«Επι σοι χαίρει» αρχαίον μέλος σε ήχο Α τετράφωνο, φερόμενο ως σύνθεση Ξένου Κορώνη

KHarris

Παλαιό Μέλος
Γνωρίζει κάποιος τον συνθέτη του «επί σοι χαίρει πλ.α» από το βιβλίο του Α.Καραμάνη (Θ. Λειτουργία).
Αν υπάρχει ηχητικά θα μπορούσε κάποιος να το ανεβάσει?
Ευχαριστώ εκ τον προτέρων.
 
Γνωρίζει κάποιος τον συνθέτη του «επί σοι χαίρει πλ.α» από το βιβλίο του Α.Καραμάνη (Θ. Λειτουργία).
Αν υπάρχει ηχητικά θα μπορούσε κάποιος να το ανεβάσει?
Ευχαριστώ εκ τον προτέρων.


Χάρη, είναι το αρχαίον μέλος σε ήχο Α τετράφωνο, φερόμενο ως σύνθεση Ξένου Κορώνη. Βλ. κ εδώ το ασύντμητο μέλος σε χφ του Γιάννη Μπουλμπουτζή, αντίγραφο πιστότατο του Χουρμουζίου Χαρτοφύλακος. Σε μέλος από τον Άρχοντα Καραμάνη εδώ, προσφορά του Δ. Λέκκα.
 
Χάρη, είναι το αρχαίον μέλος σε ήχο Α τετράφωνο, φερόμενο ως σύνθεση Ξένου Κορώνη. Βλ. κ εδώ το ασύντμητο μέλος σε χφ του Γιάννη Μπουλμπουτζή, αντίγραφο πιστότατο του Χουρμουζίου Χαρτοφύλακος. Σε μέλος από τον Άρχοντα Καραμάνη εδώ, προσφορά του Δ. Λέκκα.

Και σε μέλος από τον ανεπανάληπτο Άρχοντα Θρ. Στανίτσα :
-το ηχητικό αρχείο προσφορά του κ.Λιναρδάκη και
-το χειρόγραφο προσφορά του κ.Μπάτρη .
 
Και σε διχρωμία από το υπέροχο βιβλίο της Θείας Λειτουργίας του κ. Παναγιώτη Παππά. Και ισοκρατήματα και τα πάντα. Από τα πιο χρήσιμα μουσικά βιβλία.
Εδώ και δύο χρόνια σχεδόν έχει ανέβει και παρόμοιο ηχητικό (νόμιζα πως είχα ανεβάσει και το κείμενο κάπου, αλλά μάλλον όχι τελικά):
 

Attachments

  • Episoixairei.pdf
    1.2 MB · Views: 1,261

Γιὰ τὸ κείμενο ὑπάρχει καὶ τὸ ὕφος σὲ κλιτὸν. Ἀπαγγἐλει κάποιος τὸ πρῶτο μέρος τοῦ τροπαρίου, μετὰ ἀπήχημα καὶ μετὰ ἡ σύνθεση τοῦ Κορώνη.

Ἡ ἀπαγγελία τοῦ πρώτου μέρους εἶναι ἀπαράδεκτη καὶ πόρρω ἀπέχει ἀπὸ τὸ σεμνὸ καὶ λιτὰ ἐκκλησιαστικὸ μέλος τοῦ Κορώνη.
 
Last edited by a moderator:

Γιὰ τὸ κείμενο ὑπάρχει καὶ τὸ ὕφος σὲ κλιτὸν. Ἀπαγγἐλει κάποιος τὸ πρῶτο μέρος τοῦ τροπαρίου, μετὰ ἀπήχημα καὶ μετὰ ἡ σύνθεση τοῦ Κορώνη.

Ἡ ἀπαγγελία τοῦ πρώτου μέρους εἶναι ἀπαράδεκτη καὶ πόρρω ἀπέχει ἀπὸ τὸ σεμνὸ καὶ λιτὰ ἐκκλησιαστικὸ μέλος τοῦ Κορώνη.

Oμολογουμενως τετοια.....αποδοση και εγω,δεν εχω ακουσει απο κανεναν ψαλτη.
 
Η φωνή που κάνει την εισαγωγή μου θυμίζει πολύ τον π. Λάζαρο, αδελφό κατά σάρκα του Διαχειριστή του Φόρουμ κ. Δημήτρη Κουμπαρούλη.
 
Last edited by a moderator:
Και σε διχρωμία από το υπέροχο βιβλίο της Θείας Λειτουργίας του κ. Παναγιώτη Παππά. Και ισοκρατήματα και τα πάντα. ...

Μερικές απορίες.
Η εισαγωγή "Επί σοι χαίρει..." σε ύφος απαγγελίας, δίνεται από τον φθόγγο Δι με τη φθορά του Νη. Αυτό το άκουσμα είναι σύνηθες, από το φθόγγο Νη βέβαια, όταν θα ακολουθήσει το "Την γαρ σην μήτραν..." σε πλ. δ΄. Αλλιώς λέγεται είτε από του Δι σε κλιτόν, είτε από του Κε σε α΄ώστε να ταιριάξει με το μέλος που θα ακολουθήσει. Η εδώ υποδεικνυόμενη πρόταση έχει κάποιο έρεισμα;
Το μουσικό κείμενο χωρίζεται σε τρία μέρη με αντίστοιχες επικεφαλίδες. Το πρώτο είναι η εισαγωγή που αναφέρθηκε, μετά το μέλος σε ήχο α΄4φωνο και περιέργως ως τρίτο μέρος ξεχωρίζει το τέλος "κεχαριτωμένη πάσα η κτίσις δόξα σοι" με την ένδειξη: ήχος λέγετος. Αυτό πάλι από που βγήκε; Απαντάται πουθενά έτσι;
 
Γιατί κάποιος που θέλει να βάλει υποδειγματική εκτέλεση του μαθήματος αυτού στο youtube (γι' αυτό δεν είναι και η παράθεση του κειμένου;) να μη χρησιμοποιήσει την εκτέλεση του Ναυπλιώτη ή του Πρίγγου ή του Στανίτσα από τον Πατριαρχικό Ναό;

Τα περί λεγέτου είναι τουλάχιστον ανακριβή. Σε εκείνο το κομμάτι κάνει τόσα περάσματα που μόνο λέγετος δεν είναι.

Τα περί απαγγελίας, τη σοβαρότερη την ακούμε ασφαλώς από τον Ναυπλιώτη σε κλιτό στο Δι. Στο αναλόγιο του Ελευθερίου Γεωργιάδη, βέβαια, το εκφωνούσαμε σε πλ. α' ως επισυνάπτεται. Το ίδιο ακούμε εδώ από την εκτέλεση του Νικολαΐδη, όπου το «Επί σοι χαίρει» απαγγέλει σε πλ. α' ο 16χρονος Γρηγόρης Νταραβάνογλου. Προφανώς πρόκειται για καινοτομία της περιόδου Νικολαΐδη-Γεωργιάδη, καθώς λίγα χρόνια νωρίτερα, την Πρωτοχρονιά του 1960, ακούμε από τον Πατριαρχικό Ναό απαγγελία σε Δι κλιτόν, που επίσης επισυνάπτεται.
 

Attachments

  • Ελευθέριος Γεωργιάδης - Απαγγελία ''Επί σοι χαίρει'', Ήχ. πλ. α'.mp3
    1.4 MB · Views: 128
  • Θρασύβουλος Στανίτσας - Επί σοι χαίρει - Την γαρ σην μήτραν.mp3
    3.5 MB · Views: 189
Αναζητώ σχετικά άμεσα το κλασικό «Επί Σοι χαίρει - Την γαρ σην μήτραν» σε πρώτο τετράφωνο σε καλή σάρωση από το βιβλίο «Μεγάλη Βυζαντινή Λειτουργία» του Γεωργίου Τσατσαρώνη (βρίσκεται στις σελίδες 425-428). Έχω τις δύο σαρώσεις που κυκλοφορούν ανεπίσημα σε mailbox μουσικοφίλων αλλά δε με ικανοποιούν διότι προορίζεται για σοβαρή δουλειά. Θα ήθελα προς τούτο εκ νέου σάρωση του συγκεκριμένου μέλους σε καλή ποιότητα, 300 dpi, σε τόνους του γκρι και όχι ασπρόμαυρη, χωρίς όμως πείραγμα στις ρυθμίσεις contrast και φωτεινότητας (θα τα κάνω εγώ αυτά), και σωσμένη σε μορφή png κατά προτίμησιν (για οικονομία όγκου και συνάμα καλή ποιότητα) ή ασυμπίεστο bmp, tiff κλπ, όχι πάντως jpg που κατά κανόνα κατακρεουργεί την ευκρίνεια της εικόνας. Το λόγο θα τον καταλάβετε λίαν συντόμως. Αν μπορεί κάποιος, θερμά τον παρακαλώ να βοηθήσει!!! Και ας αναρτήσει τη σάρωση εδώ για να μην την ξανακάνει άλλος.
 
Το συγκεκριμένο Επί σοι χαίρει είναι πράγματι σύνθεση τοῦ Ξένου Κορώνη σε ήχο πλ. δ'. Στο τμήμα Την γαρ σην μήτραν ο μελοποιός χρησιμοποίησε αρκετά τον α' δ'φωνο ήχο και κατόπιν κατέληξε πάλι στον αρχικό πλ. δ'. Κατά τον ΙΗ' αιώνα ο πρωτοψάλτης Ιωάννης ο Τραπεζούντιος, βλέποντας το μεγάλο μήκος της σύνθεσης, άλλαξε την κατάληξη σε α' δ'φωνο ώστε όλα το β' τμήμα της σύνθεσης να ψάλλεται σε αυτόν τον ήχο και καθιέρωσε το πρώτο τμήμα να ψάλλεται εκφωνητικά για λόγους συντομίας. Ταυτόχρονα, επέβαλε κάποιους καλλωπισμούς και μικροσυντμήσεις και στο δεύτερο μέρος. Από εκεί και πέρα, η συνέχεια μέσω Πέτρου του Πελοποννησίου και των επιγόνων του οδήγησε στην παράδοση του μέλους αυτού με την συγκεκριμένη μορφή στις έντυπες εκδόσεις.
 
Συμφωνώ απολύτως! Το διαπίστωσα και ο ίδιος όταν το καθαροέγραψα πριν από χρόνια.
Πολύ πρόσφατα διάβασα σε δύο άρθρα που σύντομα θα ξαναδούν το φως της δημοσιότητας (το ένα έχει να κάνει με την αναζήτησή μου στο μήνυμα αυτό και έχει εν μέρει ανασυρθεί στην επιφάνεια) να αποδίδεται το μέλος στον Κλαδά. Έχει άραγε κάποια βάση αυτή η πληροφορία;
 
Συμφωνώ απολύτως! Το διαπίστωσα και ο ίδιος όταν το καθαροέγραψα πριν από χρόνια.
Πολύ πρόσφατα διάβασα σε δύο άρθρα που σύντομα θα ξαναδούν το φως της δημοσιότητας (το ένα έχει να κάνει με την αναζήτησή μου στο μήνυμα αυτό και έχει εν μέρει ανασυρθεί στην επιφάνεια) να αποδίδεται το μέλος στον Κλαδά. Έχει άραγε κάποια βάση αυτή η πληροφορία;
Επισυνάπτεται
 

Attachments

  • Επι Σοί.rar
    20 MB · Views: 327
Σας ευχαριστώ θερμά για την εξυπηρέτηση!!! Σύντοαμ θα καταλάβετε το λόγο του αιτήματός μου.
 
Αν κανείς το έχει σχετικά καθαρογραμμένο και με ισοκρατήματα (απλά και σοβαρά), αν μπορεί ας το ανεβάσει. Ευχαριστώ
 
Την γαρ σην μήτραν εκτέλεση πρίγγου.Ήχος α' αρχαίον.
 

Attachments

  • σάρωση0260.jpg
    452.7 KB · Views: 122
  • σάρωση0261.jpg
    451.9 KB · Views: 24
  • σάρωση0262.jpg
    448.4 KB · Views: 19
  • σάρωση0263.jpg
    479.5 KB · Views: 18
  • σάρωση0264.jpg
    141.2 KB · Views: 24
Την γαρ σην μήτραν εκτέλεση πρίγγου.Ήχος α' αρχαίον.

Και σε ένα αρχείο PDF. Από ποιο βιβλίο προέρχονται οι σελίδες αυτές; Ευχαριστώ!
 

Attachments

  • Την γαρ σην μήτραν - ήχος α - Ξένου Κορώνη σντμ [Πρίγγος].pdf
    1.2 MB · Views: 475
Αν κανείς το έχει σχετικά καθαρογραμμένο και με ισοκρατήματα (απλά και σοβαρά), αν μπορεί ας το ανεβάσει. Ευχαριστώ
Παραθέτω από το άρθρο του Γεωργίου Τσατσαρώνη περί Ισοκρατημάτων που δημοσιεύτηκε στα Ιεροψαλτικά Νέα την ανάλυση του ισοκρατήματος για το μέλος αυτό. Έχω καθαρογράψει το άρθρο και μένει να διορθωθεί για να αναρτηθεί. Αν δει κανείς λάθη ορθογραφικά ή τυπογραφικά, ας μου στείλει ένα μήνυμα!

Στὸ εἶδος τοῦ ἀργοῦ Στιχηραρικοῦ μέλους ὑπάγεται καὶ τὸ περίφημο μέλος «ΤΗΝ ΓΑΡ ΣΗΝ ΜΗΤΡΑ» σὲ ἦχο πρῶτο τετράφωνο, ποὺ ψάλλεται στὴ Λειτουργία τοῦ Μεγάλου Βασιλείου. Περιλαμβάνεται μεταξὺ τῶν μελῶν τῆς κλασικῆς Βυζ. μουσικῆς μὲ τὸν χαρακτηρισμὸ «μέλος ἀρχαῖον» ποὺ διασώθηκε ἀπ' τὸν Ἰωάννη Κλαδᾶ καὶ κατόπιν ἀπ' τὸν Ἰωάννη Τραπεζούντιο. Τὸ μάθημα εἶναι κατ' ἀρχὴν χορωδιακὸ κι' ἔχει ἀνἀγκη ἐπενδύσεως κινουμένων ἰσοκρατημάτων. Ἂς ἐπιχειρήσωμε μιὰ μορφολογικὴ ἀνάλυση καὶ ἐφαρμογὴ τοῦ συστήματος τῶν κινουμένων ἰσοκρατημάτων. Παρακαλῶ γιὰ νὰ μὲ παρακολουθήσετε ἀνοίξετε ἕνα μουσικὸ κείμενο. Τὸ μέλος ἀρχίζει μὲ τὴν λέξη «Τὴν γὰρ» ἐπὶ τοῦ ΚΕ ποὺ μᾶς δείχνει τὴν διάθεση τοῦ μουσουργοῦ νὰ χρησιμοποιήση εὐθὺς ἀμέσως τὴν κορυφὴ τοῦ πενταχόρδου Πα – ΚΕ. Τὸ ἰσοκράτημα σύμφωνα μὲ ὅλα τὰ μέχρι σήμερα λεχθέντα βρίσκεται στὸν Πα. Ἀλλὰ τὸν μέλος εὐθὺς ἀμέσως κινούμενο στὴν ἕκτη βαθμίδα ἀπαιτεῖ τὴν συνήχηση ἰσοκρατήματος στὸν Πα καὶ ΔΙ ὑπογραμμίζοντας ἰδιαιτέρως τὸν ΔΙ ὅταν τὸ μέλος βρίσκεται στὸν ἄνω ΝΗ καὶ ὅλα αὐτὰ μέχρι τὴ συλλαβὴ τρα κορυφὴ τοῦ τετραχόρδου Πα – ΔΙ ὁπότε τὸ μέλος στηρίζεται σὲ μόνο τὸ ἰσοκράτημα ΠΑ. Ἡ μελωδικὴ κίνηση μὲ τὴν λέξη θρόνον ἐπαναφέρει τὸ διπλὸ ἰσοκράτημα Πα – ΔΙ ἔως τὴν συλλαβὴ νο ποὺ εἶναι ἡ ἀπαρχὴ μιᾶς πτωτικῆς κατάληξης σὲ ἦχο λέγετο. Τὸ νο ἐκλαμβάνεται ὡς διάστημα τρίτης καὶ τὸ ἰσοκάτημα κινεῖται στὸν Βου.
Δὲν μᾶς παραξενεύει ἐδῶ ἡ διαβατικὴ παρέμβαση τοῦ λεγέτου γιατὶ γνωρίζομε τὴν ἐκλεκτικὴ συγγένεια τοῦ τετάρτου ἤχου τοῦ λεγέτου μὲ τὸν πρῶτο ἦχο καὶ κυρίως μὲ τὶς γνωστὲς ἐντελεὶς καταλήξεις στὸν Πα. Τὸ μέλος συνεχίζεται σὲ τέταρτο ἦχο (Ἅγια) καὶ τὸ ἰσοκράτημα στὸν ΔΙ στηρίζει μιὰ ἀνάπτυξη τοῦ «Εποι» καὶ μὲ τὴν ἐπανάληψιν τῆς λέξης «θρόνον ἐποίησε» ἐπανερχόμεθα στὸν πρῶτο ἦχο. Μεσολαβεῖ μιὰ ἀνάπτυξη σὲ πλάγιο τοῦ τετάρτου ποὺ διαφαίνεται μὲ τὶς δύο καταλήξεις του στὸ ΝΗ καὶ τὸ ἰσοκράτημα ἀπ' τὸν ΝΗ κινεῖται στὸν Πα μὲ τὴ λέξη «και». Τὸ μέλος βαδίζει ὁμαλὰ σὲ πρῶτο ἦχο τετράφωνο μὲ διαβατικὲς ἐξαιρέσεις μελωδικῆς ἀνάπτυξης στὸ δεύτερο πεντάχορδο ΔΙ ΚΕ ΖΩ ΝΗ ὁπότε χρησιμοποιεῖται διαβατικὰ διπλὸ ἰσοκράτημα Πα καὶ Δι στὴ λέξη «τὴν σὴν γαστέρα» Τὸ μέλος γιὰ νὰ φανῆ συνεπὲς στὴ μορφὴ τῆς τετραφώνου κλίμακος τοῦ πρῶτου ἤχου ποὺ τὴν ἐπέλεξε στὴν βάση κινήσεώς του, ἀναπτύσσεται μὲ τὴν λέξη πλατυτέρα στὸ δεύτερο τετράχορδο Κε – Πα. Ἡ ἀνάπτυξη καταλήγει σὲ ἀντιφωνία καὶ στὴν κορωνίδα τῆς κλίμακος τὸν ἄνω Πα. Ἐδῶ ἰσοκρατεῖται τὸ βάσιμο Πα, ἀλλὰ συνηχεῖ καὶ τὸ βάσιμο τοῦ δευτέρου τετραχόρδου ὁ φθόγγος ΚΕ.
Ὄχι ὅμως για πολύ. Γιατὶ εὐθὺς ἀμέσως τὸ μέλος ἀρχίζει ἀπ' τὸν ἄνω ΝΗ μιὰ κατάβαση σὲ ἦχο τέταρτο Ἅγια ποὺ ἀναγκάζει τὸ ἰσοκράτημα νὰ μετακινηθῆ ἀπ' τὸν ΚΕ στὸν ΔΙ. Ἔτσι ἐδῶ ἔχομε μία ἀντικατάσταση τῆς διὰ τεσσάρων, τελείας συμφωνίας ΚΕ – Πα ἀπὸ τὴν ὅμοιά της σὲ διαφορετικὴ βάση ΔΙ – ΝΗ. Καὶ στὶς δύο περιπτώσεις τὸ βάσιμο παραμένει στὸν Πα. Στὴ πρώτη περίπτωση ἔχομε μιὰ διὰ πέντε τελεία συμφωνία Πα – ΚΕ καὶ μία διαπασῶν τελεία συμφωνία Πα – Πα' καὶ στὴ δεύτερη περίπτωση ἔχομε μιὰ διὰ τεσσάρων τελεία συμφωνία Πα – ΔΙ καὶ διαβατικὰ ὅταν τὸ μέλος ἐπιμένει στὸ Ζω ἔχομε μία διὰ ἕξ τελεία συμφωνία Πα – Ζω ποὺ συνηχοῦν ἁρμονικὰ χωρίς νὰ ἀλλοιώνεται ἡ ἰδιότυπη μελωδικὴ δομὴ τοῦ Βυζαντινοῦ μέλους.
Στὶς δύο συλλαβὲς «ουρα» πάλι ἐπαναλαμβάνεται τὸ μελωδικὸ σχῆμα τοῦ λεγέτου μὲ ἰσοκράτημα στὸν Βου. Ἐπεκτείνεται ἡ μελωδία σὲ ἅγια μὲ τὴν λέξη «ουρανω» μὲ ἰσοκράτημα στὸν ΔΙ μέχρι τὴ μαρτυρία τοῦ ΔΙ καὶ ἀφοῦ ἐγγίσει διαβατικὰ μὲ ὕφεση βέβαια, τὸν Ζω, κάνει μιὰ πτωτικὴ κατάβαση στὸν Πα ἀπ' τὶς συνηθισμένες στὰ ἀργὰ Στιχηραρικὰ μέλη τοῦ πρώτου ἤχου. Ἡ ἀρχὴ τῆς λέξης «ἀπειργάσατο» μᾶς παραπλανᾶ.
Ἀρχίζει βέβαια ΔΙ ΚΕ ΚΕ καὶ νομίζομε ὅτι θὰ συνεχίση στὸ γενικὸ πλᾶνο τοῦ τετραφώνου πρώτου ἤχου. Ἐμεῖς ἰσοκρατοῦμε στὸν ΠΑ. Ἀλλὰ ὁ ποιητὴς ἀρέσκεται στὴ ποικιλία τῶν μελωδικῶν γραμμῶν ἢ μάλλον ἀκολουθεῖ τὴν παράδοση τῶν καθιερωμένων «δεινῶν θέσεων» κατὰ τὸν Μανουὴλ Χρυσάφη τὸν Νέον. Αὐτὲς οἱ θέσεις ἐπαναλαμβάνονται διὰ μέσου τῶν αἰώνων καὶ τὶς ἐκτελοῦσαι μὲ τὴ βοήθεια τῆς χειρονομίας. Ἐδῶ σταματᾶ τὸ ἰσοκράτημα Πα.
Τὸ μέλος ἀρχίζει ἀπ' τὸν Ζω ὕφεση μιὰ ἐπεξεργασία σὲ τέταρτο ἦχο ἅγια τῆς λέξης «ἀπειργάσατο» ποὺ στηρίζεται σὲ ἰσοκράτημα ἐπὶ τοῦ ΔΙ, γιὰ νὰ καταλήξη σὲ λέγετο μὲ ἴδιο στὸν Βου. Ἀλλὰ ὁ λέγετος ἔχει συγγένεια πρώτου βαθμοῦ μὲ τὸν τέταρτο Ἅγια ἀπ' τὰ σπλάχνα τοῦ ὁποίου προήλθε. Τὸ μέλος ἐπανέρχεται στὸν τέταρτο Ἅγια στὴ λέξη «ὲπὶ σοὶ χαίρει» καὶ στηρίζεται σὲ ἰσοκράτημα ἐπὶ τοῦ ΔΙ. Ἡ κίνηση τριῶν φθόγγων ΔΙ ΚΕ ΓΑ μὲ τὸν ΒΟΥ δίεση καὶ τὸν Ζω ὕφεση μᾶς μεταφέρουν στὸ ἐναρμόνιο τοῦ Γένους τρίτου ἤχου μεταβατικὰ καὶ γιὰ νὰ ὑπογραμμίσωμε τὴ μελωδικη κίνηση τοῦ τρίτου ἤχου ἀπὸ τὴ συλλαβὴ καὶ τὸ ἰσοκράτημα κινεῖται ἀπ' τὸν ΔΙ στὸν ΓΑ. Τοῦτο βἐβαια διαβατικὰ γιατὶ σὲ λίγο τὸ μέλος θὰ καταλήξη πάλι σὲ λέγετο μὲ ἰσοκράτημα στὸν ΒΟΥ. Στὴ λέξη «κεχαριτωμένη» συνεχίζεται ὁ λέγετος μὲ ἰσοκράτημα στὸν ΒΟΥ. Ἐδῶ θαυμάζει κανένας τὴν κλιμακωτὴ πτωτικὴ κατάληξη τοῦ τετάρου ἤχου τοῦ λεγέτου πρὸς τὴν βάση ΠΑ. Ἡ ἀπαρχὴ γίνεται μὲ τὸν φθόγγο ΓΑ μὲ τὶς δύο ἀπλές. Τὸ ἰσοκράτημα ἀμέσως μετακινεῖται ἀπ' τὸν Βου στὸν Πα. Τὸ μέλος μὲ τὴν πρώτη μουσικὴ φράση καταλήγει στὸν Πα καὶ μὲ τὴν δεύτερη συνεχόμενη καταλήγει στὸν Ζω. Ἡ λέξη «πᾶσα» ἀναπτύσσεται στὸ πρῶτο τετράχορδο τοῦ πρῶτου ἤχου μὲ ἰσοκράτημα στὸν Πα, ἀλλὰ ἕνα εὔρημα τοῦ μουσουργοῦ ἔρχεται νὰ μᾶς καταπλήξη. Δὲν ξέχασε ὅτι τὸ μέλος ἀνήκει στὸν πρῶτο ἦχο τὸν τετράφωνο καὶ σ' αὐτὸν θὰ πρέπει νὰ καταλήξη ἔπειτα ἀπὸ μιὰ ἔντεχνη περιπλάνηση σὲ γειτονικὰ μονοπάτια. Καὶ τὶ κάνει; Χρησιμοποιεῖ τὴ γνωστὴ γραμμὴ τοῦ πρώτου ἤχου ὄχι στὴ φυσική της θέση ποὺ καταλήγει συνήθως στὸν Πα ἀλλὰ ὀδηγεῖ τὸ μέλος «εἰς βυθόν» δηλαδὴ στὸν κάτω Κε ἀντίφωνον τοῦ ἄνω Κε ποὺ εὐθὺς ἐξ' ἀρχῆς εἶχε ὑπογραμμισθῆ ἰδιαιτέρως ὡς θεμελιώδης καὶ δεσπόζων φθόγγος τοῦ μαθήματος. Ἡ ἐπιδίωξη αὐτὴ τοῦ μουσουργοῦ ἐξηγεῖται ἀπὸ τὴ μετέπειτα πορεία τοῦ μέλους. Διότι τὸ μέλος ἀποσκοπεῖ διὰ τὴν βαθμιδὼν ΚΕ – ΝΗ – ΒΟΥ – ΔΙ νὰ ἀνέλθη στὸν ΚΕ. Κατὰ τὴν άνάβαση χρησιμοποιεῖται ὁ ΝΗ σὰν βασικὴ βαθμίδα, δίδει τὴν ἐντύπωση ὅτι εἶναι πλάγιος τοῦ τετάρτου γι' αὐτὸ τὸ ἰσοκράτημα μετακινεῖται στὸν ΝΗ, ἀλλὰ προσωρινὰ γιατὶ σὲ λίγο τὸ μέλος ἐπαναπαύεται ἐπὶ τοῦ ΚΕ καὶ μὲ περιορισμένη ἀνάπτυξη τῆς λέξης «Δόξα σοι» καταλήγει στὴ βάση τοῦ πρώτου ἤχου Πα. Αὐτὴ ἡ μορφολογικὴ ἀνάλυση ἢ ἀνατομία θά' λεγα τοῦ Βυζαντινοῦ μέλους μᾶς ἀποκαλύπτει πολλὰ μυστικὰ κι' ἔτσι εἴμαστε σὲ θέση νὰ ἐκτιμήσωμε τὴν ἀξία καὶ τὴν ὀμορφιὰ τῆς ἔντεχνης κλασικῆς Βυζαντινῆς μουσικῆς.
 
Back
Top