Τὰ Ἰδιόμελα τῶν Κατανυκτικῶν Ἑσπερινῶν ψάλλονται ἀργῶς ἤ συντόμως;

Y

ybulbu

δ. Ιερώνυμος Μπουλμπουτζής
Τα ιδιόμελα των κατανυκτικών εσπερινών σε πιο σύντομα μέλη.

1. Στα παραλειπόμενα του Τριωδίου του π. Δοσιθέου Κατουνακιώτου (ίσως και στην πληρέστερη έκδοση του Τριωδίου της Ι.Μ. Κυπριανού και Ιουστίνης).

2. Στον Γ' τόμο της μουσικής κυψέλης της μονής Γρηγορίου, αρκετά σύντομα. Είναι περίπου σαν του Ιακώβου τα αργά στο άκουσμα με την διαφορά οτι έχουν κοπεί κάποιες θέσεις.

3. Στο Τριώδιο του Χρυσάνθου, του Γεωργιάδη, του Βουδούρη κλπ.
 
Last edited by a moderator:
pano said:
Μπορει κανεις να ανεβασει τα ιδιομελα των κατανυκτικων εσπερινων σε πιο συντομα μελη για πιο ''συντομους'' εσπερινους....Ευχαριστω!!!
Click to expand...
Δηλαδή θέλετε την τούρτα χωρίς το κερασάκι.
Το "ατενίσαι" είναι 6 λεπτά όπως αναφέρει ο Νεκτάριος Μοναχός Αγιορείτης στον εσπερινό.
Το σύντομο ίσως να είναι 3 λεπτά.

Δηλαδή αν μείνουν στην εκκλησία άλλα 3 λεπτά παραπάνω θα φύγουν όλοι κατάκοποι "πτώματα" ιερείς (που συνήθως βιάζονται) και εκκλησίασμα;
Τα αργά ιδιόμελα του Ιακώβου είναι τα διαμάντια της θρησκείας μας από υμνολογική άποψη.

Σε πολλές εκκλησίες δεν τα δέχονται γιατί βιάζονται. Σε αυτές δεν πατάω σε κατανυκτικούς γιατί λυπάμαι την σημερινή κατάντια.
(Καταλιμπάνονται τα αργά συνήθως για να επακολουθήσει ο λόγος του Θεού από ένθερμους ιεροκήρυκες κατά προτεσταντικά πρότυπα συνήθως).

Δεν πρέπει σε φόρουμ ιεροψαλτών να ψάχνουμε πώς θα πούμε τα σύντομα αλλά κανα τέχνασμα στην σημερινή πραγματικότητα, πώς να πούμε τα αργά χωρίς να μας πυροβολήσουν.
 
dimitris said:
Σε πολλές εκκλησίες δεν τα δέχονται γιατί βιάζονται. Σε αυτές δεν πατάω σε κατανυκτικούς γιατί λυπάμαι την σημερινή κατάντια.
(Καταλιμπάνονται τα αργά συνήθως για να επακολουθήσει ο λόγος του Θεού από ένθερμους ιεροκήρυκες κατά προτεσταντικά πρότυπα συνήθως).

Δεν πρέπει σε φόρουμ ιεροψαλτών να ψάχνουμε πώς θα πούμε τα σύντομα αλλά κανα τέχνασμα στην σημερινή πραγματικότητα, πώς να πούμε τα αργά χωρίς να μας πυροβολήσουν.
Click to expand...

Αδερφέ, με πολυ αυθεντία μιλάς περι προτεσταντικων προτύπων και είσαι και πολύ σίγουρος ότι πρέπει να ψαλλούν τα αργά κομμάτια... Το θέμα δεν είναι ο χρόνος που θα κάτσουμε στην εκκλησία, αλλά το τι θα δωσουμε να καταλάβει το εκκλησίασμα.. Εν πάσει περιπτώσει, μιας και το όλο θέμα δεν εντάσσεται εδω, ένα έχω να πώ. Εσεις που εμφανίζεστε υπέρμαχοι και "στύλοι" της "παράδοσης", αν θέλατε τόσο πολύ να υμνείτε ακαταπαύστως το Θεό, γιατί δεν γίνατε μοναχοί, να τελειώνει η υπόθεση???
Διερωτώμαι πως γίνεται να κρατάμε απο την παράδοση μόνο τα περι ψαλτικής, αλλα μόλις ακούσουμε για νηστείες αλάδωτες, μετάνοιες, κομποσχοίνια κτλ, τότε λέμε ότι αυτά είναι για τα μοναστήρια..
Ας συνάδει η ζωή μας με το ευαγγέλιο, και ας μην αποφαινόμαστε με δογματικό τρόπο για πράγματα που δεν γνωρίζουμε, αγαπητέ Δημήτρη, γιατί αυτό που λές περί κηρύγματος, δεν απέχει πολύ της αίρεσης.
 
steliospk said:
Αδερφέ, με πολυ αυθεντία μιλάς περι προτεσταντικων προτύπων και είσαι και πολύ σίγουρος ότι πρέπει να ψαλλούν τα αργά κομμάτια... Το θέμα δεν είναι ο χρόνος που θα κάτσουμε στην εκκλησία, αλλά το τι θα δωσουμε να καταλάβει το εκκλησίασμα.. Εν πάσει περιπτώσει, μιας και το όλο θέμα δεν εντάσσεται εδω, ένα έχω να πώ. Εσεις που εμφανίζεστε υπέρμαχοι και "στύλοι" της "παράδοσης", αν θέλατε τόσο πολύ να υμνείτε ακαταπαύστως το Θεό, γιατί δεν γίνατε μοναχοί, να τελειώνει η υπόθεση???
Διερωτώμαι πως γίνεται να κρατάμε απο την παράδοση μόνο τα περι ψαλτικής, αλλα μόλις ακούσουμε για νηστείες αλάδωτες, μετάνοιες, κομποσχοίνια κτλ, τότε λέμε ότι αυτά είναι για τα μοναστήρια..
Ας συνάδει η ζωή μας με το ευαγγέλιο, και ας μην αποφαινόμαστε με δογματικό τρόπο για πράγματα που δεν γνωρίζουμε, αγαπητέ Δημήτρη, γιατί αυτό που λές περί κηρύγματος, δεν απέχει πολύ της αίρεσης.
Click to expand...

Κατανυκτικός Εσπερινός χωρίς κήρυγμα γίνεται, έτσι γινόταν και ανέκαθεν, χωρίς ιδιόμελο, και εσπέρια όμως δεν υπάρχει. Μην κοιτάς που εσχάτως ανεφάνησαν νάρκισοι που θαρρούν πως ο ex cathedra λόγος που η εκκλησία τούς εμπιστεύθηκε είναι εξουσία. Εξαιρούνται οι αυτοχειροτονημένοι ιεροκήρυκες τανυν ή οιονεί ρακοσυλλέκτες ( leg. παρθενοσυλλέκτες), αφού και μόνο η προέλευσή τους αφίσταται των ορθοδόξων εχεγγύων. Ευάριθμοι από δαύτους καταπίνουν σαν το κήτος τον Ιωνά τον μουσικό λόγο, που τριέσπερος όμως επιβιώνει... Αυτοί κ αιρετικοί μοιάζουν και καμία παράδοση δεν ακολουθούν, πέρα από αυτή της εγωτικής μοναξιάς τους, κ ας τη ντύνουν με πλουμιστά μέλανα ενδύματα.

Καλή Σαρακοστή!

Δ.
 
Last edited:
dimskrekas said:
Κατανυκτικός Εσπερινός χωρίς κήρυγμα γίνεται, έτσι γινόταν και ανέκαθεν, χωρίς ιδιόμελο, και εσπέρια όμως δεν υπάρχει. Μην κοιτάς που εσχάτως ανεφάνησαν νάρκισοι που θαρρούν πως ο ex cathedra λόγος που η εκκλησία τους εμπιστέυθηκε είναι εξουσία. Ευάριθμοι από δαύτους καταπίνουν σαν το κήτος τον Ιωνά τον μουσικό λόγο, που τριέσπερος όμως επιβιώνει... Αυτοί κ αιρετικοί μοιάζουν και καμία παράδοση δεν ακολουθούν, πέρα από αυτή της εγωτικής μοναξιάς τους, κ ας τη ντύνουν με πλουμιστά μέλανα ενδύματα.

Καλή Σαρακοστή!

Δ.
Click to expand...

Και η Θ.Λειτουργία αλλιώς γινόταν την εποχή των αποστόλων. Τι σημαίνει αυτό, ότι θα αναβιώσουμε τον παλιό τρόπο τέλεσης?? Οχι βέβαια!!! Οι καιροί αλλάζουν και οι αλλαγές είναι απαραίτητες. Πως θα συμμετάσχει μια γιαγιά επι παραδείγματι στον εσπερινό, αν δεν της εξηγηθούν η σημασία των όσων ψάλλονται??
Είμαστε στον κόσμο, το επαναλαμβάνω, ας ψάλλουμε με διάκριση και να θυμόμαστε ότι ψάλλουμε μαζί με το εκκλησίασμα στο Θεό, και όχι για το Θεό στο εκκλησίασμα.
 
Last edited by a moderator:
steliospk said:
dimskrekas said:
Κατανυκτικός Εσπερινός χωρίς κήρυγμα γίνεται, έτσι γινόταν και ανέκαθεν, χωρίς ιδιόμελο, και εσπέρια όμως δεν υπάρχει. Μην κοιτάς που εσχάτως ανεφάνησαν νάρκισοι που θαρρούν πως ο ex cathedra λόγος που η εκκλησία τους εμπιστέυθηκε είναι εξουσία. Ευάριθμοι από δαύτους καταπίνουν σαν το κήτος τον Ιωνά τον μουσικό λόγο, που τριέσπερος όμως επιβιώνει... Αυτοί κ αιρετικοί μοιάζουν και καμία παράδοση δεν ακολουθούν, πέρα από αυτή της εγωτικής μοναξιάς τους, κ ας τη ντύνουν με πλουμιστά μέλανα ενδύματα.

Καλή Σαρακοστή!

Δ.[/QUOTE

Και η Θ.Λειτουργία αλλιώς γινόταν την εποχή των αποστόλων. Τι σημαίνει αυτό, ότι θα αναβιώσουμε τον παλιό τρόπο τέλεσης?? Οχι βέβαια!!! Οι καιροί αλλάζουν και οι αλλαγές είναι απαραίτητες. Πως θα συμμετάσχει μια γιαγιά επι παραδείγματι στον εσπερινό, αν δεν της εξηγηθούν η σημασία των όσων ψάλλονται??
Είμαστε στον κόσμο, το επαναλαμβάνω, ας ψάλλουμε με διάκριση και να θυμόμαστε ότι ψάλλουμε μαζί με το εκκλησίασμα στο Θεό, και όχι για το Θεό στο εκκλησίασμα.
Click to expand...

Το πού και πόσο έχει αλλάξει ο τρόπος τέλεσης ΘΛ, αδελφέ, είναι άλλο θέμα. Ο Χριστός ου μεμέρισται! Προτιμώ αντί του δικηγορικού ρόλου της γραός, να ψάλω τα μεγαλεία του Θεού με το χάρισμα και τις γνώσεις που μου έδωσε ο Θεός. Στοιχούμενος σε ένα πολυτιμότατο μέσο, επίτευγμα του έλληνος λόγου και πολιτισμού, τη βυζαντινή υμνογραφία και τη ρωμέηκη ένδυσή της με τις ποικιλότροπες εκφάνσεις. Καλλιέργεια κριτηρίων διάκρισης κ αισθαντικότητας είναι που χρειάζεται κ όχι αντιλήψεις ταχυφαγείου απέναντι σε ένα πολιτισμό αιώνων, που τον σεβάστηκε ο κατακτητής, αλλά όχι οι ποικιλώνυμοι πιετιστές μισιονάριοι...

Καλή Σαρακοστή!

Δ.
Click to expand...
 
Last edited:
dimskrekas said:
Το πού και πόσο έχει αλλάξει ο τρόπος τέλεσης ΘΛ, αδελφέ, είναι άλλο θέμα. Ο Χριστός ου μεμέρισται! Προτιμώ αντί του δικηγορικού ρόλου της γραός, να ψάλω τα μεγαλεία του Θεού με το χάρισμα και τις γνώσεις που μου έδωσε ο Θεός. Στοιχούμενος σε ένα πολυτιμότατο μέσο, επίτευγμα του έλληνος λόγου και πολιτισμού, τη βυζαντινή υμνογραφία και τη ρωμέηκη ένδυσή της με τις ποικιλότροπες εκφάνσεις. Καλλιέργεια κριτηρίων διάκρισης κ αισθαντικότητας είναι που χρειάζεται κ όχι αντιλήψεις ταχυφαγείου απέναντι σε ένα πολιτισμό αιώνων.
Click to expand...

Η φράση πάντως "ο Χριστός ου μεμέρισται", αληθής μεν, με ανεπιτυχή όμως παράθεση εδώ. Εσύ μπορεί να νομίζεις ότι υμνείς τα μεγαλεία του Θεού, οι άλλοι το νομίζουν όμως ή μήπως σε βρίζουν(να το πω απλά) και λένε πότε θα τελειώσεις..??Αυτό όχι για σενα, αλλά για όλους εμάς που νομίζουμε ότι η γη περιστρέφεται γύρω απο το ψαλτήρι...
 
Last edited:
steliospk said:
Η φράση πάντως "ο Χριστός ου μεμέρισται", αληθής μεν, με ανεπιτυχή όμως παράθεση εδώ. Εσύ μπορεί να νομίζεις ότι υμνείς τα μεγαλεία του Θεού, οι άλλοι το νομίζουν όμως ή μήπως σε βρίζουν(να το πω απλά) και λένε πότε θα τελειώσεις..??Αυτό όχι για σενα, αλλά για όλους εμάς που νομίζουμε ότι η γη περιστρέφεται γύρω απο το ψαλτήρι...
Click to expand...

Ευχαριστώ για το μάθημα επιτυχούς παράθεσης, που μάλλον αστόχησε. Η γη περιστρέφεται γύρω από όλα... ούτε μόνο από τον κουστουμαρισμένο ιεροκήρυκα, ούτε μόνο από το μανδύα του Επισκόπου, ούτε μόνο από τα σειρίτια του καλπακιοφόρου ή μη τυπικάρη ή αρχιψάλτη....

Καλή Σαρακοστή!
Δ.
 
Last edited:
dimskrekas said:
Ευχαριστώ για το μάθημα επιτυχούς παράθεσης, που μάλλον αστόχησε. Η γη περιστρέφεται γύρω από όλα... ούτε μόνο από τον κουστουμαρισμένο ιεροκήρυκα, ούτε μόνο από το μανδύα του Επισκόπου, ούτε μόνο από τα σειρίτια του καλπακιοφόρου ή μη τυπικάρη ή αρχιψάλτη....

Καλή Σαρακοστή!
Δ.
Click to expand...

Να ναι ευλογημένο!
 

1. Ὁ πρῶτος πού ἀπάντησε (Petros Gonatas) στήν ἀναζήτηση τῶν ἰδιομέλων τῶν κατανυκτικῶν ἑσπερινῶν σέ σύντομο μέλος ἔδωσε ἕναν σύνδεσμο πού ὄχι μόνον σέ σύντομο ἄλλα οὔτε σέ ἀργό μέλος ὑπάρχουν τά ἐν λόγῳ ἰδιόμελα. Αὐτό δέν σᾶς προβλημάτισε;
2. Τό αἴτημα γιά σύντομο μέλος, μπορεῖ νά ὑποβάλλεται ἀπό λαμπαδάριο γιά τήν δεύτερη ἐπανάληψη. Ἡ ἐπανάληψη πρέπει νά γίνεται στό αὐτό ἀργό μέλος; Ποιά ἡ γνώμη σας; Τί συνηθίζεται;
3. Ἀλλά τώρα πρόσεξα ὅτι ἐπικρίθηκε τό «για πιο ''συντομους'' εσπερινους....». Χωρίς νά ξέρω τούς λόγους τοῦ αἰτήματος καί τίς συνθῆκες, κι ἐγώ συμφωνῶ ὅτι αὐτά πρέπει νά λέγωνται ἀργά καί ὅτι ὁ χρόνος τῶν ἀκολουθιῶν τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς ἐπιβάλλεται νά εἶναι μακρύτερος. Εἶναι καί αὐτό μιά προβλεπόμενη ἄσκηση ἀπό τήν Ἐκκλησία μας καί αὐτό κηρύττουμε.
4. Δέν ἔχω πρόβλημα μέ τά 6 ἀλλά οὔτε μέ τά 16 λεπτά. Ἔχω πρόβλημα μέ τήν ἀπόδοση τοῦ μέλους. Γιά νά μήν μακρηγορῶ καί ξαναγράφω παραπέμπω ἐδῶ καί ἐκεῖ πού παραπέμπει. Τά συγκεκριμένα μέλη ἔχουν κάποιο σεβαστό καί μυστηριώδη στόχο καί σκοπό. Γίνονται ὅμως «τιμωρία» γιά ὅλους μας, ἐκτελούμενα ἀπό ἀνίδεους καί ἄσχετους μέ τό συγκεκριμένο ἀντικείμενο κατά πλειοψηφία. Νά τό πῶ γιά νά τό πῶ; Αὐτό δέν τό θίξατε.
5. Ἀναφορικά μέ τήν κατανόηση, τά ἔχουμε ξαναπεῖ. Βέβαια δέν ἰσχύει πάντα τό ἐπιχείρημα αὐτό. Ἀλλά ὑπάρχουν τρόποι προσεγγίσεως καί προετοιμασίας. Θυμᾶμαι ὅταν ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος ὀργάνωνε κατανυκτικούς ἑσπερινούς, ἡ Ἀρχιεπισκοπή δι᾿ ἐξόδων της, ἐφοδίαζε τούς Ναούς πού θά χοροστατοῦσε μέ 700 ἕως 1000 φυλλάδια μέ ὅλη τήν ἀκολουθία σέ δίστηλο, ὅπου ἡ δεύτερη στήλη εἶχε τήν ἀπόδοση τῶν ὕμνων στή νεοελληνική.

Καλή Σαρακοστή!!!​


 
π. Μάξιμος;65139 said:


4. Δέν ἔχω πρόβλημα μέ τά 6 ἀλλά οὔτε μέ τά 16 λεπτά. Ἔχω πρόβλημα μέ τήν ἀπόδοση τοῦ μέλους. Γιά νά μήν μακρηγορῶ καί ξαναγράφω παραπέμπω ἐδῶ καί ἐκεῖ πού παραπέμπει. Τά συγκεκριμένα μέλη ἔχουν κάποιο σεβαστό καί μυστηριώδη στόχο καί σκοπό. Γίνονται ὅμως «τιμωρία» γιά ὅλους μας, ἐκτελούμενα ἀπό ἀνίδεους καί ἄσχετους μέ τό συγκεκριμένο ἀντικείμενο κατά πλειοψηφία. Νά τό πῶ γιά νά τό πῶ; Αὐτό δέν τό θίξατε.
Click to expand...

Θέλω να πω κάτι στα παραπάνω ευστοχότατα του π. Μαξίμου. Σε όλα τα είδη μουσικής στον κόσμο οι εκτελεστές έχουν το γνώθι σαυτόν, ή, αν δεν το έχουν, τους το επιβάλλουν οι νουνεχείς. Δεν νοείται επί παραδείγματι να εμφανιστεί ένας σολίστας σε μια μουσική σκηνή, όποια και νά 'ναι αυτή, και να παίξει ένα κομμάτι το οποίο δεν γνωρίζει άπταιστα. Καταλαβαίνει ότι θα γίνει ρεζίλι και τον πειράζει. Ο δάσκαλος που μου έκανε μπουζούκι, μου έλεγε για τις συναυλίες του Ωδείου και τους διαγωνισμούς στους οποίους έπαιρνα μέρος: "Καλύτερα να παίξεις την Ευδοκία τέλεια, παρά ένα δύσκολο σόλο που δεν "το έχεις" και στο τέλος να ακουστεί μια σαλάτα".

Μόνο στη Βυζαντινή Μουσική κανένας δεν ελέγχεται! Μόνο στα αναλόγια ανεβαίνουν πάμπολλοι και λένε "πάμε να το προσπαθήσουμε". Λες και το αναλόγιο είναι χώρος πρόβας. Κι αν το κουτσοπούν, αυτοσυγχαίρονται κιόλας. Αν πάλι δεν, δεν έγινε και τίποτα. Οι άλλοι που ακούνε τί φταίνε...

Τα αργά προκείμενα και ιδιόμελα του Ιακώβου είναι αριστουργήματα αρκεί να εκτελούνται καλά και σωστά, και - κατά την άποψή μου - ει δυνατόν από χορωδία (και ουχί κοροϊδία). Εξαίρετες εκτελέσεις, πολύ σωστά, είναι των Κρητών Μαϊστόρων. Πρέπει πιστεύω ο ψάλτης να έχει την αυτογνωσία να πει στον εαυτό του "μπορώ να τα πω, ή θα με βρίζουν από κάτω;" Αν δεν μπορεί, ας πει το πιο σύντομο, κατ' εμέ προτιμότερο. Όχι να το πω για να το πω. Τώρα το θίξαμε.
 
Δηλαδὴ, ἀγαπητοὶ συνάδελφοι, σὲ ἕναν κατανυκτικὸ ἑσπερινὸ μὲ δέκα ἄτομα, χώρια τὸν ἐφημέριο καὶ τὸν ΕΝΑ ψάλτη (ποὺ εὐτυχῶς τὸν βοήθησε ὁ ἱερέας, παλαιὸς ψάλτης), τὶ ἔπρεπε νὰ ψαλλεῖ;

Τὸ ἀργὸ τοῦ Ἰακώβου ἤ ἀκόμη καλύτερα τὸ πανηγυρικώτερο τοῦ Στανίτσα; Εἴμαστε σοβαροί; Λέγονται αὐτὰ τὰ μαθήματα ἀπὸ ἕναν καὶ μόνο ἕναν; ΟΧΙ.
Ὅσο καλὸς κι ἄν εἶναι ὁ ψάλτης, δὲν ἀκούγεται σωστά καὶ σὲ ἄδεια ἐκκλησία μάλιστα.

Συνεπῶς, προτιμᾶς ἀπὸ στήθους -τὸ καλύτερο κατὰ τὴν γνώμη μου- πάνω στὸν ἦχο καὶ τελειώνει ἡ ἱστορία, χωρὶς πολλὰ πολλὰ. Ἕνας ἁπλὸς ἑσπερινὸς εἶναι, τὸν Ἰάκωβο ὁ καθένας στὸ σπίτι του, στὴν μάνα του καὶ στὴ γυναίκα του. Ἀμφιβάλλω κι ἄν αὐτὲς βέβαια θὰ ἀντέξουν μέχρι τέλους, χωρὶς νὰ πέσει παντόφλα :)

Καὶ κάτι ἄλλο. Ὑπάρχουν ἑνορίες, εἰδικὰ στὴν ἐπαρχία, ὅπου κηρύγματα δὲν γίνονται, ὁ ἑσπερινὸς τελεῖται σύντομα (ὄχι τροχάδην), ὁ κόσμος λαμβάνει τὴν εὐλογία τοῦ ἱερέα, καὶ πηγαίνει σπίτι του νὰ καθαρίσει τὸ ψυγεῖο, χωρίς κανένα πρόβλημα κατάνυξης, ὑπάρχει μπόλικη κι ἀπ᾿ αὐτὴν γιὰ ὅποιον ἐνδιαφέρεται :)
 
domesticus said:
Δηλαδὴ, ἀγαπητοὶ συνάδελφοι, σὲ ἕναν κατανυκτικὸ ἑσπερινὸ μὲ δέκα ἄτομα, χώρια τὸν ἐφημέριο καὶ τὸν ΕΝΑ ψάλτη (ποὺ εὐτυχῶς τὸν βοήθησε ὁ ἱερέας, παλαιὸς ψάλτης), τὶ ἔπρεπε νὰ ψαλλεῖ;

Τὸ ἀργὸ τοῦ Ἰακώβου ἤ ἀκόμη καλύτερα τὸ πανηγυρικώτερο τοῦ Στανίτσα; Εἴμαστε σοβαροί; Λέγονται αὐτὰ τὰ μαθήματα ἀπὸ ἕναν καὶ μόνο ἕναν; ΟΧΙ.
Ὅσο καλὸς κι ἄν εἶναι ὁ ψάλτης, δὲν ἀκούγεται σωστά καὶ σὲ ἄδεια ἐκκλησία μάλιστα.

Συνεπῶς, προτιμᾶς ἀπὸ στήθους -τὸ καλύτερο κατὰ τὴν γνώμη μου- πάνω στὸν ἦχο καὶ τελειώνει ἡ ἱστορία, χωρὶς πολλὰ πολλὰ. Ἕνας ἁπλὸς ἑσπερινὸς εἶναι, τὸν Ἰάκωβο ὁ καθένας στὸ σπίτι του, στὴν μάνα του καὶ στὴ γυναίκα του. Ἀμφιβάλλω κι ἄν αὐτὲς βέβαια θὰ ἀντέξουν μέχρι τέλους, χωρὶς νὰ πέσει παντόφλα :)

Καὶ κάτι ἄλλο. Ὑπάρχουν ἑνορίες, εἰδικὰ στὴν ἐπαρχία, ὅπου κηρύγματα δὲν γίνονται, ὁ ἑσπερινὸς τελεῖται σύντομα (ὄχι τροχάδην), ὁ κόσμος λαμβάνει τὴν εὐλογία τοῦ ἱερέα, καὶ πηγαίνει σπίτι του νὰ καθαρίσει τὸ ψυγεῖο, χωρίς κανένα πρόβλημα κατάνυξης, ὑπάρχει μπόλικη κι ἀπ᾿ αὐτὴν γιὰ ὅποιον ἐνδιαφέρεται :)
Click to expand...

Ναι. Αντιγράφω από το Τριώδιο του Εμμανουήλ Φαρλέκα, το οποίο έχει πολύ εύστοχες παρατηρήσεις.

"Εις ολιγίστους ναούς, εν Αθήναις τουλάχιστον, ακούεται ψαλλόμενον το έξοχον τούτο αρχαίον μάθημα [ενν. το αργό "Προσταχθέν"], ως και τα αργά "Τη Υπερμάχω", "Ιδού ο Νυμφίος" και ει τι έτερον, καταργηθέντα υπό τινων μεγαλόσχημων υμνωδών, ανάξια της προσοχής των θεωρούντων τα άφθαστα ταύτα προϊόντα της μούσης των αρχαίων διδασκάλων, άτινα ευτυχώς διεσώθησαν μέχρις ημών. Είναι αληθές ότι τα τοιαύτα έντεχνα αργά μαθήματα χάνουσι την αξίαν των και ανίαν - επιτραπήτω να είπωμεν - προξενούσι ψαλλόμενα παρ' ενός ψάλτου, άνευ πολλάκις και αυτών των ισοκρατών. Δι' ο ουχί άσκοπον θεωρούμεν να συστήσωμεν όπως, προκειμένου να ψαλώσι τοιαύτα αργά αρχαία μαθήματα, ψάλλωσιν αυτά αμφότεροι οι χοροί ηνωμένοι (από χορού), έστω και άπαξ, ώστε να παραχθή το διά το μαθημάτων τούτων επιδιωκόμενον ευχάριστον αποτέλεσμα και μη δυσφημήται η πάτριος ημών μουσική. Το αυτόν δέον να γίνεται και κατά τα Χερουβικά, τα του Μ. Βασιλείου Λειτουργικά, τα Κοινωνικά κτλ."
 
Συμφωνώ ότι χρειάζεται διάκριση το που κυρίως θα ειπωθούν τέτοια μαθήματα. Προσωπικά στην ενορία (οργανική) που διακονώ 9 χρόνια τώρα, έκανα το εξής. Από όλα αυτά τα μαθήματα που μπορούν και να μην ειπωθούν αργά (Ιδού ο Νυμφίος, Κασσιανή του Πέτρου, Τη υπερμάχω, και πολλά άλλα), τα είπα σε όλη μου την εκεί διακονία από μία φορά το καθένα μόνο, ικανοποιόντας τον δικό μου "εγωϊσμό". Έκτοτε δεν τα ξαναέψαλλα, εφόσον το εκκλησίασμα στο οποίο αναφέρομαι, αισθάνομαι ότι κουράζεται με τέτοιες συνθέσεις (ίσως και με την εκτέλεσή τους, ποιος ξέρει; Ποτέ δεν θα μου πει κανείς ότι έψαλλα κάτι άσχημα από ευγένεια, οπότε δεν θα το μάθω ποτέ από αυτούς), ή τις θεωρεί ασυνήθιστες και εκτός τοπικής παράδοσης, εφόσον (πιθανόν) δεν τα επέλεγαν οι προκάτοχοί μου. Φυσικά, όταν ένας ψάλτης έχει όρεξη σε αυτό που κάνει, δημιουργεί μόνος του παραδόσεις αποδεκτές από το εκκλησίασμα, αλλά πιστεύω ότι για να γίνει αυτό χρειάζονται χρόνια ακουστικής τριβής με τα μέλη αυτά (και πάλι επαναλαμβάνω εάν εκτελούνται σωστά και το αποτέλεσμα είναι ευήκουο).
 
Last edited:
Δεν ξέρω τί γίνεται στις άλλες Μητροπόλεις, πάντως στην Πάτρα υπάρχει το εξής σύστημα: Τελείται ο κατανυκτικός εσπερινός σχετικά νωρίς σε όλες τις Εκκλησίες, σε σύντομο βέβαια χρόνο, και πιο μετά, γύρω στις 6 ή 6:30. τελείται χοροστατούντος και κηρύττοντος του Μητροπολίτη , σε έναν από τους κεντρικούς ναούς της Πόλης, διαφορετικό κάθε Κυριακή. Εκεί ακούγονται κανονικά όλα τα αργά ιδιόμελα καθώς μαζεύονται και οι ψάλτες από πολλές Εκκλησίες της Πάτρας. Αυτό πιστεύω είναι πολύ καλό σύστημα καθώς είναι μια ευκαιρία να μαζεύονται οι πιστοί της Μητρόπολης (πολλές φορές μετά τον κατανυκτικό Εσπερινό μαζευόμαστε με την παρέα και πάμε για καφέ:D) και ακούγονται τα υπέροχα αργά ιδιόμελα. Η ποιότητα βέβαια του ακούσματος είναι ανάλογη με την ποιότητα των ψαλτών αλλά σε γενικές γραμμές οι ψάλτες των κεντρικών ενοριών της Πάτρας έχουν καλές μουσικές γνώσεις.
 
You must log in or register to reply here.
Back
Top