[Ερώτηση] Προσκύνηση εικόνων τέμπλου κατά τον Όρθρο & Θ. Λειτουργία

S

Stavros78

Σταύρος Ζαχαρίου
Δεν ξέρω αν έχει συζητηθεί ξανά αυτό το θέμα, αλλά πάντα είχα τις ακόλουθες απορίες:
1. Πότε μπορούν να προσκυνήσουν τις εικόνες οι ιεροψάλτες κατά τον Όρθρο & Θ. Λειτουργία;
2. Πότε μπορούν να προσκυνήσουν τις εικόνες ο κόσμος κατά τον Όρθρο & Θ. Λειτουργία;

Μπορούμε να προσκυνήσουμε τις εικόνες κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης του Εξάψαλμου; Υπάρχει κάποιο τυπικό που αναφέρεται σχετικά με αυτό; Ευχαριστώ.
 
Stavros78 said:
Δεν ξέρω αν έχει συζητηθεί ξανά αυτό το θέμα, αλλά πάντα είχα τις ακόλουθες απορίες:
1. Πότε μπορούν να προσκυνήσουν τις εικόνες οι ιεροψάλτες κατά τον Όρθρο & Θ. Λειτουργία;
2. Πότε μπορούν να προσκυνήσουν τις εικόνες ο κόσμος κατά τον Όρθρο & Θ. Λειτουργία;
Click to expand...
Ποιες εικόνες; του τέμπλου; γιατί;

Stavros78 said:
Μπορούμε να προσκυνήσουμε τις εικόνες κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης του Εξάψαλμου; Υπάρχει κάποιο τυπικό που αναφέρεται σχετικά με αυτό; Ευχαριστώ.
Click to expand...
Στεκόμαστε όρθιοι. Ούτε καν τον σταυρό μας δεν κάνουμε μεταξύ α' και β' τριάδος του Εξαψάλμου, πολύ περισσότερο αποφεύγουμε μετακινήσεις.
 
Stavros78 said:
Δημήτρη ναι στις εικόνες του τέμπλου αναφέρομαι.
Click to expand...
Νομίζω ότι οι εικόνες που είναι στα προσκυνητάρια αρκούν.
Άλλωστε η τιμή είναι προς το πρόσωπο της εικόνας κι όχι προς την εικόνα.
Οι κυριότερες εικόνες (Χριστού, Υπεραγίας Θεοτόκου, Αγίου Ιερού Ναού, εορταζομένου Αγίου) και το Ευαγγέλιον (τις Κυριακές μετά τον Ν' ψαλμό) μένουν στα προσκυνητάρια για να προσκυνήσουν οι πιστοί.
Αλλιώς δε θα υπήρχε λόγω υπάρξεως των προσκυνηταριών κι όλοι θα πηγαίναμε στο τέμπλο...
 
Σε κάποια μέρη (το έχω δεί σε νησιά των Κυκλάδων) προσκυνά ο κόσμος όλες τις εικόνες του τέμπλου, όλες τις αγιογραφίες που είναι στους τοίχους. Μερικοί αν είχαν και ξυλοπόδαρα θα ανέβαιναν και στο τρούλο για ένα καλό τετ α τετ με τον παντοκράτορα. :cool:
 
dkalpakidis said:
Νομίζω ότι οι εικόνες που είναι στα προσκυνητάρια αρκούν.
Άλλωστε η τιμή είναι προς το πρόσωπο της εικόνας κι όχι προς την εικόνα.
Οι κυριότερες εικόνες (Χριστού, Υπεραγίας Θεοτόκου, Αγίου Ιερού Ναού, εορταζομένου Αγίου) και το Ευαγγέλιον (τις Κυριακές μετά τον Ν' ψαλμό) μένουν στα προσκυνητάρια για να προσκυνήσουν οι πιστοί.
Αλλιώς δε θα υπήρχε λόγω υπάρξεως των προσκυνηταριών κι όλοι θα πηγαίναμε στο τέμπλο...
Click to expand...

Ἡ παλαιὰ τάξη ὁρίζει καὶ προσκύνηση τῶν εἰκόνων τοῦ τέμπλου, ὅπως ὅταν λαμβάνει καιρὸ ὁ λειτουργός.
Τὰ προσκυνητάρια τοποθετοῦνται ἐκεῖ οἰκονομικὰ γιὰ λόγους εὐταξίας. Ἡ ὕπαρξή τους δὲν εἶναι ὑποχρεωτικὴ, ὑποχρεωτικὴ εἶναι ἡ τοποθέτηση εἰκόνων στὸ τέμπλο ἀλλὰ καὶ αὐτὴ οὐ πρὸς θάνατον.

Παλαιὰ ὑπῆρχε φορητὸ δισκέλιο ὅπου τοποθετοῦσαν τὸ Εὐαγγέλιο τὴν Κυριακή ἤ τὴν εἰκόνα τῆς ἑορτῆς καὶ μετὰ τὸ ἀπέσυραν.

Προσωπικά, ὅταν πηγαίνω τὸ πρωΐ στὸ ναὸ ἀσπάζομαι πάντα ΚΑΙ τὶς εἰκόνες τοῦ τέμπλου.

Ἐπίσης, ὁ ἀσπασμὸς τῶν τοιχογραφιῶν δὲν εἶναι παράξενος κι αὐτὲς εἰκόνες εἶναι καὶ γιὰ προσκύνηση προορίζονται δὲν εἶναι διακοσμητικὲς.
 
domesticus said:
Ἡ παλαιὰ τάξη ὁρίζει καὶ προσκύνηση τῶν εἰκόνων τοῦ τέμπλου, ὅπως ὅταν λαμβάνει καιρὸ ὁ λειτουργός.
Τὰ προσκυνητάρια τοποθετοῦνται ἐκεῖ οἰκονομικὰ γιὰ λόγους εὐταξίας. Ἡ ὕπαρξή τους δὲν εἶναι ὑποχρεωτικὴ, ὑποχρεωτικὴ εἶναι ἡ τοποθέτηση εἰκόνων στὸ τέμπλο ἀλλὰ καὶ αὐτὴ οὐ πρὸς θάνατον.

Παλαιὰ ὑπῆρχε φορητὸ δισκέλιο ὅπου τοποθετοῦσαν τὸ Εὐαγγέλιο τὴν Κυριακή ἤ τὴν εἰκόνα τῆς ἑορτῆς καὶ μετὰ τὸ ἀπέσυραν.

Προσωπικά, ὅταν πηγαίνω τὸ πρωΐ στὸ ναὸ ἀσπάζομαι πάντα ΚΑΙ τὶς εἰκόνες τοῦ τέμπλου.

Ἐπίσης, ὁ ἀσπασμὸς τῶν τοιχογραφιῶν δὲν εἶναι παράξενος κι αὐτὲς εἰκόνες εἶναι καὶ γιὰ προσκύνηση προορίζονται δὲν εἶναι διακοσμητικὲς.
Click to expand...

Έχω καιρό να συμφωνήσω με τον domesticus σε όλα όσα γράφει σε ένα μήνυμα.
Ό,τι ορίζεται από τυπικές διατάξεις καλό είναι που συζητιέται, για να το μαθαίνουμε, και καλό είναι να ξεχωρίζει στη διατύπωση από τις προσωπικές εικασίες για την ορθή τάξη (πράγμα που όντως γίνεται, με μικρές εξαιρέσεις).
Η θεολογικά και ιστορικά τεκμηριωμένη έννοια της τιμής ως αποδιδόμενης στο πρόσωπο της εικόνας, δεν αναφέρεται στην επανάληψη και το είδος της τιμής. Τουτέστιν, μπορεί να απαντά στο ότι ένας και ο αυτός είναι ο Χριστός όλων των εικόνων, αλλά δεν περιορίζει το πού, πότε και κάθε πότε θα τον προσκυνήσεις.
Όσο για το "τετ-α-τετ", αν είναι απαύγασμα γνήσιας, αγαπητικής καρδιάς και δεν διασαλεύει την τάξη, μακάρι και να γινόταν. Το όποιο πρόβλημα δηλαδή έγκειται στη διασάλευση της τάξης, όχι στα ξυλοπόδαρα καθ' εαυτά (ούτε στον δια Χριστόν σαλό που θα τα χρησιμοποιήσει).
 
Γιώργος Μ. said:
Έχω καιρό να συμφωνήσω με τον domesticus σε όλα όσα γράφει σε ένα μήνυμα....
Click to expand...

Να το κοιτάξεις αυτό ....!:D

Σχετικά μ' αυτό
domesticus said:
... Ἐπίσης, ὁ ἀσπασμὸς τῶν τοιχογραφιῶν δὲν εἶναι παράξενος κι αὐτὲς εἰκόνες εἶναι καὶ γιὰ προσκύνηση προορίζονται δὲν εἶναι διακοσμητικὲς.
Click to expand...
ναι, δεν είναι (μόνο) διακοσμητικές (με την ευρύτερη έννοια), έχουν κυρίως διδακτικό περιεχόμενο, θα φθαρούν όμως πολύ γρήγορα, εάν αρχίζουν όλοι να τις ασπάζονται. Δεν ξέρω αν θυμάμαι καλά, όμως διατηρώ στη μνήμη μου τοιχογραφίες, που στο κάτω μέρος τους καλύπτονται από διαφανές υλικό (π.χ. τζάμι), για να τις ασπάζονται οι πιστοί και το οποίο μπορεί εύκολα να καθαρίζεται όταν χρειάζεται.
 
Last edited:
neoklis said:
θα φθαρούν όμως πολύ γρήγορα, εάν αρχίζουν όλοι να τις ασπάζονται.
Click to expand...

Νεοκλή, απόλυτο δίκιο έχεις (αν και οι τοιχογραφίες από άλλα πράγματα φθείρονται περισσότερο και το ξέρουν αυτό οι ειδικοί).
Αλλά αυτό είναι ένα πρακτικό θέμα, ενώ η τοποθέτησή μου και νομίζω και του domesticus είναι θεωρητική και αναφέρεται στην ουσία, το νόημα και τη λειτουργία της εικόνας.
Θα έκανα υπακοή σε οποιονδήποτε μου έλεγε "μην προσκυνάς τις τοιχογραφίες", για να μη χαλάσουν", ή αν μου έλεγε "γιατί θα διασαλεύσεις την τάξη", αλλά όχι αν μου έλεγε "επειδή ήδη προσκύνησες και είναι υπερβολή".

neoklis said:
Να το κοιτάξεις αυτό ....!:D
Click to expand...
καλό...:)
 
Συγγνώμη εξ αρχής που ίσως γενικεύσω και εξοκείλω από το θέμα.

Ποτέ δεν κατάλαβα το λόγο γιατί πρέπει την ευσέβειά μας να την δείχνουμε με τρόπο προκλητικό στους υπόλοιπους, όπως και για ποιο λόγο θα πρέπει αυτό να κανονικοποιείται. Αυτά που πραγματικά "επιβάλλονται" και πάλι με το ρήμα εντός πολλών εισαγωγικών, είναι για παράδειγμα η έμπρακτη απάντηση του λαού στο: " Τὰς κεφαλὰς ὑμῶν τῷ Κυρίῳ κλίνομεν" ο οποίος θα πρέπει να κλίνει την κεφαλή, το οποίο από ποιον γίνεται (εννοώ και από εμάς που τα λειτουργικά βιβλία μας εντάσσουν στο λαό); Για ποιο λόγο θα πρέπει να προσκυνηθούν όλες οι εικόνες με όποιο κόστος; Βρισκόμουν με χορωδία σε μικρό ναό και μας σκουντούσαν για να προσκυνήσουν μία ακριανή εικόνα του τέμπλου. Αυτό που κάνει ο ιερέας όταν παίρνει καιρό έχει σημασία παραδειγματική μεν, ενδεικτική δε. Ποιος θα κατηχήσει αυτό τον κόσμο που δεν ξέρει πια πως να συμπεριφερθεί μέσα στο ναό; Μόνο αυτό είναι; Τα μάτσα κεριών για όλο το σόι; Μετά λέμε ότι έγιναν show οι ιερέας ακολουθίες. Ο κλήρος εντός και εκτός του βήματος πρέπει να παραδειγματίζει χωρίς να αποβλέπει στο να ξεχωρίζει. Εμείς οι ψάλτες, ας προσκυνήσουμε το εικονοστάσι ή την πρώτη εικόνα που θα δούμε όταν θα μπούμε στο ναό (αν είναι εύκολο να μη μας δει και κανείς καλύτερα θα ήταν) και να ετοιμαστούμε σεμνά και ταπεινά γι' αυτό για το οποίο μας όρισαν να διακονούμε. Ευταξία στην γνήσια ευσέβεια δεν υπάρχει, διότι δεν ορίζεται από αυτήν. Ο οποιοσδήποτε μπορεί να κοινωνήσει χωρίς καμία απολύτως προετοιμασία, ποιος θα τον ελέγξει, αλλά και ποιος θα πει με βεβαιότητα ότι αυτή η Θεία Κοινωνία ήταν άκυρη; Είναι τόσο βέβαιο, όσο βέβαιο είναι το ότι βγαίνοντας κανείς από τη φυλακή έχει σωφρονιστεί. Δεν λέω ότι η παράδοση θα πρέπει να παραγκωνίζεται, αλλά και το σερβίρισμά της εν ίδει απαράβατου κανόνα είναι ακόμη χειρότερο διότι ελαττώνει την απόστασή μας από του Φαρισαίους... Αυτά υπάρχουν όταν έχουν σημασία και όχι όπου και όποτε νάναι.
 
Ο ασπασμός των εικόνων του τέμπλου σε ώρα ακολουθίας (χωρίς διάκριση για το τι γίνεται εκείνη την ώρα στο ναό!) ήταν από τα πρώτα πολιτισμικά σοκ που έπαθα κατά τη διάρκεια της ιεροψαλτικής μου διακονίας στο Λονδίνο, σε ναούς που το εκκλησίασμα είχαν καταγωγή στην πλειοψηφία τους από τη νήσο Κύπρο. Η θρησκευτική αγωγή που είχα από Ελλάδα ήταν του τύπου "προσκυνάμε την εικόνα στην είσοδο και γρήγορα στη θέση μας" οπότε φαντάζεστε πόσο με πείραζε...Με τον καιρό το ξεπέρασα...

Οι ενστάσεις μου σε αυτό το θέμα είναι δύο: α) εάν η προσκύνηση των εικόνων αποτελεί αιτία αταξίας (π.χ. αναγινώσκεται το ευαγγέλιο και οι πιστοί απτόητοι ασπάζονται εικόνες και μετακινούνται. Τώρα, εάν σε έναν ναό εκτός ακολουθίας κάποιος θέλει να ασπαστεί όλες τις εικόνες από δέκα φορές εκάστη, τι να πω... τουλάχιστον δεν ενοχλεί!) β) ο κίνδυνος θρησκοληψίας. Ατυχώς, σαν τον Νεεμάν, πολλές φορές είμαστε έτοιμοι να κάνουμε όλα τα δύσκολα και τα τεχνικά (βλ. Βασ. Δ΄ ε΄ 9-14), ασπασμούς πολλών εικόνων, γονυκλισίες, άναμμα πολλών κεριών, προσκύνημα σε μακρινά μοναστήρια, παρά το απλό και ανέξοδο, δηλ. τη χρήση του μυστηρίου της εξομολογήσεως. Θυμάμαι όταν σε ανύποπτο χρόνο σε κάποια ψυχή που "αν είχε και ξυλοπόδαρα θα ανέβαινε και στο τρούλο για ένα καλό τετ α τετ με τον Παντοκράτορα" έθεσα το θέμα του μυστηρίου της εξομολογήσεως, από ότι κατάλαβα δεν το είχε χρησιμοποιήσει ποτέ... :( και μου έλεγε "Μα εγώ πήγα στην Ιερουσαλήμ τόσες φορές... Μα εγώ κάθε χρόνο γυρίζω ούλα τα προσκυνήματα..." :(:(:(

Υ.Γ. Δυστυχώς, αιτίες αταξίας γίνονται πολλές φορές τα μνημόσυνα με τους πιστούς να ασπάζονται και να συλλυπούνται τους οικείους ενώ ψάλλεται το "Σε υμνούμεν" και άλλα τέτοια λυπηρά...:(
 
tsak77 said:
Συγγνώμη εξ αρχής που ίσως γενικεύσω και εξοκείλω από το θέμα.

Ποτέ δεν κατάλαβα το λόγο γιατί πρέπει την ευσέβειά μας να την δείχνουμε με τρόπο προκλητικό στους υπόλοιπους, όπως και για ποιο λόγο θα πρέπει αυτό να κανονικοποιείται. Αυτά που πραγματικά "επιβάλλονται" και πάλι με το ρήμα εντός πολλών εισαγωγικών, είναι για παράδειγμα η έμπρακτη απάντηση του λαού στο: " Τὰς κεφαλὰς ὑμῶν τῷ Κυρίῳ κλίνομεν" ο οποίος θα πρέπει να κλίνει την κεφαλή, το οποίο από ποιον γίνεται (εννοώ και από εμάς που τα λειτουργικά βιβλία μας εντάσσουν στο λαό); Για ποιο λόγο θα πρέπει να προσκυνηθούν όλες οι εικόνες με όποιο κόστος; Βρισκόμουν με χορωδία σε μικρό ναό και μας σκουντούσαν για να προσκυνήσουν μία ακριανή εικόνα του τέμπλου. Αυτό που κάνει ο ιερέας όταν παίρνει καιρό έχει σημασία παραδειγματική μεν, ενδεικτική δε. Ποιος θα κατηχήσει αυτό τον κόσμο που δεν ξέρει πια πως να συμπεριφερθεί μέσα στο ναό; Μόνο αυτό είναι; Τα μάτσα κεριών για όλο το σόι; Μετά λέμε ότι έγιναν show οι ιερέας ακολουθίες. Ο κλήρος εντός και εκτός του βήματος πρέπει να παραδειγματίζει χωρίς να αποβλέπει στο να ξεχωρίζει. Εμείς οι ψάλτες, ας προσκυνήσουμε το εικονοστάσι ή την πρώτη εικόνα που θα δούμε όταν θα μπούμε στο ναό (αν είναι εύκολο να μη μας δει και κανείς καλύτερα θα ήταν) και να ετοιμαστούμε σεμνά και ταπεινά γι' αυτό για το οποίο μας όρισαν να διακονούμε. Ευταξία στην γνήσια ευσέβεια δεν υπάρχει, διότι δεν ορίζεται από αυτήν. Ο οποιοσδήποτε μπορεί να κοινωνήσει χωρίς καμία απολύτως προετοιμασία, ποιος θα τον ελέγξει, αλλά και ποιος θα πει με βεβαιότητα ότι αυτή η Θεία Κοινωνία ήταν άκυρη; Είναι τόσο βέβαιο, όσο βέβαιο είναι το ότι βγαίνοντας κανείς από τη φυλακή έχει σωφρονιστεί. Δεν λέω ότι η παράδοση θα πρέπει να παραγκωνίζεται, αλλά και το σερβίρισμά της εν ίδει απαράβατου κανόνα είναι ακόμη χειρότερο διότι ελαττώνει την απόστασή μας από του Φαρισαίους... Αυτά υπάρχουν όταν έχουν σημασία και όχι όπου και όποτε νάναι.
Click to expand...

Χρήστο, συμφωνώ ότι, όσο δεν ορίζεται από κάποιο τυπικό, δεν μπορεί κανείς να επιβάλει στον ψάλτη προσκύνηση εικόνων στο τέμπλο.

Εσύ συμφωνείς ότι, όσο δεν ορίζεται από κάποιο τυπικό, δεν μπορεί κανείς και να την απαγορεύσει;
 
Γιώργος Μ. said:
Χρήστο, συμφωνώ ότι, όσο δεν ορίζεται από κάποιο τυπικό, δεν μπορεί κανείς να επιβάλει στον ψάλτη προσκύνηση εικόνων στο τέμπλο.

Εσύ συμφωνείς ότι, όσο δεν ορίζεται από κάποιο τυπικό, δεν μπορεί κανείς και να την απαγορεύσει;
Click to expand...
Γιώργο μου δεν αναφέρομαι ούτε σε επιβολές ούτε σε απαγορεύσεις. Απλά λέω ότι μετά από τόσους αιώνες θα έπρεπε πλέον να είμασταν σε θέση να τις υπερβούμε αμφότερες και να δούμε την ουσία πίσω από το γράμμα του όποιου νόμου.
 
Ὀταν τα ακόλουθα:
Panagiotis said:
ασπασμοί πολλών εικόνων, γονυκλισίες, άναμμα πολλών κεριών, προσκύνημα σε μακρινά μοναστήρια...
Click to expand...
γίνονται πρόσχημα ή άλλοθι ή αιτία για να αποφύγει κανείς
Panagiotis said:
το απλό και ανέξοδο, δηλ. τη χρήση του μυστηρίου της εξομολογήσεως.
Click to expand...
(εν γένει δηλαδή την ουσιαστική πνευματική και εκκλησιαστική ζωή), τότε όχι μόνο δεν έχουν νόημα, αλλά κάνουν (πιστεύω) και κακό. Τελεία και παύλα.

Ερώτηση 1: όταν δεν το κάνουν (και βέβαια δεν γίνονται και με τρόπο προκλητικό προς τους άλλους ή διασαλεύοντας την τάξη) βλάπτουν σε τίποτα;
Ερώτηση 2: ποιος από μας μπορεί εκ των προτέρων να ξέρει πότε το κάνουν και πότε όχι;
 
tsak77 said:

Απλά λέω ότι μετά από τόσους αιώνες θα έπρεπε πλέον να είμασταν σε θέση να τις υπερβούμε αμφότερες και να δούμε την ουσία πίσω από το γράμμα του όποιου νόμου.
Click to expand...
Χρήστο συμφωνούμε επί της ουσίας, απλώς εστιάζουμε διαφορετικά. Εσύ εστιάζεις στο πνεύμα ως αποφυγή του γράμματος, εγώ εστιάζω στο γράμμα ως επικουρικό προς το πνεύμα (όταν αυτό είναι όντως πνεύμα).
 
Panagiotis said:
Ο ασπασμός των εικόνων του τέμπλου σε ώρα ακολουθίας (χωρίς διάκριση για το τι γίνεται εκείνη την ώρα στο ναό!)... ...Τώρα, εάν σε έναν ναό εκτός ακολουθίας κάποιος θέλει να ασπαστεί όλες τις εικόνες από δέκα φορές εκάστη, τι να πω... τουλάχιστον δεν ενοχλεί!)...
Click to expand...

Συμφωνώ. Εκτός ακολουθίας ας ασπαστεί ο πιστός και όλες τις εικόνες του τέμπλου... Κατά τη διάρκεια όμως της ακολουθίας δεν είναι σωστό να διαβαίνει ανάμεσα στους χορούς που ψάλλουν. Αυτό είναι σημείο αφοβίας και ελέγχεται και από τα αρχαία μοναστηριακά τυπικά.
Όσον αφορά στον ψάλτη, από την λατρευτική ζωή της ενορίας μου συναντώ τον ψάλτη να ασπάζεται την εικόνα του τέμπλου (Χριστού ή Θεοτόκου) μόνο όταν απαγγέλει τις ευχές του αποδείπνου.
Στο ΤΓΡ συναντώ ασπασμό της αγιογραφίας πίσω από το στασίδι του πιστού μετά και την τελευταία μετάνοια της ευχής του οσίου Εφραίμ.
 
Γιώργος Μ. said:
Ερώτηση 1: όταν δεν το κάνουν (και βέβαια δεν γίνονται και με τρόπο προκλητικό προς τους άλλους ή διασαλεύοντας την τάξη) βλάπτουν σε τίποτα;
Ερώτηση 2: ποιος από μας μπορεί εκ των προτέρων να ξέρει πότε το κάνουν και πότε όχι;
Click to expand...

Απάντηση 1. Όχι

Απάντηση 2. Φυσικά όχι. Απλά, πιστεύω ότι κατά τη διάρκεια του κηρύγματος ή της αγιογραφικής συμμελέτης ή σε όποια κατάλληλη ευκαιρία πρέπει να γίνονται σχετικές υπομνήσεις, με διάκριση και αγάπη "μέχρι καταντήσωμεν οι πάντες εις άνδρα τέλειον, εις μέτρον ηλικίας του πληρώματος του Χριστού".
 
Το θέμα είναι να ξεφύγουμε από το χώρο του επιτρέπεται/απαγορεύεται/επιβάλλεται, προς τον χώρο της ελευθερίας αλλά και του "ανεχόμενοι αλλήλων εν αγάπη". Ο καθένα βοηθιέται με διαφορετικά πράγματα στην πορεία του προς τον μετάνοια και τον Θεό. Η ευθύνη ανήκει περισσότερο στους επιφορτισμένους με ρόλο διδασκάλου, που καλούνται να οδηγήσουν τους πιστούς να ξεφύγουν από την τυπολατρεία και την νηπιακή ευσέβεια για να τρέφονται με όλο και πιο στερεά τροφή.
 
neoklis said:
Να το κοιτάξεις αυτό ....!:D

Σχετικά μ' αυτό
ναι, δεν είναι (μόνο) διακοσμητικές (με την ευρύτερη έννοια), έχουν κυρίως διδακτικό περιεχόμενο, θα φθαρούν όμως πολύ γρήγορα, εάν αρχίζουν όλοι να τις ασπάζονται. Δεν ξέρω αν θυμάμαι καλά, όμως διατηρώ στη μνήμη μου τοιχογραφίες, που στο κάτω μέρος τους καλύπτονται από διαφανές υλικό (π.χ. τζάμι), για να τις ασπάζονται οι πιστοί και το οποίο μπορεί εύκολα να καθαρίζεται όταν χρειάζεται.
Click to expand...

Οι τοιχογραφίες δὲν φθείρονται ἔτσι εὔκολα, ἄλλωστε οἱ χαμηλότερες μορφὲς συνήθως βρίσκονται σχετικὰ ψηλὰ και ὁ πιστὸς ἴσα ποὺ φτάνει συνήθως τὸ κάτω μέρος τοῦ σώματος τῶν ἁγίων μορφῶν.
 
You must log in or register to reply here.
Back
Top