Η έκταση του απηχήματος αναφορικά με το είδος του μέλους που πρόκειται να ψαλεί

Ποιο θεωρείτε οτι είναι το πιο σωστό απηχημα για το προσόμοιο "Τον Τάφον Σου Σωτήρ"?

Στην ώρα της ακολουθίας "Αμήν" στην βάση του ήχου (ΚΕ δηλαδή) χωρίς απήχημα, αν θες να το παρουσιάσεις π.χ. σε συναυλία ένα απλό "νε" σαν του δευτέρου.
 
Ευχαριστούμε πολύ eiryk emnoshele για το απηχηματάριο!
Θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμο σε αργά μέλη.
Πολύ ωραία και η βυζαντινή γραμματοσειρά που χρησιμοποιείς.
Αν επιτρέπεται, με ποιό πρόγραμμα γράφεις;
 
Πέρα από την συζήτηση για το εύστοχο ή μη των απηχημάτων αυτών, δείτε λίγο την χρήση του γορθμικού και του πελαστικού με τα διάφορα φωνήεντα ή δίψηφα φωνήεντα.

Αναλύστε το κ.Γιαννόπουλε γιατί η εμμονή ορισμένων αν δεν οφείλεται σε μη κατανόηση της χρήσης των σημαδιών αυτών, μπορεί να
είναι αποτέλεσμα υπερηφάνειας
(όπως λέει κι ένας ποιητής
"όσο φως κι αν έριχνες, μες στο εσκοτισμένο
γρανάζι του εγκέφαλου, το χιλιοσκουριασμένο,
τόσο εγώ επτασφράγιζα τα μάτια της ψυχής μου
για να κρατήσω το Εγώ, στέμμα της κεφαλής μου")
 
E

emakris

Guest
Μα, νομίζω το εξήγησε ήδη ο κ. Emnoshele εδώ. Ανέφερα και εγώ κάποια πράγματα εδώ.
 
Δε μιλώ συγκεκριμένα για τον EIRYK (αν και τα λάθη του παραμένουν), αλλά γενικώς, για μία κατάσταση, σε πολλά θέματα, όπου ενώ δίνονται οφθαλμοφανείς αποδείξεις, υπάρχει εγωιστική επιμονή και εμμονή στο ψευδές και το λάθος.
 

Μιχαήλ Τσαβαρής

Ιερός Καθεδρικός Ναός Ευαγγελισμού της Θεοτόκου
Στην ώρα της ακολουθίας "Αμήν" στην βάση του ήχου (ΚΕ δηλαδή) χωρίς απήχημα, αν θες να το παρουσιάσεις π.χ. σε συναυλία ένα απλό "νε" σαν του δευτέρου.

Σας ευχαριστώ πολύ για την απάντηση. :D Άλλη μια απορία... μπορεί ένα "νε" να είναι απηχημα? Με ένα απλό "νε" μπορείς να "πιάσεις" όλους τους ήχους. Αλλα ακούγοντας ενα απλό "νε" μπορώ να έχω το άκουσμα - γνώρισμα του κάθε ήχου? Εκτός και αν εννοείτε τα μονοσύλλαβα του Χρύσανθου.
Δεν λέω οτι χρησιμοποιώ απηχήματα συνέχεια. Αλλά καλό θα ήταν να τα χρησιμοποιούμε περισσότερο.
 
Last edited:

tsak77

Χρῆστος Τσακίρογλου
Αυτό που λέει ο Νίκος:
Στην ώρα της ακολουθίας "Αμήν" στην βάση του ήχου (ΚΕ δηλαδή) χωρίς απήχημα, αν θες να το παρουσιάσεις π.χ. σε συναυλία ένα απλό "νε" σαν του δευτέρου.
... έχει βάση, διότι πέρα από τη δική μας ευκολία, θα πρέπει να ξέρουμε ότι τα απηχήματα είναι συλλεβές εκτός των λειτουργικών κειμένων. Ως βοηθητικά λοιπόν, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται όταν είναι απολύτως αναγκαίο και μόνο (εν ώρα ακολουθίας αναφέρομαι). Το "Αμήν" μπορεί άνετα να χρησιμοποιηθεί ως απήχημα.
Ένα πρόσφατο (σχετικά) βίωμα είχα όταν πέρισυ στην λειτουργία της Αναστάσεως ήρθε ένας νεαρός δίπλα μου στο αναλόγιο, ο οποίος δεν ψάλλει ούτε έχει ιδέα περί της βυζαντινής, ασχολείται όμως με την κρητική μουσική. Μετά το τέλος της ακολουθίας μου λέει: Μα καλά, πως κουρδίζεις τη φωνή σου αμέσως μετά την άσχετη συνήθως (δυστυχώς) με αυτό που λες εκφώνηση των παπάδων και συνεχίζεις; Βέβαια, μου λέει, παρατήρησα δύο φορές σε όλη την ακολουθία που είπες ένα "Νε":wink:, αλλά τι γίνεται στις υπόλοιπες;
Του είπα ότι απλά στις υπόλοιπες τη θέση του "Νε" έπαιρνε το "Αμήν". Δεν γίνεται να μην κουρδίσεις έστω και νοητά σε άσμα άνευ οργανικής συνοδείας.

Δεν είναι δυνατόν κάθε τρεις και λίγο να απηχούμε, πρέπει κατ' εμέ να "βολέψουμε" το κούρδισμά μας όσο γίνεται μέσα στο λειτουργικό μέρος και λόγο της λατρείας.
 

neophokaeus

Μέλος
Έφτιαξα και τους πλάγιους ήχους. Δε τους ανεβάζω έναν έναν. Δεν υπάρχει λόγος. Έτσι με τους υπόλοιπους 4 ήχους δημιουργήθηκε ένα αρχείο συνολικά 17 σελίδων. Το ονόμασα απηχηματάριον. Δεν είναι ολοκληρωμένο σίγουρα ούτε αλάνθαστο. Είναι μια προσπάθεια μόνο τίποτα παραπανω. Όποιος έχει τη διάθεση ας διορθώσει ότι είναι λάθος και ας το ξανα ανεβάσει. Τα γορθμικά και πελαστικά τα διόρθωσα.
Αυτά... και το ιδιόμελο του Ιακώβου της περασμένης Κυριακής.

Ευχαριστούμε θερμότατα για τη πολύτιμη βοήθεια που μας παρέχετε με τα Απηχήματα τών Παλαιών και Αειμνήστων Μεγάλων Μουσικών Διδασκάλων του Γένους μας. Ευχαριστούμε επίσης τον π. Εφραίμ, τον κ. Τσακίρογλου, και τους φίλους ψαλτολογίτες που είχαν την φώτιση να αναρτήσουν τα παλαιά απηχήματα πάντα επίκαιρα για την ακριβή εκτέλεση των ύμνων του Ειρμολογίου, του Στιχηραρίου και Παπαδικού μέλους. Ας τελειώσει επί τέλους τα νε, νε νε κλπ. που ακούμε ακόμα από καταρτισμένους ψάλτες και να μάθουμε το σωστό τρόπο των παλαιών να πιάσουμε τους ήχους με τα ωραία και πλούσια απηχήματα. Είναι επιτακτικό οι νεότεροι έλληνες και ξένοι μουσικοί και μουσικολόγοι που ασχολούνται με την εκκλησιαστική μουσική μας, να μάθουν να ξεκινούν τους ύμνους με τα παλαιά απηχήματα ή ενηχήματα που "είναι η προετοιμασία του ήχου της ψαλθησομένης μελωδίας, γινομένη δι' ενός των πολυσυλλάβων φθόγγων", (Χρύσανθος). Με τις ευχές μου, π. Αμφιλόχιος.
 

dimskrekas

Δημήτρης Σκρέκας
Ευχαριστούμε θερμότατα για τη πολύτιμη βοήθεια που μας παρέχετε με τα Απηχήματα τών Παλαιών και Αειμνήστων Μεγάλων Μουσικών Διδασκάλων του Γένους μας. Ευχαριστούμε επίσης τον π. Εφραίμ, τον κ. Τσακίρογλου, και τους φίλους ψαλτολογίτες που είχαν την φώτιση να αναρτήσουν τα παλαιά απηχήματα πάντα επίκαιρα για την ακριβή εκτέλεση των ύμνων του Ειρμολογίου, του Στιχηραρίου και Παπαδικού μέλους. Ας τελειώσει επί τέλους τα νε, νε νε κλπ. που ακούμε ακόμα από καταρτισμένους ψάλτες και να μάθουμε το σωστό τρόπο των παλαιών να πιάσουμε τους ήχους με τα ωραία και πλούσια απηχήματα. Είναι επιτακτικό οι νεότεροι έλληνες και ξένοι μουσικοί και μουσικολόγοι που ασχολούνται με την εκκλησιαστική μουσική μας, να μάθουν να ξεκινούν τους ύμνους με τα παλαιά απηχήματα ή ενηχήματα που "είναι η προετοιμασία του ήχου της ψαλθησομένης μελωδίας, γινομένη δι' ενός των πολυσυλλάβων φθόγγων", (Χρύσανθος). Με τις ευχές μου, π. Αμφιλόχιος.

Θέλει αρετάς και τόλμην η ελευθερία από κάθε προγονολατρεία, όσο κ αν αερολόγοι την ''τεκμηριώνουν'...

Δ

ΥΓ Τί είναι επιτακτικό να μάθει να ψάλει κάποιος πριν πει τη Δοξολογία του Δανιήλ σε βαρύ επτάφωνο;
 
Σας ευχαριστώ πολύ για την απάντηση. :D Άλλη μια απορία... μπορεί ένα "νε" να είναι απηχημα? Με ένα απλό "νε" μπορείς να "πιάσεις" όλους τους ήχους. Αλλα ακούγοντας ενα απλό "νε" μπορώ να έχω το άκουσμα - γνώρισμα του κάθε ήχου? Εκτός και αν εννοείτε τα μονοσύλλαβα του Χρύσανθου.
Δεν λέω οτι χρησιμοποιώ απηχήματα συνέχεια. Αλλά καλό θα ήταν να τα χρησιμοποιούμε περισσότερο.

Παρακαλώ.
Να κάνω δύο σημαντικές παρατηρήσεις. Πρώτον, οι απόψεις μου για τα απηχήματα δεν είναι αυθαίρετες αλλά στηρίζονται στους Άρχοντες Πρωτοψάλτες, Λαμπαδαρίους, αλλά και μεγάλους μουσικοδιδασκάλους του περασμένου αιώνος που εξέλιξαν και διαμόρφωσαν τη σύγχρονη ψαλτική πραγματικότητα (έχουμε την τεχνολογία στην υπηρεσία της ιστορίας και μπορούμε να το εξακριβώσουμε). Επομένως εφόσον οι Ναυπλιώτης, Πρίγγος, Στανίτσας, Παναγιωτίδης, Χρύσανθος, Καραμάνης, Ταλιαδώρος, Μήτρος, Χατζημάρκος, Μιχαηλίδης, Βουδούρης, Δανιηλίδης, Παϊκόπουλος, Πετρόχειλος και πλήθος άλλων δεν χρησιμοποιούσαν πολυσύλλαβα απηχήματα (εκτός από "άγια" και "νεχέανες" ενίοτε στο παπαδικό μέλος), τί ήταν; Μήπως ήταν ανίδεοι και είναι ειδικοί ο Καράς και ο neophokaeys και όσοι άλλοι υπέρμαχοι των παλαιολιθικών απηχημάτων;
Δεύτερον, υπάρχει γενικώς μία τάση επιστροφής στο δήθεν "αρχαίον κάλλος" τόσο στη μουσική (παλαιά σημαδόφωνα, απηχήματα), όσο και σε ζητήματα τυπικού, αλλά και σε άλλα μη σωτηριώδους σημασίας θέματα, ενώ σε ουσιαστικά θέματα πίστης ο νεωτερισμός βασιλεύει!
Θέλει προσοχή λοιπόν, γνώση και πάνω από όλα ταπείνωση, κάτι το οποίο θεωρώ ότι έχεις και θα σε ανυψώσει μουσικά. Υγεία σου εύχομαι!
 

PavlosKouris

Pavlos Papadopaidi
Αυτό που λέει ο Νίκος:

... έχει βάση, διότι πέρα από τη δική μας ευκολία, θα πρέπει να ξέρουμε ότι τα απηχήματα είναι συλλεβές εκτός των λειτουργικών κειμένων. Ως βοηθητικά λοιπόν, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται όταν είναι απολύτως αναγκαίο και μόνο (εν ώρα ακολουθίας αναφέρομαι). Το "Αμήν" μπορεί άνετα να χρησιμοποιηθεί ως απήχημα.
Ένα πρόσφατο (σχετικά) βίωμα είχα όταν πέρισυ στην λειτουργία της Αναστάσεως ήρθε ένας νεαρός δίπλα μου στο αναλόγιο, ο οποίος δεν ψάλλει ούτε έχει ιδέα περί της βυζαντινής, ασχολείται όμως με την κρητική μουσική. Μετά το τέλος της ακολουθίας μου λέει: Μα καλά, πως κουρδίζεις τη φωνή σου αμέσως μετά την άσχετη συνήθως (δυστυχώς) με αυτό που λες εκφώνηση των παπάδων και συνεχίζεις; Βέβαια, μου λέει, παρατήρησα δύο φορές σε όλη την ακολουθία που είπες ένα "Νε":wink:, αλλά τι γίνεται στις υπόλοιπες;
Του είπα ότι απλά στις υπόλοιπες τη θέση του "Νε" έπαιρνε το "Αμήν". Δεν γίνεται να μην κουρδίσεις έστω και νοητά σε άσμα άνευ οργανικής συνοδείας.

Δεν είναι δυνατόν κάθε τρεις και λίγο να απηχούμε, πρέπει κατ' εμέ να "βολέψουμε" το κούρδισμά μας όσο γίνεται μέσα στο λειτουργικό μέρος και λόγο της λατρείας.


Πολύ μα πάρα πολύ ενδιαφέρουσα άποψη.
Συμφωνώ σε όλα με τον πρώην μακρυμάλλη:D
Αυτή είναι κ μια από τις διαφορές μας με τους μετέχοντες κλασσικής
μουσικής παιδείας.
Αναγκαίο γιαυτούς είναι το "κούρδισμα" κάτι που φαίνεται σε όσους έχουν
κάνει κ prima vista ή dictee.Όταν έδινα κάποια φορά στο παρελθόν σολφέζ
κ πετάχτηκε κάποιος κ είπε ότι κάνω βυζ.μουσική μου έδωσαν ένα φα κ με υποχρέωσαν να πω 5-6 ασκήσεις χωρίς συνοδεία κ χωρίς "κούρδισμα".
Τότε μου είπαν ότι λόγω Βυζ.μουσικής είναι πιο εξασκημένο το αυτί
των ψαλτών.
Συνοψίζοντας το απήχημα εκτός των άλλων σε βασικά μέλη (Δοξαστικό Αίνων ή Χερουβικό λ.χ.) δίνει κ την ευκαιρία να πάρεις μια ανάσα 2-3 δευτερολέπτων κ να συγκεντρωθείς.
Λέγοντας το απήχημα υποδηλώνεις, την κίνηση του μέλους προετοιμάζοντας
το αυτί των πιστών αλλά τονίζεις κ
τη σημαντικότητα του επερχόμενου ύμνου.
Σαφώς κ η κατάχρηση του ενηχήματος (ιδιαίτερα αν συνοδεύεται κ από τον ήχο του τονοδότη) είναι ιδιαίτερα ενοχλητική για τους πιστούς.:wink:
 
E

emakris

Guest
Οι δύο αντίθετες απόψεις, που εκφράζονται εδώ, στηρίζονται σε διαφορετική οπτική γωνία. Σίγουρα, οι βυζαντινοί μας πρόγονοι χρησιμοποιούσαν κατά κόρον τα απηχήματα, ακόμα και ενδιάμεσα στο μέλος. Συνήθως, μάλιστα, το απήχημα έπρεπε να καταλήγει στον αρκτικό φθόγγο. Εάν π.χ. είχαμε ένα μέλος σε βαρύ εκ του Γα, που άρχιζε όμως από Δι, το απήχημα έπρεπε να διαφοροποιηθεί, ώστε να καταλήξει στον Δι, για να αρχίσει από κει το μέλος!
Εν συνεχεία όμως αυτή η πρακτική ατόνησε, όπως φαίνεται και από την εξέλιξη του συστήματος των μαρτυριών επί Τουρκοκρατίας. Η εικόνα που έχουμε για τη χρήση των απηχημάτων από τους μεγάλους πρωτοψάλτες ανταποκρίνεται στον τρόπο που εξελίχθηκε φυσικά η μουσική παράδοση. Εάν θέλουμε να τα επαναφέρουμε στην εκκλησία, τότε θα πρέπει αντίστοιχα να εγκαταλείψουμε τον Πέτρο και να επιστρέψουμε στα παλαιά μέλη!
Συνεπώς: στην εκκλησία τα πολυσύλλαβα απηχήματα αντιβαίνουν στην αισθητική της λατρείας μας, όπως διαμορφώθηκε ιστορικά. Εγώ δεν τα λέω ποτέ. Και εάν χρειαστεί, επειδή υπάρχει μια δύσκολη αλλαγή ήχου, τα λέω σχεδόν από μέσα μου. Αντίθετα, μπορούμε (και πρέπει ίσως) να τα χρησιμοποιούμε στις συναυλίες, αφού εκεί προσπαθούμε να προβάλουμε την "έντεχνη" πλευρά της μουσικής μας.
 
Last edited:

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
Ἐγὼ πάντως τὰ λέω ἐν πάσῃ μεγαλοπρεπείᾳ ὅταν ἔχει «ὠραῖο» κόσμο ἀπὸ κάτω γιὰ νὰ προσδώσω μεσαιωνικὸ χρώμα στὸν καθ᾿ ὅλα μεσαιωνικὸ χαρακτήρα μου :wink:

Μὲ κυττᾶνε ὅλοι καὶ ὅλες ἁπορῶντας πότε θ' ἀρχίσω τὸ δοξαστικό:p
 

PavlosKouris

Pavlos Papadopaidi
Τελικά στο Ναό που ψέλνεις οι πιστοί περνούν καλά.
Πότε δεν ακούν τα ίδια με τον ίδιο τρόπο.
"Τι θα πει αυτό το παιδί σήμερα; Θα είναι κατανυκτικές οι σιωπές του;
Κ εκείνα τα νεανες ή το νανά έχει καιρό να το πει. Λες σήμερα;"
Έχεις ποικιλία λυκάκι εεεε;:p
 
Από εδώ http://analogion.com/forum/showthread.php?t=4700 μήνυμα 7 που αναφέρει ο Νεοκλής, βρέθηκε και το παρακάτω συνημμένο.
Τώρα δεν έχει σημασία αν ξέρουμε να λέμε σωστά το μάθημα, αρκεί να λέμε σωστά το απήχημα!
 

Attachments

  • Aphxhmata.jpg
    49.2 KB · Views: 126

karastamatis ioannis

Ιωάννης Καρασταμάτης
Από εδώ http://analogion.com/forum/showthread.php?t=4700 μήνυμα 7 που αναφέρει ο Νεοκλής, βρέθηκε και το παρακάτω συνημμένο.
Τώρα δεν έχει σημασία αν ξέρουμε να λέμε σωστά το μάθημα, αρκεί να λέμε σωστά το απήχημα!

Ασε μην τα σκαλιζεις...εκει εχουμε φτασει δυστυχως...!
 

Μιχαήλ Τσαβαρής

Ιερός Καθεδρικός Ναός Ευαγγελισμού της Θεοτόκου
Από εδώ http://analogion.com/forum/showthread.php?t=4700 μήνυμα 7 που αναφέρει ο Νεοκλής, βρέθηκε και το παρακάτω συνημμένο.
Τώρα δεν έχει σημασία αν ξέρουμε να λέμε σωστά το μάθημα, αρκεί να λέμε σωστά το απήχημα!

Τι πιο ωραίο από το να συνδυάζουμε και τα 2. Αυτή βέβαια είναι η δική μου η άποψη:).
 

neoklis

Νεοκλής Λευκόπουλος, Γενικός Συντονιστής
Στη συναυλία της Χορωδίας Ιεροψαλτών Ιωάννης ο Δαμασκηνός (Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, 1993) με χοράρχη τον Αθ. Καραμάνη (λεβέντης όμως ο παππούς!), που ανέβασε εδώ ο κ. Γιαννουκάκης, ακούγονται κατά σειράν τα εξής απηχήματα: νεαγιε (πλ.δ΄), ανανες (Κε, α΄), νεανες (β΄), ανανες (Πα, α΄), νανα (γ΄).
 

antonios

Αετόπουλος Αντώνιος
Εκφώνηση Ιερέως. Κενό (μικρό). Αμήν σε άσχετο με πριν τόνο. Επακολουθεί μέλος. Αυτό δεν αντιβαίνει στην αισθητική της λατρείας; Στο ότι το Αμήν συνδέεται με την προηγηθείσα εκφώνηση και όχι με το επόμενο μέλος; Και αισθητικά και ουσιαστικά είναι off. (Αμέ είμαι κι εγώ μοντέρνος!!!)

Άν πεις Άνανες (Νη-Πα-Πα) ή Νεε (Νη-Πα-Πα) τι διαφορά έχει; (Εκτός αν το δούμε και αυτό ως πεδίο ιδεολογικής αντιπαράθεσης),

Δηλαδή αν πείς Άγια στον "άγια" είναι εντάξει. Αν πεις Νεάγιε στον "νεάγιε" ή Νανά στον "νανά" όχι;:confused:

(Νομίζω πως έχουν ξαναειπωθεί όλα αυτά ή έπαθα deja-vu;)
 
Top