π. Κωνσταντίνου Παπαγιάννη, Αντιφωνάριον

Emmanouil Giannopoulos

Emmanouil Giannopoulos
Η σελίδα τίτλου μιας νέας, πολύ σημαντικής έκδοσης του π. Κωνσταντίνου Παπαγιάννη. Προσφέρεται για εντρύφηση από τους ασχολουμένους με την λατρεία, ψάλτες, ιερείς, κ.ά. Και ασφαλώς για άμεση χρήση στα ψαλτικά αναλόγια.
Θυμάμαι τον αείμνηστο δάσκαλό μας, τον Ιωάννη Φουντούλη να μου λέει από το κρεβάτι του πόνου πριν τρία περίπου χρόνια: "βγάλτο εσύ όπως του εξέδωσες και όλα τα άλλα, μην περιμένεις από αυτούς [και ανέφερε .....]. Πρέπει να βγει αυτό το βιβλίο."
Με την ευλογία του Θεού ήλθε η ώρα να γίνει κτήμα περισσοτέρων και αυτή η μεγάλη συμβολή του π. Κωνσταντίνου στην λατρεία μας.
Και ήδη, συν Θεώ, ετοιμάζεται η επόμενη!

Είπατε υπέρ του πονήσαντος πρωτοπρεσβυτέρου το "Κύριε ελέησον".
 

Attachments

  • π. Κων νου Παπαγιάννη, Αντιφωνάριον, σ. τίτλου.tif
    7.1 MB · Views: 2,514
Πολύ ενδιαφέρον και συγχαρητήρια για την έκδοση. Τα Κοινωνικά πώς συνδυάζονται με τον τίτλο; Πρόκειται για αντιφωνικά μελοποιημένους ψαλμούς από τον ίδιο τον π. Κωνσταντίνο; Μπορεί να ανέβει δείγμα 1-2 σελίδες από αυτά; Ευχαριστούμε.
 
Πολύ ενδιαφέρον και συγχαρητήρια για την έκδοση. Τα Κοινωνικά πώς συνδυάζονται με τον τίτλο; Πρόκειται για αντιφωνικά μελοποιημένους ψαλμούς από τον ίδιο τον π. Κωνσταντίνο; Μπορεί να ανέβει δείγμα 1-2 σελίδες από αυτά; Ευχαριστούμε.
Ξέρεις, ὁ ὅρος «ἀντίφωνον» δέν σημαίνει μόνον τήν ἐξ ὑπαμοιβῆς ψαλμωδία· μᾶλλον δέν εἶναι αὐτή ἡ κύρια σημασία του.
Γιά τό κοινωνικόν ἐξηγεῖ στόν πρόλογο αὐτά πού γνωρίζουμε περί ὁλοκλήρου ψαλμοῦ κ.λπ., περί τοῦ ἑνιαίου καλύψεως χρόνου κοινωνίας κληρικῶν καί λαοῦ, ἀκόμη γιά διπλᾶ κοινωνικά κ.ἄ..
Στήν παροῦσα ἔκδοση ἔχει μελοποιημένα σύντομα κοινωνικά (ὅπως συνήθως τά ξέρουμε) καί προσθέτει ἐννέα στίχους σύν τῷ Δόξα, καὶ νῦν, σέ κάθε κοινωνικό. Ὁπότε (πρός κάλυψιν ἀπαιτουμένου χρόνου) τό κοινωνικόν ψάλλεται ὅπως τά ἀντίφωνα τῆς λειτουργίας ἤ τά προκείμενα καί ἀλληλουιάρια, μέ στίχους ἀπό τόν ἴδιο ψαλμό ἤ ἐκλογή καί ἐπαναλαμβάνεται ὁ αὐτός στίχος –τό κοινωνικόν– ἐν εἴδει ἐφυμνίου.

Ὁ κ. Γιαννόπουλος μπορεῖ νά ἀνεβάσει δεῖγμα.

Πάντως πρόκειται γιά ἕνα ἀκόμη «ἔργο ζωῆς» 400 σελίδων τοῦ πολιοῦ γέροντος, μιά «μεγάλη συμβολή του π. Κωνσταντίνου στην λατρεία μας»!!!



 
Συγχαρητήρια κ. Γιαννόπουλε σε έσάς και κυρίως τον π. Κωνσταντίνο.
Από πού μπορούμε να το προμηθευτούμε;

Εγκέρδιες ευχές σε όλα τα μέλη του φόρουμ για έτη ευλογημένα, φωτισμένα, χαρούμενα, ειρηνικά...

Χριστούγεννα χωρίς Χριστό δεν είναι Χριστούγεννα, όπως και
ζωή χωρίς Χριστό δεν είναι ζωή.
 
Συγχαρητήρια ... κυρίως στον π. Κωνσταντίνο.
Από πού μπορούμε να το προμηθευτούμε;

Άμεσα, από τον τηλεφωνικό αριθμό 2310519703, αλλά με διάκριση.
 
Last edited:
Πολύ ενδιαφέρον και συγχαρητήρια για την έκδοση. Τα Κοινωνικά πώς συνδυάζονται με τον τίτλο; Πρόκειται για αντιφωνικά μελοποιημένους ψαλμούς από τον ίδιο τον π. Κωνσταντίνο; Μπορεί να ανέβει δείγμα 1-2 σελίδες από αυτά; Ευχαριστούμε.

Επισυνάπτω 2 σελίδες από το Πεντηκοστάριο του π. Κωνσταντίνου Παπαγιάννη και νομίζω πως θα είναι κάτι ανάλογο και το περιεχόμενο του Αντιφωναρίου.
Θα το παραγγείλω πάντως άμεσα, διότι περιέχει τους σχετικούς στίχους και το κοινωνικό σε ποιό σύντομο μέλος, στο οποίο μου έδειξαν οι φίλοι μου πως τα προτιμούν, καθόσον είναι πιό κατανοητό το νόημα των κοινωνικών της ημέρας.
Βασίλης Κιαμηλίδης
 

Attachments

  • Κοινωνικό της Πεντηκοστής Κων. Παπαγιάννη.pdf
    329 KB · Views: 735

Τό ΑΝΤΙΦΩΝΑΡΙΟΝ τοῦ π. Κων. Παπαγιάννη ἔγινε πλέον μόνιμο καί εὔχρηστο μουσικό βιβλίο στά ἀναλόγια τοῦ Ναοῦ μας.

Τά τετράστιχα σύντομα ἀλληλουιάρια τῶν Κυριακῶν εἶναι πάρα πολύ ὡραῖα, σχεδόν στό ἴδιο μοτίβο γιά ὅλους τούς ἤχους καί ἀπομνημονεύονται εὔκολα στά αὐτιά τῶν ἐκκλησιαζομένων. Ἐπαρκοῦν μέ ἀκρίβεια γιά τήν θυμίαση καί μετάβαση τοῦ διακόνου στόν ἄμβωνα. Ἐλλείποντος διακόνου μποροῦν ἐνδεχομένως νά ψαλλοῦν δίστιχα, δηλ. τρεῖς φορές ἀντί γιά πέντε, πού ὅμως τά πέντε εἶναι τῆς ἀρχαίας τάξεως.

Ἐκεῖνο ὅμως πού μᾶς ἔχει ἐνθουσιάσει εἶναι ὅτι πλέον ψάλλουμε ὅλα τά προκείμενα τῆς τριθέκτης καί τῶν ἑσπερινῶν (ἰδίως μετά Προηγιασμένης) τῆς Μεγ. Τεσσαρακοστῆς. Ἔτσι δέν ἐκφωνεῖται ὁ ἦχος χωρίς ἀπόδοση τοῦ προκειμένου στόν ἦχο...

Εἶναι ὅλα ἄριστα ταξινομημένα καί πολύ εὔκολα τά ἔχει ἔμπροσθέν του ὁ ψάλτης/ψάλτες/ἀναγνώστης/χορός.


 
To χρησιμοποιώ σχεδόν καθημερινά, κυρίως για τα σύντομα Κοινωνικά, αφού στο Ναό που ψάλλω δεν ψάλλουμε τα Προκείμενα. Συνήθως τώρα στις Προηγιασμένες, λέω αργό Κοινωνικό πριν το Μετά φόβου και κατά την Κοινωνία των Πιστών σύντομο με στιχολογία από το Αντιφωνάριο.

Η μεγάλη δουλειά που έχει κάνει ο π. Κωνσταντίνος έγκειται στα εξής δύο σημεία, κατά τη γνώμη μου.

1) Στη μελοποίηση όλων των προκειμένων, Αλληλουαρίων, Κοινωνικών (σε όλους τους ήχους) κλπ., σε μέλος το οποίο χωρίς να είναι πρωτότυπο ή περίτεχνο είναι ιδανικό γι' αυτόν ακριβώς το λόγο: μέσα στην απλότητά του (μεταχειρίζεται τις ΒΑΣΙΚΕΣ γραμμές του κάθε ήχου) είναι εύκολο και για τον ψάλλοντα και για τον ακούοντα. Έχει ξεκάθαρα τον χαρακτήρα και την λειτουργία του - αρχαίου - εφυμνίου.

2) Οι στίχοι. Τεράστια δουλειά! Η επιλογή, η καταγραφή, η συγκριτική θεώρηση πολλών κωδίκων τυπικού. Από κει που θέλαμε να πούμε Προκείμενο ή σύντομο Κοινωνικό και δεν είχαμε στίχους, τώρα μας προσφέρονται στίχοι καίριοι, προσεκτικά επιλεγμένοι από διάφορα σημεία των Γραφών, που εξυπηρετούν στο έπακρο και εισάγουν και τον κόσμο στο πνεύμα της ημέρας ή της περιόδου.

Ένα θερμότατο ευχαριστώ στον π. Κωνσταντίνο!
 
Last edited:
Επισυνάπτω 2 σελίδες από το Πεντηκοστάριο του π. Κωνσταντίνου Παπαγιάννη και νομίζω πως θα είναι κάτι ανάλογο και το περιεχόμενο του Αντιφωναρίου.
Θα το παραγγείλω πάντως άμεσα, διότι περιέχει τους σχετικούς στίχους και το κοινωνικό σε ποιό σύντομο μέλος, στο οποίο μου έδειξαν οι φίλοι μου πως τα προτιμούν, καθόσον είναι πιό κατανοητό το νόημα των κοινωνικών της ημέρας.
Βασίλης Κιαμηλίδης

Το εφύμνιο "τὸ πνεῦμά σου τὸ ἀγαθὸν ὁδηγήσει με ἐν γῇ εὐθείᾳ" είναι από τον ψαλμό 142, ενώ λ.χ. ο στίχος "οἱ οὐρανοὶ διηγοῦνται δόξαν θεοῦ ποίησιν δὲ χειρῶν αὐτοῦ ἀναγγέλλει τὸ στερέωμα" από τον άλλο ψαλμό, 18. Γιατί;
 
Το εφύμνιο "τὸ πνεῦμά σου τὸ ἀγαθὸν ὁδηγήσει με ἐν γῇ εὐθείᾳ" είναι από τον ψαλμό 142, ενώ λ.χ. ο στίχος "οἱ οὐρανοὶ διηγοῦνται δόξαν θεοῦ ποίησιν δὲ χειρῶν αὐτοῦ ἀναγγέλλει τὸ στερέωμα" από τον άλλο ψαλμό, 18. Γιατί;

Όπως μας πληροφορεί ο π. Κων/νος στην Εισαγωγή του, χρησιμοποιεί αρκετά συχνά εκλογές ψαλμικών στίχων, πρακτική που εχρησιμοποιείτο παλαιόθεν στην Εκκλησία. Για το συγκεκριμένο παράδειγμα, αν δούμε το Εκλογάριο θα διαπιστώσουμε ότι ο 1ος στίχος για την Πεντηκοστή είναι "Οι ουρανοί διηγούνται δόξαν Θεού...".
 
Όπως μας πληροφορεί ο π. Κων/νος στην Εισαγωγή του, χρησιμοποιεί αρκετά συχνά εκλογές ψαλμικών στίχων, πρακτική που εχρησιμοποιείτο παλαιόθεν στην Εκκλησία.

Για τα κοινωνικά από που είναι γνωστό αυτό;

Νόμιζα ότι "εκλογές" συνήθως περιέχουν στίχους από ένα ψαλμό (δες λ.χ. τα προκείμενα, αλληλούια, στίχοι του Θεός Κύριος, αντίφωνα κτλ.). Δεν ξέρω με σιγουριά.
 
Νόμιζα ότι "εκλογές" συνήθως περιέχουν στίχους από ένα ψαλμό (δες λ.χ. τα προκείμενα, αλληλούια, στίχοι του Θεός Κύριος, αντίφωνα κτλ.). Δεν ξέρω με σιγουριά.
Δέν εἶναι τόσο ἀρχαῖο, σύμφωνοι.
Ἀπό τό ΤΚΠ καί μετά καί τή νεώτερη πρακτική τῶν νεώτερων ἀντιφώνων, προερχομένων ἀπό τό Ἐκλογάριον, πού εἶναι ἐκλογή στίχων διαφόρων ψαλμῶν καί ὄχι ἀπό ἕναν.

Δέν ἦταν δυνατόν νά ἐπαναλαμβάνονται οἱ ἴδιοι ψαλμοί, π.χ. στό Αἰνεῖτε τῶν Κυριακῶν.

ΥΓ. Μιά ἀρχαιότητα δικαιολογεῖται πάντως, στήν ὕπαρξη διπλῶν καί τριπλῶν κοινωνικῶν, ἀπό διπλούς καί τριπλούς ψαλμούς.

 
Last edited:
Δέν ἦταν δυνατόν νά ἐπαναλαμβάνονται οἱ ἴδιοι ψαλμοί, π.χ. στό Αἰνεῖτε τῶν Κυριακῶν.

Γιατί;

ΥΓ. Μιά ἀρχαιότητα δικαιολογεῖται πάντως, στήν ὕπαρξη διπλῶν καί τριπλῶν κοινωνικῶν, ἀπό διπλούς καί τριπλούς ψαλμούς.

Άλλο πράγμα είναι αυτό, αφού αυτά είναι εφύμνια, δηλαδή 2 διαφορετικά εφύμνια από τους 2 διαφορετικούς ψαλμούς (έψαλλαν και οι δύο εξ ολόκληρου;), ενώ εδώ βλέπω 1 σταθερό εφύμνιο και εκλογή από τους διαφορετικούς ψαλμούς. Επίσης και η ύπαρξη διπλών κοινωνικών μάλλον είναι κάπως μεταγενέστερη εξέλιξη (του I αι.;).
 

Attachments

  • TAgS_Dmitrievsky_MegaloSabbato.jpg
    30.2 KB · Views: 126
Γιατί;
Ἔτσι ἔκρινε Shota.
Τά ἀναλύει στά προλεγόμενα. Ὅ,τι θέλουμε παίρνουμε, ὅ,τι θέλουμε ἀφήνουμε· ἤ ἄν θέλεις τό ἀφήνεις καί ὅλο.
Εἶναι μουσικό βιβλίο κατ᾿ ἀρχάς καί ἀπό τήν ἄλλη πολύτιμο ἔργο ζωῆς, πολύτιμο ἐγχειρίδιο στά χέρια ψαλτῶν καί ἱερέων.
Προσφορά ἀνεκτίμητη!!!

Άλλο πράγμα είναι αυτό, αφού αυτά είναι εφύμνια, δηλαδή 2 διαφορετικά εφύμνια από τους 2 διαφορετικούς ψαλμούς (έψαλλαν και οι δύο εξ ολόκληρου;), ενώ εδώ βλέπω 1 σταθερό εφύμνιο και εκλογή από τους διαφορετικούς ψαλμούς.
Αὐτή εἶναι πρακτική τῶν νεώτερων ἀντιφώνων τῆς λειτουργίας, ὅπως ἔγραψα. Ὑπάρχει ἔρεισμα.

Επίσης και η ύπαρξη διπλών κοινωνικών μάλλον είναι κάπως μεταγενέστερη εξέλιξη (του I αι.;).
Νομίζω ὅτι τά διπλά καί τριπλά κοινωνικά εἶναι ἀρχαιότερη πράξη ἀπό τή σημερινή. Τώρα ἄν πᾶμε πιό πίσω, ἴσως ὑπῆρχαν κάποια σταθερά κοινωνικά, μᾶλλον ὁλόκληροι κοινωνικοί ψαλμοί, ὅπως βλέπουμε στίς ἀρχαῖες λειτουργίες καί ὅσα ἐπ᾿ αὐτῶν ἔχουν γράψει Τρεμπέλας καί Φουντούλης καί πού πάλι δέν ἦταν ἕνας ψαλμός. Τό «κοινωνικόν» εἶναι μιά μεγάλη ἑνότητα, πού ἀρχίζει μέ τό Εἷς ἅγιος, εἷς Κύριος..., μέχρι τό Εἴη τὸ ὄνομα Κυρίου εὐλογημένον... καί περιλαμβάνει πλείονα τοῦ ἑνός ψαλμούς καί ὕμνους, ὅπως ἔχει γραφεῖ στά οἰκεῖα θέματα.

 
Last edited:
Εἶναι μουσικό βιβλίο κατ᾿ ἀρχάς καί ἀπό τήν ἄλλη πολύτιμο ἔργο ζωῆς, πολύτιμο ἐγχειρίδιο στά χέρια ψαλτῶν καί ἱερέων.
Προσφορά ἀνεκτίμητη!!!
Αγόρασα και αυτό το βιβλίο του Πατρός Κωνσταντίνου, και το θεωρώ και εγώ πολύτιμο ἔργο ζωῆς, πολύτιμο ἐγχειρίδιο των ιεροψαλτών.
Βασίλης Κιαμηλίδης
 
Γιατί;

Για την ακρίβεια, λέει πως για να μην επαναλαμβάνεται κάθε Κυριακή η ίδια στιχολογία - όχι ότι δεν είναι σωστό, χάριν ποικιλίας - εξέλεξε από διάφορους ψαλμούς στίχους δοξολογικούς, παρομοίου περιεχομένου με αυτούς του Ψαλμού 148, για εναλλαγή. Γι' αυτό και μίλησα προηγουμένως για την τεράστια δουλειά της εκλογής στίχων που βοηθά τα μέγιστα. Αυτό φαίνεται επίσης και στα Κοινωνικά που είναι νέες συνθέσεις "Σώμα Χριστού...", "Ο τρώγων μου την σάρκα...".
 
π. Μάξιμος;69060 said:
Ἔτσι ἔκρινε Shota.
Τά ἀναλύει στά προλεγόμενα. Ὅ,τι θέλουμε παίρνουμε, ὅ,τι θέλουμε ἀφήνουμε· ἤ ἄν θέλεις τό ἀφήνεις καί ὅλο.
Εἶναι μουσικό βιβλίο κατ᾿ ἀρχάς καί ἀπό τήν ἄλλη πολύτιμο ἔργο ζωῆς, πολύτιμο ἐγχειρίδιο στά χέρια ψαλτῶν καί ἱερέων.
Προσφορά ἀνεκτίμητη!!!
Μάλιστα έχει υποσημείωση ο π. Κωνσταντίνος η οποία αναφέρει μεταξύ άλλων (στην σελ. 75 υπ. 8): ¨...Οι επιθυμούντες όμως δύνανται να λέγουν και εις τους άλλους ήχους τους στίχους του ρμη΄ ψαλμού...¨
π. Μάξιμος;69060 said:
Αὐτή εἶναι πρακτική τῶν νεώτερων ἀντιφώνων τῆς λειτουργίας, ὅπως ἔγραψα. Ὑπάρχει ἔρεισμα.
Πολλές φορές οι στίχοι ενός ψαλμού δεν είναι και όλοι σχετικοί με την εορτή.
Καλό είναι να έχουμε έναν ψαλμό. Πρακτικά όμως δεν είναι δυνατό πάντοτε.
Έτσι παρατηρώ ότι ενώ το ¨Θεός Κύριος¨ και το Εκ νυκτός ορθρίζει¨ είναι από έναν ψαλμό ή μια ωδή αντίστοιχα δεν συμβαίνει το ίδιο για το Αλληλουιάριον του Σαββάτου.
π. Μάξιμος;69060 said:
Νομίζω ὅτι τά διπλά καί τριπλά κοινωνικά εἶναι ἀρχαιότερη πράξη ἀπό τή σημερινή. Τώρα ἄν πᾶμε πιό πίσω, ἴσως ὑπῆρχαν κάποια σταθερά κοινωνικά, μᾶλλον ὁλόκληροι κοινωνικοί ψαλμοί, ὅπως βλέπουμε στίς ἀρχαῖες λειτουργίες καί ὅσα ἐπ᾿ αὐτῶν ἔχουν γράψει Τρεμπέλας καί Φουντούλης καί πού πάλι δέν ἦταν ἕνας ψαλμός. Τό «κοινωνικόν» εἶναι μιά μεγάλη ἑνότητα, πού ἀρχίζει μέ τό Εἷς ἅγιος, εἷς Κύριος..., μέχρι τό Εἴη τὸ ὄνομα Κυρίου εὐλογημένον... καί περιλαμβάνει πλείονα τοῦ ἑνός ψαλμούς καί ὕμνους, ὅπως ἔχει γραφεῖ στά οἰκεῖα θέματα.
Να αναφέρω ότι προσωπικά ψάλλω αργό Κοινωνικό το υπό του Τυπικού οριζόμενο μετά το ¨Εις Άγιος...¨ και σύντομον Κοινωνικόν μετά Στιχολογίας
(ή Κοινωνικά εάν υπάρχει ανάγκη) στην μετάληψη του λαού. Σπάνια ψάλλω ευθύς σύντομον μετά Στιχολογίας μετά το ¨Εις Άγιος...¨.
 
Last edited:
π. Μάξιμος;69060 said:
Ἔτσι ἔκρινε Shota.
Τά ἀναλύει στά προλεγόμενα. Ὅ,τι θέλουμε παίρνουμε, ὅ,τι θέλουμε ἀφήνουμε· ἤ ἄν θέλεις τό ἀφήνεις καί ὅλο.
Εἶναι μουσικό βιβλίο κατ᾿ ἀρχάς καί ἀπό τήν ἄλλη πολύτιμο ἔργο ζωῆς, πολύτιμο ἐγχειρίδιο στά χέρια ψαλτῶν καί ἱερέων.
Προσφορά ἀνεκτίμητη!!!

Το ότι είναι μνημειώδες έργο δεν αμφιβάλλω (ιστορικό-λειτουργικό δεν είναι αφού παρουσιάζει προσωπικές γνώμες του εκδότου). Κατά ποσο είναι χρήσιμο αυτό θα μας πει η ιστορία.


Νομίζω ὅτι τά διπλά καί τριπλά κοινωνικά εἶναι ἀρχαιότερη πράξη ἀπό τή σημερινή. Τώρα ἄν πᾶμε πιό πίσω, ἴσως ὑπῆρχαν κάποια σταθερά κοινωνικά, μᾶλλον ὁλόκληροι κοινωνικοί ψαλμοί, ὅπως βλέπουμε στίς ἀρχαῖες λειτουργίες καί ὅσα ἐπ᾿ αὐτῶν ἔχουν γράψει Τρεμπέλας καί Φουντούλης καί πού πάλι δέν ἦταν ἕνας ψαλμός.

O Taft παραθέτει ένα χωριο (σε αγγλική μετάφραση) από το Αρχιερατικό British Library Add. 34060 του ιβ' αι. (η τάξη είναι τουλάχιστον του ια' αιώνα, ίσως και παλαιότερη):

And after giving [communion] to everyone [in the sanctuary] he [the bishop] goes off to the first communion table, and when the deacon carrying the discos has said, "Bless, master", the bishop says, "I will bless the Lord at all times..." [Ps 33]. And the whole psalm is done by the assistants [των συνεστωτων] while the people are receiving communion. And if there are still other communicants, the deacon says again, "Bless, master", and the bishop says "I will bless the Lord..." [Ps 33 again]. And this is said two and three and several times, for as long as there are communicants (The Precommunion Rites, p. 290).

Φαίνεται ότι έλεγαν τον ολόκληρο ψαλμό (εδώ το 33), πολλές φορες εάν υπήρχε ανάγκη.
 
Last edited:
O Taft παραθέτει ένα χωριο (σε αγγλική μετάφραση) από το Αρχιερατικό British Library Add. 34060 του ιβ' αι. (η τάξη είναι τουλάχιστον του ια' αιώνα, ίσως και παλαιότερη):

And after giving [communion] to everyone [in the sanctuary] he [the bishop] goes off to the first communion table, and when the deacon carrying the discos has said, "Bless, master", the bishop says, "I will bless the Lord at all times..." [Ps 33]. And the whole psalm is done by the assistants [των συνεστωτων] while the people are receiving communion. And if there are still other communicants, the deacon says again, "Bless, master", and the bishop says "I will bless the Lord..." [Ps 33 again]. And this is said two and three and several times, for as long as there are communicants (The Precommunion Rites, p. 290).

Φαίνεται ότι έλεγαν τον ολόκληρο ψαλμό (εδώ το 33), πολλές φορες εάν υπήρχε ανάγκη.
 
Πρακτικά όμως δεν είναι δυνατό πάντοτε.
Έτσι παρατηρώ ότι ενώ το ¨Θεός Κύριος¨ και το Εκ νυκτός ορθρίζει¨ είναι από έναν ψαλμό ή μια ωδή αντίστοιχα δεν συμβαίνει το ίδιο για το Αλληλουιάριον του Σαββάτου.

Κατά λάθος ίσως, αφού ο έντυπος Απόστολος (ρωσσικός τουλάχιστον, δεν έχω το ελληνικό μαζί μου) έχει 3 στίχους και όχι 2. Δεν ξέρω τι γίνεται σε χειρόγραφα.
 
Back
Top