Αθανάσιος Καραμάνης: Εκφραστής της παράδοσης ή μοντερνιστής;
- Thread starter petrosgrc
- Start date
- Status
Βασίλης Κιαμηλίδης
Βασίλης Κιαμηλίδης
Για το θέμα αυτό γράφει ίδιος ο Άρχων στον πρόλογο του Μηναίου του Ιαν. Αυγούστου ότι με το όλον έργο του ούτε καταργεί ούτε μεταβάλει τι εκ των παραδεδομένων. Απλώς ταξινομεί και συμπληρεί όσα η άγραφος Πατριαρχική Παράδοσις η Πείρα και η μετά εξεχόντων Διδασκάλων περί την Βυζαντινήν Μουσικήν Τέχνη συναναστροφή με εδίδαξαν.
Δηλαδή μας έδωσε γραπτά τα όσα άγραφα ψάλλονταν μέχρι τότε. Και έτσι οι νεώτεροι που δεν γνωρίσαμε όλους αυτούς τους Μεγάλους Άρχοντες, διαβάζοντας τα βιβλία του γνωρίσαμε τις μεγαλοπρεπείς αυτές υμνωδίες.
Ο Καραμάνης άνοιξε αυτόν τον δρόμο, και τον συνεχίζουν σήμερα και πολλοί άλλοι Άρχοντες και μη.
Εγώ προσωπικά είμαι ''Καραμανικός'' αλλά εκτιμώ και αγαπώ και όλους τους άλλους συγγραφείς, διότι με τις εκδόσεις των γνωρίζω και μαθαίνω τις μουσικές των απόψεις, και κάνω τις κατά την γνώμη μου καλύτερες επιλογές.
Τέλος κατά την ταπεινήν μου γνώμη είναι δυναμικός και όχι στατικός εκφραστής της Παράδοσης.
Στις 01/02/2008 ο Άρχων Αθανάσιος Καραμάνης τιμήθηκε από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας Βεροίας Ναούσης και Καμπανίας με την απονομή του Χρυσού Μεταλίου της Ιεράς μας Μητροπόλεως. Επισυνάπτω την σχετική ομιλία διάρκειας 6 λεπτών, στην οποία ο Σεβασμιώτατος πολύ περιεκτικά περιγράφει τον Άρχοντα όπως τον έζησε στην Θεσσαλονίκη ως Πρωτοσύγγελος που ήταν.
Βασίλης Κιαμηλίδης Βέροια
Last edited:
Βασιλη μηπως υπαρχει ολοκληρη η ηχογραφηση . Αν ναι θα σε παρεκαλεσω νε την ανεβασεις ολοκληρη . Ευχαριστω .
Βασίλης Κιαμηλίδης;8954 said:
Συμφωνώ με το Βασίλη,ο Αρχων πρωτοψάλτης κ. Αθαν. Καραμάνης είναι από τους Πρώτους που "ΈΚΛΕΨΕ" σχεδόν όλη την Πατριαρχική μουσική παράδοση ,την έφερε στην Θεσσαλονίκη και στη συνέχεια την μετέφερε σχεδόν ανα το Πανελλήνιο με το πλήρες συγγραφικό του έργο ,αλλά και ο ίδιος προσωπικά αφού έψαλε σε πολλά μέρη της Ελλάδος .Ο Καραμάνης μάλλον τείνει να γίνει πλεον κλασικός.Στα κείμενά του εισήγαγε νέα σημεία προς διευκόλυνση των ψαλτών,όπως είναι το σημείον αναπνοής τα σημεία φωνητικής έντασης ,τα ισοκρατήματα κ.λ.π. .Πιστεύω ότι με τα βιβλία του Καραμάνη άρχιζαν να "ανδρώνονται" οι ψάλτες.
Πιστεύω ότι του οφείλλουμε πολλά.
Ε'ιχα ακούσει σε μια συνέντευξη του μακαρίτη Α.Π.Μ.Χ.Ε Κων. Πρίγγου που έιχε πεί για τον Καραμάνη "Αστον αυτόν(εννοώνταςτον Καραμάνη)μου τα "εκλεψε όλα" δηλαδή το αντέγραψε.
Πολλά μπορεί να πεί κανείς για αυτό το μεγάλο αναστημα της ψαλτικής τέχνης αλλά αρκούμαι σε αυτά τα ολίγα.
Γεώργιος Παλιούρας
Last edited by a moderator:
Βλέπω με ενδιαφέρον μέχρι στιγμής θετικές απόψεις για το έργο του Αθ. Καραμάνη. Θα περίμενα να ακούσω και τις αρνητικές (ξέρω πολλούς που διαφωνούν). Εγώ πάντως αναγνωρίζω τη μεγάλη προσφορά του, αν και θεωρώ ότι σε κάποια κομμάτια (κυρίως Κοινωνικά) το παρακάνει και δεν ξέρω κατά πόσον καταγράφει πραγματικά την παράδοση. Επίσης, αυτή η μανία για ανάλυση των γραμμών θεωρώ ότι έχει οδηγήσει σε μια νέου τύπου "μετροφωνία". Δηλαδή πολλοί ψάλτες δεν βλέπουν τις θέσεις που υπάρχουν στα παλιά κείμενα και περιμένουν να κάνουν κάποιες αναλύσεις από τα "έτοιμα" του Αθ. Καραμάνη. Κατά τ' άλλα μου αρέσουν πολύ τα χερουβικά του καθώς και τα δοξαστικά του (αν και καθ' ότι σχετικά άπειρος αποφεύγω πολλές φορές να τα λέω λόγω της αυξημένης δυσκολίας τους).
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΜΠΡΟΥ
Παλαιό Μέλος
Αγαπητέ κ. Γαλάνη. Το θέμα που ανοίγετε είναι μεγάλο και προβλέπω ότι θα υπάρξει ενδιαφέρουσα συζήτηση. Σίγουρα ο Αθ. Καραμάνης αποτελεί μια μεγάλη σύγχρονη μορφή, τόσον ως ιεροψάλτης, όσον και ως συνθέτης και εκδότης. Επιφυλάσσομαι να εκφέρω γνώμη για τυχόν θετικά ή αρνητικά των βιβλίων του Καραμάνη αργότερα, παραθέτοντας και αποσπάσματα από τα μουσικά του κείμενα. Προς το παρόν θα αρκεσθώ σε ένα δικό μου παράπονο. Τα βιβλία του Καραμάνη βρίθουν λαθών: ορθογραφικών ως προς την παρασημαντική και ως προς το κείμενο. Πολλές φορές μάλιστα, τα λάθη του αλλάζουν συντακτικώς ή εννοιολογικώς και το νόημα των κειμένων. Πρβλ τα όσα ανέφερα σε προηγούμενό μου μήνυμα, όσον αφορά στο βιβλίο του της Μ. Εβδομάδος, ήτοι: αντί "τας εμάς εντολάς τηρήσετε" γράφει "τηρήσατε", αντί "διακονήσαι αυτός ελήλυθα" γράφει "ελήλυθας", αντί "τοις σεαυτού μαθηταίς" γράφει "μαθητάς" (νομίζω), αντί "συμφωνεί την πράσιν" γράφει "την πράξιν", αντί "ο της ψυχής ραθυμία" γράφει "ο τη ψυχής ραθυμία" κ.ο.κ.. Και είναι κρίμα που δεν έχουν διορθωθεί, καθότι τα βιβλία αυτά έχουν κάνει τόσες επανεκδόσεις.
Βασίλης Κιαμηλίδης
Βασίλης Κιαμηλίδης
Τα οποιασδήποτε μορφής λάθη, δεν μειώνουν καθόλου την Μεγάλη αξία των βιβλίων του Αθανασίου Καραμάνη, πράγμα που φαίνεται από την διαχρονικότητα των επανεκδόσεων.
Οι γνωρίζοντες βλέπουν τα λάθη και τα διορθώνουν, έτσι και ως άσκηση θα έλεγα, και έτσι με την ευκαιρία των λαθών αυτών φαίνεται και η αξία.
Ο ''αλάνθαστος'' πρώτος τον λίθον βαλέτω (αστειεύομαι φυσικά ). Και ο Στρατηγός Μακρυγιάννης είχε πολλά ορθογραφικά λάθη.
Όλοι και ως μελοποιός εσύ το ξέρεις καλά, ότι οι δημιουργοί κάνουν και λάθη, μόνον αυτοί που δεν κάνουν τίποτε δεν φαίνονται τα λάθη τους.
Nα ζήσεις συνονόματε! Ακριβώς όπως τα λέει και λες είναι!!!
Επίσης σε πολλά σημεία. αν όχι σε όλα, ο "γέροντας" αναλύει τα ποιοτικά σημεία και σε μερικά άλλα (όπως στα χερουβικά) βάζει γραμμές από αργά μαθήματα (π.χ. τα αργά χερουβικά του Φωκαέως κ.α.)... Με άλλα λόγια κάνει τη παράδοση πιο λαική, τη φέρνει πιο κοντά στο ευρύ κοινό!!!! (Αντι να προσθέτει λυγίσματα και παρακλητικές όπως θέλουν να κάνουν κατι άλλοι....)
Όταν είσαι κουρασμένος ή βαριέσαι να ψάλεις (που κανονικά δεν πρέπει αλλα ο καλιτέχνης δεν μπορει να κάνει perform στο 100% συνέχεια.... εν πάση ππεριπτώση) βάζεις Καραμάνη μπροστά και σχεδόν σε πάει μόνο του το κείμενο!!! Γιατί οι μεγάλες "συνθέσεις" κρύβουν και κάποια απλότητα
Είναι μεγάλο το θέμα και δεν προλαβαίνω να απαντήσω τώρα αλλά θα σας διηγηθώ μία πρόσφατη πραγματική ιστορία σχετικά.
Βρέθηκα πρίν μερικές εβδομάδες (παραμονή της Ζωοδόχου Πηγής) σε τοπικό μοναστήρι και έπρεπε να ψάλλουμε το Δοξαστικό "Τίς λαλήσει τάς δυναστείας σου Πηγή". Έπρεπε να ψάλλουμε από το βιβλίο του Καραμάνη επειδή δεν υπήρχε άλλο, χωρίς να το έχουμε διαβάσει αυτό το δοξαστικό κανείς. Το αποτέλεσμα ήταν οτι με τις περίπλοκες αναλυμένες θέσεις του Καραμάνη και το γεγονός οτι δεν τις είχαμε μελετήσει εκ των προτέρων έγινε "βατερλώ" το δοξαστικό και εγώ ευχόμουνα να είχαμε ένα κλασσικό βιβλίο από το οποίο θα είχαμε ψάλλει το δοξαστικό prima vista μια χαρά και όλοι μαζί και που θα ταίριαζε πολύ περισσότερο σε χώρο μοναστηριού παρά αυτό του Καραμάνη γεμάτο τερτίπια, χρονικές αυξομειώσεις, δίγοργα, προσωπικές θέσεις και εκτελέσεις κτλ. (για όποιον ενδιαφέρεται, όχι, δεν κάναμε σβησίματα φωνής στα ψηλά
).
Οι παλαιές κλασσικές εκδόσεις είναι αναντικατάστατες κατά τη γνώμη μου. Έμαθα από το δάσκαλό μου από τα βιβλία του Ταλιαδώρου/Θεοδοσόπουλου/Πρίγγου και τα θεωρούσα και εγώ ανώτερα και πιό έξελιγμένα από τα βαρετά (τότε) κλασσικά μαθήματα. Μετά έμαθα από τους Αγιορείτες και τον Αγγελόπουλο για την εκτέλεση των κλασσικών μαθημάτων και άλλαξαν πολλά... κατάλαβα τί θησαυρό έχουμε χάσει με όλες αυτές τις νέες εκδόσεις επί εκδόσεων. Χρειάζονται και οι νέες, αλλά για συμπλήρωση, όχι αντικατάσταση των παλαιών.
Βρέθηκα πρίν μερικές εβδομάδες (παραμονή της Ζωοδόχου Πηγής) σε τοπικό μοναστήρι και έπρεπε να ψάλλουμε το Δοξαστικό "Τίς λαλήσει τάς δυναστείας σου Πηγή". Έπρεπε να ψάλλουμε από το βιβλίο του Καραμάνη επειδή δεν υπήρχε άλλο, χωρίς να το έχουμε διαβάσει αυτό το δοξαστικό κανείς. Το αποτέλεσμα ήταν οτι με τις περίπλοκες αναλυμένες θέσεις του Καραμάνη και το γεγονός οτι δεν τις είχαμε μελετήσει εκ των προτέρων έγινε "βατερλώ" το δοξαστικό και εγώ ευχόμουνα να είχαμε ένα κλασσικό βιβλίο από το οποίο θα είχαμε ψάλλει το δοξαστικό prima vista μια χαρά και όλοι μαζί και που θα ταίριαζε πολύ περισσότερο σε χώρο μοναστηριού παρά αυτό του Καραμάνη γεμάτο τερτίπια, χρονικές αυξομειώσεις, δίγοργα, προσωπικές θέσεις και εκτελέσεις κτλ. (για όποιον ενδιαφέρεται, όχι, δεν κάναμε σβησίματα φωνής στα ψηλά
).Οι παλαιές κλασσικές εκδόσεις είναι αναντικατάστατες κατά τη γνώμη μου. Έμαθα από το δάσκαλό μου από τα βιβλία του Ταλιαδώρου/Θεοδοσόπουλου/Πρίγγου και τα θεωρούσα και εγώ ανώτερα και πιό έξελιγμένα από τα βαρετά (τότε) κλασσικά μαθήματα. Μετά έμαθα από τους Αγιορείτες και τον Αγγελόπουλο για την εκτέλεση των κλασσικών μαθημάτων και άλλαξαν πολλά... κατάλαβα τί θησαυρό έχουμε χάσει με όλες αυτές τις νέες εκδόσεις επί εκδόσεων. Χρειάζονται και οι νέες, αλλά για συμπλήρωση, όχι αντικατάσταση των παλαιών.
Βασίλης Κιαμηλίδης
Βασίλης Κιαμηλίδης
Είναι θέμα καλής γνώσης των ψαλλομένων, διότι θεωρούνται συγκριτικά πολύ διαφορετικά από τα ''κλασσικά'' τα οποία και γνωρίζεις. Εάν γνωρίσεις και του Καραμάνη ίσως θα ψάλλεις μόνον αυτού
Ο Καραμάνης χρησιμοποιεί τα ίδια σύμβολα της Βυζαντινής μουσικής μου υπάρχουν στα θεωρητικά. Πρώτη φορά ακούω ότι οι χρονικές αυξομειώσεις, δίγοργα, προσωπικές θέσεις και εκτελέσεις κτλ. είναι τερτίπια. Αν πραγματικά το εννοείς, ίσως θα πρέπει να προτείνεις την κατάργησή των.
Πάντως είναι πολύ λιγότερα από του Στανίτσα. Μπορείς να ψάλλεις πρίμα βίστα του Στανίτσα??? Εγώ δυσκολεύομαι πολύ.
Εγώ όταν έχω μουσικό κειμενο που το βλέπω πώτη φορά, τα άγνωστα μέρη τα λέω εκτός κειμένου και όπως τα θυμάμαι, τα γνωστά τα ψάλλω από το κείμενο γιατί και σε μένα μερικές φορές έγινε Βατερλώ, διότι και εγώ είχα νααντιμετωπίσω παρόμοια κατάσταση.
Ούτε και εγώ κάνω τέτοια σβυσίματα.
Όμως φωνητικά, τα σβυσίματα είναι τα γνωστά ''περάσματα'' όπως αλλάζουμε τις ταχύτητες στο αυτοκίνητο. Πως θα χαρακτηρίζατε τον την οδηγό που πηγαίνει μόνον με πρώτη ??? και γκαζάρει!!!! Το ίδιο δυστυχώς γίνεται και στην φωνή. Για τον λόγο αυτό κάποιοι ''πέφτουν'' φωνητικά.
Έχουμε τρία registra, δηλ. τρείς ταχύτητες, και δυστυχώς χρησιμοποιούμε μόνον την μία ή το πολύ τις δύο.
Και εγώ έτσι ένοιωθα όταν διάβαζα (μετροφωνικά ) τα κλασσικά, γιατί δεν γνωρίζω ακριβώς τις ποιοτικές αναλύσεις, για τις οποίες ο Άρχων Νεραντζής Δημήτριος έγραψε βιβλίο 400 σελίδων. Εγώ δεν θυμάμαι τι έφαγα εχθές και θα θυμάμαι τις αναλύεις 400 σελίδων. Πολύ θα το είθελα αλλά δεν δυναμαι δυστυχώς εγώ. Για τον λόγο αυτό προτιμώ τις γραμμένες αναλυτικές γραφές.
Σημειωτέων ότι έχω και διαβάζω όλα τα ''ΚΛΑΣΙΚΑ'' το μεγαλείο των οποίων ούτε που σκέφτομαι να ......
Στα αρχαία Ελληνικά και όχι μόνον χρησιμοποιούνται και οι μεταφράσεις.
Δώσε σε έναν νεαρό να διαβάσει κάτι για πρώτη φορά από την παλαιά διαθήκη και πες μου τις εντυπώσεις. Εγώ έδωσα να διαβάσει τον Ν΄ψαλμό, και νόμιζα ότι είχε γνώσεις νηπιαγωγίου, ενώ σπούδαζε στο Πανεπιστήμιο.
Συμφωνώ και επαυξάνω,
Έτσι νομίζω ότι γίνεται με όλους μας την πρώτη φορά στα περισσότερα.
Κάποτε πήγε να εργασθεί σε Γερμανικό εργοσάσιο ένας δικός μας, είχε για προϊστάμενο έναν Ελληνομαθή Γερμανό, οποίος ενθουσιάστηκε όταν έμαθε ότι θα εργαζόταν και ένας Έλληνας. Τον κάλεσε στο γραφείο του και του μιλούσε Αρχαία Ελληνικά, και τον έλεγε που του άρεσαν τα Ποιήματα του Ομήρου και της Ηλιάδος, και συνεχώς του απέιγγελε στίχους. Ζήτησε και από τον δικό μας να του έναν στίχο, και ο δικός μας άρχισε να του απαγγέλει το Πιστεύω.
Τάχασε ο Γερμανός διότι πρώτη φορά άκουσε αυτούς τους στίχους.
Μετά από τρεις ημέρες τον καλεί να του δείξει σε ποιό από τα 6 βιβλία που έφερε ήταν αυτοί οι στίχοι, διότι έψαξε παντού και δεν τους βρήκε.
Φαντάζεσαι τη συνέχεια.
Τον Ελληνικό θησαυρό τον γνώριζε ο Γερμανός και δεν τον γνώριζε ο Έλληνας.
Διευκρινίζω ότι όλα όσα γράφω τα εννοώ καλοπροαίρετα, και τα γράφω με όλη μου την Αγάπη και Εκτίμηση και μόνον. Αν οτιδήποτε από αυτά που γράφω ενοχληθεί ο οποιοσδήποτε , τα ανακαλώ και ζητώ συγνώμη εκ των προτέρων.
Βασίλης Κιαμηλίδης Βέροια.
Είναι μεγάλο το θέμα και δεν προλαβαίνω να απαντήσω τώρα αλλά θα σας διηγηθώ μία πρόσφατη πραγματική ιστορία σχετικά.
>Βρέθηκα πρίν μερικές εβδομάδες (παραμονή της Ζωοδόχου Πηγής) σε τοπικό μοναστήρι και έπρεπε να ψάλλουμε το Δοξαστικό "Τίς λαλήσει τάς δυναστείας σου Πηγή". Έπρεπε να ψάλλουμε από το βιβλίο του Καραμάνη επειδή δεν υπήρχε άλλο, χωρίς να το έχουμε διαβάσει αυτό το δοξαστικό κανείς. Το αποτέλεσμα ήταν οτι με τις περίπλοκες αναλυμένες θέσεις του Καραμάνη και το γεγονός οτι δεν τις είχαμε μελετήσει εκ των προτέρων έγινε "βατερλώ" το δοξαστικό και εγώ ευχόμουνα να είχαμε ένα κλασσικό βιβλίο από το οποίο θα είχαμε ψάλλει το δοξαστικό prima vista μια χαρά και όλοι μαζί και που θα ταίριαζε πολύ περισσότερο σε χώρο μοναστηριού παρά αυτό του Καραμάνη γεμάτο τερτίπια, χρονικές αυξομειώσεις, δίγοργα, προσωπικές θέσεις και εκτελέσεις κτλ. (για όποιον ενδιαφέρεται, όχι, δεν κάναμε σβησίματα φωνής στα ψηλά
Η λεξη ''βατερλω'' που χρησιμοποιεις , για μενα σημαινει μη επαρκη ψαλτικη ικανοτητα . Αναγνωριζω καποιες (ασημαντες) δυσκολιες λογω του prima vista
αλλα οχι και ''βατερλω'' . Αλλοιμονο αν ενας ψαλτης ''κολλαει'' σε καποιες γραμμενες απλες αναλυσεις ή σε καποια διγοργα . Και εν πασει περιπτωσει αφου ειχατε δυσκολια , γιατι δεν το εψαλλε μονο ενας οπως μπορουσε και οι
υπολοιποι να κανατε ισοκρατημα ;
Ουδεν σχολιον .
υμφωνώ με τους Βασίληδες.
Ο Αρχων Πρωτοψάλτης Αθαν. Καραμάνης (κοντεύει)τα 100 του χρόνια και εύχομαι να τα ξεπεράσει,είναι ανεκτιμήτου αξίας,μεγάλο κεφάλαιο για τη βυζαντινη μουσική μας .Στα κείμενά του 'οταν κανείς εντρυφίσει και τα μελετήσει καλά θα διαπιστώσει ότι εκφράζει και πολύ συναίσθημα.Πρ'επει όμως να τα μελετήσεις πριν πας να τα ψάλλεις γιατί αλλοιώς θα βρεθείς αιωρούμενος.Και επειδή έλέχθη για τις αναλύσεις ,δεν νομίζω ότι ο Καραμάνης 'εχει περισσότερες αναλύσεις απο κάποιους άλλους ,δεν θέλω να αναφέρω ονόματα αλλά νομίζω ότι οι έχοντες σχέση με το αντικείμενο γνωρίζουν ποιούς εννοώ.
Γιώργος Παλιούρας
Τα βιβλια του Αθ. Καραμανη κυκλοφορησαν το πρωτον το 1955 (1η εκδοση) .
Μεχρι τοτε υπηρχαν σχεδον μονο τα της ΖΩΗΣ και τα βιβλια του Καραμανη σαν
κατι καινουργιο , αγορασθηκαν απο χιλιαδες ψαλτων , μουσικοφιλων κλπ και ετσι εγιναν ''Μπεστ Σελλερς'' . Επηκολουθησαν πολλες εκδοσεις (εγω εχω του 1964) και πουλουνται ακομα μεχρι σημερα με σχεδον αμειωτο ρυθμο .
Ως προς το εαν το περιεχομενο των βιβλιων ηταν ευεργετικο ή καταστροφικο
για την Β.Μ. και τους ψαλτες , εξαρταται πως βλεπει κανεις το ποτηρι . Μισοαδειο ή μισογεματο . Εγω ανηκω σε αυτους που το βλεπουν μισογεματο
(για να μην πω εντελως γεματο) .
Εγω που δεν ειχα δασκαλο στην Β.Μ. και ειμαι σχεδον αυτοδιδακτος , τα βιβλια αυτα με βοηθησαν πολυ . Αρχισα να μαζευω ηχογραφησεις του Καραμανη (και οχι μονο) , αλλοτε πληρωνωντας και αλλοτε ηχογραφωντας
απο τον τοτε κρατικο Ρ/Σ της Θεσσαλονικης (οταν ακουγονταν στο Ηρακλειο)
και ακουγωντας τις ηχογραφησεις αυτες κοιταζα και τα βιβλια του . Ενα ειδος
δηλαδη ''Λιγκουαφον'' . Αυτο με βοηθησε παρα πολυ .
Να αναφερω εδω ενα περιστατικο . Καποιο Σαββατο απογευμα του 1968 , βρεθηκα στην Θεσ-κη και πηγα στον Ιερο Ναο του Αγιου Γρηγοριου του Παλαμα (μητροπολιτικος) οπου εψαλλε τοτε ο Αρχωντας , για να τον ακουσω να ψαλλει στον εσπερινο . Οταν τελειωσε ο εσπερινος , τον πλησιασα και του συστηθηκα και με θυμηθηκε γιατι ηδη ειχα αγορασει απο τον ιδιο τα βιβλια του . Τον ρωτησα αν υπηρχαν ηχογραφησεις του κλπ . Μου λεει ''ελα μαζι μου'' και μπαινουμε στο ιερο οπου υπηρχε ενα πολυ καλο για την εποχη πομπινοφωνο (καρουλια) . Για πανω απο μια ωρα εψαλλε διαφορα απο την λειτουργια του και τα ηχογραφουσε και γεμισε μια πομπινα την οποια μου εδωσε (δωρεαν) λεγοντας μου . ''Αφου εχεις τα βιβλια μου , να ακους τις ηχογραφησεις αυτες και να μελετας συγχρονως και απο το βιβλιο (λειτουργια)
και να θυμασαι τον Καραμανη'' . Η χαρα μου βεβαια ηταν απεριγραπτη . Τον ευχαριστησα θερμα κλπ . Τοτε ημουν 25 χρονων . Οι ηχογραφησεις αυτες (τις
οποιες και εχω) με βοηθησαν παρα πολυ . Να πω ακομα οτι εκτοτε συναντηθηκα καμποσες φορες ακομα με τον αειθαλη Αρχωντα (Θεσ-κη , Ηρακλειο , Λειβαδια) και παντα ολο και μου εδινε και καποια κασεττα με ψαλματα του .
Ο Καραμανης εβαλλε πρωτος στα βιβλια του ισοκρατηματα , αναπνοες , χρονικες αγωγες κλπ . Καποια ορθογραφικα λαθη στα κειμενα ή στα σημαδοφωνα , δεν μειωνουν ουτε κατ' ελαχιστο το εργο του και την προσφορα του . Εβγαλε εκατονταδες μαθητες , εψαλλε σε ολη την Ελλαδα
και ο τιτλος του Αρχωντα Πρωτοψαλτη που του απενεμηθει πριν πολλα χρονια
ειναι απολυτα δικαιολογημενος . Ακομα το Υπουργειο Πολιτισμου αναγνωριζωντας την εν γενει προσφορα του στην θεια του Δαμασκηνου τεχνη
του ενεκρινε (πριν πολλα χρονια) τιμητικη συνταξη .
Στα οσα εγραψε , ειναι σαφως επηρεασμενος απο το πως εψαλλε ο μεγαλος
Αρχωντας Πρωτοψαλτης της Μ.Ε. Κ. Πριγγος τον οποιο ακουγε επι δυο περιπου χρονια , οταν ο Πριγγος εψαλλε στην Θεσ-κη (τελη της δεκαετιας του
1920) και οταν αργοτερα ο Πριγγος επισκεπτοταν την Ελλαδα . Βεβαια βαζωντας και το προσωπικο του στυλ , οποσδηποτε λιγο πιο επιτηδευμενο .
Ο Καραμανης ειχε ωραια γλυκεια φωνη βαρυτονου . Για να ''αντιμετωπισει''
καποιες ψηλες θεσεις , δημιουργησε τα περιφημα ''σβυσιματα'' (φαλτσετο)του
που απο πολλους εχουν κατακριθει (ισως δικαιως) . Τα εκανε ομως με μοναδικο τροπο και απαραμειλη δεξιοτεχνια . Καποιοι μεταγενεστεροι που προσπαθησαν να τον μιμηθουν , απετυχαν παταγωδως .
Θα κλεισω το παρων μηνυμα μου με το ακολουθο περιστατικο : Ειναι 11 Ιουλιου 1980 και ο Καραμανης βρισκεται στο Ηρακλειο και ψαλλει στον Ιερο Ναο Της Του Θεου Σοφιας Ηρακλειου οπου τιμαται η μνημη του Αγιου Νεκταριου του εκ Βρυουλων της Μικρας Ασιας . Εγω στεκω ακριβως μπροστα
του και ισοκρατω κλπ . Καποια στιγμη του λεω : ''Δασκαλε ολα τα λες απεξω .
Δεν ανοιγεις βιβλια ;'' . Η απαντηση : ''Δεν χρειαζομαι βιβλια'' . Και πραγματι
εψαλλε απεξω ακριβως οπως τα ειχε γραμμενα στα βιβλια του !!!
Να πω ακομα οτι ο Καραμανης οταν εψαλλε (ειδικα το καλοκαιρι) , ειχε παντα
μαζι του δευτερο πουκαμισο και μολις τελειωνε η οποια ακολουθια , εμπαινε στο ιερο και αλλαζε το ιδρωμενο πουκαμισο με το εφεδρικο στεγνο που ειχε
μαζι του .
Μεχρι τοτε υπηρχαν σχεδον μονο τα της ΖΩΗΣ και τα βιβλια του Καραμανη σαν
κατι καινουργιο , αγορασθηκαν απο χιλιαδες ψαλτων , μουσικοφιλων κλπ και ετσι εγιναν ''Μπεστ Σελλερς'' . Επηκολουθησαν πολλες εκδοσεις (εγω εχω του 1964) και πουλουνται ακομα μεχρι σημερα με σχεδον αμειωτο ρυθμο .
Ως προς το εαν το περιεχομενο των βιβλιων ηταν ευεργετικο ή καταστροφικο
για την Β.Μ. και τους ψαλτες , εξαρταται πως βλεπει κανεις το ποτηρι . Μισοαδειο ή μισογεματο . Εγω ανηκω σε αυτους που το βλεπουν μισογεματο
(για να μην πω εντελως γεματο) .
Εγω που δεν ειχα δασκαλο στην Β.Μ. και ειμαι σχεδον αυτοδιδακτος , τα βιβλια αυτα με βοηθησαν πολυ . Αρχισα να μαζευω ηχογραφησεις του Καραμανη (και οχι μονο) , αλλοτε πληρωνωντας και αλλοτε ηχογραφωντας
απο τον τοτε κρατικο Ρ/Σ της Θεσσαλονικης (οταν ακουγονταν στο Ηρακλειο)
και ακουγωντας τις ηχογραφησεις αυτες κοιταζα και τα βιβλια του . Ενα ειδος
δηλαδη ''Λιγκουαφον'' . Αυτο με βοηθησε παρα πολυ .
Να αναφερω εδω ενα περιστατικο . Καποιο Σαββατο απογευμα του 1968 , βρεθηκα στην Θεσ-κη και πηγα στον Ιερο Ναο του Αγιου Γρηγοριου του Παλαμα (μητροπολιτικος) οπου εψαλλε τοτε ο Αρχωντας , για να τον ακουσω να ψαλλει στον εσπερινο . Οταν τελειωσε ο εσπερινος , τον πλησιασα και του συστηθηκα και με θυμηθηκε γιατι ηδη ειχα αγορασει απο τον ιδιο τα βιβλια του . Τον ρωτησα αν υπηρχαν ηχογραφησεις του κλπ . Μου λεει ''ελα μαζι μου'' και μπαινουμε στο ιερο οπου υπηρχε ενα πολυ καλο για την εποχη πομπινοφωνο (καρουλια) . Για πανω απο μια ωρα εψαλλε διαφορα απο την λειτουργια του και τα ηχογραφουσε και γεμισε μια πομπινα την οποια μου εδωσε (δωρεαν) λεγοντας μου . ''Αφου εχεις τα βιβλια μου , να ακους τις ηχογραφησεις αυτες και να μελετας συγχρονως και απο το βιβλιο (λειτουργια)
και να θυμασαι τον Καραμανη'' . Η χαρα μου βεβαια ηταν απεριγραπτη . Τον ευχαριστησα θερμα κλπ . Τοτε ημουν 25 χρονων . Οι ηχογραφησεις αυτες (τις
οποιες και εχω) με βοηθησαν παρα πολυ . Να πω ακομα οτι εκτοτε συναντηθηκα καμποσες φορες ακομα με τον αειθαλη Αρχωντα (Θεσ-κη , Ηρακλειο , Λειβαδια) και παντα ολο και μου εδινε και καποια κασεττα με ψαλματα του .
Ο Καραμανης εβαλλε πρωτος στα βιβλια του ισοκρατηματα , αναπνοες , χρονικες αγωγες κλπ . Καποια ορθογραφικα λαθη στα κειμενα ή στα σημαδοφωνα , δεν μειωνουν ουτε κατ' ελαχιστο το εργο του και την προσφορα του . Εβγαλε εκατονταδες μαθητες , εψαλλε σε ολη την Ελλαδα
και ο τιτλος του Αρχωντα Πρωτοψαλτη που του απενεμηθει πριν πολλα χρονια
ειναι απολυτα δικαιολογημενος . Ακομα το Υπουργειο Πολιτισμου αναγνωριζωντας την εν γενει προσφορα του στην θεια του Δαμασκηνου τεχνη
του ενεκρινε (πριν πολλα χρονια) τιμητικη συνταξη .
Στα οσα εγραψε , ειναι σαφως επηρεασμενος απο το πως εψαλλε ο μεγαλος
Αρχωντας Πρωτοψαλτης της Μ.Ε. Κ. Πριγγος τον οποιο ακουγε επι δυο περιπου χρονια , οταν ο Πριγγος εψαλλε στην Θεσ-κη (τελη της δεκαετιας του
1920) και οταν αργοτερα ο Πριγγος επισκεπτοταν την Ελλαδα . Βεβαια βαζωντας και το προσωπικο του στυλ , οποσδηποτε λιγο πιο επιτηδευμενο .
Ο Καραμανης ειχε ωραια γλυκεια φωνη βαρυτονου . Για να ''αντιμετωπισει''
καποιες ψηλες θεσεις , δημιουργησε τα περιφημα ''σβυσιματα'' (φαλτσετο)του
που απο πολλους εχουν κατακριθει (ισως δικαιως) . Τα εκανε ομως με μοναδικο τροπο και απαραμειλη δεξιοτεχνια . Καποιοι μεταγενεστεροι που προσπαθησαν να τον μιμηθουν , απετυχαν παταγωδως .
Θα κλεισω το παρων μηνυμα μου με το ακολουθο περιστατικο : Ειναι 11 Ιουλιου 1980 και ο Καραμανης βρισκεται στο Ηρακλειο και ψαλλει στον Ιερο Ναο Της Του Θεου Σοφιας Ηρακλειου οπου τιμαται η μνημη του Αγιου Νεκταριου του εκ Βρυουλων της Μικρας Ασιας . Εγω στεκω ακριβως μπροστα
του και ισοκρατω κλπ . Καποια στιγμη του λεω : ''Δασκαλε ολα τα λες απεξω .
Δεν ανοιγεις βιβλια ;'' . Η απαντηση : ''Δεν χρειαζομαι βιβλια'' . Και πραγματι
εψαλλε απεξω ακριβως οπως τα ειχε γραμμενα στα βιβλια του !!!
Να πω ακομα οτι ο Καραμανης οταν εψαλλε (ειδικα το καλοκαιρι) , ειχε παντα
μαζι του δευτερο πουκαμισο και μολις τελειωνε η οποια ακολουθια , εμπαινε στο ιερο και αλλαζε το ιδρωμενο πουκαμισο με το εφεδρικο στεγνο που ειχε
μαζι του .
Βασίλης Κιαμηλίδης
Βασίλης Κιαμηλίδης
Ευάγγελε τα είπες όλα με το παραπάνω για τα ''Καραμανικά'' βιώματά σου, τα οποία και επιβεβαιώνω από τις συζητήσεις που είχα κατά καιρούς με Ιεροψάλτες μαθητές του.
Εγώ από την πείρα των 59 ετών μου ξέρω ότι, αυτό που γνωρίζουμε το επαινούμε, ενώ αυτό που δεν γνωρίζουμε θα πρέπει να το γνωρίσουμε καλά προτού το απορρίψουμε, και πιστεύω πως σε κάθε περίπωση τουλάχιστον να αποφεύγουμε αρνητικούς χαρακτηρισμούς.
Βασίλης Κιαμηλίδης Βέροια
Εγώ από την πείρα των 59 ετών μου ξέρω ότι, αυτό που γνωρίζουμε το επαινούμε, ενώ αυτό που δεν γνωρίζουμε θα πρέπει να το γνωρίσουμε καλά προτού το απορρίψουμε, και πιστεύω πως σε κάθε περίπωση τουλάχιστον να αποφεύγουμε αρνητικούς χαρακτηρισμούς.
Βασίλης Κιαμηλίδης Βέροια
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΑΜΠΡΟΥ
Παλαιό Μέλος
Αγαπητέ κ. Κιαμηλίδη,
Το θέμα είναι ποιοι από τους γνωρίζοντας βλέπουν τα λάθη και τα διορθώνουν ή ποιοι τα βλέπουν και τα διορθώνουν. Πόσοι από τους χιλιάδες ιεροψάλτας που ψάλλουν Καραμάνη νομίζετε ότι έχουν διορθώσει τα όσα (και είναι μόνο μερικά) ανέφερα στο μήνυμά μου; Τώρα, τα λάθη της παρασημαντικής με μια, δυο, τρεις φορές που θα τα ψάλεις, κάπου θα βρεις εάν υπάρχει κάποιο λάθος που επηρεάζει το ύψος του μέλους (π.χ. η υψηλή να πάει αριστερά αντί δεξιά κ.τ.τ.). Επαναλαμβάνω όμως ότι όλα αυτά έπρεπε να είχαν διορθωθεί από τον εκδότη εδώ και καιρό, καθ΄ ότι τα βιβλία αυτά έχουν κάνει τόσες επανεκδόσεις. Για τα θετικά των βιβλίων του Καραμάνη (που αναμφιβόλως υπάρχουν), καθώς και για τα αρνητικά (που και πάλιν υπάρχουν), ελπίζω να βρω χρόνο να γράψω ένα εκτενές σημείωμα.
Υ.Γ. Για να μην ξεφεύγουμε από το θέμα μας, να αναφέρω ότι εξετάζουμε τον Καραμάνη ως μελοποίό - εκδότη. Όχι ως άνθρωπο, ιεροψάλτη ή διδάσκαλο. Αλλά μια και ξεφύγαμε, να ξεφύγω κι εγώ κάπως και να αναφέρω το πόσο με συγκίνησε το γεγονός ότι ένα βιβλίο του (νομίζω τον Όρθρο) το αφιέρωσε, τότε που πρωτοεξεδόθη, στους μαχομένους Κυπρίους, οι οποίοι τότε αγωνίζονταν τον υπέρ πάντων αγώνα για την Ένωση με την Μητέρα Ελλάδα.
Το θέμα είναι ποιοι από τους γνωρίζοντας βλέπουν τα λάθη και τα διορθώνουν ή ποιοι τα βλέπουν και τα διορθώνουν. Πόσοι από τους χιλιάδες ιεροψάλτας που ψάλλουν Καραμάνη νομίζετε ότι έχουν διορθώσει τα όσα (και είναι μόνο μερικά) ανέφερα στο μήνυμά μου; Τώρα, τα λάθη της παρασημαντικής με μια, δυο, τρεις φορές που θα τα ψάλεις, κάπου θα βρεις εάν υπάρχει κάποιο λάθος που επηρεάζει το ύψος του μέλους (π.χ. η υψηλή να πάει αριστερά αντί δεξιά κ.τ.τ.). Επαναλαμβάνω όμως ότι όλα αυτά έπρεπε να είχαν διορθωθεί από τον εκδότη εδώ και καιρό, καθ΄ ότι τα βιβλία αυτά έχουν κάνει τόσες επανεκδόσεις. Για τα θετικά των βιβλίων του Καραμάνη (που αναμφιβόλως υπάρχουν), καθώς και για τα αρνητικά (που και πάλιν υπάρχουν), ελπίζω να βρω χρόνο να γράψω ένα εκτενές σημείωμα.
Υ.Γ. Για να μην ξεφεύγουμε από το θέμα μας, να αναφέρω ότι εξετάζουμε τον Καραμάνη ως μελοποίό - εκδότη. Όχι ως άνθρωπο, ιεροψάλτη ή διδάσκαλο. Αλλά μια και ξεφύγαμε, να ξεφύγω κι εγώ κάπως και να αναφέρω το πόσο με συγκίνησε το γεγονός ότι ένα βιβλίο του (νομίζω τον Όρθρο) το αφιέρωσε, τότε που πρωτοεξεδόθη, στους μαχομένους Κυπρίους, οι οποίοι τότε αγωνίζονταν τον υπέρ πάντων αγώνα για την Ένωση με την Μητέρα Ελλάδα.
Βασίλης Κιαμηλίδης
Βασίλης Κιαμηλίδης
Αγαπητέ κ. Λάμπου χαίρε!!!!
Στην επανέκδοση του Όρθρου το 1983, έβαλε τις σχετικές διορθώσεις σε 15 σελίδες. Πίστεψέ με, ότι αρέσκομαι στο να βρίσκω μόνος μου τα σχετικά λάθη και να τα διορθώνω, απλά τα επιβεβαιώνω.
Δεν γνωρίζω εάν έχει τις σχετικές διορθώσεις στα άλλα βιβλία του.
Εάν εμείς οι Ψάλτες και οι εκκλησιαζόμενοι καταλαβαίναμε όλα τα άλλα τα σωστά, ναι όντως, θα υπήρχε μεγάλο πρόβλημα. Πόσοι όμως γινώσκουν ά αναγινώσκουν ή ψάλλουν ή ακούν????
Η δυναμική σου δείχνει νέον ο οποίος θέλει να τα διορθώσει όλα. Είναι όμως εφικτό το τέλειο??? Εδώ φτάσαμε Ελληνες να ξαναγράφουν την νεώτερη Ιστορία μας και να νομίζεις ότι την έγραψεν ανθέληνας, Τούρκος, όταν την Καταστροφή τους Σμύρνης την χαρακτηρίζει ώς συνωστισμό. Κύριε Ελέησον!!!
Απαντώ με αγαθήν πρόθεσιν , και σε καμμία περίπτωση για αντιπαράθεση.
Τους συγγραφείς όλους τους έχω σε πολλή μεγάλη εκτίμηση, διότι με μικρό σχετικά κόστος μας δίνουν γραπτά τις απόψεις των. Εγώ προσωπικά θα έκαμνα ένα ''τραπέζι'' για να συνομιλήσω με κάποιον από αυτούς . Και τι θα αποκόμιζα σε μιά με δύο ώρες??? Με την αγορά του βιβλίου του, τον μελετώ όποτε θέλω και όσο θέλω. Και όταν δεν καταλαβαίνω κάτι το ξαναμελετάω και με κάποιον επαείοντα.
Σημείωση. Το 1970 υπηρέτησα την Θητεία μου στην Εθνοφρουρά στην Λευκωσία (το στρατόπεδο τεθωρακιμέων ήταν τότε στο παλαιό αγγλικό νοσοκομείο που σήμερα είναι κατεχόμενο κοντά στο αεροδρομιο της Τύμβου) για 12 μήνες, και σας έχω στην καρδιά μου. Έχω τα βιβλία του Μακαριστού Άρχοντος Θεοδούλου Καλλινίκου, καθώς και τα δημοτικά του τραγούδια, ενώ το 1993 είχα κάνει και 10ήμερες διακοπές στην Λεμεσό και όχι μόνον. Για τον λόγο αυτό χαίρωμα όταν επικοινωνώ μαζί σου, και σε καμαρώνω για τις όποιες απόψεις σου.
Χαιρετώ, Βασίλης Κιαμηλίδης Βέροια.
Πριν από κάποιο καιρό έκανα μια εργασία παραλληλισμού μερικών μουσικών κειμένων και κάποιων ζωντανών εκτελέσεων, τις οποίες απομαγνητοφώνησα, πάνω στο στίχο "Ευλογημένη" του οκτάηχου Θεοτόκε Παρθένε του Μπερεκέτου .Παραθέτω μία από τις θέσεις που επεξεργάστηκα
View attachment Παραλληλισμός.jpg
Τα κείμενα είναι των:
-Γρηγορίου
-Εφεσίου
-Κων/νου
-Χουρμουζίου,
και οι εκτελέσεις των:
-Στανίτσα
-Παναγιωτίδη
-Ταλιαδώρου
-Μαγκαβού
-Φιρφιρή (2 εκτελέσεις)
-Σπ.Μικραγιαννανίτη
-Πα'ι'κόπουλου
Μπορεί κανείς να διαπιστώσει πώς από μια αρχική, σχεδόν συντομογραφική, γραμμή προκύπτουν κατ'αρχάς κάποιες ελαφρώς αναλελυμένες (στα γραπτά κείμενα) και κατά δεύτερον κάποιες ιδιαίτερα αναλυτικές (στις καταγραφές από ήχο).Βλέπει κανείς πώς η αρχική γραμμή μπορεί να δοθεί με πολλούς περισσότερους τρόπους ,όλους εντός παραδόσεως, τους οποίους όμως αυτή περιέχει.
Με λίγα λόγια και για να συνδεθώ με το παρόν θέμα, πόσο πιό περιεκτική σε δυνατότητα εκτελέσεων είναι μια μή αναλυμένη γραμμή (ή ελαφρώς αναλυμένη γραμμή) από μια καταγραφή φωνητικών ποικιλμάτων και τεχνικών γυρισμάτων (κάτι που κάνει και ο Αθ.Καραμάνης στα βιβλία του) που στο κάτω-κάτω δεσμεύει τον εκτελεστή στο ύφος που έχει προεπιλέξει ο γράφων;Μου μοιάζει σαν μασημένη τροφή το πολύ αναλυτικό κείμενο. Και οπωσδήποτε χρειάζεται μια εξοικείωση για να μπορέσει κάποιος να αποδώσει (και όχι να "φθογγομετρήσει") ένα τέτοιο κείμενο,όπως χρειάζεται εξοικείωση για να μπορέσει να αποδώσει (και όχι να μετροφωνήσει) ένα συνεπτυγμένο κείμενο.
Κατά τη γνώμη μου ο τίτλος του θέματος δεν έχει τεθεί σωστά διότι αναγκάζει τον αναγνώστη να υιοθετήσει έναν από τους δύο ακραίους χαρακτηρισμούς για το πρόσωπο του Πρωτοψάλτη Αθ.Καραμάνη. Για μένα είναι εκφραστής της παράδοσης που διδάχτηκε και κατά το προσωπικό του ύφος αφομοίωσε και όχι γενικά της Παράδοσης. Δίνει και αυτός το "λιθαράκι" (εντάξει,ίσως είναι αρκετά μεγαλύτερο από "λιθαράκι..)του στο μεγάλο οικοδόμημα της ψαλτικής.
Τέλος,να πω ότι οι όποιες αναφορές στην προσωπικότητά του ,ναι μεν φωτίζουν τον άνθρωπο και την προσφορά του αλλά δεν είναι και καθοριστικές του έργου του.
Ευχαριστώ.
View attachment Παραλληλισμός.jpg
Τα κείμενα είναι των:
-Γρηγορίου
-Εφεσίου
-Κων/νου
-Χουρμουζίου,
και οι εκτελέσεις των:
-Στανίτσα
-Παναγιωτίδη
-Ταλιαδώρου
-Μαγκαβού
-Φιρφιρή (2 εκτελέσεις)
-Σπ.Μικραγιαννανίτη
-Πα'ι'κόπουλου
Μπορεί κανείς να διαπιστώσει πώς από μια αρχική, σχεδόν συντομογραφική, γραμμή προκύπτουν κατ'αρχάς κάποιες ελαφρώς αναλελυμένες (στα γραπτά κείμενα) και κατά δεύτερον κάποιες ιδιαίτερα αναλυτικές (στις καταγραφές από ήχο).Βλέπει κανείς πώς η αρχική γραμμή μπορεί να δοθεί με πολλούς περισσότερους τρόπους ,όλους εντός παραδόσεως, τους οποίους όμως αυτή περιέχει.
Με λίγα λόγια και για να συνδεθώ με το παρόν θέμα, πόσο πιό περιεκτική σε δυνατότητα εκτελέσεων είναι μια μή αναλυμένη γραμμή (ή ελαφρώς αναλυμένη γραμμή) από μια καταγραφή φωνητικών ποικιλμάτων και τεχνικών γυρισμάτων (κάτι που κάνει και ο Αθ.Καραμάνης στα βιβλία του) που στο κάτω-κάτω δεσμεύει τον εκτελεστή στο ύφος που έχει προεπιλέξει ο γράφων;Μου μοιάζει σαν μασημένη τροφή το πολύ αναλυτικό κείμενο. Και οπωσδήποτε χρειάζεται μια εξοικείωση για να μπορέσει κάποιος να αποδώσει (και όχι να "φθογγομετρήσει") ένα τέτοιο κείμενο,όπως χρειάζεται εξοικείωση για να μπορέσει να αποδώσει (και όχι να μετροφωνήσει) ένα συνεπτυγμένο κείμενο.
Κατά τη γνώμη μου ο τίτλος του θέματος δεν έχει τεθεί σωστά διότι αναγκάζει τον αναγνώστη να υιοθετήσει έναν από τους δύο ακραίους χαρακτηρισμούς για το πρόσωπο του Πρωτοψάλτη Αθ.Καραμάνη. Για μένα είναι εκφραστής της παράδοσης που διδάχτηκε και κατά το προσωπικό του ύφος αφομοίωσε και όχι γενικά της Παράδοσης. Δίνει και αυτός το "λιθαράκι" (εντάξει,ίσως είναι αρκετά μεγαλύτερο από "λιθαράκι..)του στο μεγάλο οικοδόμημα της ψαλτικής.
Τέλος,να πω ότι οι όποιες αναφορές στην προσωπικότητά του ,ναι μεν φωτίζουν τον άνθρωπο και την προσφορά του αλλά δεν είναι και καθοριστικές του έργου του.
Ευχαριστώ.
Last edited:
Ο Αθανάσιος Καραμάνης είναι αναμφιβόλως μεγάλος ψάλτης. Με ακούσματα κ τεράστια εμπειρία. Είναι ψάλτης που γνωρίζει τις θέσεις κ μπορει να τις χρησιμοποιήσει κ να ψάλλει. Δεν είμαι φανατικός θαυμαστής του (ιδίως το σβήσιμο στα ψηλά δε μ αρέσει καθόλου) αλλά δε μπορώ να μην τον παραδεχθώ.
Όσον αφορά στα βιβλία του, η αναλυτικότερη γραφή που χρησιμοποιεί πιστεύω πως δεσμεύει το (μέσο) αναγνώστη κ τον οδηγεί σε παπαγαλίστικη ανάγνωση του ψαλλόμενου. Το ίδιο συμβαίνει κ με τους υπολοίπους που γράφουν κατ αυτόν τον τρόπο, συμπεριλαμβανομένου κ του Στανίτσα. Δεν έχει μεγάλη σημασία ποιος το κάνει περισσότερο κ ποιος λιγότερο.
Βέβαια, η διαφορά τους από τα κλασικά μέλη δεν είναι μόνο αυτή. Βλέπουμε πως χρησιμοποιούν και άλλες γραμμές, διαφορετικές. Απο αυτές, όλοι μπορούν να ωφεληθούν και να "παρουν"πράγματα...Καμία σχέση ο Στανίτσας, για παράδειγμα με την κυψέλη. Δεν είναι μόνο, δηλαδή, ότι γράφουν αναλυτικά.
Επίσης, ο Καραμάνης έχει μεγάλη ποικιλία κ καλύπτει κ εορτές που δεν υπάρχουν ούτε στον γ τομο της κυψέλης. οπότε κάποιες φορές είναι η μόνη λύση.
Κατά την αποψή μου, αυτές τις θέσεις για να τις ψάλλει κάποιος πρέπει να έχει ακούσματα και εμπειρία, δεν αρκεί μόνο τεχνική. Τις θέσεις πρέπει να τις αποδίδουμε, να τις εκφράζουμε κ όχι να τις διαβάζουμε απλά! Γνωστά κ χιλιοειπωμένα... Ο Καραμάνης μπορεί να το κάνει, εμείς μπορούμε???
Είναι μεγάλο λάθος, ο μαθητής να μαθαίνει από τέτοιου είδους βιβλία. Γιατί δε μαθαίνει τις μουσικές θέσεις. Ιδίως τα χερουβικά κ τα κοινωνικά είναι πετσοκομμένα...
Προσωπικά, ψάλλω -περιστασιακά- λειτουργικά και άξιον εστίν καθώς κ δοξαστικά. Βέβαια, πολλές φορές είναι κουραστικός γιατί χρησιμοποιεί συνέχεια τις ίδιες θέσεις. Στην αρχή είχα ενθουσιαστεί, στη συνέχεια τον βαρέθηκα λίγο, σε αντίθεση με τα γραπτά του Στανίτσα για παράδειγμα.
Νομίζω το καλυτερο είναι να μαθαίνουμε αλλά και να προτιμούμε να ψάλλουμε από τα κλασικά μαθήματα, τα οποία δεν μας δεσμεύουν, αλλά μας αφήνουν ελεύθερους να επιλέξουμε ποια ανάλυση θα κάνουμε κάθε φορά. Το ίδιο ισχύει κ με τα σημάδια της παλαιάς γραφής κατά τη γνώμη μου. Μας δεσμεύουν...
Τώρα, τους πιο έμπειρους δεν πιστεύω ότι τους επηρεάζει αν ψάλλουν από Καραμάνη ή Στανίτσα κτλ...ειδικά όταν ψάλλουν μόνοι τους...
Όσον αφορά στα βιβλία του, η αναλυτικότερη γραφή που χρησιμοποιεί πιστεύω πως δεσμεύει το (μέσο) αναγνώστη κ τον οδηγεί σε παπαγαλίστικη ανάγνωση του ψαλλόμενου. Το ίδιο συμβαίνει κ με τους υπολοίπους που γράφουν κατ αυτόν τον τρόπο, συμπεριλαμβανομένου κ του Στανίτσα. Δεν έχει μεγάλη σημασία ποιος το κάνει περισσότερο κ ποιος λιγότερο.
Βέβαια, η διαφορά τους από τα κλασικά μέλη δεν είναι μόνο αυτή. Βλέπουμε πως χρησιμοποιούν και άλλες γραμμές, διαφορετικές. Απο αυτές, όλοι μπορούν να ωφεληθούν και να "παρουν"πράγματα...Καμία σχέση ο Στανίτσας, για παράδειγμα με την κυψέλη. Δεν είναι μόνο, δηλαδή, ότι γράφουν αναλυτικά.
Επίσης, ο Καραμάνης έχει μεγάλη ποικιλία κ καλύπτει κ εορτές που δεν υπάρχουν ούτε στον γ τομο της κυψέλης. οπότε κάποιες φορές είναι η μόνη λύση.
Κατά την αποψή μου, αυτές τις θέσεις για να τις ψάλλει κάποιος πρέπει να έχει ακούσματα και εμπειρία, δεν αρκεί μόνο τεχνική. Τις θέσεις πρέπει να τις αποδίδουμε, να τις εκφράζουμε κ όχι να τις διαβάζουμε απλά! Γνωστά κ χιλιοειπωμένα... Ο Καραμάνης μπορεί να το κάνει, εμείς μπορούμε???
Είναι μεγάλο λάθος, ο μαθητής να μαθαίνει από τέτοιου είδους βιβλία. Γιατί δε μαθαίνει τις μουσικές θέσεις. Ιδίως τα χερουβικά κ τα κοινωνικά είναι πετσοκομμένα...
Προσωπικά, ψάλλω -περιστασιακά- λειτουργικά και άξιον εστίν καθώς κ δοξαστικά. Βέβαια, πολλές φορές είναι κουραστικός γιατί χρησιμοποιεί συνέχεια τις ίδιες θέσεις. Στην αρχή είχα ενθουσιαστεί, στη συνέχεια τον βαρέθηκα λίγο, σε αντίθεση με τα γραπτά του Στανίτσα για παράδειγμα.
Νομίζω το καλυτερο είναι να μαθαίνουμε αλλά και να προτιμούμε να ψάλλουμε από τα κλασικά μαθήματα, τα οποία δεν μας δεσμεύουν, αλλά μας αφήνουν ελεύθερους να επιλέξουμε ποια ανάλυση θα κάνουμε κάθε φορά. Το ίδιο ισχύει κ με τα σημάδια της παλαιάς γραφής κατά τη γνώμη μου. Μας δεσμεύουν...
Τώρα, τους πιο έμπειρους δεν πιστεύω ότι τους επηρεάζει αν ψάλλουν από Καραμάνη ή Στανίτσα κτλ...ειδικά όταν ψάλλουν μόνοι τους...
Last edited:
Βασίλης Κιαμηλίδης
Βασίλης Κιαμηλίδης
Αγαπητή κ. Μαγδαληνή Χαίρε!!!! και συγχαρητήρια και πολλές ευχαριστίες για όλα.
Η αναλυτική παράθεση που αναφέρεις και που είναι πολύ σωστή, είναι το μεγαλείο της δυνατότητας του κάθε ''εκτελεστή'' να ερμηνεύει με απαράμιλο προσωπικό τρόπο τα άψυχα σημαδόφωνα που βλέπει, διότι τα ζωντανεύει, και μεταφέρει αυτήν τη ζωντάνια από το σώμα του στον χώρο που ψάλλει (μέσω του αέρος που εννοούσε ο μακαριστός Άρχων Κων. Πρίγγος), και έτσι οι ακούοντες ωφελούνται και νοιώθουν όπως και ο ψάλλων.
Η άποψή σου ότι δίνει ''μασημένη τροφή'' δεν με βρίσκει σύμφωνο, διότι την τροφή του Καραμάνη την μασάω πολύ καλά, και δεν την εκτελώ μετροφωνικά, αλλά μεγαλοπρεπώς όπως έμαθα στα 30 χρόνια που ψάλλω Καραμάνη και μή. Παίρνω από όλους χωρίς καμμία απολύτως εξαίρεση ότι το καλύτερο νομίζω, και που μεταξύ τους συνδέονται τέλεια τόσο μουσικά όσο και νοηματικά.
Πίστεψέ με ειλικρινά, όταν δεν έχω χρονική πίεση, και είμαι σε καλή φωνητική κατάσταση, και με βάση τα ακούσματά μου, ψάλλω με περισσότερες αναλύσεις από αυτές που βλέπω στο κείμενό του.
Η πολύ μεγάλη αξία του Καραμάνη κρίθηκε και κρίνεται συνεχώς από το 1955 από την ελεύθερη αγορά, και από τις επανειλλημένες επανεκδόσεις των βιβλίων του.
Ο Καραμάνης στην Γερμανική κατοχή έψαλλε στην Βέροια στον Ι.Ν. του Αγίου Αντωνίου, και είχε και αντιστασιακή δράση συμμετέχοντας και ως καθοδηγητής. Οι τότε ''Άρχοντες'' του Ναού μετά την απελευθέρωση τον απέλυσαν με το σκεπτικό ότι μάλλον ήταν Κομμουνιστής (που δεν ήταν ο άνθρωπος απλά ήταν και Πατριώτης).Έτσι αναγκάσθηκε να πάει στην Θεσσαλονίκη, όπου οι εκεί ιθύνοντες και ο κόσμος της Θεσσαλονίκης αναγνωρίζοντας την μεγάλη αξία του, τον αγκάλιασαν και με την όλη συμπεριφορά τους συνέβαλλαν στο να εκδόσει και τα βιβλία του.
Συγχαρητηρια για την εργασια .
- Status