Κυριακή προ Υψώσεως

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Τήν Κυριακήν πρό τῆς Ὑψώσεως τοῦ τιμίου Σταυροῦ, ὅπως ἀναγράφεται καί στά Δίπτυχα (σελ. 222), μνήμην ἐπιτελοῦμεν τῶν Μητροπολιτῶν ἐθνομαρτύρων καί τῶν σύν αὐτοῖς ἀναιρεθέντων μαρτύρων κατά τήν μικρασιατικήν καταστροφήν (1922).

Ὅπου δέν ὑπάρχει ἰδιαίτερη φυλλάδα, μπορεῖ στό συναξάριον νά προστεθεῖ:

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Χρυσοστόμου, ἐπισκόπου Σμύρνης, μαρτυρήσαντος αὐτόθι ὑπέρ πίστεως καί πατρίδος ἐν ἔτει χιλιοστῷ ἐνακοσιοστῷ εἰκοστῷ δευτέρῳ, τῶν σύν αὐτῷ μαρτυρησάντων ἁγίων ἱεραρχῶν· Γρηγορίου ἐπισκόπου Κυδωνιῶν, ᾿Αμβροσίου ἐπισκόπου Μοσχονησίων, Προκοπίου ἐπισκόπου ᾿Ικονίου καί Εὐθυμίου ἐπισκόπου Ζήλων καί τῶν σύν αὐτοῖς ἀναιρεθέντων ἐκ τοῦ ἱεροῦ κλήρου, τοῦ φιλοχρίστου στρατοῦ καί τοῦ εὐσεβοῦς λαοῦ κατά τήν μικρασιατικήν καταστροφήν.

Στή θ. λειτουργία μπορεῖ νά ψαλεῖ ἀπολυτίκιον:

(ἦχος γ΄. Θείας πίστεως.)
Μέγαν μάρτυρα ἡ ᾿Εκκλησία,
μέγαν ἥρωα τό ἔθνος σύμπαν,
τόν τῆς Σμύρνης ὑμνοῦμεν Χρυσόστομον.
Καί γάρ γενναίως ἀθλήσας ὑπέμεινεν,
ὑπέρ πατρίδος καί πίστεως θάνατον·
῾Ιεράρχου τε ὑπόδειγμα ἑαυτόν ἀνέδειξε,
τόν στέφανον λαβών τόν ἀμαράντινον
.​

Καταχωρῶ καί τό μεγαλυνάριον (ὄχι γιά τά δίπτυχα).

Χαίρετε πατέρες ἡμῶν σεπτοί,
Χρυσόστομε μάκαρ καί Γρηγόριε ἱερέ,
ἅμα Προκοπίῳ, γενναίῳ ᾿Αμβροσίῳ,
Εὐθύμιε, πανάριστοι χριστομάρτυρες.
 
Τήν Κυριακήν πρό τῆς Ὑψώσεως τοῦ τιμίου Σταυροῦ, ὅπως ἀναγράφεται καί στά Δίπτυχα (σελ. 222), μνήμην ἐπιτελοῦμεν τῶν Μητροπολιτῶν ἐθνομαρτύρων καί τῶν σύν αὐτοῖς ἀναιρεθέντων μαρτύρων κατά τήν μικρασιατικήν καταστροφήν (1922).

.............................................................................

Επανέρχομαι στο θέμα αυτό ακριβώς μετά από 1 χρόνο.
Δεν ξέρω κατά πόσο ήταν επιτυχής η επιλογή αυτής της ημέρας η οποία μπορεί να συμπέσει από 7 Σεπτεμβρίου έως 13 Σεπτεμβρίου.
Για την 8η Σεπτεμβρίου υπάρχει σαφώς πρόβλημα να συμψαλεί η ακολουθία λόγω της Θεομητορικής εορτής.
Την 13η Σεπτεμβρίου φέτος λοιπόν μνήμην ἐπιτελοῦμεν τῶν Μητροπολιτῶν ἐθνομαρτύρων καί τῶν σύν αὐτοῖς ἀναιρεθέντων μαρτύρων κατά τήν μικρασιατικήν καταστροφήν κατά τα Δίπτυχα 2009 συμψάλεται η Αναστάσιμος, τα Προεόρτια και των Εθνομαρτύρων όπου εορτάζονται οι Άγιοι [ακολουθία υπό του μακαριστού Νικοδήμου Βαληνδρά].

 
Πάντως θα προτιμούσα την ακολουθία των Εγκαινίων κι όχι την Προεόρτιο αφού πολλά τροπάρια των Εγκαινίων αναφέρονται στα Προεόρτια του Σταυρού, λ.χ. Κανόνας, Κάθισμα, Εξαποστειλάρια.
Από την Ακολουθία των Προεορτίων αρκεί το Απολυτίκιον κατά τα πρότυπα της Κυριακής της Σαμαρείτιδος όταν συμπέση μνήμη εορταζομένου Αγίου.
 
Μια και ο τίτλος τους θέματος εδώ δεν είναι συγκεκριμένος βάση των όσων έχουν ως τώρα γραφτεί, αλλά αναφέρεται γενικά στην Κυριακή προ της υψώσεως, ας μου επιτραπεί να ρωτήσω: τι στίχοι προψάλλονται στα τροπάρια των δύο κανόνων της ημέρας αυτής (προεόρτιος και ο των εγκαινίων);

Ευχαριστώ εκ των προτέρων.
 
Μια και ο τίτλος τους θέματος εδώ δεν είναι συγκεκριμένος βάση των όσων έχουν ως τώρα γραφτεί, αλλά αναφέρεται γενικά στην Κυριακή προ της υψώσεως, ας μου επιτραπεί να ρωτήσω: τι στίχοι προψάλλονται στα τροπάρια των δύο κανόνων της ημέρας αυτής (προεόρτιος και ο των εγκαινίων);

Ευχαριστώ εκ των προτέρων.
Γενικά μέν, εἰδικά ὅμως γιά τό 2009:
Σταυρὲ τοῦ Χριστοῦ, σῶσον ἡμᾶς τῇ δυνάμει σου
γιά τόν προεόρτιο μέ ῾Υπεραγία Θεοτόκε, σῶσον ἡμᾶς στό τελευταῖο, καί
Δόξα σοι ὁ Θεός, ἡμῶν δόξα σοι
γιά τόν τῶν ἐγκαινίων μέ τό Δόξα, καί τό Καὶ νῦν στά δύο τελευταῖα (πρβλ. ΣΤ, σ. 158 § 279).​

Σημειωτέον ὅτι ὑπάρχει ἐνδιαφέρον θέμα γιά τήν ΙΓ΄ Σεπτεμβρίου μέ θέματα τυπικοῦ (ἀναφορά καί στό 2009) ἀλλά καί μουσικά κείμενα.


 
Προσοχή στα Προκείμενα και Αλληλουιάρια!


  • Κατά την κρατούσα τάξη:
Προκείμενον ήχος πλάγιος Β'. Ψαλμός 27ος.
Σῶσον, Κύριε, τὸν λαόν σου καὶ εὐλόγησον τὴν κληρονομίαν σου
Σῶσον, Κύριε, τὸν λαόν σου καὶ εὐλόγησον τὴν κληρονομίαν σου
Πρὸς σέ, Κύριε, ἐκέκραξα, ὁ Θεός μου, μὴ παρασιωπήσῃς ἀπ᾿ ἐμοῦ
.
Σῶσον, Κύριε, τὸν λαόν σου καὶ εὐλόγησον τὴν κληρονομίαν σου

Αλληλουιάριον. Ήχος α' Ψαλμός 88ος
ὕψωσα ἐκλεκτὸν ἐκ τοῦ λαοῦ μου· εὗρον Δαυΐδ τὸν δοῦλόν μου, ἐν ἐλέει ἁγίῳ μου ἔχρισα αὐτόν.
ἡ γὰρ χείρ μου συναντιλήψεται αὐτῷ καὶ ὁ βραχίων μου κατισχύσει αὐτόν·
εἰς τὸν αἰῶνα φυλάξω αὐτῷ τὸ ἔλεός μου, καὶ ἡ διαθήκη μου πιστὴ αὐτῷ·


  • Κατά το ΤΕ:
Προκείμενον ήχος γ'. Ψαλμός 27ος.
Μέγας ὁ Κύριος ἡμῶν, καὶ μεγάλη ἡ ἰσχὺς αὐτοῦ, καὶ τῆς συνέσεως αὐτοῦ οὐκ ἔστιν ἀριθμός.
Μέγας ὁ Κύριος ἡμῶν, καὶ μεγάλη ἡ ἰσχὺς αὐτοῦ, καὶ τῆς συνέσεως αὐτοῦ οὐκ ἔστιν ἀριθμός.
Αἰνεῖτε
τὸν Κύριον, ὅτι ἀγαθὸν ψαλμός· τῷ Θεῷ ἡμῶν ἡδυνθείη αἴνεσις.
Μέγας ὁ Κύριος ἡμῶν, καὶ μεγάλη ἡ ἰσχὺς αὐτοῦ, καὶ τῆς συνέσεως αὐτοῦ οὐκ ἔστιν ἀριθμός.

Αλληλουιάριον. [του ήχου] Ήχος πλ α.' Ψαλμός 88ος
Τὰ ἐλέη σου, Κύριε, εἰς τὸν αἰῶνα ᾄσομαι, εἰς γενεὰν καὶ γενεὰν ἀπαγγελῶ τὴν ἀλήθειάν σου ἐν τῷ στόματί μου
ἐξομολογήσονται οἱ οὐρανοὶ τὰ θαυμάσιά σου, Κύριε, καὶ τὴν ἀλήθειάν σου ἐν ἐκκλησίᾳ ἁγίων.
ὁ Θεὸς ἐνδοξαζόμενος ἐν βουλῇ ἁγίων, μέγας καὶ φοβερὸς ἐπὶ πάντας τοὺς περικύκλῳ αὐτοῦ.


  • Κατά το ΤΣΜ:
Προκείμενον ήχος γ'. Ψαλμός 27ος.
Μέγας ὁ Κύριος ἡμῶν, καὶ μεγάλη ἡ ἰσχὺς αὐτοῦ, καὶ τῆς συνέσεως αὐτοῦ οὐκ ἔστιν ἀριθμός.
Μέγας ὁ Κύριος ἡμῶν, καὶ μεγάλη ἡ ἰσχὺς αὐτοῦ, καὶ τῆς συνέσεως αὐτοῦ οὐκ ἔστιν ἀριθμός.
Αἰνεῖτε
τὸν Κύριον, ὅτι ἀγαθὸν ψαλμός· τῷ Θεῷ ἡμῶν ἡδυνθείη αἴνεσις.
]Μέγας ὁ Κύριος ἡμῶν, καὶ μεγάλη ἡ ἰσχὺς αὐτοῦ, καὶ τῆς συνέσεως αὐτοῦ οὐκ ἔστιν ἀριθμός.

Αλληλουιάριον. Ήχος πλ α.' Ψαλμός 92ος
Κύριος ἐβασίλευσεν, εὐπρέπειαν ἐνεδύσατο, ἐνεδύσατο Κύριος δύναμιν καὶ περιεζώσατο
Καὶ γὰρ ἐστερέωσε τὴν οἰκουμένην, ἥτις οὐ σαλευθήσεται.

Τῷ οἴκῳ σου πρέπει ἁγίασμα, Κύριε, εἰς μακρότητα ἡμερῶν.


Θα προτιμήσω το Προκείμενον κατά τα Τυπικά Ευεργέτιδος και Σωτήρος Μεσσήνης το οποίο
και Δεσποτικό είναι και σπάνια ψάλλεται και Αλληλουιάριον κατά την κρατούσα τάξιν για τους ίδιους λόγους.
 
Last edited by a moderator:
Θα ήθελα να ρωτήσω, σε περίπτωση που φέτος συμψαλεί η ακολουθία των εθνομαρτύρων μετά της αναστασίμου και των Αγίων Θεοπατόρων, τι τροπάρια πρέπει να ψαλλούν στους αίνους; Θυμάμαι (χωρίς να μπορώ να παραπέμψω σε ημερομηνία) πως μια Κυριακή που εκτός από τα αναστάσιμα ψάλλονταν δύο ακόμη ακολουθίες έχουσες αμφότερες στιχηρά αίνων τα δίπτυχα όριζαν 4 αναστάσιμα +2 της μίας +2 της δεύτερης ακολουθίας. Πρέπει να εφαρμοστεί κάτι αντίστοιχο φέτος;
 
Θα ήθελα να ρωτήσω, σε περίπτωση που φέτος συμψαλεί η ακολουθία των εθνομαρτύρων μετά της αναστασίμου και των Αγίων Θεοπατόρων, τι τροπάρια πρέπει να ψαλλούν στους αίνους; Θυμάμαι (χωρίς να μπορώ να παραπέμψω σε ημερομηνία) πως μια Κυριακή που εκτός από τα αναστάσιμα ψάλλονταν δύο ακόμη ακολουθίες έχουσες αμφότερες στιχηρά αίνων τα δίπτυχα όριζαν 4 αναστάσιμα +2 της μίας +2 της δεύτερης ακολουθίας. Πρέπει να εφαρμοστεί κάτι αντίστοιχο φέτος;
Τελικά η περίπτωση που αναφέρω (αν και δε θυμόμουν σωστά τι ακριβώς πρότειναν τα Δίπτυχα) είναι η Κυριακή 4 Δεκεμβρίου 2016 καθ’ην τα Δίπτυχα όριζαν εις τους αίνους 2 αναστάσιμα, 3 ιδιόμελα της Αγίας Βαρβάρας και έτερα 3 του Οσίου Ιωάννου του Δαμασκηνού. Μήπως φέτος πρέπει να ειπωθούν ομοίως 2 αναστάσιμα, 3 των θεοπατόρων και 3 των εθνομαρτύρων;
 

Attachments

  • C12A9CAC-EDB4-4933-AFE3-AEBEBEA59687.png
    C12A9CAC-EDB4-4933-AFE3-AEBEBEA59687.png
    477.9 KB · Views: 45
Last edited:
Δεν ξέρω κατά πόσο ήταν επιτυχής η επιλογή αυτής της ημέρας η οποία μπορεί να συμπέσει από 7 Σεπτεμβρίου έως 13 Σεπτεμβρίου.
Για την 8η Σεπτεμβρίου υπάρχει σαφώς πρόβλημα να συμψαλεί η ακολουθία λόγω της Θεομητορικής εορτής.
............
Δές καί ΔΕΕ 2019, σ. 289.
 

Attachments

  • KM_227-20230904131949.pdf
    1.1 MB · Views: 32
Back
Top