Πεντηκοστάριον Βαρθολομαίου Κουτλουμουσιανού του Ιμβρίου

π. Μάξιμος

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής

Γιά τήν συμπλήρωση τῶν Πηγῶν, μετά τά Μηναῖα, νά προσθέσουμε καί τό Πεντηκοστάριον (ἔκδοση ἑβδόμη Βενετίας 1890) μέ τό ἐκτενῆ ἐνδιαφέροντα Πρόλογο, ὅπως στό Μηναῖον τοῦ Σεπτεμβρίου, καί ὅπως εἶχα ἐπισημάνει ἐδῶ.

Ἐδῶ ἡ ἔκδοση τοῦ 1860 (ἀπὸ τὸ Google).

Στήν ἀπορία μου γιατί δέν ὑπάρχει Τριῴδιον (δέν τό ἔχει ἡ Ἀνέμη;) ὁ Μανόλης Θεοδωράκης μοῦ εἶπε ὅτι (εὐτυχῶς) δέν ἐπιμελήθηκε τοῦ Τριῳδίου ὁ Βαρθολομαῖος. Κάτι πού φαίνεται καί στήν ἔκδοση τοῦ Τριῳδίου ἀπό τήν Ἀ.Δ., δηλαδή δέν ὑπάρχει ὅπως στά Μηναῖα καί τό Πεντηκοστάριον ἡ ἐπεξήγηση στό τίτλο ὅτι ἐκδίδει τοῦ Βαρθολομαίου Κουτλουμουσιανοῦ τοῦ Ἰμβρίου.

Ὁ Βαρθολομαῖος δέν διόρθωσε τό Τριῴδιον καί τό Μέγα Εὐχολόγιον· καί αὐτό εἶναι εὐτύχημα (κατά τόν Θεοδωράκη) γιατί ἔμειναν ἀνέπαφες οἱ τυπικές διατάξεις τοῦ ΤΑΣ. Στό Τριῴδιον καί τό Μέγα Εὐχολόγιον ἔχουμε ἀκριβῶς καταγεγραμμένο τό ΤΑΣ.

Τριῴδιον ἔχουμε ἐδῶ.


 
Last edited:
π. Μάξιμος said:

Στό Τριῴδιον καί τό Μέγα Εὐχολόγιον ἔχουμε ἀκριβῶς καταγεγραμμένο τό ΤΑΣ.
Click to expand...


Ὄχι μόνο το ΤΑΣ, ἀλλὰ καὶ ἀπροσδόκητο πλῆθος ἀρχετύπων διατάξεων. Ὅπως καὶ ὁ Dmitrievskij, ἔτσι καὶ αὐτὲς οἱ ἐκδόσεις ἀποκαλύπτουν νέα στοιχεία σὲ κάθε παρατήρηση.
 
MTheodorakis said:
Ὄχι μόνο το ΤΑΣ, ἀλλὰ καὶ ἀπροσδόκητο πλῆθος ἀρχετύπων διατάξεων. Ὅπως καὶ ὁ Dmitrievskij, ἔτσι καὶ αὐτὲς οἱ ἐκδόσεις ἀποκαλύπτουν νέα στοιχεία σὲ κάθε παρατήρηση.
Click to expand...

Προσωπικά με προβληματίζουν ορισμένες διατάξεις της Ορθοδοξίας και Σταυροπροσκυνήσεως στο Τριώδιο. Είχαμε συζητήσει παλαιότερα...
 
π. Μάξιμος;31167 said:
Στήν ἀπορία μου γιατί δέν ὑπάρχει Τριῴδιον (δέν τό ἔχει ἡ Ἀνέμη;) ὁ Μανόλης Θεοδωράκης μοῦ εἶπε ὅτι (εὐτυχῶς) δέν ἐπιμελήθηκε τοῦ Τριῳδίου ὁ Βαρθολομαῖος. Κάτι πού φαίνεται καί στήν ἔκδοση τοῦ Τριῳδίου ἀπό τήν Ἀ.Δ., δηλαδή δέν ὑπάρχει ὅπως στά Μηναῖα καί τό Πεντηκοστάριον ἡ ἐπεξήγηση στό τίτλο ὅτι ἐκδίδει τοῦ Βαρθολομαίου Κουτλουμουσιανοῦ τοῦ Ἰμβρίου.

Ὁ Βαρθολομαῖος δέν διόρθωσε τό Τριῴδιον καί τό Μέγα Εὐχολόγιον· καί αὐτό εἶναι εὐτύχημα (κατά τόν Θεοδωράκη) γιατί ἔμειναν ἀνέπαφες οἱ τυπικές διατάξεις τοῦ ΤΑΣ. Στό Τριῴδιον καί τό Μέγα Εὐχολόγιον ἔχουμε ἀκριβῶς καταγεγραμμένο τό ΤΑΣ.

Τριῴδιον ἔχουμε ἐδῶ.
Click to expand...

Δε θα ήθελα να παραβιάσω ανοιχτές θύρες, αλλά θα πρότεινα να είμαστε προσεκτικότεροι στις κρίσεις μας για ανθρώπους στους οποίους οφείλουμε πάρα πολλά. Ο κ. Θεοδωράκης είναι εκλεκτότατο μέλος, και γνώστης άριστος του τυπικού (και όχι μόνον), αλλά αυτή του η έκφραση με βρίσκει προσωπικώς αντίθετο. Ο Βαρθολομαίος έζησε σε διαφορετική εποχή από τη δική μας, και με τις αντιλήψεις εκείνης της εποχής προσέφερε ένα πολύ σημαντικό έργο. Οι πρόλογοί του είναι πολλαπλά ωφέλιμοι. Έχει παραλείψεις, λάθη και προσθαφαιρέσεις ( ανεπιτυχείς ή και μη αποδεκτές σε κάποια σημεία-άλλαξε πολλούς κανόνες, αλλοίωσε ακροστιχίδες), αλλά αυτό δε νομιμοποιεί εμάς σήμερα να του προσάπτουμε περισσότερα.

Δ.
 
Last edited:

Καλά μή βαρᾶς....
Γιά τόν Βαρθολομαῖο ἔχουμε γράψει τόσα «ὑπέρ» στό θέμα τῶν Μηναίων ὅπως παρέπεμψα. Μά τόσα... Ποῦ εἶδες τά περισσότερα...
Ἡ ἐκφραση «εὐτυχῶς» δικῆς μου μεταφορᾶς... δέν ὑποτιμᾶ τό ἔργο του, ἀλλά ἐπισημαίνει τήν μή παρέμβαση στίς τυπικές διατάξεις πού καλῶς ἤ κακῶς ἔγιναν στά Μηναῖα, μάλιστα ἐκ τοῦ ΤΚΠ.
Καί τά «κατά» κάποιας κριτικῆς πάλι ἔχουν διατυπωθεῖ στό θέμα τῶν Μηναίων.

Εὐλόγησον...!!!


 
π. Μάξιμος;31228 said:

Καλά μή βαρᾶς....
Γιά τόν Βαρθολομαῖο ἔχουμε γράψει τόσα «ὑπέρ» στό θέμα τῶν Μηναίων ὅπως παρέπεμψα. Μά τόσα... Ποῦ εἶδες τά περισσότερα...
Ἡ ἐκφραση «εὐτυχῶς» δικῆς μου μεταφορᾶς... δέν ὑποτιμᾶ τό ἔργο του, ἀλλά ἐπισημαίνει τήν μή παρέμβαση στίς τυπικές διατάξεις πού καλῶς ἤ κακῶς ἔγιναν στά Μηναῖα, μάλιστα ἐκ τοῦ ΤΚΠ.
Καί τά «κατά» κάποιας κριτικῆς πάλι ἔχουν διατυπωθεῖ στό θέμα τῶν Μηναίων.

Εὐλόγησον...!!!
Click to expand...

Έχουμε εδώ και κάποια χρόνια την απόπειρα επανέκδοσης απάντων διακεκριμένου Πρωτοψάλτου του Πατριαρχείου. Αν αυτή η (κατά την άποψη όχι μόνο του γράφοντος) στρεβλωτική προσπάθεια -παρά το αγαθότατον της προθέσεως αλλ' ατυχέστατον της πράξεως- για κάποιους λόγους σταματήσει, θα νομιμοποιούμαστε να ισχυριζόμαστε ευτυχώς που έμεινε ανολοκλήρωτη; Σε μια τέτοια κρίση όλοι θα αντιδρούσατε, και δικαίως!
Στην περίπτωση του Βαρθολομαίου, ανθρώπου που έχει προσφέρει όλα αυτά (κ όχι μόνο) που περιγράψατε, και επισημαίνω πιο πάνω, δεν είναι αδόκιμος, και ατυχέστατος ο όρος ευτύχημα/ευτυχώς που δεν εξέδωσε Τριώδιο και Ευχολόγιο; Ιδού τα περισσότερα...

Βαράω; Βαράτε;

Ευλογείτε!

Δ.
 
Μου έκανε εντύπωση ότι στο Πεντηκοστάριο της Αποστολικής Διακονίας [1984 Γ' ανατυπ., σελ 161 ,στηλ. β) στην τυπική διάταξη περί των κανόνων της Αναλήψεως γράφεται ότι είναι άνευ στίχου.

Φυσικά, στο Πεντηκοστάριο του Βαρθολομαίου (στη Ανέμη) δεν αναφέρεται κάτι τετοιο.

Κοίταξα και σε μια άλλη πηγή προ του Βαρθολομαίου (Πενθέκτη ή Εβδομαδαρία του Ματθαίου Κρητός του 1817 από την Ανέμη) που δεν ανέφερεται τίποτα περί της μη ψαλμωδήσεως του προϋμνίου του κανόνα.
 

Ὡραία ἡ παρατήρησή σου Χρῆστο.
Ἰσχύουν ὅσα εἴχαμε γράψει ἐδῶ. Μεταγενεστέρα «χείρ»...
Τέτοιου εἴδους τυπικές σημειώσεις δέν δικαιολογοῦνται ἤ δέν ἀπαντῶνται. Αὐτή εἶναι ἡ γνώμη μου· δέν ξέρω πάλι.

Πάντως ἄν κάτι δέν σοῦ (σέ*) πάει καλά ἀπό πλευρᾶς τυπικοῦ νά τό θέσεις στό οἰκεῖο θέμα τῶν κανόνων, ἐπειδή δέν πολυκαταλαβαίνω τήν παρατηρησή σου, ἄν πρόκειται γιά μόνη τήν ἐπέμβαση ἤ γι᾿ αὐτή ταύτη τή διάταξη. Ἐπειδή ἀναφέρεσαι στό «ἄνευ στίχου» ἀπ᾿ τή μιά καί ἀπ᾿ τήν ἄλλη γράφεις περί «προϋμνίου του κανόνα».

* πρέπει νά γράφουμε δίγλωσσα.

 
Last edited:
Αξιολογότατη διδακτορική διατριβή με αντικείμενο την εκδοτική πορεία του Πεντηκοσταρίου κατέθεσε στη Θεολογική Αθηνών (υπεύθυνος καθηγητής π. Γεώργιος Μεταλληνός) ο π. Ιωάννης Μεσολωράς από την Κεφαλλονιά. Απ' ὀσο ξερω ωστόσω παραμένει ανέκδοτη.
 

Attachments

  • Penthkostarion_Ven_1856.zip
    21.7 MB · Views: 64
  • Penthkostarion_Ven_1860.zip
    21.2 MB · Views: 95
Last edited:
Ορίστε και μία από τις πρώτες εκδόσεις υπό την επιστασία Βαρθολομαίου του Κουτλουμουσιανού.

1837 ΕΝ ΒΕΝΕΤΙΑ Ἐκ τῆς Ἑλληνικῆς Τυπογραφίας Φραγκίσκου Ἀνδρεώλα

Από Google Books.
 

Attachments

  • Pentekostarion_Ven_1837.zip
    30 MB · Views: 73
nektariosthanos said:
Αξιολογότατη διδακτορική διατριβή με αντικείμενο την εκδοτική πορεία του Πεντηκοσταρίου κατέθεσε στη Θεολογική Αθηνών (υπεύθυνος καθηγητής π. Γεώργιος Μεταλληνός) ο π. Ιωάννης Μεσολωράς από την Κεφαλλονιά. Απ' ὀσο ξερω ωστόσω παραμένει ανέκδοτη.
Click to expand...
 
You must log in or register to reply here.
Back
Top