Εναλλαγή πρωτείων δεξιού και αριστερού χορού

Dimitri

Δημήτρης Κουμπαρούλης, Administrator
Staff member
Στο Άγιον Όρος (Βατοπέδι) για πρώτη φορά πρίν από χρόνια είδα οτι γινόταν εναλλαγή των πρωτείων μεταξύ του αριστερού και δεξιού χορού τουλάχιστον στις καθημερινές ακολουθίες (;). Δηλαδή κάποιες μέρες ξεκινούσε πρώτος ο αριστερός χορός και κάποιες ο δεξιός. Αυτό δεν το έχω δεί πουθενά αλλού. Γνωρίζει κανείς περισσότερα; Ευχαριστώ.
 

kaelthas

Νεκτάριος Ρ.
Πρέπει να είναι έτσι το τυπικό στο Αγ. Ορος, τουλάχιστον στις μονές που έχουν οργανωμένους χορούς γίνεται αυτή η εναλλαγή. Κι όχι μόνο τις καθημερινες νομιζω. Εγω το έχω δει στην Ι.Μ. Σίμωνος Πέτρας
 

Αθωνίτης

Παλαιό Μέλος
Χρησιμοποιήται σε όλες τις Μονές του Αγ.Ορους είτε έχουν οργανωμένους χορούς ή οχι.
Παλιοτερα μου χε ζητησει ο αδερφός μου να του γράψω πως λειτουργεί το "συστημα" μήπως και το χρησιμοποιούσε και στην ενορία που ψάλλει...λίγο χλωμό αλλα ευκαιρία ειναι να σας το παραθέσω.
 

Attachments

  • Τυπική διάταξη εναλλαγής των χορών.doc
    42 KB · Views: 295

ixadin

Ηχάδιν
μήπως και το χρησιμοποιούσε και στην ενορία που ψάλλει...λίγο χλωμό

Στην ενορία που μέχρι πρότινος έψαλα το εφαρμόζαμε. Με έιχε προβληματισίσει ότι με την εναλλαγή πάντα ο δεξιός λέγει τους περιττούς (στην αρίθμηση) ήχους ενώ ο δεξιός του αρτίους. Μετά από 3 κύκλους αποφασίσαμε να λέγει αυτός που είπε τον πλ. δ΄ να λέγει και τον α΄ για να αλλάζουμε και τα μαθήματα. Είδα στο συννημένο του πατρός ότι αυτό γίνεται την Κυριακή των αγίων Πάντων και την Β΄ Ματθαίου.

Η αλήθεια είναι λίγο δύσκολο να πετύχει. Θέλει να βρεθεί κάποιος που να έχει με έσενα ακριβώς την ιδια αντίληψη σε ένα κάρο θέματα. Εγώ δυστυχώς αυτό δεν το έιχα συνειδητοποιήσει και το εφάρμοσα, με αποτέλεσμα να "ανεχθώ" (και χωρίς εισαγωγικά) ορισμένα θέματα που με έκαναν έξω φρενών.

Πάντως δεν το μετανιώνω.
 

ΓεΡαΣιΜος1

Νέο μέλος
Στο Άγιον Όρος (Βατοπέδι) για πρώτη φορά πρίν από χρόνια είδα οτι γινόταν εναλλαγή των πρωτείων μεταξύ του αριστερού και δεξιού χορού τουλάχιστον στις καθημερινές ακολουθίες (;). Δηλαδή κάποιες μέρες ξεκινούσε πρώτος ο αριστερός χορός και κάποιες ο δεξιός. Αυτό δεν το έχω δεί πουθενά αλλού. Γνωρίζει κανείς περισσότερα; Ευχαριστώ.

και στις ενοριες θα μπορουσε να γινει αυτο!:)
 
Είθισται οι χοροί να αποτελούνται από τους ψάλτες και τους βαστακτές. Κατά τη γνώμη σας, θα πρέπει να υπάρχει εναλλαγή των ρόλων αυτών των προσώπων ή όχι;
 

souldatos

Στέφανος Σουλδάτος
Με τον αριστερό μου κάποιες φορές ανταλλάσσουμε το Χερουβικό με το Κοινωνικό, άλλες φορές του δίνω να πει το Άξιον Εστίν, άλλες φορές "μοιραζόμαστε" τα ψηλά στο Χερουβικό, δηλ. λέει ο ένας το Τριάδι και ο άλλος το Πάσαν, ανάλογα με τα κέφια και τις αντοχές του καθενός. Στη Λειτουργία έρχεται δίπλα μου, οπότε συνεννοούμαστε επιτόπου.
 

nicos

Νικόλαος Κουμαραδιός
Ενδιαφέρουσα περίπτωση, αλλά νομίζω μόνο για χρήση σε μοναστήρι. Για τον "κόσμο" κυριαρχεί το τυπικό της Μ.Εκκλησίας που δεν προβλέπει τέτοιες εναλλαγές, ούτε "συγχωνεύσεις" αναλογίων.
 

π. Μάξιμος

Γενικός Συντονιστής
Στη Λειτουργία έρχεται δίπλα μου, οπότε ...
Ὁπότε εἶστε ἕνας «χορός» καί εἶσαι ἐκτός θέματος! :wink::rolleyes::)

Ἀντιλαμβάνομαι τά φιλομόναχα καί φιλοαγιορείτικα αἰσθήματα τοῦ Διαχειριστοῦ μας, ἀλλ᾿ αὐτά δέν γίνονται στίς ἐνορίες, πού οὔτε ἰσότιμοι χοροί ὑπάρχουν, οὔτε δέχεται κανείς δεξιός νά πάει ἀριστερά καί ὁ ἀριστερός δεξιά. Προκύπτουν, ἐκτός ἀπό οὐσιαστικά, καί πρακτικά προβλήματα.

 

Λάτρης Β.Μ.

Παράφωνος ερασιτέχνης!

1) Σε ποια εποχή γινότανε αυτή η πρακτική; Να υποθέσω ότι υπήρχε και η αντίστοιχη μουσική γνώση στον ίδιο βαθμό και από τους δύο χορούς.
2) Σε ποιες ενορίες διασώζεται αυτή η πρακτική της εναλλαγής του πρωτείου σήμερα κατά τον μικρό και τον μεγάλο εσπερινό; Γιατί σήμερα σε μικρό εσπερινό (καθημερινής) -συνήθως- ο μόνος που ψάλλει είναι ο ίδιος ο ιερέας που κάνει τον εσπερινό. Με το ζόρι θα βρεις κανέναν ηλικιωμένο που ίσα ίσα μπορεί να διαβάσει, ή καμιά ευσεβή κυρία που μόλις και μετά βίας ακούγεται.
Άρα;
 

μάρκελλος

Μάρκελλος Πιράρ, Γενικός συντονιστής
1) Σε ποια εποχή γινότανε αυτή η πρακτική; Να υποθέσω ότι υπήρχε και η αντίστοιχη μουσική γνώση στον ίδιο βαθμό και από τους δύο χορούς.
2) Σε ποιες ενορίες διασώζεται αυτή η πρακτική της εναλλαγής του πρωτείου σήμερα κατά τον μικρό και τον μεγάλο εσπερινό; Γιατί σήμερα σε μικρό εσπερινό (καθημερινής) -συνήθως- ο μόνος που ψάλλει είναι ο ίδιος ο ιερέας που κάνει τον εσπερινό. Με το ζόρι θα βρεις κανέναν ηλικιωμένο που ίσα ίσα μπορεί να διαβάσει, ή καμιά ευσεβή κυρία που μόλις και μετά βίας ακούγεται.
Άρα;

Αὐτὴ ἡ πρακτικὴ ἐφαρμόζεται ἄχρι τοῦ νῦν τουλάχιστον στὰ μοναστήρια τοῦ Ἁγίου Ὄρους.
 

dkalpakidis

Dimitrios Kalpakidis
Ὁπότε εἶστε ἕνας «χορός» καί εἶσαι ἐκτός θέματος! :wink::rolleyes::)
Ἀντιλαμβάνομαι τά φιλομόναχα καί φιλοαγιορείτικα αἰσθήματα τοῦ Διαχειριστοῦ μας, ἀλλ᾿ αὐτά δέν γίνονται στίς ἐνορίες, πού οὔτε ἰσότιμοι χοροί ὑπάρχουν, οὔτε δέχεται κανείς δεξιός νά πάει ἀριστερά καί ὁ ἀριστερός δεξιά. Προκύπτουν, ἐκτός ἀπό οὐσιαστικά, καί πρακτικά προβλήματα.

Ωραίες και καλές αυτές οι πρακτικές αλλά θα συμφωνήσω για άλλη μια φορά με τον Παν/τατο π. Μάξιμο Ματθαίο.
Δυστυχώς και σε μεγάλες ενορίες δεν υπάρχει η πολυτέλεια για ισότιμους χορούς. Πολλές φορές ο αριστερός μπορεί να είναι μαθητής του δεξιού οπότε μια διαφορετική ρύθμιση θα ήταν προβληματική. Και η ¨ένωση¨ των χορών σε ένα στο Χερουβικό κατ᾿ ουσίαν είναι μια λύση ώστε όχι μόνο να αποδοθούν κάποια πράγματα στην λειτουργία εν χορώ αλλά και να μήν έρθει σε δύσκολη θέση ο λαμπαδάριος.
 

ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΚΟΥΓΙΑΣ

Παλαιό Μέλος

Ἀντιλαμβάνομαι τά φιλομόναχα καί φιλοαγιορείτικα αἰσθήματα τοῦ Διαχειριστοῦ μας, 1. ἀλλ᾿ αὐτά δέν γίνονται στίς ἐνορίες, πού οὔτε ἰσότιμοι χοροί ὑπάρχουν, οὔτε δέχεται κανείς δεξιός νά πάει ἀριστερά καί ὁ ἀριστερός δεξιά.
2. Προκύπτουν, ἐκτός ἀπό οὐσιαστικά, καί πρακτικά προβλήματα.
1. Σ' ενορίες ανά την Οικουμένη, της Ορθοδόξου Εκκλησίας, σας πληροφορώ ότι υπάρχουν αξιόλογοι λαμπαδάριοι, που δεν θα είχαν πρόβλημα (καλλιτεχνικό ή άλλο), ώστε να ψάλλουν αυτά που ορίζει το Τυπικό ως Πρωτοψάλτες!:):
2. Εάν συμβεί αυτό, τότε, "οι χοροί" μένουν στις θέσεις τους! Απλά ρόλο Δεξιού την μια 'βδομάδα, αναλαμβάνει ο Αριστερός και την άλλη ο Δεξιός!:wink:
Όμως, για να πραγματοποιηθούν τα παραπάνω, απαιτείται υπέρβαση του εγώ, καλή θέληση και συνεννόηση....
 

nicos

Νικόλαος Κουμαραδιός
1. Σ' ενορίες ανά την Οικουμένη, της Ορθοδόξου Εκκλησίας, σας πληροφορώ ότι υπάρχουν αξιόλογοι λαμπαδάριοι, που δεν θα είχαν πρόβλημα (καλλιτεχνικό ή άλλο), ώστε να ψάλλουν αυτά που ορίζει το Τυπικό ως Πρωτοψάλτες!:):
2. Εάν συμβεί αυτό, τότε, "οι χοροί" μένουν στις θέσεις τους! Απλά ρόλο Δεξιού την μια 'βδομάδα, αναλαμβάνει ο Αριστερός και την άλλη ο Δεξιός!:wink:
Όμως, για να πραγματοποιηθούν τα παραπάνω, απαιτείται υπέρβαση του εγώ, καλή θέληση και συνεννόηση....

Προσωπικά δεν διαφωνώ σε αυτά που λέτε.
Επειδή όμως η Εκκλησία δεν είναι ξέφραγο αμπέλι και διέπεται από κανόνες και τυπικό, εισηγηθείτε αυτή τη πρόταση στο Οικουμενικό Πατριαρχείο ή στην Εκκλησία της Ελλάδος και μόλις λάβετε την έγκριση με χαρά θα είμαι ο πρώτος που θα το εφαρμόσω.
Σε αντίθετη περίπτωση, θα έλεγα "μην εισάγετε καινά δαιμόνια"...
 

MTheodorakis

Παλαιό Μέλος


«Χρὴ γινώσκειν, ὅτι κατὰ καιρὸν τῆς παραμονῆς τῆς βαϊφόρου εἰς τὸ Κύριε ἐκέκραξα ἀλλάσσονται οἱ χοροί, καὶ οἱ μὲν δεξιοὶ ἀπέρχονται εἰς τὰ ἀριστερά, οἱ δὲ ἀριστεροὶ εἰς τὰ δεξιά» (τυπικὸ ἁγ. Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου (+826) ἔκδ. Dmitrievskij τ. 1 σ. 237, ὁμοίως τυπικὸ Μεσσήνης τοῦ ἔτους 1131 σ. 227 καὶ Dmitrievskij τ. 1 σ. 878), σὰν πιὸ ξεκούραστοι γιὰ τὴν Μ. Ἑβδομάδα. «Τὴν μέντοι ἔναρξιν τοῦ κανόνος (τοῦ Πάσχα) ὁ προεστὼς ὀφείλει ποιεῖν κατὰ ταύτην τὴν ἁγίαν ἡμέραν, κἂν τῷ ἀριστερῷ μέρει ἐπιλαγχάνῃ. Τοῦτο δὲ γίνεται ἐν μόνῃ τῇ α’ ᾠδῇ· τῆς γὰρ τρίτης ᾠδῆς ἡ ἔναρξις, εἴ γε τῷ ἀριστερῷ ἐκλαγχάνει μέρει, πάλιν γίνεται παρ᾿ αὐτοῦ, καὶ οὕτως ἰσάζουσιν οἱ χοροί» (χφ. μονῆς ἁγ. Σάβα 312 ΤΑΣ τοῦ ἔτους 1201 ἔκδ. Dmitrievskij τ. 3 σ. 70).

«Χρὴ εἰδέναι ὅτι ...ὁ γοῦν ἐναρξάμενος χορός, οὗτος ἄρχεται τοῦ Κύριε ἐκέκραξα ἐν τῷ ἑσπερινῷ, οὗτος ἄρχεται τῶν καθισμάτων τῆς πρώτης στιχολογίας, τῆς α’ καὶ γ’ ᾠδῆς, τῆς ε’, τῆς ζ’, τῆς θ’, τοῦ ἐξαποστειλαρίου τοῦ ἁγίου, εἴπερ εἰσὶ β’, εἰ δὲ γ’, ὁ ἕτερος, τῶν αἴνων, τῷ σαββάτῳ τὰ μετὰ τὸν ῎Αμωμον νεκρώσιμα τροπάρια καὶ τῇ Κυριακῇ τῶν μετὰ ῎Αμωμον ὡσαύτως ἀναστασίμων τροπαρίων καὶ τοῦ πρώτου καὶ τρίτου ἀντιφώνου τῶν ἀναβαθμῶν. ᾿Εν ταῖς ἑορτασίμοις ἡμέραις, ἤως (ἤτοι) ἐν τῇ ἀγρυπνίᾳ, τὸ ῞Ινα τί ἐφρύαξαν, εἰς τὸν ὄρθρον τοῦ πολυελέου καὶ τοῦ μετ᾿ αὐτὸν καθίσματος, τῶν ἀναβαθμῶν, μετὰ τὸν Ν’ τὸ Δόξα, Ταῖς τῶν ἀποστόλων. Εἰς τὴν λειτουργίαν τοῦ πρώτου ψαλμοῦ τῶν τυπικῶν καὶ τῶν μακαρισμῶν. Τῇ ἁγίᾳ καὶ μεγάλῃ μ’ ἐν τοῖς ἀποδείπνοις τὸ Μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός, τὸ Παναγία Θεοτόκε, βοήθησον ἡμῖν, καὶ τὸ Κύριε τῶν δυνάμεων» (χφ. Βατοπεδίου 1199 ΤΑΣ τραπεζουντιακῆς οἰκογένειας τοῦ ἔτους 1346 ἔκδ. Dmitrievskij τ. 3 σσ. 427-428, πρβλ. Dmitrievskij τ. 1 σ. 516, τ. 3 σσ. 83, 173, 234, ΤΑΣ κεφ. ε’).

 
Γίνεται εναλλαγή των πρωτείων των χορών και στον Άγιο Δημήτριο Θεσσαλονίκης; Ρωτάω γιατί δύο φορές που πέτυχα στην ΕΡΤ 3 σύνδεση με τον συγκεκριμένο ναό έλεγε ο αριστερός χορός τα του δεξιού!
 
Γίνεται εναλλαγή των πρωτείων των χορών και στον Άγιο Δημήτριο Θεσσαλονίκης;
Δεν γνωρίζω τα περί εναλλαγής των πρωτείων των χορών στο ναό του Αγίου Δημητρίου, αλλά θα ήθελα να παραθέσω κάποιους προβληματισμούς μου στο συγκεκριμένο θέμα.
Κατ' αρχήν εάν δεν υπάρχει συναδελφική συνεργασία και σχετική τονική ομοφωνία τα πράγματα δυσκολεύονται σε μέγιστο βαθμό. Και διευκρινίζω ότι πολλοί συνάδελφοι προτιμούν να καταλαμβάνουν κενές θέσεις δεξιού ιεροψάλτη για να αποφεύγουν τη φωνητική ασυμφωνία με συνάδελφους ιεροψάλτες.
Μεταξύ αυτών θα συμπεριλάμβανα και τον εαυτό μου, γιατί δεν θα μπορούσα να απαντώ μελωδικά απέναντι σε ένα υψίφωνο συνάδελφο.
Έπειτα, σε πολλούς ναούς, ιδιαίτερα των επαρχιών, δεν υπάρχει η πολυτέλεια της, έστω και σχετικής, ισότιμης απόδοσης των ύμνων. Οπότε θα εκφράζονταν παράπονα, κυρίως από τους προσευχόμενους πιστούς.
Οι μοναχοί έχουν τις μοναστικές τους παραδόσεις, και καλώς τις διατηρούν, όμως στην πορεία της κοσμικής εκκλησιαστικής μας παράδοσης, καλό θα είναι να ακολουθούμε ό,τι μέχρι σήμερα παραλάβαμε και να μη προχωρούμε συνεχώς σε καινοτομίες.
 
Top