Ψάλτης ή κατευθυνόμενος εκτελεστής;

EIRYK EMNOSHELE

Qu'est-ce que je ferais sans toi?
[FONT=&quot]Έγραφα μια απάντηση στο θέμα που άνοιξα με τα ανοιξαντάρια του Ραιδεστηνού, αλλά επειδή δείχνει να ξεφεύγει το θέμα, σκέφτηκα να ανοίξω νέο και αν υπάρχει κάποιο παρόμοιο ας ενσωματωθεί. Σας ευχαριστώ.[/FONT]
[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot]H αλήθεια είναι πως δε καταλαβαίνω αυτό που λέει ο Γιώργος Μ, τη συναισθηματική ψαλτική. Είναι η πρώτη φορά που το εκλαμβάνω ως σοβαρή παρατήρηση, αλλά από την άλλη πως πρέπει να ψάλλει κανείς; έτσι ψυχρά σα ρομπότ εκτελώντας τις «εντολές» τις παρασημαντικής και μόνο;
[/FONT]
[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot]Υπάρχει τέχνη χωρίς να την αισθάνεται κανείς; Βλέπεις ακόμα και στη σύγχρονη μουσική που ο ήχος βγαίνει από μηχανήματα κι όμως ο [/FONT][FONT=&quot]dj[/FONT][FONT=&quot]εκεί προσπαθεί με ασταμάτητο κόπο να βάλει τα δικά του εφέ ή το κατάλληλο μέρος του τραγουδιού την κατάλληλη στιγμή όχι έτσι επειδή απλά ταιριάζουν τα bits. Δε σκρατσάρει τους δίσκους επειδή έτσι το έμαθε, αλλά με τέτοιο τρόπο που του βγαίνει από μέσα του. Και όσο πιο πολύ το νιώθει και άρα έχει εντρυφήσει, τόσο καλύτερα τα καταφέρνει. Αυτό το σκρατσάρισμα αποτελεί οπωσδήποτε μια μουσική ερμηνεία - [FONT=&quot]έκφρα[FONT=&quot]ση[/FONT][/FONT] άσχετα αν δε βγάζει ήχο που να δημιουργεί διαστήματα.
[/FONT]
[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot]Αυτά τα πράγματα δε μπορούν να μπουν σε καλούπια Δε μπορεί ο οποιοσδήποτε που ασχολείται με μουσική ερμηνεία να αισθάνεται εγκλωβισμένος. Εννοείται πως υπάρχουν κάποιοι γενικότεροι κανόνες, όπως σε κάθε τέχνη, αλλά άλλο γενικότεροι κανόνες, άλλο να κινούμαι με παρωπίδες και σα ρομπότ. Αυτό σκοτώνει την τέχνη. Είμαι άνθρωπος και όχι μηχάνημα. Έχω μέσα μου ψυχή, έχω αισθήματα. Και πόσο μάλλον όταν ψάλλω και δε τραγουδώ, πρέπει να αισθάνομαι ακόμα περισσότερο ελεύθερος, αφού αυτός προς τον οποίο αναφέρονται τα λειτουργικά κείμενα είναι ο ορισμός της ελευθερίας.
[/FONT]
[FONT=&quot]Γι αυτό και στη δική μας περίπτωση, τα σημάδια που έχω προσθέσει στο κείμενο, πέρα από το γεγονός πως δε τα γνωρίζω καλά, όπως ήδη έγραψα, ωστόσο είναι και εντελώς ενδεικτικά και απλά σου δείχνουν κάποια σημεία που θα παίξεις παραπάνω τη φωνή. Ποτέ όμως με συγκεκριμένο αυστηρά καλουπωμένο τρόπο. Τη μία θα το εκτελέσεις με τον άλφα την άλλη με το βήτα. Γι αυτό όπως εσείς διαμαρτύρεστε για τον τρόπο ερμηνείας μου, εγώ θα μπορούσα να γράψω το ίδιο με τον τρόπο που πολλά μέλη προσπαθούν δυστυχώς να αντιγράψουν τον Στανίτσα. Πως μπορείς να αισθάνεσαι πραγματικά τη μουσική μέσα σου όταν δε βγάζεις αυτό που αισθάνεσαι, αλλά προσπαθείς να αντιγράψεις κάποιον άλλο; Αυτό πλέον δεν είναι μουσική τέχνη αλλά περισσότερο γέρνει προς την υποκριτική.
[/FONT]
[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot]Έψαλα πριν λίγο καιρό σε ναό που χρειάστηκε να βοηθήσω κάποιο κενό, και για να μη δημιουργηθεί θέμα, έψαλα περίπου στο ύφος που έχει συνηθίσει να ακούει το εκκλησίασμα στο συγκεκριμένο ναό. Όμως μέσα μου ήξερα πολύ καλά πως δεν έψελνα εκείνη την ώρα αλλά υποκρινόμουν κάποιον άλλον όπως κάνει ο ηθοποιός.
[/FONT]
[FONT=&quot]Το ίδιο ασφυκτικά αισθάνομαι και άλλες φορές. Για παράδειγμα τελευταία πήγαινα εσπερινούς σε κάποιο μεγάλο ναό των Αθηνών, λόγω το ότι έμενα πολύ κοντά, αλλά επειδή ως συνήθως οι ψάλτες δε πάνε στους εσπερινούς μου έδωσαν θέση στο αναλόγιο, όμως…. με τον ιερέα που και αυτός ήταν στο αναλόγιο να επιβάλλει το δικό του τρόπο ψαλσίματος. Ιδιαίτερα δύσκολη κατάσταση και με αλυσίδες να μου είχαν δέσει τα χέρια και τα πόδια δε θα αισθανόμουν τόσο εγκλωβισμένος. Και δυστυχώς το έχω νιώσει και αλλού αυτό.
[/FONT]
[FONT=&quot]Οπότε επόμενο είναι, με τέτοιες εμπειρίες, να θέλεις να βρεις τρόπο να ψάλλεις ελεύθερα όπως αρμόζει σε ανθρώπους, ανθρώπους όπως τους έπλασε ο Θεός και όχι σε καθοδηγούμενα ρομποτάκια δήθεν για υπακοή και σεβασμό στην παράδοση ενώ ουσιαστικά πρόκειται για τη γνωστή συμπεριφορά κυριαρχίας... (είναι ψαλτολόγιον εδώ και δεν έχει νόημα να επεκτείνουμε το θέμα). Ένα διάστημα είχα τα κλειδιά κάποιας εκκλησίας απόμακρης, και... το σανίδωνα :) δηλαδή έψελνα με τις ώρες και αρκετά αρκετά πιο ελεύθερα και ζωηρά μέχρι που έκλεινε η φωνή! Γιατί η ψαλτική είναι και τ[FONT=&quot]ρόπος έκφρασης[FONT=&quot]. [/FONT][/FONT]Σίγουρα δε πρέπει να πάμε και στο άλλο άκρο, ωστόσο με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τα βιώματα του κάθε ανθρώπου επηρεάζουν τη συμπεριφορά του ακόμα και την ψαλτική.
[/FONT]
 
Last edited:

tsak77

Χρῆστος Τσακίρογλου
Σε μία τέχνη που συντηρείται με βάση την παράδοση, πολλές από τις ερωτήσεις σου είναι λογικό να απαντώνται στα ακούσματα των παλαιοτέρων και καλό θα ήταν να το δεις (άκου π.χ. Ναυπλιώτη και Πρίγγο). Δεν είμαστε performers και αυτό είναι ένα από τα βασικά στοιχεία που μας διαφοροποιούν από τους άλλους καλλιτέχνες. Εμείς (πρέπει να) εκφράζουμε ένα κοινό αίσθημα, και όχι ένα προσωπικό, δηλαδή υποκειμενικό, γι’ αυτό και όλοι οι παραδοσιακοί ψάλτες φαντάζουν αν τους προσέξεις «αναίσθητοι» με την έννοια που το γράφεις. Επειδή λοιπόν εκπροσωπούμε κάτι κοινό το οποίο από άνθρωπο σε άνθρωπο διαφοροποιείται, αντί να χρωματίζουμε συναισθηματικά τη φωνή μας και ουσιαστικά να κάνουμε μία ακουστική παράσταση, κάτι σαν να είμασταν ηθοποιοί του ραδιοφώνου, απλά διηγούμαστε τον ήδη φορτισμένο από εικόνες, συναισθήματα και γενικότερα παραστάσεις λόγο, και ο ακροατής - εκκλησιαζόμενος αδέσμευτος από την δική μας παραστατική επιβολή, εμβαθύνει πνευματικά μόνος του, με μόνη συντροφιά ένα σοβαρό, καθαρό, ιδιαίτερα τονισμένο από τα υπάρχοντα σύμβολα, και εκ πρώτης όψεως απλό μελικό άκουσμα, το οποίο με τη σειρά του θα πρέπει να είναι τέτοιο, που να μην κουράζει μέσα στην διάρκεια των ιερών ακολουθιών, αποσπώντας τον από το σκοπό. Με την έννοια αυτή, πολλές από τις κλασικές μουσικές συνθέσεις φαντάζουν αναίσθητες, αλλά μεγαλύτερη σημασία από αυτό, έχει το τι εξυπηρετεί αυτή η τακτική, και μέσα στην μακραίωνη ιστορία της, θεωρώ ότι η ψαλτική φίλτρατε όλα αυτά τα δεδομένα αισθητικώς μέχρις ότου φτάσουμε στο σήμερα (καλώς ή κακώς).

Στο θέμα της γραφής, θεωρώ ότι πρέπει να ακολουθείται ακριβώς η ίδια λογική και γενικά σε ό, τι κάνουμε αναφερόμενοι σε μία τέτοια τέχνη, επιστήμη ή όπως θέλει ας το πει κανείς, δεν πρέπει να σκεφτόμαστε και να δρούμε ατομικά. Μπορεί κάποια σύμβολα να βοηθούν κάποιον σε ατομικό επίπεδο, αλλά αυτό μετατρέπεται σε σφετερισμό όταν επιβάλλονται ακόμη και μέσω της απλής δημοσίευσης στους άλλους, οι οποίοι υπόκεινται στην μορφή που έχει επισήμως η Εκκλησία προβλέψει (καλώς ή κακώς) για όλους μας.

Υ.Γ. Δεν ασφυκτιούμε, εγκρατεύουμε. Αλλάζει.
 

NKontis

Παλαιό Μέλος
Υ.Γ. Δεν ασφυκτιούμε, εγκρατεύουμε. Αλλάζει.

Νομίζω πως αυτή η φράση τα λέει όλα. Δεν θα μπορούσε να διατυπωθεί πιο σοφά!!!

Ας μου επιτραπεί όμως να προσθέσω, εξ αφορμής του θέματος που άνοιξε ο αγαπητός συμπατριώτης μου, κάτι που συνήθως ξεχνάμε:

Η σημερινή εποχή μας ωθεί να παρερμηνεύουμε την έννοια της μαθητείας (όχι μόνο στην ψαλτική αλλά και γενικότερα). Τί θέλω να πω: ότι για να γίνει κάποιος έμπειρος και να χρησιμοποιεί την τέχνη του (ή οτιδήποτε άλλο με το οποίο ασχολείται) όπως ο ίδιος θεωρεί σωστό και για να αρχίσει να «εκφράζεται» μέσα από αυτήν, χωρίς να νιώθει εγκλωβισμένος θα πρέπει να περάσει πρώτα από τα στάδια της μαθητείας. Σε αυτά τα στάδια δεν μπορεί να «ερμηνεύει» και δεν πρέπει να «ερμηνεύει». Πρέπει να εκτελεί πιστά αυτά που μαθαίνει χωρίς αλλαγές. Κοινώς να «υπακούει» και ας αισθάνεται «εγκλωβισμένος». Όταν ξεπεράσει αυτά τα στάδια, τότε του «δίνεται το δικαίωμα» να προσθέσει και αυτός το λιθαράκι του σε αυτά που έμαθε (ας διαβάσουμε τον Πρόλογο του Τριωδίου του Στανίτσα, καθώς και τον Πρόλογο του βιβλίου «Επιλογαί» του κ. Παϊκοπούλου). Μόνο όμως τότε. Μόνο όταν φύγει από το στάδιο της μαθητείας. Αλλιώς οι «ερμηνείες» του δεν είναι τίποτα άλλο παρά καταστρατήγηση και αλλοίωση της τέχνης (ή γενικώς αυτού με το οποίο ασχολείται).

Όσοι έχουν ξεπεράσει, λοιπόν, το στάδιο της μαθητείας, ας βάλουν και αυτοί το λιθαράκι τους στην ψαλτική (αυτό μας αφορά εμάς εδώ). Οι υπόλοιποι, καλό θα ήταν να μείνουμε «κατευθυνόμενοι εκτελεστές» (δεν μου αρέσει η φράση, αλλά την χρησιμοποιώ επειδή είναι στον τίτλο του θέματος), δηλ. «μαθητές».

Συγγνώμη εάν κούρασα προσθέτοντας τις σκέψεις αυτές στο σχόλιο του κ. Τσακίρογλου που από μόνο του ήταν τόσο εύστοχο ώστε να καθίστανται περιττά κάθε μελλοντικά σχόλια, όπως αυτό εδώ.

Νεκτάριος Κόντης


Υ.Γ. 1) Εάν εφαρμόζαμε αυτές τις σκέψεις στην καθημερινότητά μας, θεωρώ πως η ζωή μας θα ήταν πολύ καλύτερη και πολλά προβλήματα θα έβρισκαν την λύση από την πείρα των παλαιών. Απλώς θέλει λίγο κατέβασμα το κεφάλι...!!!
2) Με αυτή τη στάση, κατ᾽ εμέ, λύνονται και πολλά ψαλτικά θέματα που έχουν οδηγήσει σε διαφωνία την ψαλτική κοινότητα στις μέρες μας.
 

ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΚΟΥΓΙΑΣ

Παλαιό Μέλος
Είναι σημαντικό, κατά τη γνώμη μου, να λάβουμε σοβαρά υπ' όψιν και τις απόψεις των Αγίων πατέρων για την ψαλτική γενικότερα, αλλά και για "το πώς ψάλλειν...", ειδικότερα, που πηγάζει από "το γιατί, (σκοπός), (του) ψάλλειν...", εδώ.
Ξεχωρίζω, από τα εν λόγω κείμενα, επιστολή του Αγίου Αθανασίου, "Πρὸς Μαρκελλῖνον, Εἰς τὴν ἑρμηνείαν τῶν ψαλμῶν", τα εξής:
1). ιβʹ. Καί μοι δοκεῖ τῷ ψάλλοντι γίνεσθαι τούτους ὥσπερ εἴσοπτρον, εἰς τὸ κατανοεῖν καὶ αὐτὸν ἐν αὐτοῖς καὶ τὰ τῆς ἑαυτοῦ ψυχῆς κινήματα, καὶ οὕτως αἰσθόμενον ἀπαγγέλλειν αὐτούς.......

2). κηʹ. ....Ὥσπερ γὰρ τὰ τῆς ψυχῆς νοήματα γνωρίζομεν καὶ σημαίνομεν δι᾿ ὧν προφέρομεν λόγων, οὕτως, τῆς πνευματικῆς ἐν ψυχῇ ἁρμονίας τὴν ἐκ τῶν λόγων μελῳδίαν σύμβολον εἶναι θέλων ὁ Κύριος, τετύπωκεν ἐμμελῶς τὰς ᾠδὰς ψάλλεσθαι, καὶ τοὺς ψαλμοὺς μετ᾿ ᾠδῆς ἀναγινώσκεσθαι. Καὶ τοῦτ᾿ ἔστιν ἡ ἐπιθυμία 65 τῆς ψυχῆς, τὸ καλῶς αὐτὴν διακεῖσθαι, ὡς γέγραπται· Εὐθυμεῖ τις ἐν ὑμῖν; ψαλλέτω..............

3). κθʹ. Οἱ μὲν οὖν μὴ τοῦτον τὸν τρόπον ἀναγινώσκοντες τὰς θείας ᾠδὰς οὐ συνετῶς ψάλλουσιν, ἀλλ᾿ ἑαυτοὺς μὲν τέρπουσιν, ἔχουσι δὲ μέμψιν, ὅτι Οὐχ ὡραῖος αἶνος ἐν στόματι ἁμαρτωλοῦ· οἱ δὲ κατὰ τὸν προειρημένον τρόπον ψάλλοντες, ὥστε τὴν μελῳδίαν τῶν ῥημάτων ἐκ τοῦ ῥυθμοῦ τῆς ψυχῆς καὶ τῆς πρὸς τὸ πνεῦμα συμφωνίας προσφέρεσθαι, οἱ τοιοῦτοι ψάλλουσι μὲν τῇ γλώσσῃ, ψάλλοντες δὲ καὶ τῷ νοῒ, οὐ μόνον ἑαυτοὺς, ἀλλὰ καὶ τοὺς θέλοντας ἀκούειν αὐτῶν μεγάλως ὠφελοῦσιν........................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
Τὸ ἄρα μετὰ μέλους λέγεσθαι τοὺς ψαλμοὺς οὐκ ἔστιν εὐφωνίας σπουδὴ, ἀλλὰ τεκμήριον τῆς ἁρμονίας τῶν ἐν τῇ ψυχῇ λογισμῶν.
Καὶ ἡ ἐμμελὴς δὲ ἀνάγνωσις σύμβολόν ἐστι τῆς εὐρύθμου καὶ ἀχειμάστου καταστάσεως τῆς διανοίας.
Καὶ γὰρ τὸ αἰνεῖν τὸν Θεὸν ἐν κυμβάλοις εὐήχοις καὶ κιθάρᾳ καὶ δεκαχόρδῳ ψαλτηρίῳ, σύμβολον πάλιν ἦν καὶ σημαντικὸν τοῦ συγκεῖσθαι μὲν νομίμως τὰ μέλη τοῦ σώματος ὡς χορδὰς, τοὺς δὲ λογισμοὺς τῆς ψυχῆς ὡς κύμβαλα γίνεσθαι, καὶ λοιπὸν τῇ ἠχῇ καὶ τῷ νεύματι τοῦ πνεύματος ταῦτα πάντα κινεῖσθαι καὶ ζῇν· ὥστε, κατὰ τὸ γεγραμμένον, τῷ πνεύματι τὸν ἄνθρωπον ζῇν μὲν, καὶ τὰς πράξεις τοῦ σώματος θανατοῦν.
Οὕτως γὰρ καὶ καλῶς ψάλλων ῥυθμίζει τὴν ψυχὴν αὐτοῦ, καὶ ὥσπερ ἐξ ἀνισότητος εἰς ἰσότητα ἄγει· ὥστε ἐν τῷ κατὰ φύσιν αὐτὴν ἑστηκυῖαν μὴ πτοεῖσθαι ὑπό τινος, ἀλλὰ καὶ μᾶλλον εὐφαντάσιον γίνεσθαι, καὶ πλέον αὐτὴν λαμβάνειν πόθον τῶν μελλόντων ἀγαθῶν.......
 
Last edited:

domesticus

Lupus non curat numerum ovium
[FONT=&quot]Έγραφα μια απάντηση στο θέμα που άνοιξα με τα ανοιξαντάρια του Ραιδεστηνού, αλλά επειδή δείχνει να ξεφεύγει το θέμα, σκέφτηκα να ανοίξω νέο και αν υπάρχει κάποιο παρόμοιο ας ενσωματωθεί. Σας ευχαριστώ.[/FONT]
[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot]H αλήθεια είναι πως δε καταλαβαίνω αυτό που λέει ο Γιώργος Μ, τη συναισθηματική ψαλτική. Είναι η πρώτη φορά που το εκλαμβάνω ως σοβαρή παρατήρηση, αλλά από την άλλη πως πρέπει να ψάλλει κανείς; έτσι ψυχρά σα ρομπότ εκτελώντας τις «εντολές» τις παρασημαντικής και μόνο;
[/FONT]
[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot]Υπάρχει τέχνη χωρίς να την αισθάνεται κανείς; Βλέπεις ακόμα και στη σύγχρονη μουσική που ο ήχος βγαίνει από μηχανήματα κι όμως ο [/FONT][FONT=&quot]dj[/FONT][FONT=&quot]εκεί προσπαθεί με ασταμάτητο κόπο να βάλει τα δικά του εφέ ή το κατάλληλο μέρος του τραγουδιού την κατάλληλη στιγμή όχι έτσι επειδή απλά ταιριάζουν τα bits. Δε σκρατσάρει τους δίσκους επειδή έτσι το έμαθε, αλλά με τέτοιο τρόπο που του βγαίνει από μέσα του. Και όσο πιο πολύ το νιώθει και άρα έχει εντρυφήσει, τόσο καλύτερα τα καταφέρνει. Αυτό το σκρατσάρισμα αποτελεί οπωσδήποτε μια μουσική ερμηνεία - [FONT=&quot]έκφρα[FONT=&quot]ση[/FONT][/FONT] άσχετα αν δε βγάζει ήχο που να δημιουργεί διαστήματα.
[/FONT]
[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot]Αυτά τα πράγματα δε μπορούν να μπουν σε καλούπια Δε μπορεί ο οποιοσδήποτε που ασχολείται με μουσική ερμηνεία να αισθάνεται εγκλωβισμένος. Εννοείται πως υπάρχουν κάποιοι γενικότεροι κανόνες, όπως σε κάθε τέχνη, αλλά άλλο γενικότεροι κανόνες, άλλο να κινούμαι με παρωπίδες και σα ρομπότ. Αυτό σκοτώνει την τέχνη. Είμαι άνθρωπος και όχι μηχάνημα. Έχω μέσα μου ψυχή, έχω αισθήματα. Και πόσο μάλλον όταν ψάλλω και δε τραγουδώ, πρέπει να αισθάνομαι ακόμα περισσότερο ελεύθερος, αφού αυτός προς τον οποίο αναφέρονται τα λειτουργικά κείμενα είναι ο ορισμός της ελευθερίας.
[/FONT]
[FONT=&quot]Γι αυτό και στη δική μας περίπτωση, τα σημάδια που έχω προσθέσει στο κείμενο, πέρα από το γεγονός πως δε τα γνωρίζω καλά, όπως ήδη έγραψα, ωστόσο είναι και εντελώς ενδεικτικά και απλά σου δείχνουν κάποια σημεία που θα παίξεις παραπάνω τη φωνή. Ποτέ όμως με συγκεκριμένο αυστηρά καλουπωμένο τρόπο. Τη μία θα το εκτελέσεις με τον άλφα την άλλη με το βήτα. Γι αυτό όπως εσείς διαμαρτύρεστε για τον τρόπο ερμηνείας μου, εγώ θα μπορούσα να γράψω το ίδιο με τον τρόπο που πολλά μέλη προσπαθούν δυστυχώς να αντιγράψουν τον Στανίτσα. Πως μπορείς να αισθάνεσαι πραγματικά τη μουσική μέσα σου όταν δε βγάζεις αυτό που αισθάνεσαι, αλλά προσπαθείς να αντιγράψεις κάποιον άλλο; Αυτό πλέον δεν είναι μουσική τέχνη αλλά περισσότερο γέρνει προς την υποκριτική.
[/FONT]
[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot]Έψαλα πριν λίγο καιρό σε ναό που χρειάστηκε να βοηθήσω κάποιο κενό, και για να μη δημιουργηθεί θέμα, έψαλα περίπου στο ύφος που έχει συνηθίσει να ακούει το εκκλησίασμα στο συγκεκριμένο ναό. Όμως μέσα μου ήξερα πολύ καλά πως δεν έψελνα εκείνη την ώρα αλλά υποκρινόμουν κάποιον άλλον όπως κάνει ο ηθοποιός.
[/FONT]
[FONT=&quot]Το ίδιο ασφυκτικά αισθάνομαι και άλλες φορές. Για παράδειγμα τελευταία πήγαινα εσπερινούς σε κάποιο μεγάλο ναό των Αθηνών, λόγω το ότι έμενα πολύ κοντά, αλλά επειδή ως συνήθως οι ψάλτες δε πάνε στους εσπερινούς μου έδωσαν θέση στο αναλόγιο, όμως…. με τον ιερέα που και αυτός ήταν στο αναλόγιο να επιβάλλει το δικό του τρόπο ψαλσίματος. Ιδιαίτερα δύσκολη κατάσταση και με αλυσίδες να μου είχαν δέσει τα χέρια και τα πόδια δε θα αισθανόμουν τόσο εγκλωβισμένος. Και δυστυχώς το έχω νιώσει και αλλού αυτό.
[/FONT]
[FONT=&quot]Οπότε επόμενο είναι, με τέτοιες εμπειρίες, να θέλεις να βρεις τρόπο να ψάλλεις ελεύθερα όπως αρμόζει σε ανθρώπους, ανθρώπους όπως τους έπλασε ο Θεός και όχι σε καθοδηγούμενα ρομποτάκια δήθεν για υπακοή και σεβασμό στην παράδοση ενώ ουσιαστικά πρόκειται για τη γνωστή συμπεριφορά κυριαρχίας... (είναι ψαλτολόγιον εδώ και δεν έχει νόημα να επεκτείνουμε το θέμα). Ένα διάστημα είχα τα κλειδιά κάποιας εκκλησίας απόμακρης, και... το σανίδωνα :) δηλαδή έψελνα με τις ώρες και αρκετά αρκετά πιο ελεύθερα και ζωηρά μέχρι που έκλεινε η φωνή! Γιατί η ψαλτική είναι και τ[FONT=&quot]ρόπος έκφρασης[FONT=&quot]. [/FONT][/FONT]Σίγουρα δε πρέπει να πάμε και στο άλλο άκρο, ωστόσο με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τα βιώματα του κάθε ανθρώπου επηρεάζουν τη συμπεριφορά του ακόμα και την ψαλτική.
[/FONT]

Ψάλλε δυνατὰ καθαρά, μέσα στὴν ἕκταση τῆς φωνῆς σου και θὰ εἶσαι μιὰ χαρά. Μὴν βιάζεις τὴν φωνή σου μὲ ὁποιονδήποτε τρόπο.

Σκοπὸς εἶναι νὰ ψάλλεις, ὄχι νὰ κλείσει ἡ φωνή σου. Προσωπικά, ψάλλω, δὲν προσπαθῶ νὰ βγάλω τὰ ἐσώψυχά μου στὸ ψαλτήρι, ἀλλὰ στὸ ... πετραχήλι.
 

ilias nektarios

Παλιο-μέλος... και μισό!
[FONT=&quot]Έγραφα μια απάντηση στο θέμα που άνοιξα με τα ανοιξαντάρια του Ραιδεστηνού, αλλά επειδή δείχνει να ξεφεύγει το θέμα, σκέφτηκα να ανοίξω νέο και αν υπάρχει κάποιο παρόμοιο ας ενσωματωθεί. Σας ευχαριστώ.[/FONT]
[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot]H αλήθεια είναι πως δε καταλαβαίνω αυτό που λέει ο Γιώργος Μ, τη συναισθηματική ψαλτική. Είναι η πρώτη φορά που το εκλαμβάνω ως σοβαρή παρατήρηση, αλλά από την άλλη πως πρέπει να ψάλλει κανείς; έτσι ψυχρά σα ρομπότ εκτελώντας τις «εντολές» τις παρασημαντικής και μόνο;
[/FONT]
[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot]Υπάρχει τέχνη χωρίς να την αισθάνεται κανείς; Βλέπεις ακόμα και στη σύγχρονη μουσική που ο ήχος βγαίνει από μηχανήματα κι όμως ο [/FONT][FONT=&quot]dj[/FONT][FONT=&quot]εκεί προσπαθεί με ασταμάτητο κόπο να βάλει τα δικά του εφέ ή το κατάλληλο μέρος του τραγουδιού την κατάλληλη στιγμή όχι έτσι επειδή απλά ταιριάζουν τα bits. Δε σκρατσάρει τους δίσκους επειδή έτσι το έμαθε, αλλά με τέτοιο τρόπο που του βγαίνει από μέσα του. Και όσο πιο πολύ το νιώθει και άρα έχει εντρυφήσει, τόσο καλύτερα τα καταφέρνει. Αυτό το σκρατσάρισμα αποτελεί οπωσδήποτε μια μουσική ερμηνεία - [FONT=&quot]έκφρα[FONT=&quot]ση[/FONT][/FONT] άσχετα αν δε βγάζει ήχο που να δημιουργεί διαστήματα.
[/FONT]
[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot]Αυτά τα πράγματα δε μπορούν να μπουν σε καλούπια Δε μπορεί ο οποιοσδήποτε που ασχολείται με μουσική ερμηνεία να αισθάνεται εγκλωβισμένος. Εννοείται πως υπάρχουν κάποιοι γενικότεροι κανόνες, όπως σε κάθε τέχνη, αλλά άλλο γενικότεροι κανόνες, άλλο να κινούμαι με παρωπίδες και σα ρομπότ. Αυτό σκοτώνει την τέχνη. Είμαι άνθρωπος και όχι μηχάνημα. Έχω μέσα μου ψυχή, έχω αισθήματα. Και πόσο μάλλον όταν ψάλλω και δε τραγουδώ, πρέπει να αισθάνομαι ακόμα περισσότερο ελεύθερος, αφού αυτός προς τον οποίο αναφέρονται τα λειτουργικά κείμενα είναι ο ορισμός της ελευθερίας.
[/FONT]
[FONT=&quot]Γι αυτό και στη δική μας περίπτωση, τα σημάδια που έχω προσθέσει στο κείμενο, πέρα από το γεγονός πως δε τα γνωρίζω καλά, όπως ήδη έγραψα, ωστόσο είναι και εντελώς ενδεικτικά και απλά σου δείχνουν κάποια σημεία που θα παίξεις παραπάνω τη φωνή. Ποτέ όμως με συγκεκριμένο αυστηρά καλουπωμένο τρόπο. Τη μία θα το εκτελέσεις με τον άλφα την άλλη με το βήτα. Γι αυτό όπως εσείς διαμαρτύρεστε για τον τρόπο ερμηνείας μου, εγώ θα μπορούσα να γράψω το ίδιο με τον τρόπο που πολλά μέλη προσπαθούν δυστυχώς να αντιγράψουν τον Στανίτσα. Πως μπορείς να αισθάνεσαι πραγματικά τη μουσική μέσα σου όταν δε βγάζεις αυτό που αισθάνεσαι, αλλά προσπαθείς να αντιγράψεις κάποιον άλλο; Αυτό πλέον δεν είναι μουσική τέχνη αλλά περισσότερο γέρνει προς την υποκριτική.
[/FONT]
[FONT=&quot]
[/FONT]
[FONT=&quot]Έψαλα πριν λίγο καιρό σε ναό που χρειάστηκε να βοηθήσω κάποιο κενό, και για να μη δημιουργηθεί θέμα, έψαλα περίπου στο ύφος που έχει συνηθίσει να ακούει το εκκλησίασμα στο συγκεκριμένο ναό. Όμως μέσα μου ήξερα πολύ καλά πως δεν έψελνα εκείνη την ώρα αλλά υποκρινόμουν κάποιον άλλον όπως κάνει ο ηθοποιός.
[/FONT]
[FONT=&quot]Το ίδιο ασφυκτικά αισθάνομαι και άλλες φορές. Για παράδειγμα τελευταία πήγαινα εσπερινούς σε κάποιο μεγάλο ναό των Αθηνών, λόγω το ότι έμενα πολύ κοντά, αλλά επειδή ως συνήθως οι ψάλτες δε πάνε στους εσπερινούς μου έδωσαν θέση στο αναλόγιο, όμως…. με τον ιερέα που και αυτός ήταν στο αναλόγιο να επιβάλλει το δικό του τρόπο ψαλσίματος. Ιδιαίτερα δύσκολη κατάσταση και με αλυσίδες να μου είχαν δέσει τα χέρια και τα πόδια δε θα αισθανόμουν τόσο εγκλωβισμένος. Και δυστυχώς το έχω νιώσει και αλλού αυτό.
[/FONT]
[FONT=&quot]Οπότε επόμενο είναι, με τέτοιες εμπειρίες, να θέλεις να βρεις τρόπο να ψάλλεις ελεύθερα όπως αρμόζει σε ανθρώπους, ανθρώπους όπως τους έπλασε ο Θεός και όχι σε καθοδηγούμενα ρομποτάκια δήθεν για υπακοή και σεβασμό στην παράδοση ενώ ουσιαστικά πρόκειται για τη γνωστή συμπεριφορά κυριαρχίας... (είναι ψαλτολόγιον εδώ και δεν έχει νόημα να επεκτείνουμε το θέμα). Ένα διάστημα είχα τα κλειδιά κάποιας εκκλησίας απόμακρης, και... το σανίδωνα :) δηλαδή έψελνα με τις ώρες και αρκετά αρκετά πιο ελεύθερα και ζωηρά μέχρι που έκλεινε η φωνή! Γιατί η ψαλτική είναι και τ[FONT=&quot]ρόπος έκφρασης[FONT=&quot]. [/FONT][/FONT]Σίγουρα δε πρέπει να πάμε και στο άλλο άκρο, ωστόσο με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τα βιώματα του κάθε ανθρώπου επηρεάζουν τη συμπεριφορά του ακόμα και την ψαλτική.
[/FONT]

1. Δεν μπορώ να καταλάβω,γιατί αναγκάστηκες να αλλάξεις τρόπο εκφρασης,την στιγμή που έχεις το δικό σου ύφος. Θα σε συμβούλευα να μην το ξανακάνεις.:wink:

2.Μην ξεχνάμε,οτι η Θ.Λειτουργία,στηρίζεται πανω στην αρχαια τραγωδία. Εχει την ίδια σχεδόν δομή και ας παραξενεύει καποιους... Ομως έτσι είναι.
Αρα,κατ'επεκταση,οι συμμετέχοντες σ'αυτή-Λειτουργία- ΄μπορούν να θεωρούνται...''ηθοποιοι''. :wink:
 
Top