εποχή (και ίσως ακόμη) εψάλλοντο σε ήχο β΄ :)
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Ὑπάρχει μιά ἑρμηνεία ἐδῶ γιατί ὁ ἦχος τοῦ «Μακαρία ἡ ὁδὸς» εἶναι ὁ τρίτος.
Ἐπίσης καί στό βιβλίο τοῦ Καθηγητοῦ πού παραπέμπει.
 

teofilos3

Γεώργιος Παλιούρας
Έχω παρατηρήσει ότι όταν ψάλλουμε την εξόδιο ακολουθία στην τρίτη στάση του αμώμου και στον τελευταίο ψαλλόμενο στίχο ''Ζήσεται η ψυχή μου......ζήτησον τον δούλον σου λέγεται αν ο νεκρός είναι άνδρας και την δούλην σου αν είναι γυναίκα''.
Κατά την άποψή μου ανεξάτήτως του αν είναι άνδρας ή γυναίκα πρέπει να πούμε ''τον δούλον σου''γιατί εκεί μιλάμε εξ' όνόματος του προφ. Δαυίδ που στο σημείο αυτό ομολογεί την αμαρτωλότητά του.
Θα ήθελα την γνώμη των πιο ειδικών τόσο στο σημείο αυτό όσο και σε άλλα της ίδιας ακολουθίας όταν αναφέρεται στο φύλο.
Ευχαριστώ
Γιώργος Παλιούρας
 

Dionysios

Διονύσιος Ἀνατολικιώτης, «γηράσκω ἀεὶ διορθούμενο
Έχω παρατηρήσει ότι όταν ψάλλουμε την εξόδιο ακολουθία στην τρίτη στάση του αμώμου και στον τελευταίο ψαλλόμενο στίχο ''Ζήσεται η ψυχή μου......ζήτησον τον δούλον σου λέγεται αν ο νεκρός είναι άνδρας και την δούλην σου αν είναι γυναίκα''.
Κατά την άποψή μου ανεξάτήτως του αν είναι άνδρας ή γυναίκα πρέπει να πούμε ''τον δούλον σου''γιατί εκεί μιλάμε εξ' όνόματος του προφ. Δαυίδ που στο σημείο αυτό ομολογεί την αμαρτωλότητά του.
Θα ήθελα την γνώμη των πιο ειδικών τόσο στο σημείο αυτό όσο και σε άλλα της ίδιας ακολουθίας όταν αναφέρεται στο φύλο.
Ευχαριστώ
Γιώργος Παλιούρας
Πλάκα μᾶς κάνετε; ἀφοῦ ἔχω ἀναρτήσει ἤδη τὴν ἀπάντησι μισὴ ὥρα πρὶν ἀπὸ τὴν ἐρώτησί σας. τί ἐξυπνάδες εἶναι πάλι αὐτές;
 

teofilos3

Γεώργιος Παλιούρας
Πλάκα μᾶς κάνετε; ἀφοῦ ἔχω ἀναρτήσει ἤδη τὴν ἀπάντησι μισὴ ὥρα πρὶν ἀπὸ τὴν ἐρώτησί σας. τί ἐξυπνάδες εἶναι πάλι αὐτές;

Συγνώμη κ. Ανατολικιώτη και συντονιστά του forum δεν είχα προσέξει την απάντησή σας επί του θέματος, που άλλωστε αυτή ήταν δημοσιευμένη σε 'αλλο με άσχετο τίτλο .Όμως σε καμμία περίπτωση ''δεν σας κάνω πλάκα'' ούτε '' πάλι εξυπνάδες '' έχω πρόθεση να πώ καθ' ότι δεν είναι του χαρακτήρος μου.
Δεν κατάλαβα την αυστηρότητα του ύφους σας.Εντάξει μια αβλεψία ήταν,θα μπορούσατε να με παραπέμψετε στην απάντησή σας και τα άλλα τα θεωρώ περιττά ,δεδομένου ότι δεν γνωριζόμαστε για να κάνουμε και πλάκες.
Το μήνυμά μου δεν θα ήθελα να διαγραφεί.
Ευχαριστώ-Σας εύχομαι χρόνια πολλά για τη γιορτή της Παναγίας μας-Καλό δεκαπενταύγουστο
Γιώργος Παλιούρας
 

Dionysios

Διονύσιος Ἀνατολικιώτης, «γηράσκω ἀεὶ διορθούμενο
Συγνώμη κ. Ανατολικιώτη και συντονιστά του forum δεν είχα προσέξει την απάντησή σας επί του θέματος, που άλλωστε αυτή ήταν δημοσιευμένη σε 'αλλο με άσχετο τίτλο .Όμως σε καμμία περίπτωση ''δεν σας κάνω πλάκα'' ούτε '' πάλι εξυπνάδες '' έχω πρόθεση να πώ καθ' ότι δεν είναι του χαρακτήρος μου.
Δεν κατάλαβα την αυστηρότητα του ύφους σας.Εντάξει μια αβλεψία ήταν,θα μπορούσατε να με παραπέμψετε στην απάντησή σας και τα άλλα τα θεωρώ περιττά ,δεδομένου ότι δεν γνωριζόμαστε για να κάνουμε και πλάκες.
Λίγο δύσκολο νὰ πιστέψω ὅτι ἦταν ἁπλῆ σύμπτωσις, ἀφοῦ ἔκατσα μὲ τὶς ὧρες νὰ ἑτοιμάσω τὴν ἀπάντησι (διότι μὴ νομίζετε ὅτι αὐτὰ ποὺ γράφουμε μᾶς ἔρχονται ἔτσι ἀκόπως, μόνο μὲ τὴν ἐπιφοίτησι τοῦ ἁγίου Πνεύματος, χωρὶς κόπο, ἔρευνα σὲ πηγὲς καὶ βιβλιογραφία κ.λπ.), ὅλη τὴν ἡμέρα δὲν δημοσιεύσατε τίποτε τὸ σχετικόν, καὶ μόλις μισὴ ὥρα μετὰ τὴν δημοσίευσι ἐκείνου τοῦ μηνύματος εἴχατε τὸν ἴδιο προβληματισμό, χωρὶς νὰ διαβάσετε τὰ ὅσα εἶχα γράψει. τέλος πάντων ἴσως καὶ νὰ ἦτο πράγματι σύμπτωσις. δέχομαι τὶς ἐξηγήσεις σας.
Το μήνυμά μου δεν θα ήθελα να διαγραφεί.
Δὲν ἔχω διαγραψει μέχρι τώρα κανένα μήνυμα, ἐγὼ τοὐλάχιστον. διορθώσεις, συντονισμὸ καὶ παρατηρήσεις ἔχω κάνει, ἀλλὰ διαγραφὴ ὁλόκληρου μηνύματος ὄχι.
Ευχαριστώ-Σας εύχομαι χρόνια πολλά για τη γιορτή της Παναγίας μας-Καλό δεκαπενταύγουστο
Γιώργος Παλιούρας
᾿Επίσης ἀντεύχομαι ὁλοψύχως.
 

Dionysios

Διονύσιος Ἀνατολικιώτης, «γηράσκω ἀεὶ διορθούμενο
Ὑπάρχει μιά ἑρμηνεία ἐδῶ γιατί ὁ ἦχος τοῦ «Μακαρία ἡ ὁδὸς» εἶναι ὁ τρίτος.
Ἐπίσης καί στό βιβλίο τοῦ Καθηγητοῦ πού παραπέμπει.

Στὸ κείμενο τῆς μητροπόλεως Πατρῶν, ὅπου ἡ παραπομπὴ ἀπὸ τὸν πατέρα Μάξιμον, σημειοῦται· «"Μακαρία η οδός, ή πορεύει σήμερον, ότι ητοιμάσθη σοι τόπος αναπαύσεως". Τα λόγια αυτά απευθύνονται στο νεκρό και ψάλλονται στον χαρμόσυνο τρίτο ήχο». χαρακτηρίζεται δηλαδὴ ὁ γ΄ ἦχος ὡς χαρμόσυνος.
Προσωπικῶς γιὰ τὴν ἐπιλογὴ τοῦ ἤχου τοῦ προκειμένου θεωρῶ καλλιτέραν ἐξήγησιν τὰ ὅσα γράφουν οἱ ἰαμβικοὶ στίχοι τῆς ὀκτωήχου εἰς τὸ τέλος τῆς περιόδου τοῦ γ΄ ἤχου·
Εἰ καὶ τρίτος εἶ, πλὴν πρὸς ἀνδρικοὺς πόνους
σύνεγγυς εἶ πως τοῦ προάρχοντος, Τρίτε.
ἄκομψος, ἁπλοῦς, ἀνδρικὸς πάνυ, Τρίτε,
πέφηνας ὄντως, καὶ σὲ τιμῶμεν, Τρίτε...

Δηλαδή· «ἂν καὶ εἶσαι τρίτος στὴν σειρά, ὅμως εἶσαι καταλληλότερος γιὰ τοὺς ἀνδρικοὺς πόνους, καὶ γι᾿ αὐτὸ τὸ ἔργο εἶσαι σὲ προτίμησι, Τρίτε, κοντὰ στὸν πρῶτο ἦχο. Χωρὶς κομψευόμενα τερτίπια, ἀλλὰ ἁπλοῦς, εἶσαι πράγματι, Τρίτε, πολὺ ἀνδρικός, καὶ γι᾿ αὐτὸ σὲ τιμοῦμε, Τρίτε ἦχε». ὁ πόνος ἐδῶ νοεῖται μὲ διπλῆ ἔννοια, πρόκειται καὶ γιὰ τὸν ἀνδροπρεπῆ καὶ μετριασμένο ἀπὸ τὴν πίστι πόνο ποὺ αἰσθάνεται στὶς θλίψεις κάθε χριστιανός, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὰ ἀνδρεῖα κατορθώματα τῆς χριστιανικῆς ἀρετῆς. ὁ ἦχος λοιπὸν τοῦ ἐν λόγῳ προκειμένου εἶναι σοβαρός, ἀνδροπρεπής, συγκρατημένος, ἀλλὰ ταυτόχρονα ἔχει καὶ μία θριαμβευτικότητα. νομίζω ὅτι εἶναι ἡ καλλίτερη ἐπιλογὴ γιὰ τὴν ἔκφρασι τῆς χριστιανικῆς χαρμολύπης.
Στὸ βιβλίο τοῦ καθηγητοῦ δὲν βρῆκα κάποια ἀναφορὰ γιὰ τὸν ἦχο τοῦ προκειμένου.
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Στὸ βιβλίο τοῦ καθηγητοῦ δὲν βρῆκα κάποια ἀναφορὰ γιὰ τὸν ἦχο τοῦ προκειμένου.
Ἔχεις δίκιο, δέν τό διετύπωσα καλά.
Ὁ καθηγητής Ἀνδρέας Θεοδώρου, στό βιβλίο «ΑΜΩΜΟΙ ΕΝ ΟΔῼ ΑΛΛΗΛΟΥΪΑ», Ἀ.Δ. 1990, στίς σελ 133,134 ἁπλᾶ σχολιάζει τά αἰσθήματα πού προκαλεῖ τό προκείμενο καί πού ταιριάζουν μέ ὅσα πολύ ὡραῖα μᾶς ἀνέλυσες.
Γιά νά κάνουμε μιά ἀναστροφή στό θέμα, νά παραθέσω τό ἑξῆς σημαντικό ἀπό τήν αὐτή σελίδα τοῦ καθηγητοῦ «...ὅτι ἡ χωριζομένη ἀπό τό σῶμα ψυχή ἔχει ἔγκυρους τούς τίτλους ἀποκτήσεως μιᾶς τέτοιας μεγάλης κληρονομιᾶς. Ἔχει δηλαδή τό πιστοποιητικό, στό ὁποῖο ἀναγράφονται φωτεινά τά στοιχεῖα τῶν μακαρισμῶν...». Τό γράφει αὐτό, βέβαια, ἀφοῦ ἔχει ἀναλύσει τούς μακαρισμούς. Καί τώρα φαίνεται ὅτι δέν ἦτο τυχαία ἡ ἐπιλογή τοῦ τροπαρίου/προκειμένου «Μακαρία ἡ ὁδὸς» ἀπό ἄλλα ἀρχαῖα ὑπάρχοντα, ὅπως καί τοῦ ψαλμικοῦ στίχου τοῦ ἀλληλουιαρίου «Μακάριος ὅν ἐξελέξω».
Τό θέμα τῶν μακαρισμῶν τό ἐπεσήμανες πάλι ἐδῶ στό μήν. 18, πού τό συνδέεις μέ τά ὅσα ὡραῖα γράφτηκαν/ἔγραψες στό θέμα «Μακαρισμοί στην Νεκρώσιμο Ακολουθία».
Γιά τό πόσο ἀπαραίτητοι εἶναι οἱ Μακαρισμοί στήν Νεκρώσιμο Ἀκολουθία ἴσως χρειαστεῖ νά ἐπανέλθουμε.
Γιά τό πῶς καί γιατί δέν προβλέφθηκαν στήν νεώτερη, κολοβωμένη ὑπερβολικά, ὑπό τοῦ ΤΜΕ Ἀκολουθία ἔχω γράψει σέ ἄρθρο πού δημοσιεύθηκε στήν «ΣΥΜΒΟΛΗ» Ἐπιθεώρησις τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ τυπικοῦ, τεῦχος 16 σ. 24 κἑ. (www.symbole.gr) μέ τίτλο ΤΟ ΤΥΠΙΚΟΝ ΩΣ ΜΕΣΟΝ ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗΣ. Ἐκεῖ βέβαια, ὄχι μέ δικές μου ἰδέες, ἀλλά μέ ὅσα ἔχουν γραφεῖ ἀπό εἰδήμονες (ὅσους ἀναφέρω καί ὅσους ἄλλους ἔχω ὑπόψει μου), βλέπουμε τούς λόγους πού ἀνάγκασαν τήν Μ.τ.Χ.Ε. νά προβεῖ σέ τέτοιες περικοπές, κάτι πού δέν ἀκολούθησαν οἱ Σλαυϊκές Ἐκκλησίες, οἱ ὁποῖες διετήρησαν ὅσα παλαιότερον παρέλαβαν ἀπό τήν Μ.τ.Χ.Ε..
Αὐτά καί πολλά ἄλλα μποροῦν νά συνεχισθοῦν ἐδῶ, καί ἀπό Σεπτέμβριο...
Ἀλλά νά πάω τώρα καί στή θ. λειτουργία...
 
Last edited:

Π. Δαβίδ

Γενικός συντονιστής
π. Μάξιμος;13131[TAB said:
[/TAB]Γιά τό πῶς καί γιατί δέν προβλέφθηκαν στήν νεώτερη, κολοβωμένη ὑπερβολικά, ὑπό τοῦ ΤΜΕ Ἀκολουθία ἔχω γράψει σέ ἄρθρο πού δημοσιεύθηκε στήν «ΣΥΜΒΟΛΗ» Ἐπιθεώρησις τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ τυπικοῦ, τεῦχος 16 σ. 24 κἑ. (www.symbole.gr) μέ τίτλο ΤΟ ΤΥΠΙΚΟΝ ΩΣ ΜΕΣΟΝ ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΗΣ. Ἐκεῖ βέβαια, ὄχι μέ δικές μου ἰδέες, ἀλλά μέ ὅσα ἔχουν γραφεῖ ἀπό εἰδήμονες (ὅσους ἀναφέρω καί ὅσους ἄλλους ἔχω ὑπόψει μου), βλέπουμε τούς λόγους πού ἀνάγκασαν τήν Μ.τ.Χ.Ε. νά προβεῖ σέ τέτοιες περικοπές, κάτι πού δέν ἀκολούθησαν οἱ Σλαυϊκές Ἐκκλησίες, οἱ ὁποῖες διετήρησαν ὅσα παλαιότερον παρέλαβαν ἀπό τήν Μ.τ.Χ.Ε..[/FONT]

Με αφορμή το μήνυμα του π. Μαξίμου ας περιγράψω τα ψαλλόμενα της Νεκρωσίμου Ακολουθίας στη Σερβική Εκκλησία.
Και εκεί έχουν γίνει περικοπές αν και είναι δύσκολο να τις εντοπίσεις επισήμως (αφού τα ευχολόγια εκδίδονται χωρίς αλλαγές). Χρήσιμα για τέτοιου είδους έρευνα είναι τα μουσικά βιβλία τα οποία περιέχουν όσα κομμάτια της ακολουθίας χρειαζόταν να γνωρίζει ο ιερέας και ο ψάλτης. Ας δούμε λοιπόν τι κομμάτια δίνει για τη νεκρώσιμη ακολουθία ο σπουδαίος Σέρβος μουσικός Πρωθιερεύς Νέναντ Μπαράτσκι (+1939) στο βιβλίο του "НОТНИ ЗБОРНИК СРПСКОГ НАРОДНОГ ЦРКВЕНОГ ПОЈАЊА ПО КАРЛОВАЧКОМ НАПЕВУ" (Μουσικόν ανθολόγιον Σερβικής Λαϊκής Εκκλησιαστικής Ψαλμωδίας κατά το μέλος του Κάρλοβατς) το οποίο εξεδόθη το 1923.
1. Νεκρώσιμα ευλογητάρια (όλα όπως υπάρχουν στο Ωρολόγιο)
2. Κάθισμα "Ανάπαυσον Σωτήρ ημών" και Θεοτοκίον.
3. Ειρμός "Ουκ εστιν άγιος ως συ"
4. Μεσώδια καθίσματα "Αληθώς ματαιότης" και "Παναγία Θεοτόκε".
5. Κοντάκιον
6. Το χρησιμοποιούμενο στη Σλαβική παράδοση ως εφύμνιο του ειρμού της θ΄ωδής του αναπαυσίμου κανόνος "Πνεύματα και ψυχαί δικαίων μεγαλύνουσί σε Κύριε"
7. Ειρμός "Θεόν ανθρώποις"
8. Νεκρώσιμα Ιδιόμελα ήχοι α΄, δ΄, πλ. α΄ και πλ. δ΄
9. Προκείμενον "Μακαρία η οδός"
10. Δεύτε τελευταίον ασπασμόν
11. Ορώντες με άφωνον
12. Μετά πνευμάτων δικαίων
13. Αιωνία η μνήμη
14α & 14β Δύο μελωδίες νεκρωσίμου τρισαγίου

Όπως βλέπουμε και εδώ έχουν γίνει ικανές περικοπές. Το τροπάριο "Ορώντες με άφωνον" είναι το δραματικό φινάλε της νεκρωσίμου ακολουθίας και είναι κάτι που ο κόσμος στη Σερβία περιμένει να το ακούσει.
 
Last edited:

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
...ας περιγράψω τα ψαλλόμενα της Νεκρωσίμου Ακολουθίας στη Σερβική Εκκλησία.
Τούς μακαρισμούς τούς ξέχασες ἤ τούς ἔχουν περικόψει ;

Οἱ μακαρισμοί εἶναι σταθερό στοιχεῖο τῆς νεκρωσίμου ἀκολουθίας ἀπό τοῦ ια΄ αἰ. ὅτε πλέον εἶχε ὁριστικῶς ἀποδεσμευτεῖ αὕτη ἀπό τήν θεία Εὐχαριστία. «Τό ὅτι μάλιστα μέχρι σήμερα ὑπάρχουν μακαρισμοί ... αὐτό μαρτυρεῖ τήν παλαιά σύνδεση νεκρωσίμου ἀκολουθίας καί θείας Εὐχαριστίας» (ἀπό τό ἔργο τοῦ καθηγητοῦ Π. Ι. Σκαλτσῆ, Λειτουργικές Μελέτες ΙΙ, σελ. 598 καί 593 ἀντίστοιχα).

Περιμένουμε ἀπό σένα καί ἀπό ἄλλους, ὅπως τόν κ. Μάρκελλο, καί γιά τίς ἄλλες Ἐκκλησίες ἐνδιαφέροντα στοιχεῖα.

Υ.Γ. Ἡ ἐπιλεγμένη τώρα ὑπογραφή σου ταιριάζει μέ τό θέμα...
 
Top