Στις παλαιές παπαδικές (14ος-15ος αι) η Δοξολογία είναι μόνο σε Β΄ ήχο. Ο πρώτος στίχος καλοφωνικά από τον Δομέστικο (εκ του domesticus. Κάθε ομοιότητα με πρόσωπα είναι εντελώς τυχαία
) και το υπόλοιπο σε απλόν και σύντομο μέλος
οι Ιερείς (περισσότερα βλ. σε γραπτά του κ. Γρ. Στάθη). Έτσι,
θα μπορούσε ο αριστερός χορός να ψάλλει όλο το Σήμερον... μέχρι τέλους και να συνεχίζουν οι Ιερείς. Τώρα δεν ψάλλουν οι ιερείς, άρα κάποια λύση έπρεπε να βρεθεί, και για να υπάρχει η κανονική έναρξη και εναλλαγή των χορών, γίνεται μάλλον αυτό που γίνεται [αυτά που λέω, είναι φυσικά μια πιθανή εκδοχή και όχι υποχρεωτικά έτσι).
Πάντως, ότι ο ήχος είναι Δεύτερος φαίνεται και από ένα σύνολο Θεοτοκίων που υπάρχουν σε 2-3 παλαιοβυζαντινά χφφ (γραφής "αδιαστηματικής", πρό του 12ου αι), όπως π.χ. στο Βατοπαιδίου 1488. Τα θεοτοκία (ή Σταυροθεοτοκία) αυτά επιγράφονται "εις το Δόξα εν υψίστοις", βρίσκονται σε Κυριακες της Μ. Τεσσαρακοστής και του Πεντηκοσταρίου, είναι μελοποιημένα στούς 8 ήχους (σε ένα ήχο το καθένα δηλ.), αλλά αποτελούν όντως εισαγωγή στην Δοξολογία (με κατάλληλα λόγια δηλ.) και, ενώ ψάλλονται στον δείνα ήχο, μόλις φτάσουν στην Δοξολογία βάζουν μαρτυρία Β' ήχου, βάζοντας την ίδια μελωδία που βρίσκεται και στα στιχηρά Σήμερον ο Χριστός των Χριστουγέννων και Θεοφανείων. Μια μικρή εξαίρεση αποτελούν κάποια απ' αυτά που ανήκουν στον πλ. Β' και δανείζονται την μελωδία του "Δόξα ...ειρήνη" του Ιδιομέλου των Χριστουγέννων (σε πλ.Β) που αρχίζει με αυτά τα λόγια (που το ψάλλουμε στον Ν').
Σε παλιά στιχηράρια που μελετώ για την διατριβή μου (11ου-14ου αι), το Σήμερον των Θεοφανείων τελειώνει όπως το αντίστοιχο των Χριστουγέννων, δηλ. "Δόξα εν υψίστοις Θεώ...ευδοκία". Σε ένα (μάλλον 14ου) τελειώνει ως "Δόξα τω φανέντι Θεώ δια φιλανθρωπίαν και φωτίσαντι τον κόσμον".
Για την Δοξολογία σε άλλους ήχους, ίσως η πρώτη να είναι η του Μελχισεδέκ σε πλΑ, όπως έχει γράψει και ο κ. Γρ. Στάθης. Υπάρχουν όμως και από τους Κρήτες μουσικούς νομίζω (τουλάχιστον μία σε πλΒ του Βενέδικτου Επισκοπόπουλου
Ο Μ. Γιαννόπουλος μπορεί ίσως να μας πεί αν προηγούνται αυτοί.
Καλά Θεοφάνεια!