Κατηχητικός λόγος στον Όρθρο του Πάσχα

Κατ’ ακρίβειαν, ο κατηχητικός λόγος του Χρυσοστόμου διαβάζεται στο τέλος του Όρθρου και όχι στο τέλος της Λειτουργίας του Πάσχα. Στις ενορίες όμως ο Όρθρος κατακλείεται με το τριπλό «Χριστός ανέστη» και αμέσως μετά αρχίζει η Λειτουργία. Συνεπώς στις διάφορες εκδόσεις ο Κατηχητικός λόγος προβλέπεται να λεχθεί μετά το τριπλό «Χριστός ανέστη» στο τέλος του Όρθρου, μετά δε από αυτόν λέγεται το απολυτίκιο του αγίου πατρός. Η πρόβλεψη όμως τούτη δημιουργεί ένα μικρό πρόβλημα καθώς μετά την τοποθέτηση του λόγου στην θέση αυτή ο Όρθρος δεν επισφραγίζεται πλέον δια του τροπαρίου της εορτής ως συμβαίνει στις λοιπές μεγάλες δεσποτικές εορτές αλλά δια του απολυτικίου του ι. Χρυσοστόμου. Μήπως θα ήταν ορθότερο να γίνει κάποια βελτίωση σε αυτό το σημείο; π.χ. να λέγεται ξανά το «Χριστός ανέστη» μετά το απολυτίκιο του αγίου;
 

MTheodorakis

Παλαιό Μέλος


Στὸ χφ. Βατοπεδίου 320 τραπεζουντιακὸν τυπικὸν τοῦ ἔτους 1346 συναντῶ γιὰ πρώτη φορὰ τὸ ἀπολυτίκιον «εἶτα γίνεται ὑπὸ τοῦ ἱερέως ἐκτενή, εἶτα συναπτὴ καὶ τελεία ἀπόλυσις» (Dmitrievskij τ. 3 σ. 455), ἀργότερα ἀκολουθοῦν οἱ ὧρες καὶ πρὸ τῆς μεσημβρινῆς τραπέζης ἡ πνευματική (ἡ λειτουργία).
Σήμερα δὲν πρέπει νὰ λέγεται.
 
Last edited:

Dimitri

Δημήτρης Κουμπαρούλης, Administrator
Staff member
Για ποιό λόγο άραγε μετατίθεται από πολλούς ο λόγος στο τέλος της Λειτουργίας; Εξυπηρετεί κάποιο έστω πρακτικό λόγο;

Η αντιφώνηση του επαναλαμβανόμενου «επικράνθη», «ανέστη» από το λαό έχει καμία παραδοσιακή βάση ή αποτελεί αυθόρμητη έκφραση συμμετοχής που έγινε έθος;
 

Roumelis Ioannis

Παλαιό Μέλος
Στην Υποσημείωσιν 6 του ΚΖ΄ Κεφαλαίου του ΤΑΣ (υπό Δοσιθέου ηγουμένου Μονής Τατάρνης) αναφέρει την τάξι αναγνώσεως των Κατηχήσεων του αγίου Θεοδώρου του Στουδίτου εις την α΄ ώραν της Κυριακής Τελώνου και Φαρισαίου και λέγει «Μετά το πέρας της αναγνώσεως λέγομεν το τροπάριον του Αγίου Θεοδώρου Ορθοδοξίας οδηγέ και ασπαζόμεθα την εικόνα αυτού. Ίσως σχετίζεται άμεσα και με την ψαλμώδησιν του Απολυτικίου του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου. την αναφέρει σαν συνήθη πράξι, επί του υμετέρου τυπικού παραδεδομένη.
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Για ποιό λόγο άραγε μετατίθεται από πολλούς ο λόγος στο τέλος της Λειτουργίας;
Πρόκειται γιά (καινοτόμο) πρόβλεψη (μόνον) τῶν ΤΚΠ καί ΤΜΕ.

Εξυπηρετεί κάποιο έστω πρακτικό λόγο;
Κατά τόν π. Κων. Παπαγιάννη (ΣΤ, σ. 657, ὑποσ. 1302) αἰτία τῆς μεταθέσεως ὑπῆρξεν ἡ βραδύτης προσελεύσεως τῶν πιστῶν στή θ. λειτουργία, πού (ὅπως ἔχουμε γράψει ἀλλοῦ) ἐτελεῖτο τάς πρώτας πρωινάς ὥρας τῆς Κυριακῆς, κάτι ἀντίθετο ἀπ᾿ ὅ,τι συμβαίνει σήμερα. Ἡ μετάθεση ὅμως ὑπῆρξεν ἄστοχος διότι δέν ἐλήφθη ὑπ᾿ ὄψιν τό περιεχόμενον καί ὁ σκοπός τοῦ λόγου...

Η αντιφώνηση του επαναλαμβανόμενου «επικράνθη», «ανέστη» από το λαό έχει καμία παραδοσιακή βάση ή αποτελεί αυθόρμητη έκφραση συμμετοχής που έγινε έθος;
Ὁ π. Παπαγιάνης (ὅ.π.) ἀναφέρεται σέ ἔθος.


 

ybulbu

Μπουλμπουτζής Ιωάννης
Περί του λόγου αυτού είχα ακούσει έναν ιερέα να προβληματίζεται για την πατρότητα του διότι δε μαρτυρείται στα περισσότερα βιβλία με τους λόγους του Αγίου παρά σε μία μόνο σειρά με έργα μάλλον νώθα. Γνωρίζει κανείς σχετικές λεπτομέρειες;
 
Top