Ο Εσπερινός του Σαββάτου: ευθύνες κληρικών και ψαλτών

π. Μάξιμος

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
[Σημ. συντ. (π.Μ.)] Μετακίνηση μηνυμάτων από εδώ.

Θά ἤθελα νά ἐπισημάνω κάτι ἄσχετο καί σχετικό, πού μέ λυπεῖ πολύ.
Πόσοι ψάλτες πᾶνε στόν Ἑσπερινό τοῦ Σαββάτου;
 
Last edited:
π. Μάξιμος;27455 said:
Ἐδῶ θά ἤθελα νά ἐπισημάνω κάτι ἄσχετο καί σχετικό, πού μέ λυπεῖ πολύ.Πόσοι ψάλτες πᾶνε στόν Ἑσπερινό τοῦ Σαββάτου;[/SIZE][/FONT]
Click to expand...

Αυτό γέροντα είναι πονεμένη ιστορία.
Όσο ήμουν στη Αθήνα στον άγιο Γεράσιμο Ιλισίων πηγαίναμε στους εσπερινούς και ερχόταν πολύς κόσμος. Εκεί οι ιερείς έχουν καλή σειρά με τις ακολουθίες.Μάλιστα δε κάθε ψάλτης αναλάμβανε και μία καθημερινή εσπερινού και όρθρου και έτσι πάντα είχε ψάλτη ο ναός έστω και μαθητευόμενο.
Εδώ και άλλού τα πράγματα είναι αλλιώς. Ο κόσμος δεν συμμετέχει στον εσπερινό. Είδα και το εξής παράδοξο: κόσμος πολύς πριν τον εσπερινό για να διαβάσει ο παπάς το τρισάγιο , προκειμένου για μνημόσυνο και μετά όπου φύγει-φύγει.Τουλάχιστον δεν τους παροτρύνουν να παραμένουν ή να έρχονται λίγο πριν το τέλος.
Δεν πηγαίνει κανείς στον εσπερινό επειδή έχει κόσμο , αλλά τουλάχιστον να μην τα ακουνε τα άδεια καθίσματα (προσωπικά έχω ψάλλει πολλές φορές έτσι) μόνο. Θέλει λιγο οργάνωση το όλο θεμα.
 
Last edited:
σεβαστέ πατερ-Μάξιμε, άκουσα μια πολύ παρήγορη ιστορία. Σε ναό της μητροπόλεως Αττικής (δεκαετία 1990) ο ιερέας είχε καθιερώσει ο εσπερινός του Σαββάτου να γίνεται αρχοντικά, δηλαδή όχι βιασύνες κ.λ.π. Μάλιστα, επεσήμανε συχνά στα πνευματικοπαίδια του να συμμετέχουν στην ακολουθία. Αποτέλεσμα; Περίπου 150-200 άνθρωποι στον εσπερινό.
Το περιστατικό μου έλεγε θεολόγος, σπουδαστής τότε στην Α.Ε.Σ.Α., κοντά στην οποία βρίσκεται ο ναός. Ατυχώς, δεν θυμάμαι ούτε τ' όνομα του ναού, ούτε του ιερέως. ΑΞΙΟΣ!
 
Λεωνίδας said:
κι όμως... υπάρχουν εξαιρέσεις.

σεβαστέ πατερ-Μάξιμε, άκουσα μια πολύ παρήγορη ιστορία. Σε ναό της μητροπόλεως Αττικής (δεκαετία 1990) ο ιερέας είχε καθιερώσει ο εσπερινός του Σαββάτου να γίνεται αρχοντικά, δηλαδή όχι βιασύνες κ.λ.π. Μάλιστα, επεσήμανε συχνά στα πνευματικοπαίδια του να συμμετέχουν στην ακολουθία. Αποτέλεσμα; Περίπου 150-200 άνθρωποι στον εσπερινό.
Το περιστατικό μου έλεγε θεολόγος, σπουδαστής τότε στην Α.Ε.Σ.Α., κοντά στην οποία βρίσκεται ο ναός. Ατυχώς, δεν θυμάμαι ούτε τ' όνομα του ναού, ούτε του ιερέως. ΑΞΙΟΣ!
Click to expand...
Ἀλλοίμονο Λεωνίδα νά μήν ὑπάρχουν ἐξαιρέσεις.
Ἀπό μικρός στήν ἐνορία μου ἔτσι ἔμαθα, ἀλλά κυρίως ἀπό νεαρός διάκονος στόν Ἅγιο Λουκᾶ πάντοτε ὑποχρεωτικῶς παρίσταντο ἀμφότεροι οἱ ψάλτες καί ὅλοι οἱ ἱερεῖς. Δέν καταστρατηγεῖτο ἡ κεκανονισμένη ὥρα τοῦ ἐσπερινοῦ —καί ἡ χρονική διάρκεια μιᾶς ὥρας— ἀπό μυστήρια ἤ ἄλλα, ποτέ.
Αὐτό συνεχίζετε μέχρι σήμερα καί δέν λείπω ποτέ ἀπό τόν ἑσπερινό τοῦ Σαββάτου. Καί οὔτε θά διορισθεῖ ποτέ ψάλτης στό Ναό μου, ὅσῳ ὑπάρχω πού νά μήν ἔρχεται στόν ἑσπερινό τοῦ Σαββάτου. Γι᾿ αὐτό ὑπάρχει ἀρκετός κόσμος μέχρι σήμερα, πολλοί ἐκ τῶν ὁποίων ἔχουν καί τά βιβλία τους μαζί, Παρακλητική, Μηναῖο ἤ Συνέκδημο.
Γιά τόν ὄρθρο τυπώνουμε φυλλάδιο πού τό ἐπιμελεῖται ὁ Λαμπαδάριος Κυριάκος Στάντζος. Ἔτσι τά βρῆκα καί τά συνεχίζω. Ἀπό μᾶς ἐξαρτᾶται τί κατευθύνσεις θά δώσουμε καί πῶς θά καλλιεργήσουμε τό «χωράφι».

Λυπᾶμαι γιά μιά νοοτροπία πού καλλιεργεῖται σέ μεγαλοψάλτες καί παρασύρονται καί οἱ νεώτεροι, ὥστε νά ἀρνοῦνται κατηγορηματικά νά ἔρχονται στόν ἑσπερινό. Θεωροῦν τάχα ὅτι αὐτό εἶναι ἀπαξιωτικό γιά τή μεγαλωσύνη τους καί τούς προσδίδει μεγαλύτερο κῦρος, ὅπως στά κέντρα διασκεδάσεως ἡ φίρμα ἔχει ἐλάχιστες ἐμφανίσεις. Τά λοιπά γιά τούς παρακατιανούς.

Πάντως σέ πολλούς Ναούς συμβαίνουν αὐτά μέ τήν συμμετοχή ὅλων τῶν έφημερίων καί ψαλτῶν, μαθαίνω δέ καί σέ ἐπαρχιακές πόλεις μέ ἀρχιερατική χοροστασία στούς μητροπολιτικούς Ναούς.

Ἀπό ραδιοφώνου τρανό παράδειγμα ἡ Ἁγία Εἰρήνη ὁδ. Αἰόλου Ἀθηνῶν.

 
π. Μάξιμος said:
Ἐδῶ θά ἤθελα νά ἐπισημάνω κάτι ἄσχετο καί σχετικό, πού μέ λυπεῖ πολύ.
Πόσοι ψάλτες πᾶνε στόν Ἑσπερινό τοῦ Σαββάτου;
Click to expand...

Εδώ στην Αγία Ειρήνη Γαλατσίου έχουμε καλή παρέα τα Σάββατα. Έχουμε εδώ και χρόνια τη συνήθεια να μαζευόμαστε αρκετοί στον εσπερινό του Σαββάτου. Είμαστε σχεδόν πάντα 3-4 άτομα. Ο τρίτος ψάλτης, ο πατέρας μου, 1-2 πρακτικοί ακόμα από 3 πιθανούς (Κλέαρχος, Ζήσης, Βασίλης), εγώ όταν δεν έχω πολύ δουλειά (τουλάχιστον 3 στα 4 Σάββατα), και καμμιά φορά μας τιμά ο Μιχάλης Μαμάης (ο mmamais του φόρουμ) και ο κυρ Βασίλης από την Πάρο που διαβάζει μουσική. Αν είμαστε πάνω από τέσσερις, ο πατέρας μου κάθεται πίσω από το ψαλτήρι και μας ενημερώνει για το τυπικό (με έχει καλομάθει και πάω πάντα αδιάβαστος πλέον)! :)

Από κάτω δεν είναι πάνω από 10-15 άτομα εκτός αν έχει κανένα τρισάγιο, το οποίο γίνεται πάντα στο τέλος.

Και τις καθημερινές όμως μαζεύονται. Ο πατέρας μου δε χάνει ακολουθία και εναλλάξ τον βοηθούν και 1-2 από τους άλλους πρακτικούς. Και ο παπα-Τίτος τους πειράζει: "Τι ήχο είχαμε σήμερα; Πλάγιο του Πέμπτου;"... :)
 
π. Μάξιμος said:
Λυπᾶμαι γιά μιά νοοτροπία πού καλλιεργεῖται σέ μεγαλοψάλτες καί παρασύρονται καί οἱ νεώτεροι, ὥστε νά ἀρνοῦνται κατηγορηματικά νά ἔρχονται στόν ἑσπερινό.
Click to expand...

Δεν είναι πάντα θέμα νοοτροπίας. Είναι και θέμα έλλειψης χρόνου... :-(
 
οὗ γάρ εἰσιν δύο ἢ τρεῖς συνηγμένοι εἰς τὸ ἐμὸν ὄνομα, ἐκεῖ εἰμι ἐν μέσῳ αὐτῶν.
Click to expand...

Πήγα σε έναν εσπερινό του Σαββάτου πρόσφατα. Ένας ιερέας ήταν στο ιερό, ένας στο αριστερό αναλόγιο, και εγώ ο μοναδικός από το εκκλησίασμα. Σκοτάδι ο ναός, μεγάλος και επιβλητικός σε μέγεθος. Μητροπολιτικός μάλιστα.

Αυτή όμως είναι η πραγματικότητα. Ας αναλογιστούν όλοι, και οι ψάλτες μαζί ~
 

Attachments

  • STE-025.mp3
    3.7 MB · Views: 142
...
πήγαινα ἑσπερινό μέ τά μουσικά σέ διάφορες ἐκκλησίες καί ὅλοι βιαζόσανε.
Σέ κηδεῖες ἀντίστοφα κανεὶς δέν βιάζεται καί τά λένε σέ χρόνο πολύ ἀργό πού μουσικά δέν ἐπιτρέπεται.
Λογικό εἶναι γιατί αὐτή ἡ διαφορά.
 
Last edited:
tb--- said:
Πήγα σε έναν εσπερινό του Σαββάτου πρόσφατα. Ένας ιερέας ήταν στο ιερό, ένας στο αριστερό αναλόγιο, και εγώ ο μοναδικός από το εκκλησίασμα. Σκοτάδι ο ναός, μεγάλος και επιβλητικός σε μέγεθος. Μητροπολιτικός μάλιστα.

Αυτή όμως είναι η πραγματικότητα. Ας αναλογιστούν όλοι, και οι ψάλτες μαζί ~
Click to expand...

Δεν πήγαινες εκεί να το ευχαριστηθείς!:wink:
 
tb--- said:
Αυτή όμως είναι η πραγματικότητα.
Click to expand...
Ποιά πραγματικότητα; Σέ τί ποσοστό;

Ηλίας Παπαδόπουλος said:
Δεν πήγαινες εκεί να το ευχαριστηθείς!:wink:
Click to expand...
Ἐκεῖ δέν πάει κόσμος. Ἄς ἐρχόταν σέ μᾶς καί σέ πολλούς ἄλλους ναούς.

Ἡ ἀπαξίωση τοῦ ἑσπερινοῦ τοῦ Σαββάτου ξεκινάει ἀπό τούς ψάλτες. Τό ἔχουμε συζητήσει ξανά. Ἐμεῖς δέν δεχόμαστε ἀπουσία ψαλτῶν. Πολλοί ψάλτες ἐκ συνθηκῶν δικαιολογοῦνται. Ἀλλά καί ἔτσι ἔχουν συμφωνήσει.

Τέλος πάντων. Δέν καταλαβαίνω τό θέμα... ποῦ θέλει νά πάει... καί γιατί ἀνοίχθηκε... εἰδικά στίς ἠχογραφήσεις κληρικῶν... Πρόκειται γιά κάποια ὀνόματα...; (οὔτε ἄκουσα βέβαια)

Πρός τό παρόν μετακινεῖται στίς Ανακοινώσεις μελών. Ἄν θέλετε ἀνοίξατε θέμα στά Γενικά περί Ψαλτικής, νά συζητήσουμε τήν κατάσταση καί τά αἴτια αὐτῆς.


 
Αν ενοχλεί το θέμα στην κατηγορία κληρικών, να μετακινηθεί στα γενικά της Ψαλτικής. Αντί να ενοχλεί όμως , θα έπρεπε να προβληματίσει.

Ακριβή έρευνα για να έχω ποσοστά δεν έχω, αλλά η πραγματικότητα δεν σχετίζεται με τα ποσοστά αλλά με την αλήθεια.

Τώρα αν υπάρχουν ναοί που γεμίζουν εσπερινούς του Σαββάτου, μπράβο τους και άξιοι οι υπηρετούντες σε αυτούς ~

Το θέμα ανοίχτηκε για να κουβεντιάσουμε, εκτός αν το φόρουμ είναι μόνο επιστημονικές ανακοινώσεις και διδακτορικές αναλύσεις ~
 
Ἐντάξει, ἄκουσα...
Καθυστέρησες...
Στά ἀπόστιχα πῆγες...
Ὡραῖο τό δοξαστικό τῶν ἀποστίχων...

Ο.Κ. Ν.......
Τό μετέφερα...
Φρικτόν.. ἄκουσμα...

Παράδειγμα πρός ἀποτροπήν καί ἀποφυγήν...
Ἄς ὄψονται οἱ ἔχοντες εὐθύνην!​
 
π. Μάξιμος said:

...
Ἡ ἀπαξίωση τοῦ ἑσπερινοῦ τοῦ Σαββάτου ξεκινάει ἀπό τούς ψάλτες. Τό ἔχουμε συζητήσει ξανά.
...
Click to expand...

Αν έχει ξανασυζητηθεί, θα ήθελα μια παραπομπή.

Επίσης, ως ψάλτης, θα ήθελα να ξέρω γιατί ευθύνομαι για την απαξίωση του αναστάσιμου εσπερινού. (Δεν έχω καμία ιδιαίτερη επιθυμία να υπερασπιστώ τον "κλάδο", και μπορεί να είναι όντως έτσι, απλώς επειδή προσωπικά έχω άλλα υπ᾿ όψιν, θα ήθελα να δω τον, ενδεχομένως, ορθότερο συλλογισμό.)
 
Εμεπιρίες από εσπερινούς:

1. Για αρκετά χρόνια στην ενορία μου. Άτομα από 1 (ο παπάς) μέχρι 20. Από τις καλύτερες λειτουργικές και ψαλτικές μου αναμνήσεις.

2. Για κάποιους μήνες στον Ι. Ν. Αγίου Γεωργίου Νεαπόλεως στο χορό του Π. Νεοχωρίτη. Για εμάς μεγάλο ψαλτικό σχολείο. Διάρκεια περίπου 1 ώρα. Κεκραγάρια Ιακώβου, στους κατανυκτικούς αργά ιδιόμελαx2 κ.ά. ωραία. Οι ιερείς αντίστοιχα συνήθισαν και ενώ στην αρχή τα έλεγαν βιαστικά όπως είχαν συνηθίσει, ακολουθούσαν το ρυθμό και την τάξη κανονικά. Θεωρώ πως γινόταν υποδειγματικοί εσπερινοί, τέτοιους που μόν σε μοναστήρια είχα δει. Παρ' όλ' αυτά η συμμετοχή του κόσμου ήταν μικρή. Δεν μπορώ να τη συγκρίνω με άλλοες περιόδους σε αυτό το ναό γιατί δεν πήγαινα, αλλά για το μέγεθος της ενορίας 20-30 άτομα δεν είναι νομίζω πολλά.

Το θέμα γενικότερα της συμμετοχής του λαού στη λατρευτική ζωή της Εκκλησίας, πέραν του κυριακάτικου εκκλησιασμού, είναι μεγάλο, σημαντικό, πολυδιάστατο και κυρίως ποιμαντικό. Σε λίγους ναούς εξ όσων γνωρίζω εκκλησιάζεται αρκετός κόσμος σε αυτές τις ακολουθίες. Και αυτό δεν οφείλεται κυρίως στους ψάλτες αλλά στους ιερείς. Η πνευματική εργασία και καλλιέργεια άπό τους ποιμένες είναι αυτή που αυξάνει τη συμμετοχή του λαού στις ακολουθίες, χωρίς να σημαίνει πως απαραθεωρούμε τη συμβολή ων ψαλτών. Ο κόσμος πάντως δε θα πάει στην εκκλησία για να ακούσει τον ψάλτη (όσο και αν α νομίζουμε πως έτσι είναι, αυτοί είναι ελάχιστοι), αλλά για να προσευχηθεί, να ηρεμήσει, να ακούσει έναν πνευματικό λόγ, να βρεθεί με τους αδελφούς του. Όλα αυτά στοιχειοθετούν μια ζωντανή πνευματικά ενορία.
 
Προσωπικά βιώματα επιγραμματικά:
ΔΕΝ με επέπληξε ποτέ κανένας ιερέας (και τώρα πηγαίνω, αλλά και παλαιότερα πήγαινα σε εσπερινούς άσχετα αν ήμουν υποχρεωμένος ή όχι), αν αντί για αργοσύντομα αναστάσιμα στιχηρά έλεγα σύντομα. Το αντίθετο συνέβη. ΔΕΝ με επέπληξε ποτέ κανένας ιερέας για σύντομα προσόμοια σε απόδοση, για παράδειγμα, εορτής. Για αργά όμως, αν και χρονικά δεν υπάρχει διαφορά με τα αναστάσιμα στιχηρά που αντικαθιστούν αυτά, "μου την είπαν". ΔΕΝ επέπληξε ποτέ κανένας ιερέας τον ψάλτη αν ο εσπερινός του Σαββάτου ήταν πολύ σύντομος (όσο ήμουν πρωτοψάλτης δεν ήταν ποτέ πολύ σύντομος). Το αντίθετο συνέβη, και σε μένα παλαιότερα, και σε άλλους όπου ήμουν παρών. ΔΕΝ με επέπληξαν ποτέ για τσαπατσουλιά (γρήγορα και όπως να 'ναι), όποτε και αν συνέβη, αλλά με επέπληξαν για "υπερβολική λαμπρότητα" (;), και ακόμα ψάχνω να βρω τί σημαίνει και πως στο καλό είμαι ικανός για κάτι τέτοιο...

Έχω δει τον πρωτοψάλτη (άλλον, όχι εμένα) να προετοιμάζει πολυμελή παιδικό χορό και να κάνουν σχεδόν υποδειγματικούς εσπερινούς με 20 άτομα στο αναλόγιο και 3 (ολογράφως: τρείς) πιστούς (πλην ιερέων, ιεροδιακόνων, ψαλτών, νεωκόρων).

Το έργο της κατήχησης των πιστών και της εμπέδωσης της σημασίας των εσπερινών, είναι του ψάλτη;

Και τέλος. Όταν η "συμφωνία" είναι 4 Κυριακές και τις ΠΟΛΥ μεγάλες εορτές με Χ ευρώ, στην απαίτηση της προσθήκης των εσπερινών τους (διπλάσιες μέρες δέσμευση) η συμφωνία γίνεται 2Χ ή έστω 1,5Χ;

Κατά τα άλλα ΔΕΝ διαφωνώ με το πρώτο μήνυμα, με την σημείωση πως και ο Ψάλτης έχει ανάγκη κατήχησης...
 

Ἀπαράδεκτη σκέψη!
antonios said:
Και τέλος. Όταν η "συμφωνία" είναι 4 Κυριακές και τις ΠΟΛΥ μεγάλες εορτές με Χ ευρώ, στην απαίτηση της προσθήκης των εσπερινών τους (διπλάσιες μέρες δέσμευση) η συμφωνία γίνεται 2Χ ή έστω 1,5Χ;
Click to expand...

http://analogion.com/forum/showpost.php?p=90822&postcount=3
π. Μάξιμος said:

Ἀλλά δέν καταλαβαίνω καί τό «πνεῦμα» σας. Δηλ. ὁ ἀριστερός ἤ ὁ δεξιός εἶναι μόνον γιά τίς Κυριακές;

Ἐπισυνάπτω τήν ἰσχύουσα Ἐγκύκλιο τῆς Ἀρχ/πῆς Ἀθηνῶν γιά ἀμφοτέρους τούς ψάλτες.
Ἄλλο ἄν γίνωνται ἄλλες συμφωνίες.
Click to expand...

http://analogion.com/forum/attachment.php?attachmentid=35454&d=1289043281


 
You must log in or register to reply here.
Back
Top