Βυζαντινές Μουσικοφιλολογικές Εκδόσεις

Δηλώνουμε ευθύς πως δεν γράψαμε ένα καινούριο βιβλίο Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής. Υπάρχουν, άλλωστε, πάρα πολλά. Ούτε ένα καινούριο Αναστασιματάριο γράψαμε, γιατί κανένας λόγος δεν υπάρχει.

Το πασίγνωστο "Αναστασιματάριο" των εκδόσεων της Ζωής είναι κλασικό, αξεπέραστο και, από μουσική άποψη, οι μελοποιημένοι ύμνοι του είναι αριστουργηματικοί.

Τη μουσική ύλη αυτού του Αναστασιματαρίου επεξεργαστήκαμε για να το κάνουμε περισσότερο φιλικό και χρηστικό στους σπουδαστές της Β.Ε.Μ. αλλά και στους ιεροψάλτες, ιδιαίτερα στους νέους.

Ειδικότερα
α) Αφαιρέσαμε από την ύλη του ορισμένους ύμνους οι οποίοι πλέον δεν ψάλλονται στις εκκλησίες μας. Για παράδειγμα, οι Αναστάσιμοι Κανόνες σε αργό στιχηραρικό μέλος, παρά την αναμφισβήτητη μουσική τους αξία, σήμερα δεν ψάλλονται. Τους παραλείψαμε, λοιπόν, δεν τους καταργήσαμε. Τα τροπάρια ορισμένων ήχων του Αναστασιματαρίου στιχηρά του εσπερινού και των αίνων δεν ψάλλονται σε στιχηραρικό μέλος, γι΄ αυτό τα παραλείψαμε. Έτσι, μειώσαμε την ύλη του και το ονομάσαμε "Επιτομή", που θα πει περιορισμός της ύλης του βιβλίου.
β) Χωρίσαμε τους ύμνους στα μικρότερα μουσικά μέρη, τα μέτρα. Έτσι, δώσαμε σε κάθε ύμνο το ρυθμό του (δίσημο, τρίσημο και τετράσημο,) σημειώνοντας τον επάνω στο μουσικό κείμενο. Ακόμη,
χρησιμοποιήσαμε την απόστροφο (΄) για να δείξουμε το σημείο που πρέπει να παίρνουμε αναπνοή για να μη διακόπτουμε τις λέξεις.
γ) Τοποθετήσαμε σε κάθε ήχο τα βασικά του ισοκρατήματα χωρίς πολλές εναλλαγές ώστε να αποπροσανατολίζεται το μέλος και να δυσκολεύεται το νόημα των λέξεων. [...]

Click to expand...

Σύμφωνα με την θεολογική διδασκαλία της Εκκλησίας μας, μόνο δύο ακολουθίες δεν τελούνται από ιερείς, αλλά από Αρχιερείς. Πρόκειται δια την χειροτονία, (ιερωσύνη), και τα Εγκαίνια ιερού ναού. Είναι οι δύο "πράξεις", δια των οποίων πληρούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις, προκειμένου να μπορεί να υπάρχει και να δραστηριοποιείται η Εκκλησία του Χριστού. Πράγματι, χωρίς ιερείς και ιερούς ναούς δεν είναι δυνατόν να υπάρχει και να λειτουργεί ομαλά η Εκκλησία. Και αυτές οι "ιδρυτικές" πράξεις δεν μπορεί παρά να είναι έργο αποκλειστικά των Αρχιερέων, οι οποίοι είναι και οι ποιμένες του λαού του Θεού και κατά ευθεία διαδοχή οι συνεχιστές του έργου των αποστόλων του Κυρίου.

Παρά το μεγάλο πλήθος βιβλίων με εκκλησιαστικά μουσικά κείμενα, τα οποία κυκλοφορούν ευρέως εις τας ημέρας μας, τελικά αποδείχθηκε ότι δεν είναι εύκολη η αναζήτηση πλήρους κειμένου - φυλλάδας με την ασματική μουσική ακολουθία της τελετής των Εγκαινίων. Ίσως αυτό να οφείλεται στο γεγονός ότι η ακολουθία τελείται μόνο μία φορά σε κάθε ιερό ναό, και οι συγγραφείς μουσικών βιβλίων να μην ασχολήθηκαν με την ακολουθία αυτή. [...]

Click to expand...