[Ερώτηση] Ποιοι οι λόγοι και οι τρόποι με τους οποίους κάποιοι συνάδελφοι ψάλτες αποκτούν καλή φήμη και δημοσιότητα, ενώ κάποιοι άλλοι μένουν στην αφάνεια.

[Σημ. συντ. (π.Μ.)] Δύο μηνύματα που μεταφέρθηκαν από το θέμα: Zάρκος Γρηγόριος - Το δοξαστικό των αίνων του Αγ. Ιωάννου του Χρυσοστόμου.

Ζάρκος Γρηγόριος : πολύ καλός!

Χωρίς να θέλω επουδενί να μειώσω την αξία τους, πλην όμως θεωρώ ότι κάποιοι ψάλτες (ομολογουμένως καλοί όπως ο κ. Ζάρκος, ο κ. Ανδρέας Ιωακείμ κ.α.) που από τα πρώτα ψαλτικά τους βήματα προωθούνται, διαφημίζονται και γίνονται πενελληνίως γνωστοί και αναγνωρίσιμοι στην ψαλτική και ιερατική κοινωνία σε αντίθεση με κάποιους άλλους (εξίσου καλούς) που μένουν στην αφάνεια ίσως και για όλη τους τη ζωή ή έχουν μεγάλη ευλογία από τον Θεό ("θέλημα Θεού" που λέμε) ή έχουν κάποιο ιδιαίτερο χάρισμα σε σχέση με τους άλλους (που εγώ δεν μπορώ να αντιληφθώ με το φτωχό μου αισθητήριο) ή κάτι άλλο συμβαίνει που δεν μπορώ να φανταστώ.

Θα ήθελα παρακαλώ τις απόψεις σας.

------ εκτός θέματος

Το διορατικό μου χάρισμα προβλέπει 4 ενδεχόμενα με το θέμα που άνοιξες φίλε Άσημε Ιεροψάλτα:
α) Κλειδαμπάρωμα μετά από 439 απαντήσεις, κέρασμα από τον χθες εορτάζοντα γενικό συντονιστά.
β) Διαγραφή και οριστική εξάλειψη του στον απύθμενο κάδο απορριμάτων του διαδικτύου.
γ) Ανελέητες κοκκορομαχίες (ίδε και το BANNER του φόρουμ μας) μεταξύ αντιπάλων ψαλτο-οπαδών.
δ) Όλα τα παραπάνω.

Πιστεύω βεβαίως, όπως και το διευκρινίζεις, ότι το άνοιξες το θέμα καλοπροαίρετα. Για να δούμε πως θα εξελιχθεί.
ΥΓ. Παραγγέλνω ποπ-κόρν.

Ας αρχίσω εγώ μια που το ξεκίνησα:

α. Έχουν από τον Θεό τέτοιο φωνητικό χάρισμα που δεν είναι δυνατό να μείνει στην αφάνεια. Ξεχωρίζουν από τους πολλούς και έτσι αναδεικνύονται χωρίς καμία προσπάθεια.

β. Δεν έχουν το ξεχωριστό χάρισμα, δεν επιδιώκουν την προβολή αλλά αναδεικνύονται μέσω συγκυριών και γνωριμιών επειδή το θέλει ο Θεός.

γ. Δεν έχουν το ξεχωριστό χάρισμα, επιδιώκουν την προβολή και παράλληλα μεθοδεύουν την προβολή τους και τελικά τα καταφέρνουν.

δ. όσοι δεν αξίζουν, ότι και να κάνουν δεν θα καταφέρουν να προωθηθούν, αλλά όσοι δεν προωθούνται δεν σημαίνει αποκλειστικά ότι δεν αξίζουν. Απλά είναι θέλημα Θεού.

Αυτά για αρχή. Βεβαία η κάθε περίπτωση επιδέχεται πολύ ανάλυση και κουβέντα. Περιμένω τις απόψεις σας.

Θα ήθελα συμπληρωματικά να θέσω και ένα άλλο αλλά συναφές με το προηγούμενο ερώτημα:
"Κατά πόσο είναι πνευματικά ορθό να έχει ο ψάλτης φιλοδοξία για ανάδειξη και αναγνωρισιμότητα της αξίας του ;"

asimos psaltis said:

Θα ήθελα συμπληρωματικά να θέσω και ένα άλλο αλλά συναφές με το προηγούμενο ερώτημα:
"Κατά πόσο είναι πνευματικά ορθό να έχει ο ψάλτης φιλοδοξία για ανάδειξη και αναγνωρισιμότητα της αξίας του ;"

Click to expand...

Νομίζω ότι υπάρχουν πολλών κατηγοριών ψάλτες. Οι επαγγελματίες: θέλω τόσα, έρχομαι αυτές τις μέρες, μικροφωνική δική μου, κ.λπ
Οι ψάλτες της ψαλτικής-προσευχής, όπου βιώνουν καρδιακά τα ποιητικά κείμενα και καταθέτουν τα βιώματά τους μέσω της ψαλμωδίας τους. Για αυτούς η λατρεία είναι τρόπος ζωής. (Νομίζω σε αυτή την κατηγορία ανήκουν οι ψάλτες που ερμηνεύουν παραδοσιακά μέλη. Δεν μπορώ να φανταστώ κάποιον ο οποίος στολίζει το μέλος και το ξαναστολίζει, τη μια στιγμή ψάλλει με μία α ρυθμική αγωγή και μετά από λίγο με μία β ρυθμική αγωγή, με σκοπό να τονίσει λέξεις του κειμένου; με σκοπό να στολίσει το μέλος; βάζει και μία κορώνα εδώ και μία παραπέρα παράλληλα με όλα αυτά να προσεύχεται!). Είναι οι ψάλτες οι οποίοι έμαθαν πέντε πράγματα, δύσκολες και οι οικονομικές καταστάσεις του σήμερα, αγαπάμε και την εκκλησία, έχουμε και ανάγκη για μία συμπλήρωση του εισοδήματός μας, άρα πιάσε ένα αναλόγιο...Νομίζω εδώ μπαίνουν οι περισσότεροι. Είναι και οι ψάλτες που χουν την ψαλτική μεράκι τους... ζουν για αυτή όπως οι φίλαθλοι των ομάδων που ζουν έχοντας νου και καρδιά στη μπάλα. Υπάρχουν και άλλες κατηγορίες ψαλτάδων. Νομίζω όμως ότι αυτές που έγραψα χαρακτηρίζουν ένα μεγάλο ποσοστό ιεροψαλτών. Το ερώτημα .ομως που θέσατε στην ουσία μπορεί να είναι τριπλό: αυτοί που ψάλλουν αρέσουν στο λαό; αρέσουν στο Θεό; αρέσουν στη χειρόγραφη και στην προφορική παράδοση της ψαλτικής μας τέχνης;
Ο π. Μάξιμος και ο π. Νικόλαος είναι, κατά την άποψή μου, οι πλέον ειδικοί για να απαντήσουν το τελευταίο σας ερώτημα. Προσωπικά οι τοποθετήσεις τους με ενδιαφέρουν πολύ.

Sotres said:

Νομίζω ότι υπάρχουν πολλών κατηγοριών ψάλτες. Οι επαγγελματίες: θέλω τόσα, έρχομαι αυτές τις μέρες, μικροφωνική δική μου, κ.λπ
Οι ψάλτες της ψαλτικής-προσευχής, όπου βιώνουν καρδιακά τα ποιητικά κείμενα και καταθέτουν τα βιώματά τους μέσω της ψαλμωδίας τους. Για αυτούς η λατρεία είναι τρόπος ζωής. (Νομίζω σε αυτή την κατηγορία ανήκουν οι ψάλτες που ερμηνεύουν παραδοσιακά μέλη. Δεν μπορώ να φανταστώ κάποιον ο οποίος στολίζει το μέλος και το ξαναστολίζει, τη μια στιγμή ψάλλει με μία α ρυθμική αγωγή και μετά από λίγο με μία β ρυθμική αγωγή, με σκοπό να τονίσει λέξεις του κειμένου; με σκοπό να στολίσει το μέλος; βάζει και μία κορώνα εδώ και μία παραπέρα παράλληλα με όλα αυτά να προσεύχεται!). Είναι οι ψάλτες οι οποίοι έμαθαν πέντε πράγματα, δύσκολες και οι οικονομικές καταστάσεις του σήμερα, αγαπάμε και την εκκλησία, έχουμε και ανάγκη για μία συμπλήρωση του εισοδήματός μας, άρα πιάσε ένα αναλόγιο...Νομίζω εδώ μπαίνουν οι περισσότεροι. Είναι και οι ψάλτες που χουν την ψαλτική μεράκι τους... ζουν για αυτή όπως οι φίλαθλοι των ομάδων που ζουν έχοντας νου και καρδιά στη μπάλα. Υπάρχουν και άλλες κατηγορίες ψαλτάδων. Νομίζω όμως ότι αυτές που έγραψα χαρακτηρίζουν ένα μεγάλο ποσοστό ιεροψαλτών. Το ερώτημα .ομως που θέσατε στην ουσία μπορεί να είναι τριπλό: αυτοί που ψάλλουν αρέσουν στο λαό; αρέσουν στο Θεό; αρέσουν στη χειρόγραφη και στην προφορική παράδοση της ψαλτικής μας τέχνης;
Ο π. Μάξιμος και ο π. Νικόλαος είναι, κατά την άποψή μου, οι πλέον ειδικοί για να απαντήσουν το τελευταίο σας ερώτημα. Προσωπικά οι τοποθετήσεις τους με ενδιαφέρουν πολύ.

Click to expand...

Με αγάπη υπογραμμίζω τα προβληματικότατα σημεία τής άποψης που αναπαράγω...

Δ.

Sotres said:

Νομίζω ότι υπάρχουν πολλών κατηγοριών ψάλτες. Οι επαγγελματίες: θέλω τόσα, έρχομαι αυτές τις μέρες, μικροφωνική δική μου, κ.λπ
Οι ψάλτες της ψαλτικής-προσευχής, όπου βιώνουν καρδιακά τα ποιητικά κείμενα και καταθέτουν τα βιώματά τους μέσω της ψαλμωδίας τους. Για αυτούς η λατρεία είναι τρόπος ζωής. (Νομίζω σε αυτή την κατηγορία ανήκουν οι ψάλτες που ερμηνεύουν παραδοσιακά μέλη. Δεν μπορώ να φανταστώ κάποιον ο οποίος στολίζει το μέλος και το ξαναστολίζει, τη μια στιγμή ψάλλει με μία α ρυθμική αγωγή και μετά από λίγο με μία β ρυθμική αγωγή, με σκοπό να τονίσει λέξεις του κειμένου; με σκοπό να στολίσει το μέλος; βάζει και μία κορώνα εδώ και μία παραπέρα παράλληλα με όλα αυτά να προσεύχεται!). Είναι οι ψάλτες οι οποίοι έμαθαν πέντε πράγματα, δύσκολες και οι οικονομικές καταστάσεις του σήμερα, αγαπάμε και την εκκλησία, έχουμε και ανάγκη για μία συμπλήρωση του εισοδήματός μας, άρα πιάσε ένα αναλόγιο...Νομίζω εδώ μπαίνουν οι περισσότεροι. Είναι και οι ψάλτες που χουν την ψαλτική μεράκι τους... ζουν για αυτή όπως οι φίλαθλοι των ομάδων που ζουν έχοντας νου και καρδιά στη μπάλα. Υπάρχουν και άλλες κατηγορίες ψαλτάδων. Νομίζω όμως ότι αυτές που έγραψα χαρακτηρίζουν ένα μεγάλο ποσοστό ιεροψαλτών. Το ερώτημα .ομως που θέσατε στην ουσία μπορεί να είναι τριπλό: αυτοί που ψάλλουν αρέσουν στο λαό; αρέσουν στο Θεό; αρέσουν στη χειρόγραφη και στην προφορική παράδοση της ψαλτικής μας τέχνης;
Ο π. Μάξιμος και ο π. Νικόλαος είναι, κατά την άποψή μου, οι πλέον ειδικοί για να απαντήσουν το τελευταίο σας ερώτημα. Προσωπικά οι τοποθετήσεις τους με ενδιαφέρουν πολύ.

Click to expand...

Αρκετά δηκτικό μήνυμα, το οποίο δε με βρίσκει σύμφωνο, όμως ούτε και απολύτως διάφωνο. Το ψάλσιμο εξωτερικεύει τον εσωτερικό κόσμο, όμως κάθε προσευχόμενος δεν είναι ψάλτης. Το ψάλσιμο είναι τέχνη παραδοσιακή, όμως κάθε αρχαιολάτρης δεν είναι αξιόλογος ψάλτης. Το ψάλσιμο είναι τέχνη ζώσα, που «καινουργείται παλινδρομούσα εις το πρώτον», οπότε κάθε καινοτόμος δεν είναι και ψαλτικό ανάστημα. Το ψάλσιμο είναι τέχνη ασματική, όμως κάθε καλλίφωνος δεν είναι και ψάλτης. Το ψάλσιμο είναι επιστήμη, χωρίς να συνεπάγεται πως ο κάθε μουσικολόγος είναι μεγάλος δάσκαλος. Το ψάλσιμο είναι συνδυασμός όλων των παραπάνω. Λίγοι το καταφέρνουν και δικαίως αναδεικνύονται, τουλάχιστον στους ανθρώπους που ψάχνουν την τέχνη.

Τα παραπάνω αφορούν στο τι θεωρούμε καλό ψάλτη. Δυστυχώς, στην εποχή μας υπάρχει μεγάλη αναξιοκρατία, με τίτλους να δίνονται σε πλειάδα ιεροψαλτών, όχι πάντοτε αξίων. Πολλοί προωθούνται λόγω της ευνοίας του οικείου επισκόπου ευνοίας για πολλούς και διαφόρους λόγους σε θέσεις νευραλγικές. Άλλοι ψάλλουν πιο «πιασάρικα» (η λαϊκίζουσα λέξη απορρέει από τη λαϊκότροπη και μη εκκλησιαστική εκφορά των εννοούμενων ψαλτών). Αυτοί θαυμάζονται από κάποιους φιλομούσους λόγω του φωνητικού τους ταλάντου, όμως δεν εδράζουν σε γραμμές παραδοσιακές. Υπάρχουν και οι αξίως αναγνωρισμένοι, φυσικά.

Στο υποφώσκων ερώτημα γιατί να μην αναδεικνύονται όλοι οι άξιοι ψάλτες υπάρχουν πολλές απαντήσεις. Μπορεί, για παράδειγμα, να μην έχουν φροντίσει να συστήσουν χορωδία, κάτι που τους προβάλλει στο ευρύ κοινό. Ενδεχομένως να χαίρουν δυσμενείας από τον κλήρο λόγω αδιαλλαξίας στην αυστηρή τήρηση της τάξεως, λόγω του ότι δεν ψάλλουν γραμμές εμπορικές, λόγω χαρακτήρα κλπ. Μπορεί να μην είναι συνδικαλισμένοι ώστε να μην προβάλλονται από τους τοπικούς συλλόγους και σωματεία. Ακόμη, μπορεί να προωθούνται άλλοι αντ' αυτών σε θέσεις νευραλγικές από τον επίσκοπο και τους οικείους του.

Ελπίζω να σας κάλυψα...

asimos psaltis said:

α. Έχουν από τον Θεό τέτοιο φωνητικό χάρισμα που δεν είναι δυνατό να μείνει στην αφάνεια. Ξεχωρίζουν από τους πολλούς και έτσι αναδεικνύονται χωρίς καμία προσπάθεια.

Click to expand...

Πάντως ο φίλος Γρηγόρης Ζάρκος ανήκει σ' αυτή την κατηγορία και θα το καταλάβει κανείς από την πρώτη στιγμή που θα τον γνωρίσει: είναι τόσο ησυχαστικός χαρακτήρας που μάλλον εκ φύσεως δεν μπορεί να επιδιώξει τίποτα. Η όποια προβολή του έχει γίνει από τρίτους. Το γεγονός ότι υπάρχουν κι άλλοι που δεν είναι τόσο γνωστοί νομίζω ότι έχει να κάνει με το ότι ο Γρηγόρης μαθήτευσε σε γνωστούς ψάλτες, έψαλε σε πολλές πανηγύρεις μαζί τους και τον άκουσαν πολλοί. Υπάρχουν όμως και πολλοί που δεν τον ξέρουν: τις προάλλες συμψάλαμε σε μια αγρυπνία αριστερά και ο δεξιός μετά τον ρώταγε ποιος είναι, αφού δεν τον είχε ξανακούσει.

Πρέπει να παραδεκτούμε ότι η εποχή της μεγάλης προσωπολατρείας των ψαλτάδων από το λαό δεν υφίσταται πια για διάφορους λόγους, εκ των οποίων άλλοι αφορούν εσωτερικά την αντιμετώπιση της τέχνης από τους εκπροσώπους της και άλλοι το εκκλησίασμα, οι προτεταιότητες της ζωής του οποίου απέχουν μακράν από τις πνευματικές αναζητήσεις και τη χαρά της Θείας λατρείας και της κοινής προσευχής. Εντούτοις, θα έλεγα ότι το παρόν θέμα δεν υφίσταται στην κοινωνία γενικότερα, αλλά στους ψαλτικούς κύκλους μόνο και αν. Μία σφυγμομέτρηση του μέσου όρου ηλικίας του εκκλησιάσματος, αλλά και της αναλογικότητας του μεγέθους του με το πλήθος των Ορθόδοξων κατοίκων ανά ενορία, θα μας πείσει πιστεύω για τα παραπάνω.

Εν ολίγοις ζούμε στον κόσμο μας, ο οποίος φυσικά και είναι πανέμορφος σε πολλά επίπεδα, γεμάτος από ενδιαφέροντα τα οποία είναι καταλυτικός παράγοντας εναντίων των πνευματικών γηρατιών, ένας κόσμος όμως σαφώς απομακρυσμένος από το λαό που υποτίθεται ότι υπηρετεί. Αυτό που κάνουμε ενώ φυσικά και έχει αξία ζωής (πνευματικής και κατ' επέκταση κοινωνικής), κατάντησε τύπος και κοινωνική υποχρέωση. Όταν κάποιος παίρνει μέρος στις Ιερές Ακολουθίες με αυτή την λογική, πόση αξία θα δώσει στα ψαλλόμενα και σε αυτόν που τα εκφράζει; Αυτό που κάνουμε, το αφήσαμε να μας αφήσει.

Αυτοθεοποιούμαστε ή θεοποιούμε άλλους, παλεύει υποτίθεται ο καθένας για κάτι πάνω σ' αυτή την τέχνη που πεθαίνει ή τη σκοτώνουμε (ο καθένας ας επιλέξει το ρήμα κατά το δοκούν) κι ας θεωρούμε ότι πάει μπροστά κι όλ' αυτά, μέσα στον μικρόκοσμό μας, γύρω από τον οποίο ίσως και να θεωρούμε ότι περιστρέφεται και όλος ο υπόλοιπος.

Για ποια φήμη και ποια δημοσιότητα μιλάμε, όταν ο πραγματικός μισθός ενός ψάλτη είναι ένα δάκρυ θείας συντριβής του εκκλησιαζομένου; Αποκτήσαμε star system, από πότε; Φυσικά, υπάρχουν μορφές και ονόματα που έμειναν στην ψαλτική ιστορία, διότι χάρη σε αυτούς έχουμε κάτι να ψάλλουμε σήμερα, αλλά σίγουρα δεν μιλάμε για το ίδιο είδος δημοσιότητας με αυτό που εννοούμε σήμερα, γιαυτό και εκφράζεται διαφορετικά, από τους σημερινούς φημισμένους συναδέλφους. Μέσα σε όλη αυτή την κατάσταση οι ψάλτες που βρίσκονται στην αφάνεια, ζουν αφενός πιο κοντά στην πραγματικότητα, αφετέρου ξέρουν και μπορούν να εκτιμήσουν την αξία της, ιδιαιτέρως όταν η δημοσιότητα έχει μία τέτοια μορφή.

Ζητώ συγγνώμη για το μακροσκελές του μηνύματος...

asimos psaltis said:

[......] θεωρώ ότι κάποιοι ψάλτες .... που από τα πρώτα ψαλτικά τους βήματα προωθούνται, διαφημίζονται και γίνονται πενελληνίως γνωστοί και αναγνωρίσιμοι στην ψαλτική και ιερατική κοινωνία[.....].

Click to expand...

Με αυτή την ένοια τέθηκε ο προβληματισμός.

tsak77 said:

Πρέπει να παραδεκτούμε ότι η εποχή της μεγάλης προσωπολατρείας των ψαλτάδων από το λαό δεν υφίσταται πια για διάφορους λόγους, εκ των οποίων άλλοι αφορούν εσωτερικά την αντιμετώπιση της τέχνης από τους εκπροσώπους της και άλλοι το εκκλησίασμα, οι προτεραιότητες της ζωής του οποίου απέχουν μακράν από τις πνευματικές αναζητήσεις και τη χαρά της Θείας λατρείας και της κοινής προσευχής. Εντούτοις, θα έλεγα ότι το παρόν θέμα δεν υφίσταται στην κοινωνία γενικότερα, αλλά στους ψαλτικούς κύκλους μόνο και αν. Μία σφυγμομέτρηση του μέσου όρου ηλικίας του εκκλησιάσματος, αλλά και της αναλογικότητας του μεγέθους του με το πλήθος των Ορθόδοξων κατοίκων ανά ενορία, θα μας πείσει πιστεύω για τα παραπάνω.

Click to expand...

Πολύ σωστά, μόνο που η προσωπολατρεία δεν συνδεόταν τόσο με "τις πνευματικές αναζητήσεις και τη χαρά της Θείας λατρείας και της κοινής προσευχής", όσο με την καθαρά μουσική απόλαυση, σε μια εποχή που οι ευκαιρίες για ακρόαση μουσικής ήταν περιορισμένες. Επρόκειτο συνεπώς για εκτροπή, εάν το δει κανείς από την πνευματική και λειτουργική πλευρά. Το γεγονός ότι το φαινόμενο σήμερα έχει περιοριστεί, είναι μεν απότοκος της γενικότερης παρακμής του εκκλησιαστικού γίγνεσθαι, αλλά αποτελεί και ευκαιρία για να ασχοληθούμε σοβαρότερα με την εκκλησιαστική μας μουσική.

Σε μια πρόσφατη κουβέντα με ψάλτες περί των λειτουργικών κτλ στην Θεία Λειτουργία, τέθηκε το εξής θέμα.

« Μα αν λέμε τα λειτουργικά σε κλιτόν ή χύμα στην βάση του ήχου, κτλ, τότε γιατί να έρθει κάποιος στην Θεία Λειτουργία ; Θα βαρεθεί και δεν θα ξαναπατήσει. Ενώ με τα λειτουργικά και τα άλλα έντεχνα μουσικά , ευχαριστιέται περισσότερο.»

«Μα αν είναι προετοιμασμένος να μετέχει της Θείας Ευχαριστίας, τότε θα το καταευχαρηστηθεί διότι θα απαντά και αυτός μαζί με τους ψάλτες με απλό και λιτό αλλά ουσιαστικό τρόπο.»

Οπότε στο εν λόγω θέμα : Δηλαδή κάποιος θα πάει στον τάδε ναό γιατί έμαθε ότι «…ψάλει σήμερα ο τάδε» , κάτι που παλαιότερα γινόταν και για αυτό έχουμε και τις ηχογραφήσεις, διότι πολύ κόσμος ενθουσιαζόταν από την ψαλτική απόδοση κάποιο ψαλτών ;
Αν πάμε λοιπόν στον ναό για να θαυμάσουμε τον κάθε αξιόλογο και ταλαντούχο ψάλτη, τότε νομίζω ότι έχουμε χάσει εντελώς το νόημα ύπαρξης στις ακολουθίες.
Εάν ο ψάλτης όμως ωθεί τον κόσμο στο να προσεύχεται χωρίς βέβαια να κάμει υποχωρήσεις στον τομέα της μουσικής, τότε υπάρχει πολλαπλό όφελος.

Σε αυτήν την προσέγγιση είναι και η εξ στήθους απόδοση των μαθημάτων, ώστε και οι ψάλτες να μήν ασχολούνται με τα μουσικά εν ώρα ακολουθίας, παρά μόνο να συμμετέχουν ουσιαστικά.

Επίσης το εκκλησίασμα δεν τρώει κουτόχορτο, και καταλαβαίνει πολύ καλά το τί θέλει να κάμει ο κάθε ψάλτης ανά πάσα ώρα και στιγμή.

Αναλογιζόμενος και τα ώς άνω, επαναφέρω το πόσο σημαντικό και ουσιαστικό είναι, το να είναι κάποιος Ψάλτης και όχι μουσικός ή φίλος της Βυζαντινής Μουσικής, κτλ.

Ευχαριστώ.

tb--- said:

Σε μια πρόσφατη κουβέντα με ψάλτες περί των λειτουργικών κτλ στην Θεία Λειτουργία, τέθηκε το εξής θέμα.

« Μα αν λέμε τα λειτουργικά σε κλιτόν ή χύμα στην βάση του ήχου, κτλ, τότε γιατί να έρθει κάποιος στην Θεία Λειτουργία ; Θα βαρεθεί και δεν θα ξαναπατήσει. Ενώ με τα λειτουργικά και τα άλλα έντεχνα μουσικά , ευχαριστιέται περισσότερο.»

«Μα αν είναι προετοιμασμένος να μετέχει της Θείας Ευχαριστίας, τότε θα το καταευχαρηστηθεί διότι θα απαντά και αυτός μαζί με τους ψάλτες με απλό και λιτό αλλά ουσιαστικό τρόπο.»

Click to expand...

Ναι, αλλά εάν λέει κανείς λειτουργικά χύμα ("οφελώντας" το εκκλησίασμα), συνοδευόμενα από υπερ-αργά χερουβικά και κοινωνικά (κουράζοντάς το), όπως κάνουν μερικοί εκλεκτοί, αλλά αρχαιολάτρες συνάδελφοι, το αποτέλεσμα είναι ανάμικτο. Τό θέμα είναι να υπάρχει μια σωστή ισορροπία μεταξύ μουσικής και λόγου [γιατί να μην πεις κάποια συντηρητικά λειτουργικά στον ήχο;], που να βοηθάει τη ροή και τον ρυθμό της ακολουθίας.
Μεταξύ αστείου και σοβαρού, να θέσω και ένα άλλο θέμα: εντάξει το εκκλησίασμα, αλλά δεν πρέπει να βαριέται και ο... ψάλτης! Ναι μεν οφείλει να μη γίνεται φορτικός με επιδείξεις, ακροβατισμούς και υπερβολικά αργά μέλη, αλλά θα πρέπει να υπάρχει κάποια στοιχειώδης μουσική ποικιλία και κάποιες μουσικές "προκλήσεις", ώστε να έχει όρεξη, αυτός και οι βοηθοί του (ή η χορωδία του, ακόμα καλύτερα) να ψάλλουν κάθε Κυριακή... Τα πάντα είναι θέμα μέτρου.

Αγαπητοί συνάδελφοι

Το θέμα το άνοιξα για να καταγράψουμε τις απόψεις για μια πραγματικότητα που ισχύει στις μέρες μας.

Όλα αυτά που γράφηκαν σε πολλά από τα προηγούμενα μηνύματα από τους εκλεκτούς συναδέλφους, πιστεύω ότι πραγματεύονται άλλο θέμα, καθ΄όλα ενδιαφέρον μεν, αλλά διαφορετικό από το θέμα του τίτλου. Δεν έχω αντίρρηση να το συζητάμε κι αυτό παράλληλα, αλλά μην αφήνουμε το αρχικό.

Συγχωρέστε για την παρέμβαση, αλλά επιμένω να μείνουμε προσηλωμένοι στο θέμα που άνοιξα για να πάρουμε όσο το δυνατό περισσότερες απόψεις.

emakris said:

Ναι, αλλά εάν λέει κανείς λειτουργικά χύμα ("οφελώντας" το εκκλησίασμα), συνοδευόμενα από υπερ-αργά χερουβικά και κοινωνικά (κουράζοντάς το), όπως κάνουν μερικοί εκλεκτοί, αλλά αρχαιολάτρες συνάδελφοι, το αποτέλεσμα είναι ανάμικτο. Τό θέμα είναι να υπάρχει μια σωστή ισορροπία μεταξύ μουσικής και λόγου [γιατί να μην πεις κάποια συντηρητικά λειτουργικά στον ήχο;], που να βοηθάει τη ροή και τον ρυθμό της ακολουθίας.
Μεταξύ αστείου και σοβαρού, να θέσω και ένα άλλο θέμα: εντάξει το εκκλησίασμα, αλλά δεν πρέπει να βαριέται και ο... ψάλτης! Ναι μεν οφείλει να μη γίνεται φορτικός με επιδείξεις, ακροβατισμούς και υπερβολικά αργά μέλη, αλλά θα πρέπει να υπάρχει κάποια στοιχειώδης μουσική ποικιλία και κάποιες μουσικές "προκλήσεις", ώστε να έχει όρεξη, αυτός και οι βοηθοί του (ή η χορωδία του, ακόμα καλύτερα) να ψάλλουν κάθε Κυριακή... Τα πάντα είναι θέμα μέτρου.

Click to expand...

Μου έρχεται στο μυαλό μια κουβέντα που έλεγε ο Στανίτσας. "20 χρόνια άκουγα το ίδιο Δοξαστικό, το ίδιο Χερουβικό , κτλ " ως Λαμπαδάριος στο Πατριαρχείο.

Το να προσπαθείς να κλέψεις χρόνο από τα λειτουργικά για να πείς ένα μακροσκελές χερουβικό, είναι κάτι δολοφονικό. Αφαλώς και χρειάζεται μέτρο και συνέχεια σε όλη την ακολουθία. Ασφαλώς και κάθε μέλος έχει την χρονική του αγωγή.

Αν θέλουμε ποικιλία και μουσικές προκλήσεις, μπορεί να ψάλει κάτι έντεχνο και "προκλητικό" και μακροσκελές στο αντίδωρο και όλοι να κάτσουν να ακούσουν αντί να τρέχουν οσάν ινδιάνοι να πάρουν αντίδωρο

Συμφωνώ σε πολλές από τις επισημάνσεις των παραπάνω μηνυμάτων προσθέτοντας μόνο τα εξής:Η ενασχόληση με την Βυζαντινή μουσική είτε παιδιόθεν είτε σε ώριμη ηλικία ενέχει πάντα και ας μη το παραδεχόμαστε ποτέ το αρχέγονο σαράκι του ανθρώπου για γρήγορη και εύκολη προβολή.Ας μη κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλο μας.Η όποια καλλιφωνία και το μουσικό τάλαντο που μπορεί να έχει κάποιος,αν δεν το διαχειριστεί με σύνεση,μέτρο και ευλάβεια,τον ωθεί σε ατραπούς έπαρσης και εγωμανίας.Το ξέρω,είναι κάπως....σκληρή η ορολογία που χρησιμοποιώ αλλά ας μη κάνουμε τους ανήξερους και τους πέφτοντας από τα σύννεφα.Οι επιστήμες και κατά συνέπεια και οι άνθρωποι μόνο τότε εξελίσσονται,όταν σκύβουν πάνω σε παθογένειες χρόνων και αναλαμβάνουν το μερίδιο ευθύνης που τους αναλογεί προκειμένου με την ταπεινότητα και τον αέναο αγώνα να παραδώσουν στη νέα γενιά ένα καλύτερο αύριο όσον αφορά τα μουσικά δρώμενα.Η εθελοτυφλία και ο ωχαδελφισμός συντηρούν κόντρες,παρεξηγήσεις και στρατόπεδα.

PAPAZ DIMITRIOS said:

Η ενασχόληση με την Βυζαντινή μουσική είτε παιδιόθεν είτε σε ώριμη ηλικία ενέχει πάντα και ας μη το παραδεχόμαστε ποτέ το αρχέγονο σαράκι του ανθρώπου για γρήγορη και εύκολη προβολή.Ας μη κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλο μας.Η όποια καλλιφωνία και το μουσικό τάλαντο που μπορεί να έχει κάποιος,αν δεν το διαχειριστεί με σύνεση,μέτρο και ευλάβεια,τον ωθεί σε ατραπούς έπαρσης και εγωμανίας.Το ξέρω,είναι κάπως....σκληρή η ορολογία που χρησιμοποιώ αλλά ας μη κάνουμε τους ανήξερους και τους πέφτοντας από τα σύννεφα.Οι επιστήμες και κατά συνέπεια και οι άνθρωποι μόνο τότε εξελίσσονται,όταν σκύβουν πάνω σε παθογένειες χρόνων και αναλαμβάνουν το μερίδιο ευθύνης που τους αναλογεί προκειμένου με την ταπεινότητα και τον αέναο αγώνα να παραδώσουν στη νέα γενιά ένα καλύτερο αύριο όσον αφορά τα μουσικά δρώμενα.Η εθελοτυφλία και ο ωχαδελφισμός συντηρούν κόντρες,παρεξηγήσεις και στρατόπεδα.

Click to expand...

Σωστή τοποθέτηση.
Αυτό πιστεύω κι εγώ. Για αυτό έθεσα τον προβληματισμό μου δημοσίως, γιατί πιστεύω ότι το θέμα αφορά την πλειονότητα εξ ημών αν όχι όλους μας.

Θα ήθελα να πω και γω κάτι από την ελάχιστη εμπειρία μου

(των 7-8 μηνών) σε αναλόγιο. Μερικές φορές την ώρα που ψάλλεις,

σταματάς να σκέφτεσαι, δεν σε νοιάζουν επιδείξεις και εγωϊσμοί και

τι θα πει ο καθένας, καλό ή κακό. Το μόνο που μετράει, είναι εκείνη

η στιγμή που βγάζεις τα εσώψυχά σου και τα καταθέτεις στον Κύριο, όποια

και να 'ναι αυτά. Μπορεί τα ακούσματα που έχεις να απέχουν μακράν των

λεγομένων παραδοσιακών, αυτά όμως έχεις, αυτά σε αναπαύουν και αυτά δίνεις.

Είναι η στιγμή που αποκόβεσαι. Αυτή, είναι ανεκτίμητη. Και από αγαθά

ελατήρια, θες και να την μοιραστείς γιατί σε γεμίζει χαρά.

Και πιστέψτε με, αυτή η στιγμή, μεταδίδεται στον κόσμο σαν ρεύμα και όλοι

αγάλλονται. Ελπίζω να καταλάβατε τι θέλω να πω.

Ή στερέψαμε από ιδέες ή το θέμα δεν μας ενδιαφέρει.